Służba Zdrowia - strona główna
SZ nr 67–76/2019
z 5 września 2019 r.
>>> Wyszukiwarka leków refundowanych

Blockchain – rewolucja w dokumentacji medycznej

Nie mylmy blockchain z informatyzacją – apelują Katarzyna Julia Kowalska, Anna Maleszyk, Michał Dymiński z Centrum Badań nad Prawnymi Aspektami Technologii Blockchain Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego.

Blockchain pozwala na dokonywanie zapisu znaczących danych medycznych w systemie tzw. bloków, uzupełnianie ich oraz aktualizację. Technologie blockchain wykorzystywane są już przez administracje państwowe kilku krajów, w tym także – z powodzeniem – w sektorze ochrony zdrowia. Zastosowanie technologii blockchain daje szansę na zwiększenie bezpieczeństwa danych pacjentów i dokumentacji medycznej. Włączenie blockchain do systemu opieki zdrowotnej jest niewątpliwie wykorzystaniem najnowszych technologicznych osiągnięć, ale nie jest tradycyjnie rozumianą informatyzacją.

W 2005 roku w Estonii powstała Estonian E-Health Foundation, której celem była ochrona nienaruszalności historii stanu zdrowia pacjentów za pomocą technologii blockchain. Dla estońskiego rządu priorytetem było zapewnienie prywatności oraz integralności informacji o opiece medycznej. Chodziło głównie o elektroniczną dokumentację medyczną, która pobiera dane z portalu e-pacjenta, dzięki której lekarze mają dostęp do danych ich pacjentów. Lekarze z łatwością – bez zbędnej papierologii – mogą zidentyfikować podstawowe informacje o pacjencie. Ponadto system zbiera dane dla Ministerstwa Zdrowia, dzięki którym tworzy statystyki dotyczące tendencji zdrowotnych i sprawdza, czy środki przeznaczone na opiekę medyczną są odpowiednio rozporządzane. Za pomocą kodu dostępu, pacjenci mogą na bieżąco zapoznawać się ze swoimi receptami oraz wizytami lekarskimi. W Wielkiej Brytanii w ramach platformy MedicalChain, która używa technologii blockchain do bezpiecznego przechowywania dokumentacji zdrowotnej i utrzymywania pojedynczej wersji prawdy, pacjenci mają pełny dostęp i kontrolę nad swoimi danymi o zdrowiu, a także możliwość udzielenia dostępu do kart zdrowia poprzez urządzenia mobilne. Lekarze mają z kolei możliwość dostępu do historii stanu zdrowia pacjenta za pomocą skanowania kodu, który jest indywidualnie przypisany do pacjenta. Lekarze, szpitale, laboratoria, farmaceuci i ubezpieczyciele zdrowotni mogą uzyskać dostęp do dokumentacji pacjenta, aby realizować swoją działalność i rejestrować tzw. transakcje na księdze rozproszonej. Platforma zapewnia natychmiastowe wykorzystanie dokumentacji zdrowotnej, umożliwiając pacjentom bezpośrednie komunikowanie się z lekarzami i udostępnianie ich dokumentacji zdrowotnej – w celu konsultacji online.

Kolejnym przykładem platformy umożliwiającej wygodne przechowywanie informacji o pacjentach, opartej na technologii blockchain, jest MedRec opracowany w Beth Israel Deaconess Medical Center w Bostonie. Rozwiązanie to jest oparte na smartkontraktach Ethereum i łączy dostawców usług opieki zdrowotnej, pozwalając im dzielić się danymi. MedRec może udzielić dostawcom usług medycznych dostępu do danych pacjentów tylko wówczas, gdy wyrażą oni na to zgodę w sieci blockchain za pomocą smartkontraktów. W ten sposób pacjenci mają kontrolę nad tym, kto będzie miał dostęp do ich dokumentacji medycznej.

Zainteresowanie organów polskiej administracji państwowej odpowiedzialnych za działanie systemu opieki zdrowotnej (w tym m.in. Ministerstwa Zdrowia czy też Narodowego Funduszu Zdrowia) powinno się skupiać na właściwie zaprogramowanym i zabezpieczonym dostępie do danych pacjentów oraz placówek medycznych, w celu przygotowywania sprawozdań, rozliczeń, cyklicznej oceny sytuacji medycznej w kraju (np. zagrożenia epidemiologiczne, statystyki chorobowe, przygotowywanie optymalnych rozwiązań na wypadek wystąpienia sytuacji kryzysowych). Natomiast z punktu widzenia podmiotów bezpośrednio zainteresowanych (czyli pacjentów oraz placówek medycznych), istotne znaczenie ma wykorzystanie technologii do rejestrowania kompleksowych danych dotyczących całego postępowania medycznego wobec konkretnej osoby. Dostęp do informacji przechowywanych w repozytorium prywatnym blockchain, zawierającym publikację przebiegu leczenia (zdjęcia, skany, recepty etc.), byłby rejestrowany w funkcji skrótu (hash). Ważną rolę dla zoptymalizowania funkcji blockchain powinny pełnić smartkontrakty, które zawierałyby stosowne oświadczenia woli pacjenta na każdym etapie kontaktu z placówką medyczną (począwszy od rozpoczęcia procesu leczenia, poprzez jego realizację, aż do jego zakończenia) oraz wszelkie inne oświadczenia woli i wiedzy (np. opinie lekarza, opinie konsylium lekarskiego, także w przypadku wystąpienia nieprawidłowości w procesie leczenia). Systemy oparte na blockchain zapewniają kompleksowy, niezmienny rejestr danych, umożliwiając jednocześnie łatwy dostęp do nich ośrodkom medycznym za zgodą pacjenta.




Najpopularniejsze artykuły

Programy lekowe w chorobach z autoimmunizacji w praktyce klinicznej. Stan obecny i kierunki zmian – oglądaj na żywo

Ile trwają studia medyczne w Polsce? Podpowiadamy!

Studia medyczne są marzeniem wielu młodych ludzi, ale wymagają dużego poświęcenia i wielu lat intensywnej nauki. Od etapu licencjackiego po specjalizację – każda ścieżka w medycynie ma swoje wyzwania i nagrody. W poniższym artykule omówimy dokładnie, jak długo trwają studia medyczne w Polsce, jakie są wymagania, by się na nie dostać oraz jakie możliwości kariery otwierają się po ich ukończeniu.

Tygrys maruder

Gdzie są powiatowe centra zdrowia? Co z lepszą dostępnością do lekarzy geriatrów? A z obietnicą, że pacjent dostanie zwrot kosztów z NFZ, jeśli nie zostanie przyjęty w poradni AOS w ciągu 60 dni? Posłowie PiS skrzętnie wykorzystali „100 dni rządu”, by zasypać Ministerstwo Zdrowia mniej lub bardziej absurdalnymi interpelacjami dotyczącymi stanu realizacji obietnic, złożonych w trakcie kampanii wyborczej. Niepomni, że ich ministrowie i prominentni posłowie w swoim czasie podkreślali, że na realizację obietnic (w zdrowiu na pewno) potrzeba kadencji lub dwóch.

Worków z pieniędzmi nie będzie

Jeśli chodzi o nakłady, cały czas jesteśmy w ogonie krajów wysokorozwiniętych. Średnia dla OECD, jeśli chodzi o nakłady łączne, to 9 proc., w Polsce – ok. 6,5 proc. Jeśli chodzi o wydatki publiczne, w zasadzie nie przekraczamy 5 proc. – mówił podczas kongresu Patient Empowerment Jakub Szulc, były wiceminister zdrowia, w maju powołany przez minister Izabelę Leszczynę do zespołu, który ma pracować nad zmianami systemowymi.

Personalizacja szczepień przeciw grypie i strategie poprawy wyszczepialności

– W Polsce głównym problemem jest brak zainteresowania szczepieniami przeciwko grypie. Debata na temat rodzaju szczepionek przeciw grypie i ich porównywanie to temat drugo- planowy. Zwłaszcza że intensywne promowanie nowych preparatów może osłabiać zaufanie do tych już dostępnych – uważa Paweł Grzesiowski, Główny Inspektor Sanitarny. Prof. Robert Flisiak, powołany przez ministrę zdrowia Izabelę Leszczynę na szefa zespołu do spraw monitorowania i oceny zagrożeń związanych z chorobami zakaźnymi, wskazuje, że najważniejsza jest dziś poprawa poziomu wyszczepialności poprzez identyfikację i wdrażanie odpowiednich strategii i kierunków działań.

Pigułka dzień po, czyli w oczekiwaniu na zmianę

Już w pierwszych tygodniach urzędowania minister zdrowia Izabela Leszczyna ogłosiła program „Bezpieczna, świadoma ja”, czyli – pakiet rozwiązań dla kobiet, związanych przede wszystkim ze zdrowiem prokreacyjnym. Po kilku miesiącach można byłoby już zacząć stawiać pytania o stan realizacji… gdyby było o co pytać.

Klimat stawia nowe wyzwania zdrowotne

Globalna zmiana klimatu stała się jednym z najbardziej widocznych problemów środowiskowych XXI wieku. Od zdjęć niedźwiedzi polarnych przyczepionych do topniejących kier lodowych na Alasce po wyschnięte i popękane pola uprawne rozciągające się aż po horyzont w Afryce – obrazy ekologicznych skutków zmian klimatycznych stały się częścią naszej wspólnej świadomości. Rzadko jednak skutki zmian klimatycznych są wyrażane w kategoriach rzeczywistych i potencjalnych kosztów życia i cierpienia ludzkiego.

Kamica żółciowa – przyczyny, objawy i leczenie

Kamica żółciowa to schorzenie, które dotyka około 20% populacji. Jest to najczęstsza przyczyna hospitalizacji związanych z układem pokarmowym. Charakteryzuje się występowaniem złogów w pęcherzyku żółciowym lub drogach żółciowych. Niektórzy pacjenci nie doświadczają żadnych objawów, inni cierpią z powodu ataku kolki żółciowej i innych powikłań.

Dobra polisa na życie — na co zwrócić uwagę?

Ubezpieczenie na życie to zabezpieczenie finansowe w trudnych chwilach. Zapewnia wsparcie w przypadku nieszczęśliwego wypadku lub śmierci ubezpieczonego. Aby polisa dobrze spełniała swoją funkcję i gwarantowała pomoc, niezbędne jest gruntowne sprawdzenie jej warunków. Jeśli chcesz wiedzieć, na czym dokładnie powinieneś się skupić — przeczytaj ten tekst!

Diagnozowanie insulinooporności to pomylenie skutku z przyczyną

Insulinooporność początkowo wykrywano u osób chorych na cukrzycę i wcześniej opisywano ją jako wymagającą stosowania ponad 200 jednostek insuliny dziennie. Jednak ze względu na rosnącą świadomość konieczności leczenia problemów związanych z otyłością i nadwagą, w ostatnich latach wzrosło zainteresowanie tą... no właśnie – chorobą?

Testy wielogenowe pozwalają uniknąć niepotrzebnej chemioterapii

– Wiemy, że nawet do 85% pacjentek z wczesnym rakiem piersi w leczeniu uzupełniającym nie wymaga chemioterapii. Ale nie da się ich wytypować na podstawie stosowanych standardowo czynników kliniczno-patomorfologicznych. Taki test wielogenowy jak Oncotype DX pozwala nam wyłonić tę grupę – mówi onkolog, prof. Renata Duchnowska.

Onkologia – droga wielu medycznych szans i możliwości

Wybierając specjalizacje onkologiczne można pomagać pacjentom w walce z chorobą nowotworową, prowadzić innowacyjne badania naukowe i korzystać z nowoczesnej aparatury medycznej. To pasjonujące, że jedna dziedzina medycyny ma tak wiele do zaoferowania – twierdzi Zuzanna Górska, studentka II roku kierunku lekarskiego i przyszła onkolog.

Preludium i pandemiczna fuga

Rozmowa z prof. dr. hab. n. biol. Krzysztofem Pyrciem, wirusologiem, kierownikiem Pracowni Wirusologii w Małopolskim Centrum Biotechnologii Uniwersytetu  Jagiellońskiego (MCB), liderem grupy badawczej Virogenetics, działającej w ramach MCB, należącej do europejskiego konsorcjum DURABLE, które od 2023 r. zrzesza światowej klasy instytuty badań podstawowych i translacyjnych, koordynowane przez Instytut Pasteura w Paryżu. 

Ciemna strona eteru

Zabrania się sprzedaży eteru etylowego i jego mieszanin – stwierdzał artykuł 3 uchwalonej przez sejm ustawy z dnia 22 czerwca 1923 r. w przedmiocie substancji i przetworów odurzających. Nie bez kozery, gdyż, jak podawały statystyki, aż 80 proc. uczniów szkół narkotyzowało się eterem. Nauczyciele bili na alarm – używanie przez dzieci i młodzież eteru prowadzi do ich otępienia. Lekarze wołali – eteromania to zguba dla organizmu, prowadzi do degradacji umysłowej, zaburzeń neurologicznych, uszkodzenia wątroby. Księża z ambon przestrzegali – eteryzowanie się nie tylko niszczy ciało, ale i duszę, prowadząc do uzależnienia.

Leki, patenty i przymusowe licencje

W nowych przepisach przygotowanych przez Komisję Europejską zaproponowano wydłużenie monopolu lekom, które odpowiedzą na najpilniejsze potrzeby zdrowotne. Ma to zachęcić firmy farmaceutyczne do ich produkcji. Jednocześnie Komisja proponuje wprowadzenie przymusowego udzielenia licencji innej firmie na produkcję chronionego leku, jeśli posiadacz patentu nie będzie w stanie dostarczyć go w odpowiedniej ilości w sytuacjach kryzysowych.

Czy NFZ może zbankrutować?

Formalnie absolutnie nie, publiczny płatnik zbankrutować nie może. Fundusz bez wątpienia znalazł się w poważnych kłopotach. Jest jednak jedna dobra wiadomość: nareszcie mówi się o tym otwarcie.



bot