Spis treściSZ nr 78–79/2001
z 11 października 2001 r.
Stuknij na okładkę, aby przejść do archiwun rocznika 2001
KLINIKA
Postępy w antykoncepcji hormonalnej
Barbara Grzechocińska
Jedną z najczęściej stosowanych metod planowania rodziny jest doustna antykoncepcja hormonalna polegająca na cyklicznym podawaniu złożonych preparatów zawierających etynyloestradiol i progestagen. Stosowana na świecie od ponad 40 lat, stała się jedną z najpopularniejszych metod planowania rodziny. Obecnie dostępnych jest kilkadziesiąt doustnych preparatów antykoncepcyjnych. Należy przy tym podkreślić, że w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat miały miejsce ogromne zmiany dotyczące zarówno dawek etynyloestradiolu, jak również rodzaju stosowanych progestagenów (...)
Choroby układu sercowo-naczyniowego u kobiet w ciąży
Anna Cyganek
Ciąża jest wyjątkowym okresem w życiu kobiety, w którym organizm musi podołać dodatkowym obowiązkom związanym z rozwojem płodu, łożyska, zwiększeniem masy macicy i sutków. Praktycznie wszystkie układy organizmu: oddechowy, pokarmowy, moczowy, wydzielniczy zmuszane są do znacznie większej pracy, jednakże wydaje się, że najbardziej obciążony jest układ sercowo-naczyniowy (...)
Jarosław Kawka
W powszechnym odczuciu okres oczekiwania na narodziny dziecka oraz macierzyństwo kojarzy się z radością, przyjemnością, satysfakcją i podobnymi pozytywnymi odczuciami, jednak wielu kobietom ciąża, poród, karmienie i opieka nad dzieckiem mogą stwarzać ogromne problemy natury emocjonalnej i psychologicznej. Stąd dla jednych jest to "stan błogosławiony", "przy nadziei", dla innych może być ciężkim do udźwignięcia "brzemieniem".
Endometrioza - diagnostyka i leczenie
Paweł Kamiński
Termin endometriosis wprowadził na początku XX wieku Sampson i obecnie zarówno w literaturze światowej, jak i krajowej jest to ogólnie przyjęta nazwa schorzenia, w którym stwierdzamy obecność struktur błony śluzowej trzonu macicy poza jej jamą. Ektopowo występujące endometrium charakteryzuje się strukturą histologiczną błony śluzowej macicy oraz wykazuje jej czynność. Endometrioza dotyczy kobiet w wieku rozrodczym i w chwili obecnej stanowi jeden z częstszych problemów klinicznych. Około 60% kobiet z rozpoznaną endometriozą cierpi na niepłodność, dodatkowo schorzenie to może wywoływać patologiczne zmiany kobiecego narządu płciowego oraz silne dolegliwości bólowe wymagające interwencji ginekologicznej (...)
Znaczenie otyłości w położnictwie i ginekologii
Dorota A. Bomba-Opoń
Szacuje się, iż w krajach wysoko rozwiniętych liczba osób otyłych podwaja się co 10 lat. Otyłość może wpływać na płodność kobiety, powodować komplikacje podczas ciąży i porodu, stanowi też istotny czynnik ryzyka rozwoju niektórych nowotworów narządów płciowych. Otyłość może stanowić czynnik rozwoju chorób związanych z zaburzeniami płodności. W badaniach klinicznych stwierdzono występowanie zmniejszonej liczby owulacji u otyłych pacjentek (...)
Leczenie niepłodności technikami wspomaganego rozrodu
Piotr Marianowski
Według danych statystycznych, przy regularnych stosunkach płciowych bez stosowania metod antykoncepcji w pierwszym roku w ciążę zachodzi 50%, w drugim - dalsze 30% kobiet w wieku reprodukcyjnym. W Polsce o problemie niepłodności mówi się wówczas, gdy po 2 latach współżycia bez zabezpieczenia nie dochodzi do poczęcia. Natomiast w krajach wysoko rozwiniętych, ze względu na starszy wiek par zakładających rodziny i pragnących mieć dziecko, diagnostykę i leczenie niepłodności rozpoczyna się już po roku (...)
Halina Gadomska
Hormonalna terapia zastępcza jest najskuteczniejszym sposobem usuwania lub łagodzenia objawów bezpośrednich oraz profilaktyki odległych skutków wygaśnięcia czynności hormonalnej jajników. Nie u wszystkich potrzebujących może być stosowana. Jakkolwiek liczba przeciwwskazań do hormonoterapii zastępczej z roku na rok ulega redukcji, to jednak pozostają jednostki chorobowe, które czasowo lub całkowicie ograniczają bezpieczne stosowanie tego leczenia. Należą do nich: czynny proces nowotworowy, czynna choroba zakrzepowa, choroby związane z ciężkim uszkodzeniem komórki wątrobowej, porfiria, otoskleroza. Niektórzy autorzy zwracają także uwagę na schorzenia, które mogą się rozwijać pod wpływem HTZ, jak endometrioza czy mięśniaki macicy. Stan naszej wiedzy uzasadnia także lęk przed nowotworem sutka u kobiet stosujących hormonalną terapię zastępczą powyżej 10 lat (...)
Klinika - ludzie, tradycje, aspiracje
Anna Jarosz
W przedwojennym, dwupiętrowym budynku w centrum Warszawy od 1915 roku mieści się I Klinika i Katedra Ginekologii i Położnictwa Akademii Medycznej, wchodząca dziś w skład Szpitala im. Dzieciątka Jezus. Otaczający ją stary kasztanowo-lipowy park nadaje temu miejscu szczególny klimat. Cicho tu, spokojnie i tylko od czasu do czasu sygnał karetki podrywa do lotu mieszkające w starych drzewach kawki i wrony (...)
INTERNET
Ginekologia i położnictwo w internecie...
Zbiór linków (...)
AKTUALNOŚCI
Broń biologiczna od dawna stanowi zagrożenie dla bezpieczeństwa państw, a przede wszystkim - ich ludności cywilnej (por. "Stop wirusom" w "SZ" nr 55-58 z 19 lipca br.). Po terrorystycznym ataku na World Trade Center poczucie zagrożenia niepomiernie wzrosło. WHO zaapelowała o zabezpieczenie się przeciwko skutkom użycia broni biologicznej, a rząd amerykański poprosił o przekazywanie pojawiających się sygnałów o zagrożeniu. Polscy epidemiolodzy (cywilni i wojskowi) podjęli szereg niezbędnych działań, które mogą zminimalizować skutki ewentualnego ataku (...)
Efektywność nauczania i stażowania
Marek Wójtowicz
Dużo się mówi i pisze o nieefektywności zarządzania i funkcjonowania zakładów opieki zdrowotnej, a za mało o nieefektywności systemu kształcenia lekarzy i zarządzania finansowaniem staży podyplomowych. Nie dość, że młody człowiek przez sześć lat studiów zgłębia tajniki medycyny teoretycznej, to potem jeszcze przez rok musi się uczyć praktyki (...)
Pierwszy ponadzakładowy układ zbiorowy pracy w służbie zdrowia
4 października Minister Zdrowia oraz przedstawiciele NSZZ "Solidarność", Federacji Pracowników Służby Zdrowia i OPZZ - podpisali pierwszy w historii ponadzakładowy układ zbiorowy pracy dla pracowników jednostek budżetowych służby zdrowia. Układ, negocjowany od 1994 r., pierwotnie miał dotyczyć ponad 600 tys. zatrudnionych w służbie zdrowia (...)
KSZTAŁCENIE
Sławomir Józefowicz
Rozpoczął się nowy rok akademicki, a wraz z nim - nowa tura staży podyplomowych, podczas których pierwsze kroki w zawodzie zaczną stawiać absolwenci wydziałów lekarskich i stomatologicznych akademii medycznych. Dwa lata temu wprowadzono zupełnie nowy program stażowy, wydłużono też czas odbywania go do 18 miesięcy. Rok temu znowelizowano zaś rozporządzenie, skracając staż do 13 miesięcy. Obie poprzednie tury stażowe były więc eksperymentem, ponieważ odbywały się po raz pierwszy, przy czym ta półtoraroczna - również po raz ostatni. Na temat tego, która z nich była lepsza, zdania są podzielone choć staż 13-miesięczny jest chyba korzystniejszy, pozwala bowiem szybciej rozpocząć szkolenie specjalizacyjne (...)
Rola opiekuna w kształceniu podyplomowym
Aleksandra Banaszewska, Ewa Wójtowicz
Przygotowanie stażysty do zawodu w dużej mierze zależy od pracy opiekuna, który przyjmując odpowiedzialność za rozwój młodego lekarza powinien odpowiednio zagospodarować czas jego pracy, dzielić się doświadczeniem, zachęcać do dyskusji i prowadzić bieżącą ocenę nabytych umiejętności. Uznając rolę opiekunów w procesie kształcenia podyplomowego za bardzo istotną, zaproponowano w ankiecie szereg pytań dotyczących ich pracy (...)
BADANIE OPINII
Jak badać poziom satysfakcji pacjentów
Anna Kozar-Podkowa, Piotr Kozar, Wojciech Czuryszkiewicz
W sektorze prywatnych usług zdrowotnych podaż przewyższa popyt. W jednostkach opierających swoją strategię na przewadze jakościowej, orientacja marketingowa jest niezbędną składową zarządzania. Oznacza zaś spojrzenie na organizację oczami pacjenta, którego osoba jest centralnym punktem zarządzania jakością. Działania marketingowe umożliwiają poznanie potrzeb i oczekiwań odbiorcy, dostosowanie się do nich całej organizacji, badanie zadowolenia pacjentów z jakości świadczonych usług, a także kreowanie potrzeb pacjenta w zakresie jakości (...)
FARMACJA
GLEEVEC - Czy rzeczywiście wynaleziono lek na raka?
Medard Lech
Celem pracy dziesiątek tysięcy naukowców, techników, laborantów i innych specjalistów z całego świata jest wynalezienie leku lub metody leczniczej, która umożliwiłaby odsunięcie widma nieuchronnej śmierci u chorych na raka. Co kilka miesięcy w prasie codziennej ukazują się sensacyjne artykuły, zapowiadające rychłe, całkowite zwycięstwo nauki nad nowotworami. Później sprawa ucicha aż do wybuchu następnej sensacji. Czy będzie tak i tym razem? (...)
APARATURA MEDYCZNA
Teleroboty medyczne
Witold Ponikło
20 września 2001 roku prasa doniosła o przeprowadzeniu operacji we Francji przez chirurga, który przebywał w Nowym Jorku. Odległość pomiędzy salą operacyjną a miejscem, w którym pracował chirurg, ma w zasadzie znaczenie drugorzędne - niezależnie od liczby kilometrów czy metrów dzielących pacjenta i lekarza, wykonanie zabiegu chirurgicznego na odległość wymaga odpowiednich środków technicznych zarówno z zakresu łączności, jak i medycznych urządzeń wykonawczych, dzięki którym to spektakularne wydarzenie mogło zaistnieć (...)