W br. realizowany będzie kolejny, trzeci już rządowy program restrukturyzacji w ochronie zdrowia. W projekcie tegorocznej ustawy budżetowej przewidziano na ten cel 440 mln zł, w tym 140 mln na wydatki bieżące i 300 mln – na inwestycje. Ewentualne dodatkowe środki pochodzić będą m.in. z Krajowego Urzędu Pracy, programów przedakcesyjnych oraz współpracy z innymi krajami (informacje na ten temat będą zamieszczane na stronie internetowej MZ: www. mzios.gov.pl).
W br. zostały zmienione zasady finansowania regionalnych programów restrukturyzacji. Przede wszystkim – nie będą już opłacane tzw. Regionalne Grupy Wsparcia. Do udziału w podziale środków dopuszczone będą jedynie te regionalne programy, które spełniają ogólne wymagania sformułowane jeszcze w ub. r. (por. SZ nr 20-21/2000 r.). Jeśli jednak program stworzony w regionie ich nie spełni, minister zdrowia wskaże zadania, które mogą zostać sfinansowane z pieniędzy budżetowych.
Generalnie – 51,7% środków dla regionów zostanie podzielone wg liczby ludności – jednak pod warunkiem dostarczenia Ministerstwu Zdrowia odpowiedniego programu (z dopuszczalnym wyłączeniem zeń jednostek o charakterze ponadregionalnym, tj. szpitali klinicznych, instytutów i szpitali podlegających MON i MSWiA). Pozostałe 48,3% środków rozdzieli minister zdrowia – uwzględniając wnioski i propozycje Krajowego Komitetu Sterującego, w zależności od jakości programów, skali problemów danego regionu w porównaniu z innymi, zaplanowanych zamierzeń restrukturyzacyjnych, ich zgodności z polityką resortu (w tej puli przewidziano też środki na restrukturyzację szpitali klinicznych, instytutów oraz zakładów podlegających ministrom obrony narodowej oraz spraw wewnętrznych).
W br. zmieni się skład regionalnych komitetów sterujących. Ich członkami staną się przedstawiciele zarządów województw, powiatów i gmin będących organami założycielskimi jednostek ochrony zdrowia, przedstawiciel regionalnej kasy chorych i rektora AM istniejącej w regionie, ministrów obrony narodowej i spraw wewnętrznych – jeśli ich szpitale biorą udział w programie, wreszcie – przedstawiciele samorządów zawodów medycznych mających strukturę regionalną w danym województwie.
Opracowana przez RKS wieloletnia strategia regionalnej polityki zdrowotnej oraz propozycja finansowania zadań w 2001 r. ma zostać przekazana (do końca lutego br.) do uzgodnienia wojewodzie. Wojewoda, który staje się w br. instancją odwoławczą dla samorządów szczebla gminnego, powiatowego i wojewódzkiego, po analizie i akceptacji ostatecznej wersji programu – prześle go do końca marca br., wraz ze wszystkimi wymaganymi załącznikami, Ministrowi Zdrowia – jak optymistycznie przewiduje resortowy harmonogram tegorocznej restrukturyzacji. Jednak odpowiedzialność za przygotowanie i funkcjonowanie regionalnego programu nadal ponosi marszałek, który będzie zarazem przewodniczącym Regionalnego Komitetu Sterującego.
W tegorocznej restrukturyzacji ograniczona została rola związków zawodowych – do opiniowania projektów na szczeblach zakładu i regionu, wzrosła natomiast – kas chorych, które mają współpracować przy tworzeniu programów regionalnych oraz być "udziałowcami w realizacji regionalnej polityki zdrowia publicznego", jako że część programów profilaktycznych i promocji zdrowia jest przez nie finansowana.
Resort planuje, że już w marcu br. zapadać będą decyzje ministra zdrowia o podziale środków, w ślad za czym będą one sukcesywnie przekazywane z Ministerstwa Finansów do organów założycielskich zakładów.
Dla zakładów, które chcą ograniczyć zatrudnienie, a zaoszczędzone dzięki temu środki przeznaczyć na podwyżki dla pozostałych pracowników, a także dla zakładów, które zostaną zlikwidowane – będzie uruchomiona jak w ub. r. tzw. szybka ścieżka. Wnioski w tej sprawie do ministra zdrowia muszą być zaopatrzone w plan odpraw i odszkodowań dla pracowników oraz informację o zapewnieniu usług dla ludności, zgodę związków zawodowych na zwolnienia, informację o dalszych losach zwolnionych, przygotowaną wspólnie z powiatowym urzędem pracy. Z budżetu programu będą pokryte jedynie koszty odpraw i odszkodowań (ewentualne nie wypłacone nagrody jubileuszowe, ekwiwalenty za zaległe urlopy i inne zobowiązania zakładów pracy wobec pracowników, podobnie jak zadłużenie jednostki, nie będą pokrywane z tego źródła). W przypadku likwidacji zakładu – do wniosku musi być dołączona uchwała jego organu założycielskiego.
Wydatki budżetowe na restrukturyzację w ramach "szybkiej ścieżki" zmniejszą gwarantowane środki dla województwa. Niezrealizowanie projektu takiej restrukturyzacji do 30 września br. (wnioski można przesyłać bezpośrednio do MZ, ale lepiej, gdy wcześniej zostaną zaakceptowane przez regionalny komitet sterujący) – spowoduje, że przewidziane na ten cel środki będą przeznaczone na analogiczne potrzeby innych zakładów w województwie.