Spis treściSZ nr 71–72/2001
z 13 września 2001 r.
Stuknij na okładkę, aby przejść do archiwun rocznika 2001
AKTUALNOŚCI
Minister Zdrowia Grzegorz Opala powołał 82 osoby na stanowiska konsultantów krajowych w specjalizacjach podstawowych, szczegółowych, farmacji, stomatologii, pielęgniarstwie oraz do realizacji zadań związanych z obronnością kraju w czasie wojny i pokoju (w dwóch przypadkach stanowiska pozostały nieobsadzone). (...)
NIL przeciw ujawnianiu tajemnicy lekarskiej
Tomasz Kobosz
Prezydium Naczelnej Izby lekarskiej ostro skrytykowało ministerialny projekt rozporządzenia w sprawie zakresu niezbędnych danych gromadzonych przez świadczeniodawców, sposobu rejestrowania tych danych oraz ich udostępniania kasom chorych, prezesowi Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń Zdrowotnych, ministrowi zdrowia i wojewodom. Projekt wynikający z art. 141a i 141e Ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym, zakłada przekazywanie ww. instytucjom wszelkich informacji o stanie zdrowia ubezpieczonych, przebiegu leczenia i udzielonych świadczeniach - w połączeniu z danymi osobowymi (...)
KONFERENCJE
60. Jubileuszowy Zjazd Towarzystwa Chirurgów Polskich
Wojciech Noszczyk
Celem Zjazdu jest podsumowanie dokonań polskiej chirurgii w minionym stuleciu, ale także refleksja nad jej przyszłością i miejscem w światowym dziedzictwie. W każdej sesji naukowej będą uczestniczyli wybitni naukowcy polscy i zagraniczni. Zjazd będzie też zapewne okazją do wielu niezapomnianych spotkań towarzyskich, zwłaszcza że niezbyt często możemy sobie nawzajem poświęcić tyle czasu i uwagi. Zjazd Towarzystwa Chirurgów Polskich w Warszawie, gromadzący kolegów ze wszystkich specjalności zabiegowych, jest kontynuacją koncepcji prof. T. Popieli, który w 100-lecie TChP oraz 200-lecie chirurgii uniwersyteckiej zorganizował podobne spotkanie w Krakowie (...)
60. Jubileuszowy Zjazd Towarzystwa Chirurgów Polskich
Chirurgia interwencyjna na progu trzeciego milenium
Tadeusz Popiela
Zaciera się różnica między medycyną zachowawczą i chirurgią na rzecz medycyny interwencyjnej, wykonywanej przez przedstawicieli różnych specjalności. Stało się to możliwe zarówno dzięki rewolucyjnemu postępowi nauk podstawowych, głównie biologii molekularnej i farmakologii, jak i niewyobrażalnemu do niedawna postępowi technicznemu, otwierającemu drogę robotyce. Chociaż bowiem wiedza i doświadczenie chirurga pozostają nadal jego głównym atutem, to jednak jego ręka powoli jest zastępowana przez rękę robota o większej liczbie palców, większym zakresie czynności i coraz większej miniaturyzacji. Dlatego chirurg jest stopniowo wyprowadzany z sali operacyjnej, na coraz większą od niej odległość. Nie oznacza to jednak pozostawienia przebiegu operacji poza jego kontrolą (...)
PROFILAKTYKA
Grypa - wciąż powracający problem zdrowotny
Eugeniusz Małafiej
Grypa - influenza jest chorobą opisywaną od dawna. Już w opisach Hipokratesa niektórzy próbowali dostrzec grypę, jednak w opinii historyków brak na to dowodów. Pierwszy opis epidemii grypy pochodzi z 1510 roku. Epidemia rozprzestrzeniła się z Malty, obejmując kraje kontynentu europejskiego: Włochy, Hiszpanię, Francję, a następnie kraje Europy północnej. Ówcześni lekarze traktowali grypę jako nową, wcześniej nie znaną sprawę chorobową. Bardzo dokładny opis dotyczy epidemii, która wystąpiła w 1580 r. Zachorowalność była ogromna, śmiertelność jednak minimalna; dotyczyła tylko tych regionów, w których stosowano upusty krwi jako rutynową metodę leczenia. Bardzo wysoką śmiertelność zarejestrowano we Włoszech i Hiszpanii - tam upusty zlecano powszechnie. Była to właściwie pandemia, bowiem poza kontynentem europejskim obszar zachorowań obejmował również Afrykę i Azję. W 1647 r. odnotowano epidemię grypy w Ameryce. W drugiej połowie XVII wieku wystąpiły cztery epidemie grypy w Anglii. O tyle jest to godne uwagi, iż z tego okresu pochodzą doskonałe opisy kliniczne choroby, poczynione przez Willisa i Sydenhama (...)
KSZTAŁCENIE
Ocena stażu podyplomowego lekarzy
Aleksandra Banaszewska, Ewa Wójtowicz
Absolwenci uczelni medycznych, odbywający kształcenie podyplomowe, realizują nowy program stażu, według zasad wprowadzonych rozporządzeniem z 24 maja 1999 r. i nowelizacją z 29 września 2000 r. Program i założenia dotyczące sposobu szkolenia młodych lekarzy wyglądają imponująco, jednak ich realizacja budzi wątpliwości zarówno twórców programu, jak i szkolonych. Pojawiają się opinie, iż zbyt ambitny program stażu jest wręcz niemożliwy do zrealizowania przy obecnych rozwiązaniach systemowych i finansowych. Centrum Monitorowania Jakości w Ochronie Zdrowia na zlecenie Ministerstwa Zdrowia przeprowadziło badanie opinii stażystów, m.in. w celu określenia obszarów, w których założenia programowe stażu nie są realizowane oraz dokonania oceny, w jakim stopniu staż spełnia zadanie przygotowania lekarza do praktycznego wykonywania zawodu (...)
TWOJA BIBLIOTEKA
Chirurdzy i detektywi - opowieści o polskich chirurgach
Z okazji Zjazdu Fundacja Polski Przegląd Chirurgiczny wydała "Opowieści o polskich chirurgach" pod red. Krystyny Bochenek i Dariusza Kortko. Na łamach SZ prezentujemy fragmenty tej książki (...)
TECHNOLOGIE
Mnogość zastosowań ultradźwięków
Witold Ponikło
W klasycznym zabiegu odsysania pod skórę pacjenta wprowadza się znaczne ilości soli fizjologicznej z dodatkiem lidokainy i adrenaliny, by potem, używając odpowiednio grubych drenów, odessać wprowadzony płyn wraz z komórkami tłuszczu. Zabieg powoduje poważne krwawienie i w konsekwencji ubytek krwi. W rezultacie pacjent narażony jest na niebezpieczeństwo, przy tym czas niezbędny do oceny rezultatów zabiegu wydłuża się niekiedy do kilku miesięcy. Udoskonalenie metody odsysania polega na wstępnym rozbijaniu złogów tłuszczu przy użyciu ultradźwięków. Usunięcie pojedynczych komórek tłuszczowych (zamiast całych złogów) umożliwia stosowanie mniejszych wartości podciśnienia przy odsysaniu. Zabieg jest dzięki temu mniej brutalny, jego efekty widoczne są już po kilku tygodniach, a powierzchnia skóry pacjentek gładsza niż po zabiegu klasycznym (...)
KLINIKA
Alergiczne kontaktowe zapalenie skóry u pracowników służby zdrowia
Marta Kieć-Świerczyńska, Beata Kręcisz
Od początku lat dziewięćdziesiątych Instytut Medycyny Pracy w Łodzi systematycznie prowadzi badania alergii kontaktowej u personelu medycznego w ramach programów własnych oraz Strategicznego Programu Rządowego. Ocenialiśmy rodzaj zmian skórnych i ich etiologię u pracowników zatrudnionych na różnych stanowiskach. Wyniki naszych badań zostały upowszechnione w wielu publikacjach naukowych. Pielęgniarki stanowią najliczniejszą grupę białego personelu zgłaszającą pojawianie się zmian zapalnych na skórze. Częściej chorują pielęgniarki oddziałów szpitalnych, zwłaszcza o profilu zabiegowym, niż pracujące w poradniach i gabinetach lekarskich. Na podstawie analizy narażenia zawodowego, badania klinicznego i wyników testów alergologicznych w grupie 223 pielęgniarek ustaliliśmy, iż podstawową przyczyną ich dolegliwości jest kontakt ze środkami dezynfekcyjnymi, metalami, gumą oraz lekami (...)
FARMAKOEKONOMIKA
Czy musimy tak dużo wydawać na leki?
Zbigniew Kotula
W latach 1992-2000 systematycznie wzrastał udział wydatków na leki całego społeczeństwa, co w roku 2000 zapewniło Polsce pierwsze pod tym względem miejsce wśród krajów europejskich. Większość krajów UE wydaje na leki w granicach 1,2-1,5% PKB, największy odsetek ma Portugalia - 2,1%, najmniejszy Holandia - 0,9% PKB. Polska - aż 2,47% PKB (...)
RESTRUKTURYZACJA
Wielkopolskie Centrum Chorób Płuc i Gruźlicy
Dobrze leczyć, sprawnie zarządzać
Tomasz Sienkiewicz
W skład szpitalnej części Wielkopolskiego Centrum Chorób Płuc i Gruźlicy w Poznaniu wchodzą 4 oddziały pulmonologiczne oraz oddziały: torakochirurgii, onkologii pulmonologicznej, anestezjologii i intensywnej terapii. Jesienią rozpocznie działalność oddział paliatywno-hospicyjny, zorganizowany przy pomocy prof. Jacka Łuczaka, głównie ze środków budżetu ministra zdrowia przyznanych na restrukturyzację (...)
WIDZIANE Z BOKU
LISTY DO REDAKCJI
Spokojnie, to nie zostanie upublicznione
Sławomir Ogórek
Wolność wypowiedzi i prawo osób piastujących stanowiska przewodniczących organizacji społecznych nie mają charakteru absolutnego. W każdej sprawie, w której może dojść do naruszenia dóbr osobistych osób, na temat których formułuje się opinie, należy wcześniej ocenić, czy granice tej wolności nie zostaną przekroczone. Przewodniczący związku zawodowego, a więc organizacji ustawowo umocowanej do obrony praw pracowniczych, zobowiązany jest przy zbieraniu i wykorzystywaniu informacji do szczególnej staranności, zwłaszcza sprawdzania zgodności z prawdą uzyskanych anonimowo wiadomości (...)