Spis treściSZ nr 67–70/2001
z 30 sierpnia 2001 r.
Stuknij na okładkę, aby przejść do archiwun rocznika 2001
AKTUALNOŚCI
Marek Wójtowicz
W dawnych czasach, gdy kartka od wdzięcznego pacjenta na 15 litrów benzyny była dla doktora więcej warta niż preferowana obecnie dwunastoletnia whisky, zostałem oddelegowany do pracy w ośrodku zdrowia. Nie było jeszcze instytucji lekarza rodzinnego ani kas chorych, ale i bez tego leczyło się wtedy każdą chorobę. Trafiła do mnie pacjentka z wywiadem, że "brzęczało jej w uchu, a teraz już nie brzęczy". Wyszukałem w instrumentarium zastępowanego doktora aluminiowy wziernik-lejek i zajrzałem do ucha. A tam... mucha! (...)
Zadłużenie publicznych zakładów:
Andrzej Musiałowicz
Obserwowany od dłuższego czasu kryzys finansowy w większości publicznych zakładów opieki zdrowotnej nabrał w ostatnim czasie nowego wymiaru. Pochylanie się z troską przez media i polityków nad nieszczęsnym losem zadłużonych zakładów zaowocowało niespodziewanie przyspieszeniem tempa cesji wierzytelności. O ile jeszcze w początkowych miesiącach bieżącego roku, w skali jednego zakładu, zamiar cesji lub informację o już dokonanej sprzedaży zgłaszały 1-2 firmy miesięcznie, o tyle obecnie takich informacji jest już kilkanaście. Czy stanęliśmy zatem przed problemem nieuniknionego wykupienia wierzytelności przez podmioty rynku finansowego? (...)
Kontrakty 2002:
Wspólne kupowanie procedur
Dorota Pilonis
Kasy: branżowa, warmińsko-mazurska, podlaska, kujawsko-pomorska, lubelska, lubuska, łódzka, świętokrzyska, pomorska i zachodniopomorska zawarły porozumienie, w myśl którego wspólnie negocjować będą kontrakty z klinikami. Na spotkaniu dyrektorów kas z dyrektorami placówek świadczących usługi wysokospecjalistyczne ustalono, że kasy wytypują wspólną komisję konkursową, która negocjować będzie ze wszystkimi tymi placówkami wspólny kontrakt. Dotąd kasy narzekały, że niektóre z nich, wykorzystując swoją pozycję monopolisty na rynku, proponowały poszczególnym kasom różne ceny za te same usługi (...)
Kontrakty 2002:
Wielkopolska RKCh punktuje
Erwin Strzesak
Wielkopolska Regionalna Kasa Chorych złożyła świadczeniodawcom (tzn. szpitalom) propozycję nowego sposobu rozliczeń zabiegowych świadczeń medycznych. Przygotowano odpowiednie tabele, według nikomu dotychczas nieznanej klasyfikacji. Każdej pozycji przyporządkowano symbol kodowy, nazwę procedury oraz wartość punktową. Przekazano również informacje, że od 1 stycznia 2002 r. planuje się ustalić wartość punktu w granicach 8-10 zł (...)
Pielęgniarki wygrały z kasą
13 sierpnia Sąd Antymonopolowy w Warszawie podtrzymał decyzję krakowskiego Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z 29 września ub.r., stwierdzającą stosowanie przez Małopolską RKCh praktyk monopolistycznych i nakazującą ich zaniechanie. Od decyzji sądu stronom nie przysługuje już odwołanie (...)
Rejestr usług medycznych w Lubuskiem:
RUMowanie
Dorota Ogłozińska
Decyzja o zorganizowaniu rejestru usług medycznych na obszarze województwa zielonogórskiego została podjęta na początku 1996 r. przez ówczesnego wojewodę prof. Mariana Eckerta. Już w lutym zapoznaliśmy się z pilotowym wdrożeniem funkcjonującym w Czarnkowie - w woj. pilskim. Wtedy to poznałam Andrzeja Masiakowskiego, ówczesnego dyrektora ZOZ-u, ale przede wszystkim organizatora RUM-u, pełnego entuzjazmu i mającego niebywałą umiejętność przekazywania wiedzy o systemie oraz ukazywania każdej z zainteresowanych stron sensu posiadania rzetelnej informacji o wykonywanych świadczeniach. Nawiązałam również współpracę z dr. Andrzejem Horochem i dr. Mirosławem Jaroszem z Instytutu Medycyny Wsi w Lublinie, twórcami RUM-u (...)
Była taka podchorążówka w Warszawie...
Małgorzata Kukowska
W budynku Głównej Biblioteki Lekarskiej im. Stanisława Konopki w Warszawie (dawny VI pawilon chirurgiczny Szpitala Ujazdowskiego) czynna jest wystawa pod takim właśnie tytułem, poświęcona pamięci wychowanków przedwojennej Szkoły Podchorążych Sanitarnych (...)
Niby-fuzja niby-gigantów
Tomasz Sienkiewicz
Nagłośnione medialnie w ubiegłym tygodniu nieformalne porozumienie trzech największych stołecznych szpitali podległych starostwu powiatu warszawskiego (Bielańskiego, Praskiego i Grochowskiego) pozwoli im niewątpliwie dokonywać tańszych, wspólnych zakupów, m.in. leków, sprzętu, ale przede wszystkim - ma pomóc w wypracowaniu wspólnego programu oddłużenia (łącznie mają już ponad 20 mln długów). Celem porozumienia jest także przygotowanie wspólnej oferty dla kas chorych, wreszcie koordynowanie planów restrukturyzacyjnych. Oczywiście, nie ma mowy o fuzji szpitali, do jakiej dochodzi w przypadku łączących się przedsiębiorstw (...)
50 lat działalności naukowej Instytutu Psychiatrii i Neurologii:
Ludzie i ich dorobek
Stanisław Pużyński, Czesław Czabała
Instytut Psychoneurologiczny (taka była pierwsza nazwa placówki) został utworzony rozporządzeniem Rady Ministrów z 24 marca 1951 r. jako samodzielna placówka naukowo-badawcza, której zadaniem było prowadzenie i koordynacja badań naukowych w zakresie chorób nerwowych i psychicznych oraz ich zwalczania. W 1986 r. nazwę zmieniono na Instytut Psychiatrii i Neurologii (...)
Wkład IPN w rozwój psychiatrycznej i neurologicznej opieki w Polsce
Stanisław Pużyński, Czesław Czabała, Wanda Langiewicz
Instytut Psychiatrii i Neurologii należy do największych placówek badawczych resortu zdrowia, zatrudnia 1024 pracowników, w tym 141 pracowników naukowo-badawczych (18 profesorów, 11 docentów, 72 pracowników ze stopniem naukowym doktora). W rankingu zakładów naukowych podległych Ministrowi Zdrowia zajmuje czołowe miejsce. Oprócz aktywności ściśle naukowej i organizacyjnej prowadzi też rozległą działalność usługową w dziedzinie psychiatrii i neurologii, zarówno lokalną (dla mieszkańców stołecznej dzielnicy Mokotów), jak i o zasięgu ogólnopolskim. W 1992 r. Instytut uzyskał oficjalny status "WHO Collaborating Centre for Research and Training in Mental Health" (...)
ŚLADEM NASZYCH PUBLIKACJI
Polemika
Krzysztof Bukiel
Będąc zwolennikiem rynku w ochronie zdrowia, nie mogę przejść obojętnie wobec "Rozważań o rynku" p. Marcina Kautscha, zamieszczonych w nr. 59-62 "Służby Zdrowia". Zawierają one bowiem fałszywą i b. szkodliwą tezę, że "to, z czym mamy obecnie do czynienia w ochronie zdrowia, jest właśnie rynkiem w pełni rozkwitu". Niestety, teza ta jest dość popularna zarówno wśród społeczeństwa, dziennikarzy, jak i polityków, i jest to chyba największe zwycięstwo przeciwników rynku (...)
Marcin Kautsch
Jest mi niezwykle trudno odpowiedzieć na polemikę przedstawioną przez Pana Krzysztofa Bukiela, a to dlatego, że podawane przez niego i przeze mnie argumenty są w dużej części pochodną naszych przekonań. A o gustach i przekonaniach można dyskutować bez końca - i bez rezultatu. Dalej zatem twierdzę, że to, z czym mamy do czynienia obecnie w Polsce jest rynkiem - a rynek jest, jaki jest. Każdy z nas chciałby być piękny, bogaty i zdrowy, ale takie szczęście spotyka tylko nielicznych (...)
PRAWO
Prawa pacjenta w psychiatrii
Maria Boratyńska, Przemysław Konieczniak
O ile "zwykły" pacjent w dziejach nigdy nie miał za dobrze, o tyle pacjent chory psychicznie i tak miał gorzej. W tym samym czasie, gdy wprowadzano zasadę, że w zwykłych szpitalach w łóżku powinien przebywać jeden pacjent, chorych psychicznie trzeba było najpierw wypuścić z łańcuchów, którymi byli przykuwani do ścian ośrodków internowania (w towarzystwie uwięzionych tam również kryminalistów, żebraków, włóczęgów, libertynów i innych prowadzących niemoralne życie, demencyjnych staruszków - itp. osób, które zbiorczo uznawano za "pozbawione rozumu"). "Normalna" psychiatria pojawiła się dopiero pod sam koniec wieku XVIII, a zapoczątkował ją lekarz Philippe Pinel, który wtedy zarządzał paryskimi szpitalami Bicetre i Salpétriere, dokonując aktu uwolnienia chorych z kajdan (...)
KLINIKA
Stare i nowe leki przeciwdepresyjne (I i II generacji) w terapii depresji
Stanisław Pużyński
Po 40 latach doświadczeń ze stosowaniem leków przeciwdepresyjnych w psychiatrii z pełną odpowiedzialnością można stwierdzić, że wdrożenie do praktyki klinicznej tej ważnej grupy leków psychotropowych oraz dynamiczny rozwój psychofarmakologii i psychofarmakoterapii depresji w znaczący sposób zmieniły zakres pomocy chorym z depresją (...)
Otępienie w chorobie Alzheimera
Tadeusz Parnowski
Zwiększająca się liczba osób w wieku podeszłym oraz przewlekły przebieg zespołów otępiennych (od 3 do 19 lat) powodują, że leczenie i opieka stają się także problemem społecznym. W Polsce z powodu otępienia cierpi około 400 tys. osób. Najczęstszą przyczyną otępienia w wieku podeszłym, po 65. r. ż., jest choroba Alzheimera (u ok. 250 tys. osób) i choroba naczyń mózgowych (miażdżyca) (u ok. 100 tys. osób) (...)
Leczenie choroby Alzheimera
Tadeusz Parnowski
Głównymi objawami choroby Alzheimera (chA) są zaburzenia procesów poznawczych oraz liczne objawy psychopatologiczne (depresja, psychoza, lęk, zaburzenia snu i łaknienia) zaburzenia zachowania (agitatio, apatia, rozhamowanie). Wieloletnia opieka i pielęgnacja chorego powodują wzrost kosztów społecznych. Organizacja opieki nad chorym obciąża bowiem coraz bardziej zarówno budżet rodzin, jak i państwa. Nic więc dziwnego, że wysiłki badawcze na całym świecie koncentrują się głównie na poznaniu patomechanizmu choroby i na znalezieniu sposobu leczenia, które mogłyby zapobiec procesowi chorobowemu, spowolnić go lub zatrzymać. Zmniejszyłoby to obciążenie opiekunów, poprawiło jakość opieki oraz obniżyło jej koszty społeczne (...)
Farmakologiczne leczenie schizofrenii
Marek Jarema
Nowoczesne leczenie schizofrenii jest działaniem kompleksowym, obejmującym nie tylko farmakoterapię, ale i oddziaływania psychoterapeutyczne oraz pracę z rodzinami pacjentów. Trudno byłoby stwierdzić, że jedno z tych oddziaływań jest bardziej lub mniej przydatne w postępowaniu terapeutycznym. Uważa się, że tylko stosowanie szeregu oddziaływań terapeutycznych odnosi zamierzony skutek. Leczenie farmakologiczne jest pierwszą i najważniejszą metodą terapii, gdy objawy zdradzane przez chorego zmuszają do stosowania przede wszystkim leków. Stąd też mylne czasami przekonanie, że leczenie schizofrenii ogranicza się do podawania pacjentom leków neuroleptycznych. Otóż - nie ogranicza się, ale w wielu przypadkach jest niezbędne (...)