Spis treściSZ nr 59–62/2001
z 2 sierpnia 2001 r.
Stuknij na okładkę, aby przejść do archiwun rocznika 2001
AKTUALNOŚCI
Oikonomikos, czyli łydka i serce
Marek Wójtowicz
Tegoroczne wakacje psują nie tylko anomalie pogodowe. Dla wszystkich zarządzających szczególnie niepokojące jest widmo wysokiego deficytu budżetowego. Deficyt budżetowy to niedobór dochodów państwa w stosunku do jego wydatków. W teorii ekonomii pięcioprocentową nadwyżkę wydatków nad dochodami uznaje się za próg bezpieczeństwa, powyżej którego gospodarka zaczyna chorować. W takiej sytuacji następuje nagłe poszukiwanie oszczędności w wydatkach państwowych: gdzie się da i na czym się da! (...)
Aleksandra Gielewska, Tomasz Sienkiewicz
W drugiej połowie lipca Sejm w niezwykle przyspieszonym tempie pracował nad ustawami regulującymi m. in. szeroko rozumiany system ochrony zdrowia. Niewątpliwie najważniejszym dokonaniem parlamentarzystów jest uchwalenie 20 lipca nowelizacji ustawy o puz (czeka jeszcze na podpis prezydenta) (...)
Kontraktowanie usług na 2002 rok: Nowy system finansowania oddziałów intensywnej terapii w DRKCh
Ewa Krupczyńska
Zarząd DRKCh już w czerwcu przygotował materiały dotyczące konkursu ofert na rok 2002. Postępowanie konkursowe zostanie rozpoczęte w październiku, a zakończone w pierwszej dekadzie grudnia. Konkurs ofert na przyszły rok będzie się różnił od konkursów z lat ubiegłych - umowy ze świadczeniodawcami będą zawierane na czas dłuższy niż dotychczas, tj. co najmniej na dwa lata. Zasady obowiązujące lekarzy rodzinnych i lekarzy poz wypracowano wspólnie z reprezentantami tego środowiska. Wytypowano ok. 150 jednostek poz i 24 praktyki lekarzy rodzinnych, z którymi będą zawarte takie umowy. Opracowane są także kryteria dla szpitali, z którymi będą podpisywane kontrakty nie krótsze niż na dwa lata (...)
Kontrakty dla pielęgniarek w ZRKCh
Rzecznik prasowy ZRKCh
Od 1 września br. Zachodniopomorska Regionalna Kasa Chorych jako jedna z nielicznych w kraju będzie, w ramach programu pilotowego, odrębnie finansować pielęgniarską domową opiekę długoterminową. Zostaną nią objęci wszyscy chorzy mający poważne trudności z samoobsługą, niezależnie od wieku. Skierowanie do hospitalizacji domowej będzie wystawiać lekarz ubezpieczenia zdrowotnego pracujący w oddziale, w którym pacjent był leczony. Opieka ta nie będzie trwać dłużej niż sześć tygodni. Potem, w zależności od potrzeby, przejmie ją pielęgniarka środowiskowo-rodzinna lub opiekunka społeczna (...)
OPINIE
Marcin Kautsch
Rynek w ochronie zdrowia wprowadzamy od dawna. Jego początki można wiązać z ustawą o zakładach opieki zdrowotnej (1991 r.), która pozwalała na wprowadzenie kontraktów i funkcjonowanie jednostek samodzielnych, choć na te pierwsze musieliśmy czekać ponad trzy lata, a na te drugie - ponad pięć. Rynek kojarzy się często z bogactwem, wręcz luksusem. W służbie zdrowia - także. Jeżeli nie ma na nim dość pieniędzy, bo kasa chorych kupuje mało i za tanio, to rynek przestaje być rynkiem - mówią malkontenci. Otóż nic bardziej błędnego. (...)
SYSTEM PUZ: Porażka pozorna czy rzeczywista?
Mikołaj J. Kruczyński
Poważną częścią procesu transformacji, jaki zachodzi w Polsce od 1989 roku, jest reforma systemu zabezpieczenia społecznego, który - jak wszystkie działy gospodarki - wymaga także dostosowania do nowych warunków ustrojowych, gospodarczych i społecznych. Innymi słowy - do aktualnych potrzeb społeczeństwa. System zabezpieczenia społecznego odgrywa bowiem bardzo istotną rolę, szczególnie w obecnych warunkach, a problem jego efektywności, dostosowania do potrzeb i rosnących oczekiwań społecznych należy do tych, których wagi nie sposób przecenić (...)
PRAWO
Dokumentacja medyczna a ochrona danych
Małgorzata Kukowska
Do Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych wpływają liczne skargi na zakłady opieki zdrowotnej, które odmawiają wydawania pacjentom dokumentacji prowadzonego leczenia. Dokumentacja taka jest często wręcz niezbędna chorym przy kontynuowaniu leczenia w innych placówkach medycznych. Skargi składają sami pacjenci, a także lekarze i zakłady przejmujące opiekę nad chorymi oraz instytucje ubezpieczeniowe i rentowe (...)
PROFILAKTYKA
Alergiczne kontaktowe zapalenie skóry u pracowników służby zdrowia
Marta Kieć-Świerczyńska, Beata Kręcisz
Pracownicy służby zdrowia, zwłaszcza pielęgniarki i lekarze specjalności zabiegowych oraz niższy personel medyczny, to jedna z grup zawodowych najbardziej zagrożonych alergią. Co więcej, obserwuje się stały wzrost częstości uczuleń u personelu medycznego. I tak: w 1982 r. rozpoznano w Polsce 74 takie przypadki, w 1994 już 150, w 1995 - 147, w 1996 - 157, w 1997 - 153, w 1998 - 169, w 1999 - 200, w 2000 - 137. Od 1986 r. liczba dermatoz zawodowych u pracowników medycznych przewyższa liczbę takich chorób w budownictwie (...)
APARATURA MEDYCZNA
Postęp w technologiach medycznych
Witold Ponikło
Technologie medyczne charakteryzują się szybkim wprowadzaniem do użytku wszelkiego rodzaju innowacji technicznych. Skutkuje to m.in. szybkim starzeniem się urządzeń medycznych, których czas efektywnego użytkowania nie powinien obecnie przekraczać kilku lat, w tym bowiem okresie dochodzi do zmiany generacji wielu urządzeń. W niektórych przypadkach nowa generacja oznacza "tylko" podwyższenie dokładności osiąganej przez urządzenie, obniżenie stopnia inwazyjności czy zużycia energii, co jednak w rezultacie powoduje, że "stare" urządzenie stopniowo wycofywane jest z eksploatacji. W innych, gdy różne urządzenia medyczne stanowią elementy rozbudowanego systemu, zmiana generacji jednego urządzenia może pociągać za sobą konieczność znacznych nakładów finansowych (...)
KLINIKA
Mukowiscydoza: patogeneza, objawy i zasady rozpoznawania
Andrzej Milanowski, Robert Piotrowski
Mukowiscydoza (Cystic Fibrosis - CF) jest uwarunkowaną genetycznie chorobą monogenową, dziedziczoną w sposób autosomalny recesywny. Choroba została opisana i wyodrębniona jako oddzielna jednostka nozologiczna dopiero w 1938 roku przez Dorothy Andersen, pomimo że niektóre jej objawy ("słony pocałunek") znane były od dawna. Przełomowym momentem w poznaniu patogenezy choroby było sklonowanie oraz określenie struktury i funkcji genu, którego produktem jest białko pełniące funkcję błonowego kanału chlorkowego CFTR (cystic fibrosis transmembrane conductance regulator) w 1989 r. przez Tsui, Riordana i Collinsa (...)
Choroba refluksowa przełyku u dzieci
Grażyna Rowicka
Odpływ żołądkowo-przełykowy (OŻP) to mimowolne zarzucanie zawartości żołądka do przełyku. Zawartość tę stanowią: ślina, pokarmy stałe i płynne, sok żołądkowy, czasem - żółć i sok trzustkowy. Refluks żołądkowo-przełykowy jest częstą chorobą, dotyczy bowiem ok. 6-8% całej populacji. W 60% przypadków cofa się do 18. miesiąca życia, w 30% utrzymuje się powyżej 4. roku życia, natomiast w 10% prowadzi do powikłań (...)
Choroba wrzodowa u dzieci - znaczenie zakażenia Helicobacter pylori
Grażyna Rowicka
Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy jest jedną z najczęstszych chorób przewodu pokarmowego, dotyczy bowiem około 10% populacji osób dorosłych. U dzieci jest rzadko rozpoznawana, a jej prawdziwa częstość występowania nie jest znana. Pomimo małej śmiertelności może być na tyle uciążliwa, że prowadzi do znacznego pogorszenia jakości życia chorego (...)
Celiakia - choroba o wielu obliczach
Kamil Hozyasz
Choroba trzewna (celiakia) należy do nielicznych schorzeń, w których istnieje ścisły i długotrwały związek między powszechnie konsumowanym produktem spożywczym a zaburzeniami ogólnoustrojowymi. Pierwsze opisy choroby podali Hipokrates oraz Areteneus z Kapadocji, który wprowadził do terminologii medycznej określenie "coeliac" (trzewna). Przez długie stulecia choroba była znana jako infantilismus intestinalis o nieokreślonej etiologii. W XIX wieku S. Gee wysunął hipotezę o istnieniu związku między dietą stosowaną przez pacjenta a opisywaną przez siebie chorobą - celiakią, której przywrócił zapomnianą nazwę. W czasie II wojny światowej, pracujący w okupowanej przez Niemców Hadze, holenderski lekarz W. Dicke zaobserwował, że stan chorych na celiakię podczas żywienia się głównie ziemniakami, cebulkami tulipanów i kapustą ulegał poprawie. W 1950 roku przedstawił on błyskotliwą rozprawę doktorską na temat szkodliwości produktów zbożowych dla pacjentów z chorobą trzewną (...)
SZPITAL POLSKI
Gorsze strony szpitali
Tomasz Sienkiewicz
W 2000 r. 25 spośród 31 szpitali wizytowanych przez Ośrodek Akredytacyjny Centrum Monitorowania Jakości w Ochronie Zdrowia zdołało spełnić wymogi standardów akredytacyjnych. Szczegółowa analiza wyników wizyt akredytacyjnych pozwoliła m.in. znaleźć odpowiedź na pytanie: które standardy spełniane są w akredytowanych szpitalach najgorzej? (...)
W Lubuskiem - trzeci oddział ratunkowy
Dorota Pilonis
W zielonogórskim szpitalu otwarto trzeci w województwie lubuskim oddział ratunkowy. Jako jedyny w Polsce posiada system internetowej łączności ze strażą pożarną. Przewiduje się, że w województwie lubuskim ma być 5 szpitalnych oddziałów ratunkowych (...)
System grup diagnostycznych (DRG):
Z doświadczeń Europy Zachodniej
Alicja Sobczak
W różnych krajach funkcjonują odmienne nazwy systemów klasyfikowania przypadków jednorodnych pod względem klinicznym i kosztowym. Wynika to z aplikacji w poszczególnych krajach różnych amerykańskich odmian i modyfikacji pierwowzorów oraz tworzenia systemów własnych. Niemniej każdy z nich jest oparty na logice wypracowania homogenicznych kategorii kliniczno-kosztowych, co pozwala na zaliczenie wszystkich do systemów oryginalnie nazwanych DRG (diagnosis-related groups, czyli "grupy odnoszące się do diagnozy"). W nr. 4/2001 (z 4.07.2001) przedstawiono systemy DRG we Francji i Portugalii. Dziś dalszy ciąg opracowania (...)
Co kupować: urządzenia medyczne czy usługi?
Witold Ponikło
Technologie medyczne są stosowane w określonych urządzeniach medycznych, co generuje koszty związane z ich zakupem, instalacją i eksploatacją. Wykorzystywanie coraz bardziej skomplikowanych i kosztownych technologii medycznych jest nieuniknione. Jest to związane z postępem technicznym i wzrastającym poziomem oczekiwań pacjenta, tak w zakresie komfortu leczenia, jak i efektywności tego procesu. Z drugiej strony, gwałtowny wzrost wydatków na opiekę zdrowotną powoduje nadmierne obciążenie budżetu. To z kolei doprowadza do nierównomierności w dostępie do usług medycznych, zwykle najsilniej odczuwanej w stosunku do najdroższych technologii (...)