Spis treściSZ nr 29–32/2003
z 17 kwietnia 2003 r.
Stuknij na okładkę, aby przejść do archiwun rocznika 2003
AKTUALNOŚCI
XX Okręgowy Zjazd Lekarzy w Warszawie - spokojny, jubileuszowy
Aleksandra Gielewska
Andrzej Włodarczyk, przewodniczący ORL podsumowując działalność Rady w ub.r. przypomniał, że najważniejszym zadaniem izby było wywiązanie się z ustawowego obowiązku wymiany praw wykonywania zawodu lekarza. Nowe prawa otrzymało 18 884 lekarzy i lekarzy stomatologów. Stało się tak dzięki znacznemu wysiłkowi organizacyjnemu komisji wydającej te dokumenty, jak i pracowników biura - za to Włodarczyk wszystkim dziękował. Przewodniczący informował także o dużej aktywności Komisji Legislacyjnej Izby, która intensywnie pracowała nad projektami ustawy o powszechnym ubezpieczeniu w NFZ. Część jej opinii została uwzględniona w toku prac parlamentarnych. Komisja zajęła się także ważnym dla samorządów projektem ustawy o sprawowaniu przez samorząd zawodowy pieczy nad należytym wykonywaniem zawodów zaufania publicznego oraz o nadzorze nad działalnością tych samorządów zawodowych. (...)
XIV Zjazd Dolnośląskiej OIPiP:
Przerażająca bezradność decydentów
Ewa Krupczyńska
XIV Zjazd DOIPiP miał charakter sprawozdawczo-budżetowy. Uchwalił budżet na 2003 r. (podobnie jak w 2002 r. najwięcej środków przeznaczono na fundusz szkoleniowy i zapomogowy, choć samorząd ma coraz mniej środków na ten cel: zakłady pracy nie płacąc pensji pracownikom, nie odprowadzają również składek do izby). Pielęgniarki nie stać zaś na opłacanie kursów, a zozy tych kosztów nie pokrywają. Zjazd wystosował zatem apel również do organizatorów kształcenia podyplomowego dla pielęgniarek i położnych o obniżenie kosztów kursów i specjalizacji zawodowych. Izba stara się pomóc finansowo pielęgniarkom, które nie otrzymują wynagrodzeń za pracę. Wsparcia finansowego udzieliły im również inne izby okręgowe oraz NIPiP. (...)
XVI Zjazd Małopolskiej OIPiP:
Niepewność jutra, czyli - robić swoje!
Halina Kleszcz
Chaos spowodowany nieprzemyślanymi decyzjami polityków i pogłębiające się niedofinansowanie placówek służby zdrowia zagrażają bezpieczeństwu pacjentów, podkopują zaufanie dla personelu medycznego. 195 delegatek i kilku delegatów, w imieniu 17 tys. pielęgniarek i położnych Małopolski podsumowało przedostatni rok obecnej kadencji samorządu zawodowego. Poczucie okupionego dużym wysiłkiem sukcesu korporacji w "pracy od podstaw" mąci niepewność jutra oraz brak spójnej polityki zdrowotnej. (...)
VOX EX SILESIAE:
Do Edenu
Andrzej Sośnierz
Ja nie liczę na pracę w Unii, ja chcę pracować dla Polski w Polsce. Zgrozą napawa mnie jednak świadomość, kogo będę mieć za partnera w brukselskiej centrali. Znam opinię, że lepiej, jeśli niektórzy wyjadą do Brukseli, przynajmniej nie będą tu szkodzić. Ale to nie jest tak. Powinniśmy tam właśnie mieć ludzi najbardziej wartościowych, by dobrze zadbali o nasz narodowy interes w europejskiej wspólnocie narodów. Jeśli reprezentować nas będą nieudacznicy i konformiści, jeśli pracę w strukturach Unii traktować będziemy jako sposób na pozbycie się z kraju niewygodnej osoby lub - przeciwnie - swego rodzaju nagrodę za sprawowanie jakiejś tam politycznej funkcji, niezależnie od rezultatów tegoż sprawowania, to niestety, po wejściu naszego kraju do Wspólnoty może nas czekać ogromne rozczarowanie. (...)
PANOPTICUM
Kocio Señor!!!
Marek Wójtowicz
W tzw. terenie EU trzeba znać inne języki niż polski, ale z tym nie ma najmniejszego problemu, Wójt(owicz) Wam to mówi! Trochę pojeździłem po Unii i znam sposoby na skuteczną unijną komunikację. Najłatwiej jest na promie z Gdańska do Finlandii lub Szwecji, szczególnie podczas sztormu, co sprawdziłem osobiście. Wychodzi człowiek rano na unijne, znaczy szwedzkie śniadanie, w strachu, czy będzie umiał po unijnemu coś smacznego zamówić. A tu "no problem". Nikogo nie ma, bo wszyscy siedzą z przeciwwymiotnymi torebkami po kabinach, a cały tzw. szwedzki stół - tylko do dyspozycji starych, "niewomitujących" żeglarzy, czyli kolegi Mirka z Kwidzyna i mojej! Cóż to było za unijne obżarstwo - na środku Bałtyku! Do tej pory łezka się kręci w oku, jak wspomnę te stoły z żarciem dla stu osób. I tylko my dwaj: Mirek i Marek. Wtedy po raz pierwszy poczułem, że w Unii nie jest źle. (...)
Roszady i karuzele
Tomasz Sienkiewicz
Najważniejsze cele, które muszą być realizowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia to Bezpieczeństwo, Sprawiedliwość i Efektywność - stwierdził L. Miller podczas tego spotkania. Bezpieczeństwo to odbudowa zaufania obywateli do publicznej służby zdrowia oraz zapewnienie dobrej jakości wszystkich usług zdrowotnych. Sprawiedliwość - to usunięcie rozmaitych dysproporcji w dostępie do ochrony zdrowia. Wreszcie efektywność - to dobre wykorzystanie środków postawionych do dyspozycji, a także likwidowanie przejawów marnotrawstwa - tłumaczył. Cele rządu Millera są więc jasne. Szkoda tylko, że nie zaproponowano dotąd żadnych narzędzi ich realizacji. Czy to BSE szerzyć się będzie samo przez się? (...)
Prace nad nowelą
medNEWS
Podczas dyskusji nad sprawozdaniem Komisji Zdrowia o nowelizacji ustawy o NFZ (8 kwietnia) minister zdrowia Leszek Sikorski odpowiadał na pytania posłów. Przyznał, że tworzenie planów zdrowotnych jest trudne i wymaga czasu, ale samorządy są przygotowane do takiego zadania, ponieważ już wcześniej tworzyły plany dla swoich regionów. 6 tygodni wcześniej, podczas spotkania w MZ, samorządowcy przedstawiali termin przygotowania planów zdrowotnych pomiędzy końcem maja a końcem czerwca br. Przygotowanie planów zdrowotnych na 2004 r. jest więc realne, a także potrzebne. (...)
Polski szpital w Iraku
medNEWS
Stowarzyszenie Polska Misja Medyczna otrzymało ponad 2 mln zł na utworzenie szpitala polowego dla ofiar wojny w Iraku. Decyzję o przyznaniu tej kwoty z ogólnej rezerwy budżetowej podjęła Rada Ministrów na posiedzeniu 8 kwietnia br. Wyjazd planowany jest na początek maja. Za otrzymane pieniądze Stowarzyszenie zakupi wyposażenie szpitala polowego, sprzęt i leki. Brakuje jednak funduszy na transport, ubezpieczenia, zapasy żywności i paliwa, dlatego PMM wciąż szuka sponsorów i wolontariuszy (pmm.org.pl). Do Iraku wyjedzie ok. 20 osób, w tym dziesięciu lekarzy (chirurdzy, ortopedzi, interniści, pediatrzy, położnicy), cztery pielęgniarki i sześć osób personelu technicznego. W szpitalu składającym się z kilku namiotów powstanie sala operacyjna, pooperacyjna, ambulatoria internistyczne, pediatryczne i ginekologiczno-położnicze oraz sześciołóżkowy oddział. (...)
Kto prowadzi specjalizacje?
medNEWS
Ministerstwo Zdrowia opublikowało listę zweryfikowanych jednostek organizacyjnych prowadzących specjalizacje w poszczególnych dziedzinach medycyny. W plikach na stronach Ministerstwa Zdrowia (www.mz.gov.pl) w dziale "Nauka i kształcenie" znajduje się lista przedstawiająca stan na dzień 11 kwietnia 2003 r. Lista jest ostateczna.
Co wiemy o SARS
Witold Ponikło
W ostatnich tygodniach ludzkość po raz kolejny przekonała się, że nie wszystko w otaczającym nas świecie musi koniecznie układać się po naszej myśli. Już pojawienie się wirusa HIV, szybko mutującego i odpornego na działania mające go unieszkodliwić, było sygnałem ostrzegawczym. Kolejny przyszedł, gdy okazało się, że czarna ospa to nie tylko choroba, teoretycznie wyeliminowana, ale także broń biologiczna. Teraz jesteśmy świadkami następnego zjawiska, wymykającego się spod kontroli i nadal nie poznanego. Nazwano je SARS. Co wiemy o tej niebezpiecznej chorobie? Biorąc pod uwagę środki, jakie zostały w tym celu zaangażowane - ciągle zaskakująco niewiele. (...)
Szok i przerażenie
Ryszard Kijak
Związki zawodowe ochrony zdrowia nie tylko wymachują transparentami, organizują protesty i utrudniają pracę dyrektorom placówek medycznych. Prowadzą również działania edukacyjne, mające na celu informowanie środowiska o bieżącej sytuacji w opiece zdrowotnej, wzbogacają wiedzę pracodawców na temat innych metod restrukturyzacji zakładów niż tylko redukcja kadr. Przykładem takiego właśnie nurtu działalności była zorganizowana w marcu przez Podlaską Radę Wojewódzką FZZPOZ i Region Podlaski OZZL, przy współudziale Podlaskiej RKCh, konferencja "Funkcjonowanie systemu opieki zdrowotnej w związku z wejściem w życie Narodowego Funduszu Zdrowia", przeznaczona dla dyrektorów podlaskich placówek ochrony zdrowia, ich organów założycielskich, a także związków zawodowych. Była już zresztą drugą zorganizowaną pod auspicjami tych 3 instytucji. Pierwsza odbyła się w październiku 2002 r. (...)
Spuścizna po kasie
Z Adamem Borowiczem, dyrektorem Lubelskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia rozmawia Marek Naumiuk (...)
NRPiP za utrzymaniem samodzielnych kontraktów
medNEWS
Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych podczas posiedzenia 24-27 marca, zaaprobowała projekt standardów nauczania w zawodzie pielęgniarki na poziomie studiów licencjackich i magisterskich (część dotyczącą przedmiotów w grupach i obciążenia godzinowego), opracowany przez dr Halinę Wojnarowską-Dawiskibę. Standardy są zgodne z wymaganiami w zakresie szkolenia pielęgniarek określonymi w dyrektywach Unii Europejskiej. NPPiP wyraziła też stanowczą dezaprobatę z powodu zdominowania konferencji uzgodnieniowej dot. projektu rozporządzenia MZ w sprawie zakresu kompetencji lekarza, pielęgniarki, położnej poz - przez Kolegium Lekarzy Rodzinnych. Rada domaga się utrzymania kontraktów z zakresu pielęgniarskiej opieki domowej długoterminowej, świadczonej przez samodzielne podmioty pielęgniarskie. (...)
Zapowiedź protestów OZZPiP
medNEWS
Podczas nadzwyczajnego posiedzenia Zarządu Krajowego Ogólnopolskiego Związku Pielęgniarek i Położnych (7 kwietnia) z udziałem ministra zdrowia Leszka Sikorskiego, pielęgniarki zapowiedziały, że jeżeli ich postulaty nie zostaną rozwiązane do końca kwietnia, w maju rozpoczną akcję protestacyjną. Za problemy wymagające najpilniejszego rozwiązania OZZPiP uważa uregulowanie zasad wynagrodzeń i polityki kadrowej. W wielu placówkach nie tylko nie zrealizowano dotąd tzw. ustawy 203, coraz częściej niewypłacane są też bieżące wynagrodzenia, premie i 13. pensje. Pielęgniarkom grożą zwolnienia na skutek planowanych restrukturyzacji oraz tworzenia krajowej sieci szpitali. (...)
ETYKA
Szczególne piękno dzieci chorych
Ks. Waldemar Chrostowski
W świecie stworzonym przez Boga cierpienie dzieci, jak w ogóle cierpienie niewinnych, stale wywołuje sprzeciw i bywa przyczyną wielu zarzutów stawianych Bogu. Jan Paweł II wiele razy podejmował ów dramatyczny wątek. Uczynił to również w przemówieniu wygłoszonym 8 czerwca 1982 r. w rzymskim szpitalu dziecięcym Bambino Gesu: "Wizyta w szpitalu, a szczególnie w szpitalu dziecięcym, wywołuje z głębi serca pewne zasadnicze pytania co do sensu życia i egzystencji człowieka; ciągłe istnienie dręczącego cierpienia, nieuchronnego cierpienia, dotykającego zwłaszcza niewinnych, jawi się zdumionemu i zagubionemu umysłowi ludzkiemu jako prawdziwy skandal (...) Bolesny, rozdzierający płacz cierpiącego dziecka może wydać się niejako protestem całej ludzkości wobec niezgłębionego milczenia Boga, który dopuszcza istnienie takiego bólu". Prawda o człowieku, który widząc cierpienia niewinnych, szczególnie cierpienia dzieci, rzuca wyzwanie Bogu, jest dobrze znana rodzicom i rodzinie, nauczycielom i wychowawcom, a także lekarzom i personelowi medycznemu. W świecie, którym włada wszechmogący i sprawiedliwy Bóg, cierpienie dzieci wywołuje głośne sprzeciwy i bunt, których sedno stanowi zarzut o "milczeniu" Boga. (...)
INTEGRACJA
Czy szpitale kliniczne gotowe są wejść do Europy
Szczepan Cofta, Jan Talaga
Ostatnie miesiące to czas, w którym przygotowując się do członkostwa w Unii Europejskiej - pytamy zarazem o kondycję poszczególnych dziedzin naszego życia. Dotyczy to także szpitali klinicznych. Na ile zatem funkcjonowanie systemu 43 polskich szpitali klinicznych i każdego z nich z osobna, przystaje do współczesnych standardów europejskich? (...)
Bóle przedakcesyjne
Halina Kleszcz
Zdrowie nie jest kwestią zastrzeżoną w UE dla jednego sektora. Warunki utrzymania zdrowia tworzone są w wielu dziedzinach życia. Włączeniu się Polski do nurtu wspólnotowego myślenia o polityce społecznej i zdrowiu publicznym może przeszkadzać bariera psychologiczna (mimo transformacji ustrojowej, wyznajemy inne priorytety) - to zasadnicze konkluzje konferencji "Ochrona zdrowia w perspektywie integracji z Unią Europejską". (...)
Szanse na eksport usług medycznych
Adam Kozierkiewicz
W doktrynie Unii, opieka zdrowotna pozostaje w pełnej kompetencji krajów członkowskich. Usługi zdrowotne, organizacja systemów ochrony zdrowia, uprawnienia pacjentów, sposoby finansowania świadczeń - stanowić miały i mają suwerenną domenę poszczególnych krajów. W ostatnich 2-3 latach, paradoksalnie, ten brak wspólnotowych regulacji sprawia, że ochrona zdrowia zaczyna być traktowana jak dziedziny rynkowe. W coraz większym stopniu dotykają ją skutki wolnego przepływu ludzi, dóbr i usług oraz kapitału. (...)
Jak się leczyć w Unii
Gdy staniemy się członkiem Unii, opłacając składki zdrowotne w Polsce uzyskamy możliwość korzystania z określonych świadczeń w innych krajach Wspólnoty. Ustawodawstwo unijne stwierdza, że osoba pracująca i odprowadzająca składki w jakimś kraju jest uprawniona do wszystkich świadczeń zdrowotnych gwarantowanych przez ustawodawstwo tego kraju. Jeżeli przebywa czasowo w innym kraju, również ma dostęp do świadczeń zdrowotnych, lecz jedynie niezbędnych do ratowania życia i zdrowia w sytuacji nagłego pogorszenia się stanu zdrowia. Dowodem prawa do takiego świadczenia jest formularz E111 pobrany z odpowiedniej instytucji w kraju, gdzie odprowadza się składki. (...)
Kto nam dołoży?
Grzegorz Juszczyk
W pierwszym roku członkostwa tylko za leczenie turystów w UE nasz płatnik zapłaci 80-160 mln zł. Dodatkowe 300 mln zł rocznie zapłaci za leczenie rencistów, emerytów oraz członków ich rodzin, a także członków rodzin pracowników i pracujących na własny rachunek w krajach Unii. Nasz bilans rozliczeń międzynarodowych będzie ujemny przede wszystkim z powodu niskich cen świadczeń zdrowotnych, zasad ich kontraktowania oraz... nieokreślenia czasu oczekiwania na uzyskanie świadczeń. Poza tym - odpłynie składka płacona przez ludzi młodych, aktywnie poszukujących pracy, rzadko korzystających ze świadczeń. (...)
Krok w dobrym kierunku
Witold Ponikło
1 października 2002 r. weszła w życie ustawa o wyrobach medycznych. To jeden z aktów prawnych, związanych z dostosowaniem naszego prawa do prawodawstwa europejskiego. Ustawa z 27 lipca 2001 r. miała początkowo wejść w życie 1 stycznia 2002 r., potem - 1 kwietnia 2002 r. I tu pierwsza refleksja. Jeżeli wprowadzanie w życie ustawy, mimo presji wynikającej z potrzeby zamknięcia obszaru negocjacyjnego z UE o swobodnym przepływie towarów, tak bardzo rozciągnęło się w czasie, to jak wyglądałby proces tworzenia i uchwalania tego aktu prawnego bez owego przymusu? (...)
Co się zmienia na rynku leków
Paweł Kawalec, Andrzej Pilc
Po wstąpieniu Polski do UE, nasze firmy będą mogły sprzedawać na wspólnym rynku tylko te leki, których dokumenty i badania będą spełniać unijne standardy. Pozostałe będą mogły być sprzedawane wyłącznie w Polsce, lecz tylko do końca 2008 r., kiedy to albo zostaną powtórnie zarejestrowane, albo wycofane z rynku. (...)
PROFILAKTYKA
Kulinarne grzechy
Witold Ponikło
W amerykańskim czasopiśmie naukowym "Proceedings of the National Academy of Sciences" opublikowano wyniki badań nad relacją pomiędzy szybkością gotowania potraw a ich potencjalnym ryzykiem dla zdrowia. Szybkie gotowanie nieuchronnie wiąże się z wysoką temperaturą potrawy. Taka technologia powoduje podwyższony poziom produktów zaawansowanej gliceryzacji (advanced glycation end products - AGEs). Związki te powstają z kombinacji cukrów, białek i tłuszczy zawartych w produktach spożywczych. Generalnie, nie są one obojętne dla organizmu człowieka, jednak zdrowy organizm jakoś radzi sobie z ich obecnością w jedzeniu. (...)
KLINIKA
Infekcja Helicobacter pylori - diagnostyka i leczenie
Hubert Cabaj
Helicobacter pylori należy do najczęściej występujących ludzkich patogenów. Jest to mała, ruchoma, Gram ujemna laseczka kolonizująca błonę śluzową żołądka. Jej obecność jest związana z szeroką gamą objawów, poczynając od praktycznie bezbolesnej koegzystencji, poprzez chorobę wrzodową na raku żołądka kończąc. Częstość występowania drobnoustroju jest różna i waha się od 20 do 50% populacji w krajach rozwiniętych do 80% populacji w krajach rozwijających się. W Polsce uważa się, że 80% populacji jest zarażona Helicobacter pylori. (...)
NAUKA
Doniesienia naukowe medNEWS
oprac. Tomasz Kobosz
- Antybiotyki w lecznictwie otwartym w USA
- Witamina D zapobiega złamaniom
- Białka sojowe nie wpływają na wskaźniki zapalenia naczyń
- Śmiertelność kobiet a kosmetyczne implanty piersi
- Skąd się bierze alergia na orzeszki ziemne
- Domowe wizyty poporodowe u nastoletnich matek
TEKST SPONSOROWANY
Farmacja już w Europie
Polski przemysł farmaceutyczny, dzięki ogromnym inwestycjom ostatnich lat, znajduje się w europejskiej czołówce pod względem zaawansowania technologicznego. Ponieważ jednak w żadnym kraju UE rynek leków nie jest wolny i podlega bardzo restrykcyjnym i surowym regulacjom, polskie firmy muszą pokonać wiele biurokratycznych przeszkód, by móc produkować i sprzedawać farmaceutyki. I nie chodzi tu jedynie o eksport na wspólny rynek europejski, lecz o sprzedaż i produkcję w kraju. Polska jako ostatni z czołowych krajów kandydackich zakończyła z UE rozmowy o prawie spółek: z powodu leków potrzeba było na to 3 lata. Nasz upór nie pozwolił jednak uzyskać lepszych warunków od Czechów czy Węgrów: interesy unijnych koncernów były na to zbyt duże. (...)