Służba Zdrowia - strona główna
SZ nr 42–50/2013
z 13 czerwca 2013 r.
>>> Wyszukiwarka leków refundowanych

Postęp w leczeniu HER2-dodatniego raka piersi

Tomasz Kobosz

Rak piersi to najczęstszy nowotwór wśród kobiet na świecie. Każdego roku rozpoznaje się ok. 1,4 mln nowych przypadków, a ponad 450 kobiet umiera z powodu tej choroby.



Szczególną grupę stanowią chore na HER2-dodatniego raka piersi. W tym typie nowotworu na powierzchni komórek nowotworowych występują zwiększone ilości receptorów dla ludzkiego naskórkowego czynnika wzrostu typu 2 (Human Epidermal Growth Factor Receptor 2 – HER2). Zjawisko to zwane jest nadekspresją HER2 i dotyczy ok. 20 proc. chorych na raka piersi.

HER2-dodatni rak piersi jest szczególnie agresywną postacią tego nowotworu. Jednak dzięki rozwojowi medycyny personalizowanej rokowania w tej grupie chorych znacznie się poprawiły dzięki zastosowaniu przeciwciał monoklonalnych, których działanie jest ukierunkowane na HER2.

Pierwszym takim przeciwciałem jest trastuzumab. Lek do tego stopnia wydłużył czas całkowitego przeżycia pacjentek z HER2-dodatnim rakiem piersi, że jest obecnie porównywalny z czasem całkowitego przeżycia przy raku piersi bez nadekspresji recepora HER2.

Europejska Agencja Leków (EMA) zarejestrowała niedawno nowe przeciwciało monoklonalne – pertuzumab (PERJETA) – do stosowania w skojarzeniu z lekiem Herceptin (trastuzumab) i docetakselem dla chorych na zaawansowanego HER2- -dodatniego raka piersi. Pertuzumab uzupełnia działanie trastuzumabu, ponieważ przeciwciała te łączą się z różnymi częściami receptora HER2.

Zgodnie z decyzją EMA pertuzumab może być dołączany do obecnie stosowanej terapii standardowej (trastuzumab + docetaksel) w leczeniu dorosłych chorych na HER2-dodatniego raka piersi w stadium uogólnionym (mBC) lub z miejscowym nawrotem i nieoperacyjnym rakiem piersi, którzy nie byli wcześniej poddani chemioterapii ani leczeniu anty-HER2 z powodu choroby uogólnionej.

Podstawą rejestracji pertuzumabu przez EMA są wyniki badania fazy III CLEOPATRA (CLinical Evaluation Of Pertuzumab And TRAstuzumab), które wykazało znamienne wydłużenie mediany czasu przeżycia bez progresji choroby (PFS) o 6,1 miesiąca oraz 34-proc. redukcję ryzyka względnego zgonu wśród chorych leczonych pertuzumabem, trastuzumabem i chemioterapią, w porównaniu do pacjentek leczonych standardowo.

Mechanizm działania pertuzumabu polega na hamowaniu dimeryzacji, czyli procesu łączenia się receptora HER2 w pary z innymi receptorami rodziny HER (EGFR/HER1, HER3 i HER4) na powierzchni komórki.

Uważa się, że proces ten odgrywa dużą rolę w rozwoju i przeżyciu komórki nowotworowej. Wiązanie się pertuzumabu z HER2 może również ułatwiać układowi immunologicznemu niszczenie komórek nowotworowych.

Międzynarodowe, randomizowane badanie fazy III CLEOPATRA przeprowadzono metodą podwójnie ślepej próby z placebo w grupie kontrolnej. W badaniu tym oceniano skuteczność i bezpieczeństwo leczenia z zastosowaniem pertuzumabu w połączeniu z trastuzumabem i chemioterapią, w porównaniu do schematu zawierającego tylko trastuzumab, chemioterapię i placebo. W badaniu wzięło udział 808 pacjentek, które nie były wcześniej poddane leczeniu z powodu HER2-dodatniego raka piersi w stadium uogólnionym, lub u których nastąpił nawrót choroby po wcześniejszej terapii adjuwantowej (po operacji) lub neoadjuwantowej (przed operacją).

Badanie CLEOPATRA osiągnęło cel pierwszorzędowy, którym było wydłużenie czasu wolnego od progresji choroby (PFS) oraz cel drugorzędowy – wydłużenie czasu przeżycia całkowitego (OS). Autorzy badania wykazali statystycznie znamienną, 38-proc. redukcję ryzyka progresji choroby lub zgonu (przeżycie wolne od progresji, PFS; HR=0,62, p=<0,0001) u pacjentek otrzymujących wszystkie 3 leki, w porównaniu do leczonych standardowo.

Badanie wykazało również wydłużenie mediany czasu przeżycia wolnego od progresji choroby o 6,1 miesiąca – czas ten wyniósł 12,4 miesiąca w grupie kontrolnej i 18,5 miesiąca w grupie otrzymującej pertuzumab.

Profil tolerancji obu schematów leczenia w badaniu CLEOPATRA był podobny, a do najczęstszych zdarzeń niepożądanych obserwowanych u chorych leczonych pertuzumabem, trastuzumabem i docetakselem należały: biegunka, utrata włosów, niski poziom leukocytów, gorączka, dolegliwości żołądkowe, zmęczenie, wysypka oraz neuropatia obwodowa.




Najpopularniejsze artykuły

Programy lekowe w chorobach z autoimmunizacji w praktyce klinicznej. Stan obecny i kierunki zmian – oglądaj na żywo

Ile trwają studia medyczne w Polsce? Podpowiadamy!

Studia medyczne są marzeniem wielu młodych ludzi, ale wymagają dużego poświęcenia i wielu lat intensywnej nauki. Od etapu licencjackiego po specjalizację – każda ścieżka w medycynie ma swoje wyzwania i nagrody. W poniższym artykule omówimy dokładnie, jak długo trwają studia medyczne w Polsce, jakie są wymagania, by się na nie dostać oraz jakie możliwości kariery otwierają się po ich ukończeniu.

Tygrys maruder

Gdzie są powiatowe centra zdrowia? Co z lepszą dostępnością do lekarzy geriatrów? A z obietnicą, że pacjent dostanie zwrot kosztów z NFZ, jeśli nie zostanie przyjęty w poradni AOS w ciągu 60 dni? Posłowie PiS skrzętnie wykorzystali „100 dni rządu”, by zasypać Ministerstwo Zdrowia mniej lub bardziej absurdalnymi interpelacjami dotyczącymi stanu realizacji obietnic, złożonych w trakcie kampanii wyborczej. Niepomni, że ich ministrowie i prominentni posłowie w swoim czasie podkreślali, że na realizację obietnic (w zdrowiu na pewno) potrzeba kadencji lub dwóch.

Worków z pieniędzmi nie będzie

Jeśli chodzi o nakłady, cały czas jesteśmy w ogonie krajów wysokorozwiniętych. Średnia dla OECD, jeśli chodzi o nakłady łączne, to 9 proc., w Polsce – ok. 6,5 proc. Jeśli chodzi o wydatki publiczne, w zasadzie nie przekraczamy 5 proc. – mówił podczas kongresu Patient Empowerment Jakub Szulc, były wiceminister zdrowia, w maju powołany przez minister Izabelę Leszczynę do zespołu, który ma pracować nad zmianami systemowymi.

Personalizacja szczepień przeciw grypie i strategie poprawy wyszczepialności

– W Polsce głównym problemem jest brak zainteresowania szczepieniami przeciwko grypie. Debata na temat rodzaju szczepionek przeciw grypie i ich porównywanie to temat drugo- planowy. Zwłaszcza że intensywne promowanie nowych preparatów może osłabiać zaufanie do tych już dostępnych – uważa Paweł Grzesiowski, Główny Inspektor Sanitarny. Prof. Robert Flisiak, powołany przez ministrę zdrowia Izabelę Leszczynę na szefa zespołu do spraw monitorowania i oceny zagrożeń związanych z chorobami zakaźnymi, wskazuje, że najważniejsza jest dziś poprawa poziomu wyszczepialności poprzez identyfikację i wdrażanie odpowiednich strategii i kierunków działań.

Pigułka dzień po, czyli w oczekiwaniu na zmianę

Już w pierwszych tygodniach urzędowania minister zdrowia Izabela Leszczyna ogłosiła program „Bezpieczna, świadoma ja”, czyli – pakiet rozwiązań dla kobiet, związanych przede wszystkim ze zdrowiem prokreacyjnym. Po kilku miesiącach można byłoby już zacząć stawiać pytania o stan realizacji… gdyby było o co pytać.

Klimat stawia nowe wyzwania zdrowotne

Globalna zmiana klimatu stała się jednym z najbardziej widocznych problemów środowiskowych XXI wieku. Od zdjęć niedźwiedzi polarnych przyczepionych do topniejących kier lodowych na Alasce po wyschnięte i popękane pola uprawne rozciągające się aż po horyzont w Afryce – obrazy ekologicznych skutków zmian klimatycznych stały się częścią naszej wspólnej świadomości. Rzadko jednak skutki zmian klimatycznych są wyrażane w kategoriach rzeczywistych i potencjalnych kosztów życia i cierpienia ludzkiego.

Kamica żółciowa – przyczyny, objawy i leczenie

Kamica żółciowa to schorzenie, które dotyka około 20% populacji. Jest to najczęstsza przyczyna hospitalizacji związanych z układem pokarmowym. Charakteryzuje się występowaniem złogów w pęcherzyku żółciowym lub drogach żółciowych. Niektórzy pacjenci nie doświadczają żadnych objawów, inni cierpią z powodu ataku kolki żółciowej i innych powikłań.

Dobra polisa na życie — na co zwrócić uwagę?

Ubezpieczenie na życie to zabezpieczenie finansowe w trudnych chwilach. Zapewnia wsparcie w przypadku nieszczęśliwego wypadku lub śmierci ubezpieczonego. Aby polisa dobrze spełniała swoją funkcję i gwarantowała pomoc, niezbędne jest gruntowne sprawdzenie jej warunków. Jeśli chcesz wiedzieć, na czym dokładnie powinieneś się skupić — przeczytaj ten tekst!

Diagnozowanie insulinooporności to pomylenie skutku z przyczyną

Insulinooporność początkowo wykrywano u osób chorych na cukrzycę i wcześniej opisywano ją jako wymagającą stosowania ponad 200 jednostek insuliny dziennie. Jednak ze względu na rosnącą świadomość konieczności leczenia problemów związanych z otyłością i nadwagą, w ostatnich latach wzrosło zainteresowanie tą... no właśnie – chorobą?

Testy wielogenowe pozwalają uniknąć niepotrzebnej chemioterapii

– Wiemy, że nawet do 85% pacjentek z wczesnym rakiem piersi w leczeniu uzupełniającym nie wymaga chemioterapii. Ale nie da się ich wytypować na podstawie stosowanych standardowo czynników kliniczno-patomorfologicznych. Taki test wielogenowy jak Oncotype DX pozwala nam wyłonić tę grupę – mówi onkolog, prof. Renata Duchnowska.

Onkologia – droga wielu medycznych szans i możliwości

Wybierając specjalizacje onkologiczne można pomagać pacjentom w walce z chorobą nowotworową, prowadzić innowacyjne badania naukowe i korzystać z nowoczesnej aparatury medycznej. To pasjonujące, że jedna dziedzina medycyny ma tak wiele do zaoferowania – twierdzi Zuzanna Górska, studentka II roku kierunku lekarskiego i przyszła onkolog.

Preludium i pandemiczna fuga

Rozmowa z prof. dr. hab. n. biol. Krzysztofem Pyrciem, wirusologiem, kierownikiem Pracowni Wirusologii w Małopolskim Centrum Biotechnologii Uniwersytetu  Jagiellońskiego (MCB), liderem grupy badawczej Virogenetics, działającej w ramach MCB, należącej do europejskiego konsorcjum DURABLE, które od 2023 r. zrzesza światowej klasy instytuty badań podstawowych i translacyjnych, koordynowane przez Instytut Pasteura w Paryżu. 

Ciemna strona eteru

Zabrania się sprzedaży eteru etylowego i jego mieszanin – stwierdzał artykuł 3 uchwalonej przez sejm ustawy z dnia 22 czerwca 1923 r. w przedmiocie substancji i przetworów odurzających. Nie bez kozery, gdyż, jak podawały statystyki, aż 80 proc. uczniów szkół narkotyzowało się eterem. Nauczyciele bili na alarm – używanie przez dzieci i młodzież eteru prowadzi do ich otępienia. Lekarze wołali – eteromania to zguba dla organizmu, prowadzi do degradacji umysłowej, zaburzeń neurologicznych, uszkodzenia wątroby. Księża z ambon przestrzegali – eteryzowanie się nie tylko niszczy ciało, ale i duszę, prowadząc do uzależnienia.

Leki, patenty i przymusowe licencje

W nowych przepisach przygotowanych przez Komisję Europejską zaproponowano wydłużenie monopolu lekom, które odpowiedzą na najpilniejsze potrzeby zdrowotne. Ma to zachęcić firmy farmaceutyczne do ich produkcji. Jednocześnie Komisja proponuje wprowadzenie przymusowego udzielenia licencji innej firmie na produkcję chronionego leku, jeśli posiadacz patentu nie będzie w stanie dostarczyć go w odpowiedniej ilości w sytuacjach kryzysowych.

Czy NFZ może zbankrutować?

Formalnie absolutnie nie, publiczny płatnik zbankrutować nie może. Fundusz bez wątpienia znalazł się w poważnych kłopotach. Jest jednak jedna dobra wiadomość: nareszcie mówi się o tym otwarcie.



bot