Mamy prawo być sceptyczni

Andrzej Kajetanowicz

Lekarz, który stosowałby antybiotyki przeciwko wirusom – mimo dowodów, że przeciw wirusom nie działają – i chciał je stosować zawsze – uznany byłby za niedouczonego konowała. I w zasadzie powinno się go albo posłać na szkolenia, albo odebrać mu prawo wykonywania zawodu. Dlaczego inne kryteria mamy stosować w stosunku do homeopatów, którzy stosują leki mimo braku dowodów, że to coś więcej niż placebo? Mało tego, gdy prace naukowe udowadniają, że jakiś lek nie działa, okłamują pacjentów wmawiając im jego skuteczność? Czytając artykuł profesora zalecającego lek homeopatyczny moje zaufanie do niego znika. Jak mam przyjmować zdania tego samego autora, gdy wypowiada się na temat leczenia konwencjonalnego? Skąd mogę wiedzieć, czy opiera się na rzetelnych badaniach?

To zwolennicy homeopatii muszą udowodnić, że ich leki działają, a nie – sceptycy, że one nie działają. Nikt na wiarę nie przyjmuje oświadczeń firm farmaceutycznych. To firmy muszą udowodnić, że ich lek działa, przeprowadzając go przez badania przedkliniczne, a następnie 3-4 fazy badań klinicznych. Firmy produkujące leki homeopatyczne są zwolnione z tego wymogu, a więc wykorzystują pseudodowody w swoich reklamach. Jeśli zwolennicy homeopatii wykażą, że te leki, które stosują, są skuteczne, możemy zacząć poważnie rozmawiać. Ale dopóki nie zostanie udowodnione, że jakiś lek działa, mamy prawo być sceptyczni i twierdzić, że leku homeopatycznego nie powinno się stosować do czasu udowodnienia jego skuteczności.

Zwolennicy homeopatii do dziś nie pokazali solidnych danych naukowych wskazujących na skuteczność tych leków. Często natomiast przywołują prace, które wykazały skuteczność kilku z około trzech tysięcy leków homeopatycznych. Wiele z tych prac jest publikowanych w nieindeksowanych czasopismach, choć są także prace publikowane w renomowanych pismach naukowych. Wszystkie jednak we wnioskach podają, że wyniki są oparte bądź na małych próbach, bądź efekt terapeutyczny jest na tyle mały, że nie można definitywnie stwierdzić skuteczności leku i zalecają dalsze badania i weryfikację danych.

Nie mam nic przeciwko temu, by takie badania były dalej prowadzone, do czasu uzyskania definitywnych wyników, leki te nie powinny być jednak szeroko dostępne.

dr Andrzej Kajetanowicz, pediatra z Kanady

Pobierz pełną wersję raportu "Homeopatia" w pliku PDF.

Najpopularniejsze artykuły