Spis treściSZ nr 85–88/2003
z 6 listopada 2003 r.
Stuknij na okładkę, aby przejść do archiwun rocznika 2003
AKTUALNOŚCI
Zjednoczone stany medyczne
Powszechny ruch oporu przeciw skandalicznym warunkom kontraktowania świadczeń na 2004 r. ma szanse wymusić ustępstwa na NFZ. Niewątpliwie jednak - nie powstaną do końca br. sensowne katalogi procedur z przypisanymi im wagami punktowymi, nikt nie zdoła też odpowiedzialnie określić, ile może i powinien kosztować punkt. Bo kto odgadnie, ile tych punktów w ciągu przyszłego roku z budżetu NFZ można będzie sfinansować? Najbliższe dni zapowiadają się ciekawie: 14 mija termin składania ofert, wcześniej PSL zamierza wnieść do laski marszałkowskiej projekt nowelizacji ustawy o NFZ, ma też zapaść orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego w sprawie konstytucyjności ustawy o NFZ.
PANOPTICUM
Nie dajmy się zwariować
Marek Wójtowicz
Proszę więc Szanownych Parlamentarzystów, aby przy sejmowym głosowaniu nad wnioskiem o ogólnopolskie aneksowanie umów z NFZ na 2004 r. pamiętali o tej furtce, czyli możliwości rokowań. Nasze umowy z 2002 r. są sztywne i mają już dwa lata, a rynek potrzeb zdrowotnych się zmienia. My, menedżerowie opieki zdrowotnej, też mamy różne pomysły, co zamknąć, a co rozwinąć. Zwykłe aneksowanie umów na 2004 r. nie daje szansy na uwzględnienie w umowach z NFZ skutków procesu restrukturyzacji, ale stworzenie możliwości rokowania zmian w tych umowach już taką szansę daje. (...)
VOX EX SILESIA
Kazik, nie kombinuj!
Andrzej Sośnierz
Faryzeizm sięga zenitu. Choć prawdopodobnie jeszcze go nie osiągnął. Wyznawcy teorii, że kłamstwo powtórzone n-razy staje się prawdą, pewnie jeszcze nieraz nas zaskoczą. Ostatnio kilkakrotnie spotkałem się z opinią, że obecne trudności w funkcjonowaniu NFZ i całego sektora ochrony zdrowia wynikają tylko z tego, że - po prostu - Fundusz jeszcze nie funkcjonuje. Aż strach pomyśleć, co by było, gdyby wszystkie pomysły związane z tworzeniem NFZ rzeczywiście zostały wdrożone. Jeśli to, co się dziś dzieje, jest dopiero namiastką dobra, które nas czeka, to dziękujmy Opatrzności, że udało się dotąd zepsuć tylko tyle. (...)
O godziwe kontrakty
Dorota Pilonis
Porozumienie Zielonogórskie rośnie w siłę. W jego skład wchodzą już lekarze z 8 województw, a w dwóch kolejnych przygotowują się do przystąpienia. Wszyscy zrzeszeni nie zamierzają podpisywać kontraktów na 2004 r. na dotychczasowych warunkach. W Porozumieniu Zielonogórskim zrzeszają się organizacje reprezentujące przynajmniej 80% świadczeniodawców podstawowej opieki zdrowotnej województwa. (...)
Śląska Wigilia w NFZ
Marzena Gałaga
Skupieni w Porozumieniu Zielonogórskim lekarze rodzinni, specjaliści i stomatolodzy ze Śląska zbojkotowali konkurs na świadczenia medyczne w 2004 roku. Zamiast ofert złożyli jedynie listy intencyjne, w których wyrażają chęć leczenia pacjentów w ramach powszechnego ubezpieczenia w Narodowym Funduszu Zdrowia, ale nie - na narzuconych warunkach. Jeśli NFZ nie spuści z tonu, 3 miliony pacjentów z województwa śląskiego może zostać w przyszłym roku pozbawionych bezpłatnej opieki. (...)
Dialog via media
Dorota Pilonis
Dzień po złożeniu przez lekarzy z Porozumienia Zielonogórskiego listów intencyjnych, NFZ obwieścił, że zmienia warunki kontraktowania świadczeń w poz. Lekarze, po zapoznaniu się z proponowanymi zmianami, stwierdzili jednak, że mają one charakter kosmetyczny i w żaden sposób nie poprawią sytuacji pacjentów ani lekarzy. Na prośbę Porozumienia Zielonogórskiego w redakcji "Służby Zdrowia" odbyło się spotkanie dziennikarzy z jego przedstawicielami. (...)
Zjednoczeni na Dolnym Śląsku
Ewa Krupczyńska
Dolnośląscy lekarze podstawowej opieki zdrowotnej, zrzeszeni i w Porozumieniu Dolnośląskim, i "Porozumieniu Zielonogórskim" zapowiadają, że nie podpiszą umów na proponowanych obecnie przez NFZ warunkach. Nie zgadzają się na opiekę całodobową (ambulatoryjną i wyjazdową), krytycznie oceniają fakt, iż będą zmuszeni od nowego roku do udzielania nagłej pomocy w nocy, choć ich zdaniem usługi te powinny być oddzielnie kontraktowane przez pogotowie ratunkowe. Nie wyrażają też zgody na limitowanie przyjmowanych pacjentów ani gwarantowanie im transportu sanitarnego. (...)
Protesty na Mazowszu
Dyrektorzy publicznych zakładów opieki zdrowotnej, których organem założycielskim jest Miasto Stołeczne Warszawa, uznali że przygotowany i ogłoszony przez NFZ konkurs ofert na świadczenia medyczne jest nie do zaakceptowania. (...) Prezydent Warszawy Lech Kaczyński poparł stanowisko dyrektorów zakładów i ich propozycję tymczasowego rozwiązania, polegającego na przedłużeniu kontraktów co najmniej na okres I półrocza 2004 r. na warunkach nie gorszych niż w 2003 r. i w oparciu o dotychczasowe umowy oraz podjęciu przez Narodowy Fundusz Zdrowia rzeczywistych negocjacji dotyczących założeń do przyszłego konkursu ofert. (...)
Propozycje nie do odrzucenia
Świadczeniodawcy z terenu miasta i powiatu tarnowskiego, w piśmie do prezesa NFZ podkreślili, że mimo symbolicznych poprawek wprowadzonych 29 października uchwałą Nr 267/2003 Zarządu NFZ, nie zmieniła się ich ocena warunków umowy o udzielanie świadczeń na 2004 r. Prezesowi Panasowi przesłali swoje uwagi z propozycjami istotnych zmian niektórych postanowień tego dokumentu. Przedstawili też zastrzeżenia dotyczące szczegółowych materiałów informacyjnych dla poz. (...)
Klinika to nie przedsiębiorstwo:
Skandal i dezorganizacja
27 dyrektorów klinik i instytutów z całej Polski spotkało się 24 października, aby ustalić wspólną strategię postępowania wobec NFZ. Ich zdaniem, zmiany planowane przez resort zdrowia i NFZ zagrażają bezpieczeństwu zdrowotnemu obywateli. Dyrektorzy zadecydowali, że na warunkach zaproponowanych przez Fundusz kontraktu na 2004 r. nie podpiszą. Dyrektorzy uznali, że warunki konkursu zostały przez NFZ przygotowane skandalicznie, a wdrożenie w przyszłym roku projektowanej nowelizacji ustawy o zozach spowoduje niekontrolowane procesy upadłościowe, którym w szczególności będą podlegać kliniki. (...)
Obrady Małopolskiej Rady Zdrowia Publicznego:
Goło i niewesoło
Halina Kleszcz
Małopolska Rada Zdrowia Publicznego wraz z gronem zaproszonych ekspertów zastanawiała się 14 października, czy polski system ochrony zdrowia da się zracjonalizować, czy można uczynić go bardziej logicznym, a jego reformowanie - bardziej konsekwentne. Punktem wyjścia stały się przede wszystkim propozycje przekształceń szpitali w spółki prawa handlowego. (...)
Akcesyjna kadencja
Halina Kleszcz
Sfeminizowany w 99 proc. samorząd zawodowy pielęgniarek i położnych na południu Polski w demokratycznych wyborach ponownie dokonał rewolucji, wybierając na swego lidera - pielęgniarza. Tak stało się w Tarnowie, a ostatnio także - w Krakowie. Kadencja będzie zaś trudna, bo akcesyjna. Samorządem małopolskich pielęgniarek i położnych pokieruje mgr Tadeusz Wadas. (...)
Apel do prezydenta
Ponad pięćdziesięciu profesorów medycyny z najważniejszych ośrodków w kraju podpisało się pod listem do prezydenta w sprawie kryzysowej sytuacji w ochronie zdrowia. Zaapelowali o "szybkie podjęcie działań w sprawie, która dotyczy konstytucyjnej odpowiedzialności za zdrowie Polaków". List powstał z inicjatywy prof. Andrzeja Szczeklika z Collegium Medicum UJ. Poparł go również prezes NRL Konstanty Radziwiłł. (...)
Akcelerator Łapińskiego czyli zadłużenie rośnie
Jarosław Katulski
Sięgające kilku miliardów złotych zobowiązania szpitali powiększą się w przyszłym roku o kwotę trudną do przewidzenia. Dlaczego? Z powodu "akceleratora Łapińskiego". Dla przypomnienia: za czasów niesławnego ministra odżył projekt tzw. sieci szpitali - spekulowano już wtedy, które to szpitale się w niej znajdą, a które nie. Jeszcze nie stworzono kryteriów, a już określano, jakie wymagania będą postawione szpitalom aspirującym do sieci. Spowodowało to wydatkowanie znacznych kwot przez szpitale będące już w zapaści finansowej; dodam - wydatki rzadko tylko racjonalne. (...)
Zdaniem NRL
Naczelna Rada Lekarska uznała za konieczne dokonanie gruntownych zmian w systemie kontraktowania świadczeń zdrowotnych na 2004 r. Poparła protesty świadczeniodawców (w tym odmowę przystąpienia do konkursów) przeciwko narzucanym im przez NFZ kontraktom, uznając to za przejaw odpowiedzialności za pacjentów oraz przeciwdziałanie ograniczeniom jakości i dostępności do świadczeń. (...)
Wstrzymać prace nad szkodliwymi rozwiązaniami
Naczelna Rada Lekarska w stanowisku z 24 października zażądała wstrzymania prac nad projektami 3 ustaw: nowelizacji ustawy o zozach, o pomocy publicznej i restrukturyzacji spzozów oraz przepisów wprowadzających. (...)
W sprawie rezydentur
W związku z sygnałami, że Ministerstwo Zdrowia poinformowało wojewódzkie ośrodki kształcenia podyplomowego o wstrzymaniu postępowania kwalifikacyjnego na rezydentury w sesji egzaminacyjnej grudzień 2003 - styczeń 2004 r., poseł Bolesław Piecha zwrócił się do ministra zdrowia o odpowiedź na pytania: 1. Jaka jest przyczyna zawieszenia postępowań kwalifikacyjnych na rezydentury? 2. Jaka jest podstawa prawna takiej decyzji? (...)
RUM powstanie czy runie?
Dorota Pilonis
159 mln dolarów z umowy offsetowej na wdrożenie systemu RUM może nie zostać skonsumowane. Ministerstwu Zdrowia trudno dogadać się z konsorcjum mającym wdrożyć system. Rejestr Usług Medycznych miał być systemem informatycznym umożliwiającym precyzyjny monitoring i kontrolę kosztów w opiece zdrowotnej. Prace nad RUM rozpoczęto już w latach 90. ubiegłego wieku. Wydrukowano nawet książeczki z kuponami służącymi do rejestrowania usług, po czym w większości województw zaniechano wdrażania systemu. W tym samym niemal czasie toczyły się też prace nad systemem START, z elektroniczną kartą zamiast papierowej książeczki. START wprowadzono jednak tylko na Śląsku. (...)
Trzymamy kciuki
Sposób kontraktowania zaopatrzenia w sprzęt ortopedyczny i środki pomocnicze nie podoba się nie tylko niepełnosprawnym. Również minister zdrowia L. Sikorski chce, aby został zmieniony. - Trzymamy kciuki za ministra, by udało mu się przekonać prezesa NFZ do zmiany sposobu kontraktowania - powiedziała posłanka PO Elżbieta Radziszewska podczas ostatnich obrad sejmu. (...)
Drogi kolego!
Tomasz Kobosz
"Komunikacja między lekarzami a jakość opieki nad chorymi na raka" była tematem konferencji naukowo- -szkoleniowej, jaka odbyła się 30 października w Warszawie. Celem tego spotkania, zorganizowanego przez Centrum Onkologii - Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie, Mazowiecki Oddział Kolegium Lekarzy Rodzinnych i Kapitułę Orderu Doktora Ojboli, było wypracowanie standardów komunikacji pomiędzy lekarzami rodzinnymi a onkologami. (...)
Wampiriada
Marzena Gałaga
Już po raz szósty Regionalne Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Katowicach zorganizowało (29 października) akcję honorowego oddawania krwi pod hasłem "Wampiriada". Jako że Centrum dysponuje już dwoma w pełni wyposażonymi ambulansami, w tym roku mogli w niej wziąć udział nie tylko mieszkańcy Katowic, ale i Częstochowy. (...)
LUDZIE I MEDYCYNA
Janina Banachowska
Ostatnio mamy urodzaj na zgony młodych ludzi. Wieźli do mnie czterdziestolatka z bardzo silnym bólem głowy, nie dowieźli. Zmarł w samochodzie. Tu, niestety, musi być wykonana sekcja, pacjent za życia nie miał okazji u mnie się leczyć. Czy gdzie indziej się leczył, też nie wiadomo, dużo pracował na kontraktach zagranicznych. Wyglądało to na wylew. (...)
Gloria Medicinae 2003
Tomasz Kobosz
24 października w Pałacu Na Wodzie w Łazienkach Królewskich dziesięcioro zasłużonych lekarzy odebrało najwyższe odznaczenie Polskiego Towarzystwa Lekarskiego: medal "Gloria Medicinae". Medal przyznawany jest od 13 lat przez niezależną 40-osobową kapitułę, wybraną w tajnym głosowaniu na 4-letnią kadencję spośród dotychczas odznaczonych. (...)
Z KRAJU
Korupcja:
Dorota Pilonis
Chcąca zachować anonimowość diagnostka (dane znane redakcji) ze łzami w oczach opowiada, jak jedna z firm pozbawiła ją pracy i dorobku życia. Kiedy to wspomina, trzęsą się jej ręce. W latach osiemdziesiątych zajmowała się wdrażaniem zestawów izotopowych w diagnostyce, pracując w Instytucie Badań Jądrowych w Świerku. Siedem lat temu Instytut zakupił od jednego z dużych koncernów sprzęt do badań diagnostycznych. - Za każdym razem, kiedy przedstawiciele firmy przyjeżdżali w związku z awarią urządzenia, dopytywali się, ilu mamy klientów i przyglądali, jak wszystko u nas działa - wspomina. Z usług laboratorium Instytutu korzystało w 2000 r. ponad 300 zozów, a obrót miesięczny wynosił ok. 300 tys. zł. Półtora roku później prokurenci koncernu otworzyli podobne laboratorium w Krakowie. (...)
OPINIE
Ryszard Kijak
Jak podała Polska Agencja Prasowa, Rzecznik Praw Obywatelskich przypomniał niedawno w liście do wicepremiera Hausnera, iż "pobieranie przez zakłady opieki zdrowotnej jakichkolwiek opłat od pacjentów jest niezgodne z prawem". Ciekawe, na jakiej podstawie prof. Andrzej Zoll wysnuł taki wniosek. Złośliwiec powiedziałby, że RPO zna prawo medyczne jedynie ze słyszenia. (...)
TECHNOLOGIE
Endoprotezy
Witold Ponikło
Eksperymentalne implanty mają wbudowane miniaturowe czujniki wykonane w nanotechnice. Są one zdolne do wykrycia wczesnego stadium procesu zapalnego i identyfikacji typu bakterii, powodującej tej proces. Czujniki komunikują się z otoczeniem z użyciem fal radiowych i samodzielnie uwalniają odpowiedni antybiotyk ze zbiornika dołączonego do implantu. Lekarz śledzi postęp leczenia monitorując informacje wysyłane przez czujnik. (...)
NAUKA
Doniesienia naukowe medNEWS
oprac. Tomasz Kobosz
- Ryzyko raka szyjki macicy a częstość badań kontrolnych
- Późne występowanie malarii u podróżujących
- Choroba Hodgkina po mononukleozie zakaźnej
- Alergia na roztocza zwiększa ryzyko przetrwania astmy dziecięcej
- Hemofiltracja zapobiega nasileniu nefropatii po zastosowaniu kontrastu
- Opóźniona angioplastyka czy natychmiastowe leczenie fibrynolityczne?
SZPITAL POLSKI
Za dużo niepewności
Marek Balicki
W systemie ochrony zdrowia dominuje dziś niepewność. Dotyczy ona również dalszej przyszłości, tego co będzie za pół roku czy za dwa lata, kiedy mają wejść w życie niektóre projektowane zmiany ustawowe. Warto więc powiedzieć, od jakich czynników zależy powodzenie naprawy systemu opieki zdrowotnej. (...)
Zmierzch publicznych zakładów samodzielnych
Katarzyna Tymowska
Miałam dylemat, czy na końcu tytułu nie postawić znaku zapytania, aby wskazać na niepewność odnośnie do owego zmierzchu. Zrezygnowałam jednak z pytajnika. W obecnych uwarunkowaniach należy odchodzić od gospodarki finansowej typowej dla samodzielnych publicznych zakładów, jest to więc dla nich rzeczywiście zmierzch. (...)
Instrumenty finansowe na rynku ochrony zdrowia
Joanna Wardzińska
Zakłady opieki zdrowotnej nie mogą obecnie oczekiwać dużego otwarcia ze strony instytucji finansowych, w tym także ponoszenia przez nie ryzyka, gdy sytuacja w ochronie zdrowia niesie tak wiele niepewności. Niepewność wprowadziło już przekształcenie kas chorych w NFZ. Wskutek braku jasnych zasad kontraktowania niemożliwe jest określenie wielkości przychodów jednostek ochrony zdrowia, a bez tego żaden partner finansowy nie zaryzykuje swoich pieniędzy. (...)
Zarządzanie długiem w UE
Marek Józefowicz
Sytuacja, jaka istnieje obecnie w ochronie zdrowia w Polsce, nie jest czymś wyjątkowym. Wiele szpitali w Europie i na świecie boryka się z problemami finansowymi. Do koordynatorów HOPE Exchange Programme w 23 krajach Europy wysłałem Internetem pytanie, co się dzieje, gdy szpital w ich kraju traci płynność finansową? Jak zachowują się wówczas np. jego dostawcy, którzy stają się wierzycielami? Czy zdarza się, że wierzyciele sprzedają zobowiązania innym podmiotom? (...)
Program wymiany hope
Marek Józefowicz
Stały Komitet Szpitalnictwa Unii Europejskiej - HOPE to pozarządowe, międzynarodowe stowarzyszenie utworzone w 1996 r. w Rzymie przez przedstawicieli stowarzyszeń szpitali 6 państw - członków założycieli Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej (Belgia, Holandia, Luksemburg, Francja, Niemcy i Włochy) jako Komitet Naukowy Organizacji Szpitali Wspólnego Rynku. Polska, w przeciwieństwie np. do Rumunii, Bułgarii, Słowacji i Węgier, nie jest nawet jego członkiem obserwatorem. (...)
Kto zadba o rolnika?
Marek Naumiuk
Z udziałem naukowców z Białorusi, Finlandii, Ukrainy i Polski 20-22 października zorganizowano w Instytucie Medycyny Wsi w Lublinie X Jubileuszowe Międzynarodowe Seminarium Ergonomii, Bezpieczeństwa i Higieny Pracy poświęcone problemom ludzi starszych i niepełnosprawnych w rolnictwie. (...)