Spis treściSZ nr 26–29/2002
z 4 kwietnia 2002 r.
Stuknij na okładkę, aby przejść do archiwun rocznika 2002
AKTUALNOŚCI
Zbigniew Kotula
Od kilku tygodni media żyły proponowanymi zmianami w wykazach leków refundowanych oraz nowymi cenami leków. Cechą charakterystyczną dyskusji na ten temat był i jest brak wiedzy o wielkości rynku leków w Polsce, poziomie dopłat kas chorych i pacjentów, mimo że dyskutantami byli i są przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia czy posłowie z Komisji Zdrowia. W efekcie - doprowadzono do wykupywania tych leków, które mogły być wycofane z refundacji lub w przypadku których ma znacznie wzrosnąć dopłata dla pacjentów (...)
Nowe listy refundacyjne leków - sukces z wieloma niewiadomymi
Tomasz Sienkiewicz
Posłowie Sejmowej Komisji Zdrowia 26 marca br., w dniu ogłoszenia przez ministra zdrowia Mariusza Łapińskiego rozporządzeń w sprawie nowych wykazów refundacyjnych leków, próbowali uzyskać od obecnych na posiedzeniu przedstawicieli MZ odpowiedź na pytanie, czy pacjenci zyskają, czy też stracą na wprowadzonych zmianach. Niestety, nie otrzymali jasnych i jednoznacznych informacji (...)
Marek Wójtowicz
Byłem w starostwie na naradzie przygotowującej coroczne ćwiczenia służb strażacko-policyjno-medycznych. Zaplanowano, że za dwa tygodnie wywróci się na skrzyżowaniu cysterna z amoniakiem, uderzy w pobliski budynek, który się zawali, a pod gruzami będzie siedmiu rannych domowników. W wywróconą cysternę uderzy samochód osobowy, który odbije się i wpadnie do walącego się budynku, wywoła pożar i przy okazji - zawali jedyną ocalałą ścianę, przygniatając kolejnego, ósmego rannego. Strażacy wyskoczą z drabinami i wytworzą sikawkami "kurtynę wodną", żeby zneutralizować wydobywający się z cysterny amoniak. Policja zamknie drogi dojazdowe i zorganizuje objazdy, a spzoz wyśle karetki po ośmiu "rannych" (...)
TECHNOLOGIE
Evidence-Based Medicine a gospodarka lekiem
Andrzej Pilc, Paweł Kawalec
HTA - ocena technologii medycznych (Health Technology Assessment) staje się w krajach wysoko rozwiniętych coraz częściej używanym środkiem optymalizacji wydatków. Celem HTA jest obliczenie realnej wartości badanych technologii medycznych i dokonanie ich selekcji w oparciu o analizę skuteczności klinicznej oraz opłacalności leczenia. Wyniki ocen opłacalności interwencji klinicznych są różnie interpretowane, w zależności od tego, czy ocenia je lekarz zainteresowany możliwie szybkimi efektami zaordynowanej terapii, płatnik, w którego interesie leży uzyskanie efektu leczniczego możliwie najniższym kosztem, czy też pacjent, oczekujący od systemu opieki zdrowotnej wszelkiej możliwej pomocy, niezależnie od związanych z tym kosztów. Co więcej - coraz częściej pacjenci domagają się użycia najnowszych technologii medycznych, które mają bardzo wysoką efektywność, ale są bardzo kosztowne (...)
OPINIE
Przekleństwo Chińczyka
Mieczysław Olczak
Przekleństwo to, czyli "obyś żył w ciekawych czasach" bez wątpienia dotyka ostatnio Polaków. Tempo i skala istotnych zmian w życiu przeciętnego obywatela znacznie przekraczają średnią wieloletnią. Obserwując wysiłki kolejnych ekip władzy i ich zapamiętanie w krytykowaniu poprzedników można przewidywać, że stabilizacji, choćby małej, nie doczekamy się szybko. Służba zdrowia nie ma na to chyba najmniejszych szans (...)
Nowy program narodowej ochrony zdrowia:
Wobec groźby rozpadu
Władysław Sidorowicz
Niezadowolenie z pracy służby zdrowia i narastające zadłużenie placówek to dziś jeden z zasadniczych problemów społecznych. Ugrupowania polityczne, które przejęły władzę w państwie po ostatnich wyborach parlamentarnych, obiecywały naprawę systemu, m.in. poprzez likwidację kas chorych. Jednak dokument Narodowa Ochrona Zdrowia, opublikowany w lutym przez Ministerstwo Zdrowia, wzbudził sprzeciw (...)
Estonia - model funkcjonalny
Władysław Sidorowicz
Szwedzcy eksperci w projekcie restrukturyzacji szpitali w Estonii "Estonia Hospital Master Plan 2015" zaproponowali model funkcjonowania służby zdrowia w tym kraju. Jego podstawą jest definicja WHO opieki I, II i III stopnia. Opieka I stopnia oparta jest na medycynie ogólnej. Zgodnie z definicją WHO - stanowi ona punkt wejścia do systemu opieki zdrowotnej dla wszystkich pacjentów, niezależnie od wieku i rodzaju choroby; z natury opiera się na lokalnych populacjach i ma charakter zapobiegawczej. W warunkach polskich taką opiekę powinni sprawować lekarze rodzinni. I powinni być wyraźnie oddzieleni organizacyjnie od innych form opieki (...)
W sprawie programu "Narodowa Ochrona Zdrowia"
- Stanowisko NRPiP,
- Stanowisko Zarządu Unii Metropolii Polskich,
- Opinia Zarządu Krajowego OZZPiP,
- Protest Delegatów XV Zjazdu Małopolskiej OIPiP,
- Stanowisko XIV OZPiP w Katowicach (...)
KLINIKA
Podyplomowa Szkoła Kardiologiczna
Mirosław Dłużniewski
7 lutego rozpoczęliśmy publikację materiałów Podyplomowej Szkoły Kardiologicznej. Artykuły poświęcone były m.in. azotanom, lekom beta-adrenolitycznym, fibratom stosowanym w różnych chorobach układu krążenia. Przedstawiono też znaczenie elektrokardiograficznego testu wysiłkowego w diagnostyce choroby niedokrwiennej serca oraz monitorowanie ekg metodą Holtera, a także wybrane aspekty terapeutycznej stymulacji serca. Całość wzbogacona była prezentacją przypadków klinicznych. Dziś przekazujemy Państwu kolejne artykuły przygotowane specjalnie dla potrzeb Podyplomowej Szkoły Kardiologicznej (...)
Heparyny w ostrych incydentach wieńcowych
Włodzimierz Gierlak, Katarzyna Sadkowska
Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie roli jednej z grup leków stosowanych w leczeniu ostrych incydentów wieńcowych, tj. heparyny i jej pochodnych, jak również przedstawienie najważniejszych badań klinicznych nad ich zastosowaniem w leczeniu tych zespołów (...)
Ewa Burbicka, Jacek Sawicki
Blokery kanałów wapniowych (BKW) stanowią, obok nitratów, beta-blokerów, ACE-inhibitorów i diuretyków, grupę leków o szerokim zastosowaniu we współczesnej kardiologii. Historia BKW zaczęła się w latach 60., kiedy pojawił się werapamil. Od tamtego czasu powstały kolejne preparaty, które w zależności od pochodzenia chemicznego dzieli się na dihydropirydyny, benzotiazepiny i fenyloalkiloaminy. BKW, chętnie i powszechnie stosowane w latach 70., już w następnym dziesięcioleciu poddane zostały ostrej krytyce (badanie HINT) i straciły na popularności. Jednak niepowodzenia te zaowocowały dalszymi badaniami, które nie tylko odbudowały dobrą sławę, ale przyczyniły się do odkrycia nowych właściwości BKW (...)
Leczenie hiperlipidemii:
Czy istnieją wskazania do leczenia skojarzonego?
Joanna Syska-Sumińska, Iwonna Grzywanowska-Łaniewska
Skojarzona terapia hiperlipidemii wydaje się korzystna z teoretycznego punktu widzenia. Różne mechanizmy działania preparatów pozwalają na osiągnięcie zamierzonych celów przy zastosowaniu mniejszych dawek leków. Prowadzenie takiego leczenia wymaga od lekarza dobrej znajomości farmakokinetycznych własności preparatów, ich działań ubocznych, możliwych interakcji oraz zaleceń dotyczących monitorowania terapii. Tylko taka wiedza pozwala na uniknięcie groźnych powikłań i uzyskanie oczekiwanego rezultatu (...)
Przypadek kliniczny:
Metaboliczny i kardiologiczny zespół X - wspólny mianownik?
Edyta Kostarska-Srokosz, Jarosław Król
Pięćdziesięcioletnia otyła (BMI 28), niepaląca kobieta z wieloletnim wywiadem nadciśnienia tętniczego, cukrzycy typu II dobrze kontrolowanej insuliną, niedoczynności tarczycy po terapii J131, obecnie w okresie okołomenopauzalnym, została przyjęta do kliniki z powodu nasilających się, nawracających bólów w klatce piersiowej, o niejednoznacznym charakterze, nie zawsze związanych z wysiłkiem fizycznym, występujących od dwóch tygodni (...)
Tienopirydyny: aktualny stan wiedzy (2002)
Włodzimierz Gierlak, Katarzyna Sadkowska, Marek Kuch
Błyskotliwa kariera tiklopidyny - głównego obecnie leku antyagregacyjnego - rozpoczęła się od bardzo ciekawej hipotezy sugerującej blokowanie kluczowego mechanizmu agregacyjnego płytek poprzez receptor glikoproteinowy IIB/IIIA. Zapowiadało to wtedy przełom w leczeniu antyagregacyjnym, bowiem dotąd jeszcze nie zsyntetyzowano doustnej formy blokera GPIIB/IIIA. Jednak kolejne badania przyniosły jednoznaczną odpowiedź, w jakim mechanizmie tienopirydyny wywierają efekt przeciwpłytkowy (...)
Diagnostyka choroby niedokrwiennej serca:
Elektrokardiogram spoczynkowy - czy nadal przydatny?
Andrzej Światowiec, Artur Mamcarz
Elektrokardiogram spoczynkowy jest graficznym odzwierciedleniem czynności bioelektrycznej serca, nie wykazuje jednak w sposób bezsporny przyczyn stwierdzanych zmian. A te mogą być różnorodne. Jak wiemy, najbardziej typowe dla niedokrwienia jest obniżenie odcinka ST - nie oznacza to jednak, że każde obniżenie ST jest niedokrwieniem ani też, że niedokrwienie nie może manifestować się w inny sposób (np. poszerzeniem zespołu QRS czy też "odwróceniem" załamka T). Podobnie z uniesieniem odcinka ST - czy każde jest wyrazem uszkodzenia mięśnia sercowego? (...)
Dieta w profilaktyce i leczeniu chorób układu krążenia
Małgorzata Kozłowska-Wojciechowska
Polska, podobnie jak inne państwa Europy Środkowo-Wschodniej, należała do krajów o najwyższej umieralności z powodu choroby niedokrwiennej serca. Działania profilaktyczne nie mogły przynieść korzystnych efektów, gdyż rynek nie pozwalał na realizację zaleceń dotyczących żywienia. Urynkowienie gospodarki spowodowało w ciągu kilku lat radykalną poprawę wskaźników zdrowotnych, przejawiającą się głównie zmniejszeniem umieralności z powodu chorób układu krążenia. Średnia długość życia wzrosła o 3 lata u mężczyzn i 2 lata u kobiet. Nadal jednak istnieje potrzeba zwalczania czynników ryzyka chorób układu krążenia w naszym społeczeństwie (...)
Tazocin niedostępny
Alfred Samet
4 marca 2002 r. na łamach internetowego pisma "The Pink Sheet", monitorującego rynek farmaceutyczny, ukazała się informacja dotycząca ograniczenia dostępności piperacyliny z tazobaktamem (Tazocin). Jest to jeden z ważniejszych antybiotyków stosowanych w leczeniu ciężkich zakażeń szpitalnych, a jego brak może w znaczący sposób utrudnić podejmowanie właściwych decyzji terapeutycznych. Pomimo podjętych działań zmierzających do zwiększenia możliwości produkcyjnych, firma Wyeth poinformowała swoich partnerów handlowych, że kłopoty z zaopatrzeniem rynku w ten antybiotyk potrwają do końca 2002 r. (...)