Służba Zdrowia - strona główna
SZ nr 67–76/2015
z 3 września 2015 r.
>>> Wyszukiwarka leków refundowanych

Moda na profilaktykę

Maciej Gajewski

Wmiesiącach letnich nasila się moda na zdrowie i aktywność. Tak przynajmniej wynika z przekazu telewizji śniadaniowych i kolorowej prasy. Celebryci z uśmiechem na twarzy dają przykład i opowiadają o uprawianych przez siebie sportach, stosowanych dietach i zmianie stylu życia. Wszyscy też często mówią o profilaktyce – zachęcają, aby się badać i profilaktycznie w życiu zachowywać.

Fakt ten powinien przede wszystkim cieszyć. Polska jest krajem, który ma wciąż istotną pracę do wykonania, jeśli chodzi o poprawę stanu zdrowia społeczeństwa, a profilaktyka zdrowotna jest niewątpliwie jednym z lepszych sposobów osiągnięcia tego. Już nawet nie chodzi o to, że Polacy średnio żyją o 4 lata krócej niż bardziej zamożni Europejczycy. Dużo ważniejszy wydaje się fakt, że polscy emeryci mogą „cieszyć się” jednym z najkrótszych w Europie okresów zdrowego życia.

Jako mężczyzna urodzony w Polsce, powinienem szczególnie zainteresować się profilaktyką zdrowotną – wszak przeciętny Polak płci męskiej żyje aż 8,5 roku krócej od również przeciętnej Polki.
Korzystając z wolniejszego wakacyjnego czasu, myślę więc, coby tu zrobić, żeby być zdrowszym. Oczywiście od razu pojawia się błysk – trzeba pójść do lekarza, przebadać się, badań profilaktycznych całą serię wykonać.
W tym mniej więcej miejscu kończy się, niestety, moje zainteresowanie tematem. Zaczynam sobie bowiem wyobrażać jaką drogę musiałbym przebyć, aby przejść kompleksowy program profilaktyki w ramach publicznej służby zdrowia – i od razu pojawia się grymas na mojej twarzy. Pojawiają się też różne pytania. Dlaczego dostęp do profilaktyki zdrowotnej musi być tak skomplikowany? Jak to możliwe, że w dobie niesamowitych technologii otaczających nas zewsząd, wykonanie serii badań profilaktycznych wymaga podjęcia wielu kroków i czynności?

Wydaje mi się, że nowoczesny system opieki zdrowotnej powinien spełniać kluczową funkcję w zapewnianiu kompleksowej profilaktyki zdrowotnej całej populacji. Co więcej, system taki powinien wyprzedzać pacjenta i służyć cennymi wskazówkami, prowadząc niejako każdego dorosłego (i ubezpieczonego) człowieka przez kolejne etapy profilaktycznej „podróży”. Innymi słowy – aby profilaktyka zdrowotna miała sens, musi stać się częścią normalnych zachowań każdego z nas, być na wyciągnięcie dłoni i być dostosowana do indywidualnych potrzeb.

Niedawno mój znajomy z Berlina wykonał sobie pełne badanie genetyczne za pośrednictwem serwisu internetowego 23andMe. Wystarczyło kilka kliknięć, elektroniczny przelew i samodzielnie pobrana próbka DNA, przy użyciu specjalnego zestawu diagnostycznego. To wszystko bez wyjścia z domu. Przykład ten pokazuje, że przyszłość profilaktyki zdrowotnej jest bardzo blisko i już wkrótce nowa fala innowacji zmieni całkowicie sposób myślenia i działania w tym obszarze.

Tymczasem w Polsce niedawno miała miejsce w sejmie dyskusja na temat projektu ustawy o zdrowiu publicznym, która w istotnym zakresie dotyczy obszaru profilaktyki. Jeśli ustawa faktycznie wejdzie w życie, jej efekt będzie raczej ograniczony – co wynika choćby z bardzo okrojonych źródeł finansowania, które ostatecznie uzgodniono. Jak w takich warunkach myśleć o tworzeniu nowoczesnego systemu profilaktyki? Pożyjemy, zobaczymy…




Najpopularniejsze artykuły

Programy lekowe w chorobach z autoimmunizacji w praktyce klinicznej. Stan obecny i kierunki zmian – oglądaj na żywo

Ile trwają studia medyczne w Polsce? Podpowiadamy!

Studia medyczne są marzeniem wielu młodych ludzi, ale wymagają dużego poświęcenia i wielu lat intensywnej nauki. Od etapu licencjackiego po specjalizację – każda ścieżka w medycynie ma swoje wyzwania i nagrody. W poniższym artykule omówimy dokładnie, jak długo trwają studia medyczne w Polsce, jakie są wymagania, by się na nie dostać oraz jakie możliwości kariery otwierają się po ich ukończeniu.

Tygrys maruder

Gdzie są powiatowe centra zdrowia? Co z lepszą dostępnością do lekarzy geriatrów? A z obietnicą, że pacjent dostanie zwrot kosztów z NFZ, jeśli nie zostanie przyjęty w poradni AOS w ciągu 60 dni? Posłowie PiS skrzętnie wykorzystali „100 dni rządu”, by zasypać Ministerstwo Zdrowia mniej lub bardziej absurdalnymi interpelacjami dotyczącymi stanu realizacji obietnic, złożonych w trakcie kampanii wyborczej. Niepomni, że ich ministrowie i prominentni posłowie w swoim czasie podkreślali, że na realizację obietnic (w zdrowiu na pewno) potrzeba kadencji lub dwóch.

Worków z pieniędzmi nie będzie

Jeśli chodzi o nakłady, cały czas jesteśmy w ogonie krajów wysokorozwiniętych. Średnia dla OECD, jeśli chodzi o nakłady łączne, to 9 proc., w Polsce – ok. 6,5 proc. Jeśli chodzi o wydatki publiczne, w zasadzie nie przekraczamy 5 proc. – mówił podczas kongresu Patient Empowerment Jakub Szulc, były wiceminister zdrowia, w maju powołany przez minister Izabelę Leszczynę do zespołu, który ma pracować nad zmianami systemowymi.

Personalizacja szczepień przeciw grypie i strategie poprawy wyszczepialności

– W Polsce głównym problemem jest brak zainteresowania szczepieniami przeciwko grypie. Debata na temat rodzaju szczepionek przeciw grypie i ich porównywanie to temat drugo- planowy. Zwłaszcza że intensywne promowanie nowych preparatów może osłabiać zaufanie do tych już dostępnych – uważa Paweł Grzesiowski, Główny Inspektor Sanitarny. Prof. Robert Flisiak, powołany przez ministrę zdrowia Izabelę Leszczynę na szefa zespołu do spraw monitorowania i oceny zagrożeń związanych z chorobami zakaźnymi, wskazuje, że najważniejsza jest dziś poprawa poziomu wyszczepialności poprzez identyfikację i wdrażanie odpowiednich strategii i kierunków działań.

Pigułka dzień po, czyli w oczekiwaniu na zmianę

Już w pierwszych tygodniach urzędowania minister zdrowia Izabela Leszczyna ogłosiła program „Bezpieczna, świadoma ja”, czyli – pakiet rozwiązań dla kobiet, związanych przede wszystkim ze zdrowiem prokreacyjnym. Po kilku miesiącach można byłoby już zacząć stawiać pytania o stan realizacji… gdyby było o co pytać.

Klimat stawia nowe wyzwania zdrowotne

Globalna zmiana klimatu stała się jednym z najbardziej widocznych problemów środowiskowych XXI wieku. Od zdjęć niedźwiedzi polarnych przyczepionych do topniejących kier lodowych na Alasce po wyschnięte i popękane pola uprawne rozciągające się aż po horyzont w Afryce – obrazy ekologicznych skutków zmian klimatycznych stały się częścią naszej wspólnej świadomości. Rzadko jednak skutki zmian klimatycznych są wyrażane w kategoriach rzeczywistych i potencjalnych kosztów życia i cierpienia ludzkiego.

Kamica żółciowa – przyczyny, objawy i leczenie

Kamica żółciowa to schorzenie, które dotyka około 20% populacji. Jest to najczęstsza przyczyna hospitalizacji związanych z układem pokarmowym. Charakteryzuje się występowaniem złogów w pęcherzyku żółciowym lub drogach żółciowych. Niektórzy pacjenci nie doświadczają żadnych objawów, inni cierpią z powodu ataku kolki żółciowej i innych powikłań.

Dobra polisa na życie — na co zwrócić uwagę?

Ubezpieczenie na życie to zabezpieczenie finansowe w trudnych chwilach. Zapewnia wsparcie w przypadku nieszczęśliwego wypadku lub śmierci ubezpieczonego. Aby polisa dobrze spełniała swoją funkcję i gwarantowała pomoc, niezbędne jest gruntowne sprawdzenie jej warunków. Jeśli chcesz wiedzieć, na czym dokładnie powinieneś się skupić — przeczytaj ten tekst!

Diagnozowanie insulinooporności to pomylenie skutku z przyczyną

Insulinooporność początkowo wykrywano u osób chorych na cukrzycę i wcześniej opisywano ją jako wymagającą stosowania ponad 200 jednostek insuliny dziennie. Jednak ze względu na rosnącą świadomość konieczności leczenia problemów związanych z otyłością i nadwagą, w ostatnich latach wzrosło zainteresowanie tą... no właśnie – chorobą?

Testy wielogenowe pozwalają uniknąć niepotrzebnej chemioterapii

– Wiemy, że nawet do 85% pacjentek z wczesnym rakiem piersi w leczeniu uzupełniającym nie wymaga chemioterapii. Ale nie da się ich wytypować na podstawie stosowanych standardowo czynników kliniczno-patomorfologicznych. Taki test wielogenowy jak Oncotype DX pozwala nam wyłonić tę grupę – mówi onkolog, prof. Renata Duchnowska.

Onkologia – droga wielu medycznych szans i możliwości

Wybierając specjalizacje onkologiczne można pomagać pacjentom w walce z chorobą nowotworową, prowadzić innowacyjne badania naukowe i korzystać z nowoczesnej aparatury medycznej. To pasjonujące, że jedna dziedzina medycyny ma tak wiele do zaoferowania – twierdzi Zuzanna Górska, studentka II roku kierunku lekarskiego i przyszła onkolog.

Preludium i pandemiczna fuga

Rozmowa z prof. dr. hab. n. biol. Krzysztofem Pyrciem, wirusologiem, kierownikiem Pracowni Wirusologii w Małopolskim Centrum Biotechnologii Uniwersytetu  Jagiellońskiego (MCB), liderem grupy badawczej Virogenetics, działającej w ramach MCB, należącej do europejskiego konsorcjum DURABLE, które od 2023 r. zrzesza światowej klasy instytuty badań podstawowych i translacyjnych, koordynowane przez Instytut Pasteura w Paryżu. 

Ciemna strona eteru

Zabrania się sprzedaży eteru etylowego i jego mieszanin – stwierdzał artykuł 3 uchwalonej przez sejm ustawy z dnia 22 czerwca 1923 r. w przedmiocie substancji i przetworów odurzających. Nie bez kozery, gdyż, jak podawały statystyki, aż 80 proc. uczniów szkół narkotyzowało się eterem. Nauczyciele bili na alarm – używanie przez dzieci i młodzież eteru prowadzi do ich otępienia. Lekarze wołali – eteromania to zguba dla organizmu, prowadzi do degradacji umysłowej, zaburzeń neurologicznych, uszkodzenia wątroby. Księża z ambon przestrzegali – eteryzowanie się nie tylko niszczy ciało, ale i duszę, prowadząc do uzależnienia.

Leki, patenty i przymusowe licencje

W nowych przepisach przygotowanych przez Komisję Europejską zaproponowano wydłużenie monopolu lekom, które odpowiedzą na najpilniejsze potrzeby zdrowotne. Ma to zachęcić firmy farmaceutyczne do ich produkcji. Jednocześnie Komisja proponuje wprowadzenie przymusowego udzielenia licencji innej firmie na produkcję chronionego leku, jeśli posiadacz patentu nie będzie w stanie dostarczyć go w odpowiedniej ilości w sytuacjach kryzysowych.

Czy NFZ może zbankrutować?

Formalnie absolutnie nie, publiczny płatnik zbankrutować nie może. Fundusz bez wątpienia znalazł się w poważnych kłopotach. Jest jednak jedna dobra wiadomość: nareszcie mówi się o tym otwarcie.



bot