Spis treściSZ nr 30–31/2001
z 19 kwietnia 2001 r.
Stuknij na okładkę, aby przejść do archiwun rocznika 2001
INTERNET
THINK, czyli internauci szukają leku na raka
Tomasz Kobosz
Projekt "Cancer Research" jest wynikiem współpracy Amerykańskiego Towarzystwa Walki z Rakiem, Uniwersytetu w Oxfordzie oraz firm Intel i United Devices. Sercem projektu jest program THINK, który potrafi symulować i analizować interakcje pomiędzy białkami odgrywającymi rolę w procesie kancerogenezy a cząsteczkami potencjalnych leków. Cała trudność w tym, że liczba cząsteczek wytypowanych do przebadania sięga (na obecnym etapie projektu) 250 milionów, co znacznie przekracza możliwości współczesnych superkomputerów, nawet tych najpotężniejszych. Jedynym wyjściem było więc skorzystanie z technologii przetwarzania rozproszonego, co w tym przypadku polega na niejednoczesnym połączeniu ze sobą (za pomocą internetu) milionów zwykłych, domowych komputerów (...)
KLINIKA
Współczesne poglądy dotyczące leczenia zatoru tętnicy płucnej (cz. 1.)
Witold Zbyszek Tomkowski
Istota leczenia pacjenta z zatorem tętnicy płucnej (ztp) sprowadza się do działań mających sprzyjać odblokowaniu łożyska płucnego, zmniejszeniu ryzyka nawrotów ztp oraz zabezpieczeniu właściwej perfuzji i podaży tlenu do ważnych dla życia pacjenta organów i narządów, pomimo zaburzeń hemodynamicznych i oddechowych wywołanych zatorowością płucną (...)
AKTUALNOŚCI
Marek Wójtowicz
Gdzieś tak około roku 1993 opętała mnie mania liczenia kosztów i oszczędzania na czym się tylko da. Skasowałem dyrekcyjne gazety, w gospodarce lekiem przeszliśmy na cotygodniowe monitorowanie zamówień oddziałowych i ręczne sterowanie "kontrolowanymi chwilowymi brakami" co droższych preparatów. Na comiesięcznych spotkaniach z kolegami lekarzami do znudzenia opowiadałem, jak to musimy obniżać koszty, żeby przygotować się do zapowiadanej reformy rynku zdrowotnego. Pracowicie wyliczałem, o ile tańszy jest gazik składany ręcznie od kupowanego gotowca. Zamiast płacić za komplety pościeli, kupowaliśmy bele materiału i szyliśmy poszwy oraz prześcieradła (...)
Choroba szalonych krów: Konflikt interesów zdrowia publicznego i gospodarki
Jerzy Leowski
Konflikt interesów zdrowia publicznego z jednej strony a producentów żywności i polityków z drugiej, jest zjawiskiem dość częstym. Poza groźnymi, potencjalnie nieobliczalnymi zagrożeniami dla zdrowia ludności jego skutkiem ubocznym jest utrata społecznego zaufania zarówno do polityków, jak i do przedstawicieli nauki, wśród których zdarzają się jednostki ulegające naciskom polityków. Wśród przykładów tego typu konfliktów wymienić można próby obrony producentów jaj kurzych po stwierdzeniu w nich zakażenia salmonella enteretidis, które doprowadziły do poważnego zakłócenia współpracy pomiędzy epidemiologami służb weterynaryjnych i zdrowia publicznego i zakończyły się dymisją ministra broniącego interesów zdrowia publicznego. Wydaje się, że z dotychczasowych doświadczeń z tego typu konfliktów nie wyciągnięto należytych wniosków. Przykładem może być historia rozwoju choroby szalonych krów, która doprowadziła do wykrycia nowego wariantu choroby Creutzfelda-Jakoba u ludzi, stanowiącego zagrożenie o potencjalnie nieobliczalnych skutkach (...)
60. Jubileuszowy Zjazd Towarzystwa Chirurgów Polskich
Anna Jarosz
Towarzystwo Chirurgów powstało na ziemiach polskich w 1889 r. "Polskie" można było dopisać do jego nazwy dopiero w 1921 r. Początkowo zjazdy TChP odbywały się w Krakowie, później - w Warszawie. W pierwszych latach istnienia Towarzystwo skupiało przedstawicieli wszystkich specjalności chirurgicznych. Stopniowo jednak powstawały odrębne stowarzyszenia specjalistów, zajmujących się już tylko jedną, niekiedy bardzo wąską dziedziną chirurgii. W stulecie istnienia TChP odbył się w Krakowie zjazd, na który prof. Tadeusz Popiela, pierwszy raz po rozłamie towarzystwa, zaprosił przedstawicieli wszystkich specjalności chirurgicznych. Tegoroczny zjazd, który odbędzie się we wrześniu w Warszawie, będzie podobny: znów spotkają się chirurdzy z 19 towarzystw (...)
Niesamodzielność samodzielnych
Małgorzata Kukowska
W kwietniu w Kołobrzegu odbyło się spotkanie kierownictwa Ministerstwa Zdrowia z liczną grupą dyrektorów szpitali. Konferencja, już druga w podobnym składzie i tym samym miejscu, została zorganizowana przez Ministra Zdrowia, Konwent Dyrektorów SPZOZ-ów oraz STOMOZ. Spotkanie pod hasłem "Czy samodzielni?" miało się stać forum wymiany doświadczeń menedżerów najbardziej zaangażowanych w proces przekształceń lecznictwa szpitalnego i okazją do prezentacji zamierzeń ministerstwa. Faktycznie zdominowane zostało przez dyskusję nad "ustawą 203" (...)
KASY CHORYCH
Krzysztof Bukiel
Zachodniopomorska Regionalna Kasa Chorych stworzyła, jak wiadomo, własny wykaz leków rekomendowanych i "zaproponowała" lekarzom poz stosowanie się do niego. Żeby jednak lekarzom nie przyszło do głowy odrzucenie tej "propozycji", kasa wpisała do umów z nimi, że lekarze, którzy nie wyrazili zgody na stosowanie się do receptariusza, otrzymają w 2001 r. 18 zł na rok na pacjenta mniej niż ci, którzy zgodzili się zaakceptować receptariusz. W przeliczeniu na typową (zalecaną) praktykę lekarza poz, liczącą 2500 pacjentów, kwota ta oznacza 45 tys. rocznie mniej dla lekarza, który nie wyraził zgody na stosowanie się do receptariusza (...)
Lubuska RKCh kontra UNUZ
Dorota Pilonis
Decyzja Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń Zdrowotnych dotycząca wyrównania finansowego zaskarżona przez Lubuską RKCh, stała się przedmiotem rozprawy w Naczelnym Sądzie Administracyjnym. Sąd uznał, że UNUZ powinien o sprawie powiadomić pozostałe kasy chorych i odroczył rozpatrzenie skargi do maja. Przypomnijmy: w końcu grudnia ub.r. lubuska kasa skierowała do NSA skargę na decyzję UNUZ, zgodnie z którą miała na rzecz innych kas zapłacić wyrównanie finansowe w wysokości 9 mln zł. Decyzja Urzędu spowodowała obniżenie tegorocznego budżetu kasy w stosunku do ubiegłorocznego o ponad 5%. W ub.r. kasa ta otrzymała od innych wyrównanie finansowe w wysokości 23 mln zł (...)
ZARZĄDZANIE
Czy zakłady naprawdę chcą tak wiele?
Marcin Kautsch
Na łamach SZ zaprezentowałem już wyniki badań, jakie zostały przeprowadzone w zeszłym roku. Dotyczyły one funkcjonowania zakładów w systemie powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego. Przedstawiłem też rekomendacje będące wynikiem analiz zebranego materiału. W niniejszym artykule chciałbym omówić opinie zakładów o systemie, oczekiwania i postrzegane możliwości ich realizacji, oraz podzielić się refleksjami na temat zachodzących zmian (...)
KSIĄŻKA
Ekonomika zdrowia. Teoria i praktyka
Dla menedżerów i nie tylko
Hubert Tomaszek
"Ekonomika zdrowia. Teoria i praktyka" Thomasa E. Getzena to pierwszy wyczerpujący podręcznik dotyczący zjawisk ekonomicznych w ochronie zdrowia, zarazem nieoceniona kopalnia informacji nie tylko dla studentów, przygotowujących się do pracy w administracji zdrowotnej, ale i praktyków, zajmujących się zarządzaniem na wszelkich szczeblach w sektorze zdrowia. Określenie "podręcznik" nie powinno odstraszać. Książka Getzena ma cechy dobrego podręcznika akademickiego w amerykańskim stylu, jest więc przystępna i przyjazna dla czytelnika, nawet takiego, który po raz pierwszy sięga po fachowe informacje z dziedziny ekonomii (...)
ROZMOWA
Ibuprofen
W Katedrze Biochemii Klinicznej Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie przeprowadzono badania nad nowym zastosowaniem leku Ibuprofen, produkowanego przez Polfę Pabianice. Z prof. dr. hab. Markiem Naruszewiczem, kierownikiem Katedry i inicjatorem badań, a także przewodniczącym Polskiego Towarzystwa Badań nad Miażdżycą, rozmawia Małgorzata Kukowska (...)
SZPITAL POLSKI
ISO 9002 dla św. Zofii
Anna Jarosz
Jako pierwszy publiczny zakład opieki zdrowotnej w Polsce Szpital Specjalistyczny św. Zofii w Warszawie otrzymał certyfikat jakości ISO 9002. Otrzymanie certyfikatu wymaga spełnienia 19 szczegółowo opisanych warunków dotyczących organizacji pracy oraz sposobów komunikacji firmy z klientami - pacjentami (...)
40. urodziny GCR "Repty"
1 marca 1961 r. do ówczesnego Ośrodka Ozdrowieńczo-Rehabilitacyjnego dla Górników w Reptach Śląskich przyjęto pierwszych chorych. Skromny początkowo ośrodek do połowy lat 70. rozrósł się do rozmiarów specjalistycznego szpitala rehabilitacyjnego, w którym działało 13 oddziałów rehabilitacyjnych z 560 łóżkami oraz specjalistyczna poradnia rehabilitacyjna. Jeszcze w ostatnich latach budżetowego finansowania zakładów opieki zdrowotnej leczono w Reptach do 5800 pacjentów rocznie. W wyniku gruntownej restrukturyzacji - Górnośląskiego Centrum Rehabilitacji - po wejściu w życie ubezpieczeń zdrowotnych zmniejszono liczbę etatów personelu z 706 do 530 przy jednoczesnym wzroście leczonych pacjentów w ciągu roku do 8 tys. Od początku istnienia Centrum odbyło w nim stacjonarną rehabilitację leczniczą ponad 160 tys. osób (...)
Budżetowanie, czyli finanse inaczej
Irena Kierzkowska, Zbigniew Marcinkiewicz
Zapoczątkowana w końcu lat 90. reforma służby zdrowia wywołała spore zamieszanie i ogólny niepokój. Państwowe jednostki służby zdrowia wolne były od trosk, jakie niósł wolny rynek. Funkcjonujące wcześniej umowy z wojewodami dawały samodzielnym zozom bezpieczeństwo i pewność przypływów środków finansowych - bez potrzeby zabiegania o pacjenta, w ślad za którym pojawiały się coraz większe koszty. Z chwilą wprowadzenia umów z kasami chorych zapukała do jednostek wolna konkurencja. Rynek, podaż, popyt i cena przestały być pojęciami abstrakcyjnymi, znanymi tylko ekonomistom. Zaczęto tworzyć business plany, analizy otoczenia (...)
W „Narutowiczu” chcą prywatyzować
Halina Kleszcz
Dwa lata temu Szpital im. Gabriela Narutowicza, jednostka o randze wojewódzkiej, przeszedł spod władzy marszałka do gminy Kraków. Załoga przyjęła tę decyzję z nadzieją. W województwie małopolskim "Narutowicz" był jednym z kilkunastu szpitali, gmina ma natomiast pod swoją pieczą tylko dwa; drugi - im. Żeromskiego - w Nowej Hucie. W budżecie województwa na zdrowie w latach 1999-2000 nie przewidziano ani złotówki. Gmina od lat rezerwuje zaś własne środki na ochronę zdrowia, a zarząd miasta był twórcą przekształceń w lecznictwie otwartym, które spotkały się ze zdecydowanie dobrym odbiorem społecznym. Blisko 90 proc. niepublicznych podmiotów działających w poz chwali sobie przejście na własny garnuszek i dobrze sobie radzi z uzyskaną samodzielnością. Nie do poznania zmieniły się: wizerunek przychodni (modernizacja, zniesienie barier architektonicznych, lepsze wyposażenie) oraz stosunek do pacjentów (...)
Opieka stacjonarna w statystyce
Grażyna Dykowska
Zarządzanie informacją w szpitalu opiera się m.in. na danych opracowanych na podstawie druków sprawozdawczych - Mz-29 (druk sprawozdawczy Ministra Zdrowia oraz Zd 1-druk GUS) - dotyczących sprawozdania szpitalnego. Informacje tworzone i gromadzone dla tych celów zarówno w szpitalu, jak i na szczeblu powiatu, województwa oraz Centrum Systemów Informacyjnych w Ochronie Zdrowia - dają możliwość porównania wskaźników czy danych jednostkowych w okresach sprawozdawczych - za kwartał, pół roku, rok, jak i w określonych przedziałach czasowych, np. 2- czy 10-letnich. Należy mieć na uwadze fakt, iż wymagania Unii Europejskiej w procesie działań przedakcesyjnych nakładają na Polskę, określone m.in. w "Komunikacie w sprawie rozwoju publicznej polityki zdrowotnej UE COM" - obowiązkowe prowadzenie statystyki publicznej w celu monitorowania stanu zdrowia ludności (...)
Uwagi o restrukturyzacji szpitali
Jerzy Leowski
We wszystkich krajach podejmujących reformę systemu ochrony zdrowia szpitale, w swojej obecnej strukturze, stanowią istotne wyzwanie. Większość budowana była z myślą o zaspokojeniu potrzeb zdrowotnych w czasach, w których powstawały. Coraz większa ich część jest niedostosowana do potrzeb dnia dzisiejszego (...)
Zbiórka na serce
Mariola Marklowska
Zabrzańska Fundacja Rozwoju Kardiochirurgii potrzebuje pięciu lat i co najmniej 25 mln złotych na dokończenie badań nad polskim sztucznym sercem - pompą, która będzie wszczepiana chorym bezskutecznie czekającym na dawcę. - Samodzielne zgromadzenie środków na te badania przekracza nasze możliwości, toteż szukamy pomysłów, którymi moglibyśmy zainteresować potencjalnych sponsorów - mówi Jan Sarna, dyrektor generalny Fundacji, chyba jedynej niepublicznej placówki naukowo-badawczej w Polsce (...)