Służba Zdrowia - strona główna
SZ nr 9–16/2013
z 21 lutego 2013 r.


>>> Wyszukiwarka leków refundowanych


Ocena ekonomiczna leków stosowanych w stwardnieniu rozsianym

Rafał Zyśk

W analizach ekonomicznych w procesie oceny technologii medycznej możliwe jest zastosowanie różnych perspektyw, m.in. perspektywy płatnika, społecznej, pacjenta, szpitala, pracodawcy itd. Ze względu na funkcjonalność podczas podejmowania decyzji o alokacji środków na poziomie centralnym, najczęściej stosowanymi przez decydentów są: perspektywa płatnika i perspektywa społeczna. Jednak w przypadku niektórych chorób jedynie perspektywa społeczna jest w stanie oddać rzeczywistą wartość ekonomiczną danej technologii medycznej.

Takimi chorobami są przede wszystkim schorzenia przewlekłe powodujące u części chorych długotrwałą niezdolność chorego do pracy, schorzenia prowadzące do trwałej niepełnosprawności, inwalidztwa, skutkujące znaczącym obciążeniem ekonomicznym społeczeństwa nie związanym z wydatkami płatnika publicznego. Jaskrawym przykładem takiego właśnie problemu zdrowotnego jest stwardnienie rozsiane. Przyjęcie w analizach ekonomicznych określonej perspektywy może w tym przypadku mieć pewien wpływ na wyniki analizy efektywności kosztowej ocenianych przez AOTM nowych terapii stosowanych w SM.

Zgodnie z art.25 ustawy o refundacji (…) podmiot wnioskujący w Polsce o refundację swojego produktu zobligowany jest do złożenia analiz ekonomicznych z perspektywy płatnika, które wskażą poziom efektywności kosztowej nowej terapii względem wydatków NFZ. Podejście to pozwala uzyskać decydentowi szczegółowe informacje o „wydajności ekonomicznej” nowej terapii jedynie w zakresie związanym finansowo z NFZ. Jednak w przypadku, kiedy nowa terapia pozwala na ograniczenie kosztów pośrednich związanych z daną chorobą (koszty ZUS, KRUS, PFRON, koszty wynikające absencji chorobowej i prezenteizmu), część korzyści ekonomicznych w analizach przeprowadzonych z perspektywy NFZ nie zostaje w ogóle uwidoczniona. Takie podejście daje się poniekąd wytłumaczyć faktem, iż nadzór nad wydatkami NFZ pełni Ministerstwo Zdrowia, zaś za nadzór nad wydatkami ZUS czy KRUS odpowiedzialne jest Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej. Jednak koszty najbardziej obciążających społeczeństwo chorób powinny być szacowane holistycznie, bez podziału wynikającego z zakresu obowiązków poszczególnych resortów

To, co dziś w mojej ocenie stanowi jeden z problemów systemowych, to brak przepływu szczegółowych informacji pomiędzy Ministerstwem Pracy i Polityki Społecznej a Ministerstwem Zdrowia w zakresie wydatków związanych z niezdolnością do pracy spowodowaną przez poszczególne jednostki chorobowe. Nie ulega wątpliwości, iż takie dane powinny być gromadzone przez zakłady ubezpieczeniowe zgodnie z kodyfikacją ICD-10, aby możliwa była wiarygodna agregacja z danymi NFZ. Sytuacja taka implikuje trudności w ocenie efektywności kosztowej terapii z perspektywy społecznej, między innymi innowacyjnych terapii stosowanych w SM. Brak dokładnych danych w zakresie kosztów pośrednich w przypadku jednostek chorobowych generujących wielomilionowe wydatki ZUS może prowadzić do zaniżenia w ocenie ministra zdrowia korzyści ekonomicznych płynących z refundacji nowej terapii.

Kancelaria Health Economics Consulting dokonała analizy porównawczej wydatków NFZ oraz wydatków ZUS związanych ze stwardnieniem rozsianym, która wykazała, że zagregowane wydatki roczne NFZ na leki i świadczenia zdrowotne są o kilkadziesiąt milionów złotych niższe niż roczne wydatki ZUS (około 241,5 mln zł), które stanowią de facto jedynie część ponoszonych przez społeczeństwo kosztów pośrednich. Łączne wydatki ZUS z tytułu niezdolności do pracy wyniosły w roku 2010 około 28,6 mld zł. Wyniki przeprowadzonej analizy prezentowane były 27 listopada 2012 r. w Sejmie podczas debaty parlamentarnej poświęconej problematyce SM.

Liczne badania naukowe, polskie i zagraniczne, wskazują, że udział kosztów pośrednich w całkowitych kosztach choroby przekracza 50%, a w przypadku stwardnienia rozsianego odsetek ten jest jeszcze wyższy. Wymaga zatem podkreślenia fakt, iż dopiero holistyczne oszacowanie kosztów, obejmujące oprócz kosztów NFZ również koszty ZUS/KRUS związane z niezdolnością do pracy, jest w stanie wykazać złożoność oraz skalę problemu oraz ustalić priorytety dla alokacji środków finansowych na nowe terapie, a także dokonać optymalnego wyboru profilaktyki chorób w Polsce.

Rafał Zyśk, Kancelaria doradcza Health Economics Consulting




Najpopularniejsze artykuły

Ile trwają studia medyczne w Polsce? Podpowiadamy!

Studia medyczne są marzeniem wielu młodych ludzi, ale wymagają dużego poświęcenia i wielu lat intensywnej nauki. Od etapu licencjackiego po specjalizację – każda ścieżka w medycynie ma swoje wyzwania i nagrody. W poniższym artykule omówimy dokładnie, jak długo trwają studia medyczne w Polsce, jakie są wymagania, by się na nie dostać oraz jakie możliwości kariery otwierają się po ich ukończeniu.

Najlepsze systemy opieki zdrowotnej na świecie

W jednych rankingach wygrywają europejskie systemy, w innych – zwłaszcza efektywności – dalekowschodnie tygrysy azjatyckie. Większość z tych najlepszych łączy współpłacenie za usługi przez pacjenta, zazwyczaj 30% kosztów. Opisujemy liderów. Polska zajmuje bardzo odległe miejsca w rankingach.

Testy wielogenowe pozwalają uniknąć niepotrzebnej chemioterapii

– Wiemy, że nawet do 85% pacjentek z wczesnym rakiem piersi w leczeniu uzupełniającym nie wymaga chemioterapii. Ale nie da się ich wytypować na podstawie stosowanych standardowo czynników kliniczno-patomorfologicznych. Taki test wielogenowy jak Oncotype DX pozwala nam wyłonić tę grupę – mówi onkolog, prof. Renata Duchnowska.

Diagnozowanie insulinooporności to pomylenie skutku z przyczyną

Insulinooporność początkowo wykrywano u osób chorych na cukrzycę i wcześniej opisywano ją jako wymagającą stosowania ponad 200 jednostek insuliny dziennie. Jednak ze względu na rosnącą świadomość konieczności leczenia problemów związanych z otyłością i nadwagą, w ostatnich latach wzrosło zainteresowanie tą... no właśnie – chorobą?

Ciemna strona eteru

Zabrania się sprzedaży eteru etylowego i jego mieszanin – stwierdzał artykuł 3 uchwalonej przez sejm ustawy z dnia 22 czerwca 1923 r. w przedmiocie substancji i przetworów odurzających. Nie bez kozery, gdyż, jak podawały statystyki, aż 80 proc. uczniów szkół narkotyzowało się eterem. Nauczyciele bili na alarm – używanie przez dzieci i młodzież eteru prowadzi do ich otępienia. Lekarze wołali – eteromania to zguba dla organizmu, prowadzi do degradacji umysłowej, zaburzeń neurologicznych, uszkodzenia wątroby. Księża z ambon przestrzegali – eteryzowanie się nie tylko niszczy ciało, ale i duszę, prowadząc do uzależnienia.

Onkologia – organizacja, dostępność, terapie

Jak usprawnić profilaktykę raka piersi, opiekę nad chorymi i dostęp do innowacyjnych terapii? – zastanawiali się eksperci 4 września br. podczas Forum Ekonomicznego w Karpaczu.

Czy NFZ może zbankrutować?

Formalnie absolutnie nie, publiczny płatnik zbankrutować nie może. Fundusz bez wątpienia znalazł się w poważnych kłopotach. Jest jednak jedna dobra wiadomość: nareszcie mówi się o tym otwarcie.

Zdrowa tarczyca, czyli wszystko, co powinniśmy wiedzieć o goitrogenach

Z dr. n. med. Markiem Derkaczem, specjalistą chorób wewnętrznych, diabetologiem oraz endokrynologiem, wieloletnim pracownikiem Kliniki Endokrynologii, a wcześniej Kliniki Chorób Wewnętrznych Uniwersytetu Medycznego w Lublinie rozmawia Antoni Król.

Leki przeciwpsychotyczne – ryzyko dla pacjentów z demencją

Obecne zastrzeżenia dotyczące leczenia behawioralnych i psychologicznych objawów demencji za pomocą leków przeciwpsychotycznych opierają się na dowodach zwiększonego ryzyka udaru mózgu i zgonu. Dowody dotyczące innych niekorzystnych skutków są mniej jednoznaczne lub bardziej ograniczone wśród osób z demencją. Pomimo obaw dotyczących bezpieczeństwa, leki przeciwpsychotyczne są nadal często przepisywane w celu leczenia behawioralnych i psychologicznych objawów demencji.

Astronomiczne rachunki za leczenie w USA

Co roku w USA ponad pół miliona rodzin ogłasza bankructwo z powodu horrendalnie wysokich rachunków za leczenie. Bo np. samo dostarczenie chorego do szpitala może kosztować nawet pół miliona dolarów! Prezentujemy absurdalnie wysokie rachunki, jakie dostają Amerykanie. I to mimo ustawy, która rok temu miała zlikwidować zjawisko szokująco wysokich faktur.

Leki, patenty i przymusowe licencje

W nowych przepisach przygotowanych przez Komisję Europejską zaproponowano wydłużenie monopolu lekom, które odpowiedzą na najpilniejsze potrzeby zdrowotne. Ma to zachęcić firmy farmaceutyczne do ich produkcji. Jednocześnie Komisja proponuje wprowadzenie przymusowego udzielenia licencji innej firmie na produkcję chronionego leku, jeśli posiadacz patentu nie będzie w stanie dostarczyć go w odpowiedniej ilości w sytuacjach kryzysowych.

Osteotomia okołopanewkowa sposobem Ganza zamiast endoprotezy

Dysplazja biodra to najczęstsza wada wrodzona narządu ruchu. W Polsce na sto urodzonych dzieci ma ją czworo. W Uniwersyteckim Szpitalu Dziecięcym pod kierownictwem dr. Jarosława Felusia przeprowadzane są operacje, które likwidują ból i kupują pacjentom z tą wadą czas, odsuwając konieczność wymiany stawu biodrowego na endoprotezę.

Lecytyna sojowa – wszechstronne właściwości i zastosowanie w zdrowiu

Lecytyna sojowa to substancja o szerokim spektrum działania, która od lat znajduje zastosowanie zarówno w medycynie, jak i przemyśle spożywczym. Ten niezwykły związek należący do grupy fosfolipidów pełni kluczową rolę w funkcjonowaniu organizmu, będąc podstawowym budulcem błon komórkowych.

Pranie i pielęgnacja odzieży medycznej – najważniejsze wskazówki

Pranie fartuchów lekarskich i wszelakiej odzieży medycznej to nie tylko kwestia estetyki na co dzień i profesjonalnego wyglądu. Tutaj przede wszystkim znaczenie mają względy higieniczne. W niektórych placówkach obowiązek regularnego prania odzieży medycznej personelu leży po stronie pracodawcy, w innych z kolei pracownicy muszą zadbać o to sami. Przed wami najważniejsze informacje dotyczące skutecznego czyszczenia ubrań medycznych, środków czystości, a także przepisów z tym związanych.

Wielka woda 2024

W chwili kiedy zamykamy ten numer kwartalnika, południowo-zachodnią Polskę zalewa wielka woda. Powódź porównywalna do tej z 1997 roku, nazywanej powodzią tysiąclecia, niszczy, czasem bezpowrotnie, wszystko, co napotka po drodze

W jakich specjalizacjach brakuje lekarzy? Do jakiego lekarza najtrudniej się dostać?

Problem z dostaniem się do lekarza to dla pacjentów codzienność. Największe kolejki notuje się do specjalistów przyjmujących w ramach podstawowej opieki zdrowotnej, ale w wielu województwach również na prywatne wizyty trzeba czekać kilka tygodni. Sprawdź, jakich specjalizacji poszukują pracodawcy!




bot