Spis treściSZ nr 9–12/2004
z 5 lutego 2004 r.
Stuknij na okładkę, aby przejść do archiwun rocznika 2004
AKTUALNOŚCI
A kysz - maro!...
Rządowy projekt ustawy o spółkach użyteczności publicznej jest absurdalny, całkowicie pozbawiony sensu. Byt prawny, jaki rząd zamierza powołać do życia, to ni pies, ni wydra - coś jak nasza lady z okładki. Jego powołaniem do istnienia rząd usiłuje poprawić bilans sektora finansów publicznych... w 2006 roku. To szczególna ambicja, zwłaszcza że aby ten cel osiągnąć - łamie szereg zapisów Konstytucji, za nic ma istniejący ład prawny (vide Kodeks spółek handlowych, Kodeks postępowania administracyjnego itp.), burzy do cna resztki fundamentów publicznego systemu ochrony zdrowia. Spółka użyteczności publicznej - hybryda, jakiej świat nie zna - to owoc nie tylko intelektualnej impotencji, ale i cynicznego wyrachowania jej "ojców". Oby sczezła, zanim się narodzi!
PANOPTICUM
Pomieszanie z poplątaniem
Marek Wójtowicz
NFZ w grudniu 2003 r. dał szpitalom elektroniczny słownik procedur, ale uchwałą z 21 stycznia ogłosił nagle, że tamten słownik jest do kitu i da nam nowy, poszerzony, po konsultacjach z konsultantami, ale nie wiadomo, kiedy go da. W ciągu tygodnia szpitale muszą oddać sprawozdanie do NFZ z rachunkiem za usługi styczniowe, tymczasem wyjdzie na to, że z powodu braku aktualnego słownika, szpitalnych usług styczniowych nie da się w żaden sposób sprawozdać do Funduszu w terminie, by dostać za nie zapłatę. (...)
VOX EX SILESIA
Autorzy
Andrzej Sośnierz
W związku z tym, że okres destrukcji służby zdrowia powoli zbliża się do końca, bo niewiele zostało już do zepsucia, oklaskami (jak po zakończeniu teatralnego spektaklu) chciałoby się wywołać autorów tego wiekopomnego dzieła. Wywołajmy ich na scenę, przypominając, komu zawdzięczamy dzieło destrukcji służby zdrowia. (...)
USTAWA O SUPACH
Coraz szybciej do upadłości
Tomasz Sienkiewicz
Jeszcze w połowie grudnia ub.r., wkrótce po pierwszym czytaniu projektu, trafił on na wspólne posiedzenie połączonych Komisji Zdrowia i Komisji Nadzwyczajnej "Przedsiębiorczość-Rozwój-Praca". Projekt, z przyjętymi na tym forum poprawkami, będzie rozpatrywany przez Sejm w trakcie drugiego czytania, zapowiadanego na luty br. Podczas pierwszego spotkania połączonych Komisji posłowie zapoznali się z opinią społeczną na jego temat. Gdy po wielu burzliwych i jednoznacznie negatywnych wypowiedziach padło pytanie, kto jest za proponowanymi rozwiązaniami - nie podniosła się w górę ani jedna ręka: jednoznacznie przeciwne były wszystkie środowiska związane ze służbą zdrowia. (...)
Spółki użyteczności publicznej:
Koncepcja wadliwa, cel nieetyczny
Formuła spółki jest odpowiednia dla lecznictwa komercyjnego, ale nie - dla dostępnego dla wszystkich, którego zorganizowanie jest konstytucyjnym obowiązkiem państwa. Koncepcja spółek użyteczności publicznej została wymyślona "zamiast" - zamiast działań koniecznych, by wywiązać się z tego obowiązku. (...) Model restrukturyzacji finansowej zobowiązań samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej jest najbardziej korzystny dla finansów publicznych, zarówno rządowych, jak i samorządowych. Większość ciężaru restrukturyzacji "starego zadłużenia" spada bowiem na spzoz. (...)
Kibic
Po Wojnie Zielonogórskiej opada powoli pył bitewny. Obawiam się, niestety, że jest to pył radioaktywny i czeka nas teraz zima atomowa. Podobnie jak w przyrodzie zamiera wegetacja, tak słoneczko Funduszu nie będzie już świecić szpitalom, które jako najsłabsze żyjątka wyginą pierwsze. (...)
Bez licytacji w "Rydygierze"
Ewa Krupczyńska
Pracownicy wrocławskiego "Rydygiera", zaprawieni w boju o szpital w czasie ponaddwuletniej, nieudolnie prowadzonej przez Urząd Marszałkowski restrukturyzacji zakładu (na przełomie 2002 i 2003 r. przez 90 dni prowadzili rotacyjną głodówkę, organizowali protesty, marsze, okupację Urzędu Marszałkowskiego), także ostatnio stanęli w jego obronie. 24 stycznia zablokowali wejście do szpitala: nie wpuścili do środka ani komornika, który na wniosek firmy "Magellan" miał przeprowadzić licytację sprzętu medycznego szpitala, ani potencjalnych nabywców. (...)
OPINIE
Stanisław Sterkowicz
Obok legalnej, publicznej opieki zdrowotnej istnieje w Polsce wielka strefa nielegalnego lecznictwa. Nazywa się je różnie: medycyną alternatywną, niekonwencjonalną, ogólnie - paramedycyną. Rozpoznawania i leczenia chorób podejmują się w niej różni uzdrowiciele: bioenergoterapeuci, kręgarze, zielarze. Również część lekarzy stosuje w swych praktykach metody nienaukowej medycyny. Większość tzw. paramedyków nie posiada ustawowych uprawnień dla udzielania świadczeń zdrowotnych. Ministerstwo Zdrowia jest świadome istnienia tej wielkiej strefy nielegalnego lecznictwa, nie podejmuje jednak żadnych działań, by ją likwidować. Choć są to praktyki nielegalne, również organy odpowiedzialne za przestrzeganie porządku prawnego starają się ich nie dostrzegać. (...)
Likwidacja konkursu ofert
Wojciech Misiński
Dotychczasowe zasady wejścia do systemu finansowanego ze środków publicznych, oparte na tzw. konkursie ofert, nie zapewniają równoprawnego traktowania świadczeniodawców. Zakwestionował je zresztą ostatnio Trybunał Konstytucyjny. Postulat środowisk medycznych bezkonkursowego wejścia do systemu nie oznacza jednak, że wszyscy świadczeniodawcy uzyskaliby prawo do świadczenia usług refundowanych ze środków publicznych. Konkurs ofert powinien zostać zastąpiony ściśle określonymi standardami - w zakresie wyposażenia ośrodka i kwalifikacji personelu, opracowanymi w ścisłej współpracy z przedstawicielami środowisk medycznych. Spełnianie standardów oznaczałoby automatyczne "zezwolenie" na świadczenie usług medycznych refundowanych ze środków publicznych. (...)
Na zdrowie... ludu pracującego!
Grzegorz Juszczyk
W gąszczu propozycji uzdrowienia polskiej służby zdrowia pojawiła się m.in. koncepcja zaprezentowana przez Andrzeja Jacaszka z Konfederacji Pracodawców Polskich w czasie grudniowej konferencji w Ministerstwie Zdrowia, pt. "Polska opieka zdrowotna - solidna firma?". Znak zapytania - oczywiście - z powodu wielomiliardowego zadłużenia sektora. KPP proponuje usankcjonowanie prawne w systemie opieki zdrowotnej tzw. pracowniczych programów ochrony zdrowia (PPOZ), opartych na koncepcji managed care (opieki koordynowanej) i doświadczeniach funkcjonującej już od lat opieki zdrowotnej dla pracowników, finansowanej w formie abonamentu. Programy takie, dzięki wprowadzeniu odpowiednich ulg podatkowych dla firm, miałyby odciążyć system publiczny, wyłączając pracowników (i ich rodziny) z korzystania z opieki ambulatoryjnej kontraktowanej przez NFZ. (...)
Przebudowa obudowy
Ryszard Kijak
Choć do najbliższych wyborów formalnie mamy jeszcze niespełna dwa lata, walka o dusze wyborców rozpoczęła się już na dobre. Świadczy o tym wydana niedawno broszura pt. "Odpowiedzialność państwa za zdrowie Polaków - Program przebudowy systemu ochrony zdrowia w Polsce", przesłana mi przez bardzo aktywnego podlaskiego senatora RP (a do niedawna - posła) Krzysztofa Jurgiela, którego niezwykle cenię. Broszura została wydana przez Prawo i Sprawiedliwość. Jak rozumiem - prezentuje program tej partii w zakresie opieki zdrowotnej. Mam jednak nadzieję, iż nie jest to ostateczna wersja propozycji PiS-u i że da się jeszcze coś w niej zmienić. (...)
KONTRAKT
Wiara wygasła
Robert Sapa
Naprawiacze systemu nadużyli zaufania Polaków obiecując, że pacjent stanie się najważniejszy, bo za nim będzie szedł pieniądz. Chorzy, którzy trafiali do szpitala, oglądali się za siebie, ale niestety żadne pieniądze za nimi nie podążały. Pacjenci przestali wierzyć politykom. Wyśniony szpital mogą zobaczyć tylko w serialu telewizyjnym. Dlatego, jak opowiadał mi znajomy lekarz z pogotowia, jeden z nich kazał się ostatnio zawieźć do Leśnej Góry. (...)
Będzie Federacja
Dorota Pilonis
Przekształcenie Porozumienia Zielonogórskiego w ogólnopolską Federację Związków Pracodawców Ochrony Zdrowia zapowiedziało jego prezydium podczas obrad w Pszczynie na Śląsku. Nowy podmiot będzie się nazywał Porozumienie Zielonogórskie - Federalny Związek Pracodawców Ochrony Zdrowia. Ma to być silna organizacja świadczeniodawców, obejmująca cały kraj. Federacja zrzeszać będzie 16 związków pracodawców, działających na obszarze województw, skupiających co najmniej 80% wszystkich podmiotów ambulatoryjnej opieki zdrowotnej w województwie. Będzie to funkcja przechodnia. Na czele Federacji stanie prezydium PZ. (...)
Walka o aneksy
Ewa Krupczyńska, Dorota Pilonis
Lekarze z Porozumienia Zielonogórskiego po podpisaniu porozumienia z ministrem zdrowia w Poznaniu odetchnęli: najgorsze mają już za sobą. Nie przypuszczali, że "warszawsko-wrocławski maraton negocjacyjny" będzie równie wyczerpujący. (...)
Wygrał felczer
Joanna Zabielska-Cieciuch
Największymi zwycięzcami ostatnich tygodni zostali więc felczerzy na Podlasiu, ponieważ poprzez ujednolicenie w skali województwa (czyli zniesienie zróżnicowania stawek ze względu na kwalifikacje) oraz zbliżenie wielkości stawek kapitacyjnych w skali kraju - otrzymali podwyżkę w wysokości ponad 20 zł na podopiecznego (w przedziale 7-64 lat). (...)
Z Małopolski
Stanisław Pikul
Ostatnie protesty korporacji pielęgniarskiej, m.in. przeciwko łączeniu stanowisk pielęgniarki praktyki i środowiskowej w praktykach poz, jest spojrzeniem tylko części tego środowiska, i to przez okna w Warszawie. Olbrzymia część pielęgniarek pracuje w małych zakładach poz, obejmujących opieką niewielką liczbę pacjentów na rozległym obszarze . Szczególnie w tych zakładach konieczna jest racjonalizacja zatrudnienia - również w interesie samych pielęgniarek i za ich świadomą zgodą. (...) Nie pierwszy to raz sztywna postawa Naczelnej Izby Pielęgniarek uderza w pielęgniarki pracujące w zakładach poz sprawujących kompleksową opiekę nad pacjentami. (...)
Rozbieżne racje
Dorota Pilonis
Członkowie Porozumienia Zielonogórskiego bronią interesów pielęgniarek, które zatrudniają w swoich praktykach. Według lekarzy PZ, to właśnie pielęgniarki pracujące na kontraktach chcą odebrać koleżankom pacjentów. Konflikt między lekarzami a pielęgniarkami w podstawowej opiece zdrowotnej trwa, od kiedy pielęgniarki zaczęły podpisywać indywidualne kontrakty. Zdaniem środowiska lekarzy POZ, wywiera to niekorzystny wpływ na proces leczenia i efektywnego sprawowania podstawowej opieki zdrowotnej. (...)
Dziwny jest ten świat
Bogusław Zięta
18 stycznia zmarł Czesław Niemen. Tego dnia, po raz kolejny, wysłuchałem Jego nieśmiertelnego protest-songu. I stąd te kilka osobistych refleksji, okruchów pamięci. Dziwny ten świat, świat ludzkich spraw. Zwłaszcza - spraw ochrony zdrowia w naszym kraju. Tyle zła wydarzyło się ostatnio... Jesienią 2002 r. Zarząd Główny KLRwP opracował propozycje poprawek do projektu nowej ustawy o NFZ. Przekazaliśmy je bezpośredino posłom Sejmowej Komisji Zdrowia, by wpłynąć na ostateczny kształt ustawy. W sierpniu 2003 r., już jako członkowie Prezydium Porozumienia Zielonogórskiego, apelowaliśmy o pilną nowelizację tej ustawy. Niestety, bez skutku... człowiekiem gardzi człowiek (...)
Obrona Śląska
Dorota Pilonis
Aż 60% świadczeniodawców, członków PZ ze Śląska, nie zostało zaproszonych przez NFZ do rokowań. W ich obronie wystąpiło całe Porozumienie Zielonogórskie. Członkowie PZ uważają, że śląski oddział NFZ celowo dążył do wyeliminowania krnąbrnych świadczeniodawców z rynku usług medycznych. Lekarze, którzy nie zostali zaproszeni do rokowań, odebrali to jako zemstę za przynależność do Porozumienia. (...)
Porozumienie Zielonogórskie wciela nowe województwa
Dorota Pilonis
31 stycznia w Goleniowie (woj. zachodniopomorskie) członkowie Porozumienia Zielonogórskiego spotkali się z przedstawicielami świadczeniodawców z podstawowej opieki zdrowotnej tego województwa. Do tej pory tamtejszy oddział Kolegium Lekarzy Rodzinnych był przeciwny przystąpieniu do PZ. Ostatnio zmienił zdanie. Na spotkanie przybyło 120 przedstawicieli świadczeniodawców zrzeszonych w trzech organizacjach: KLRwP, Związku Pracodawców Ochrony Zdrowia Pomorza Zachodniego i oddziału bielskiego Związku Pracodawców Ochrony Zdrowia. Sporą grupę stanowili też świadczeniodawcy nie zrzeszeni.
LUDZIE I MEDYCYNA
Z pamiętnika lekarza poz
Janina Banachowska
Późnym wieczorem przybiegły do mnie spłakane dzieci sąsiadów, małe, siedmioletnie bliźniaczki wraz z mamą i kotem. Kot kaszlał i chrypiał, był niespokojny, przestraszony, usiłował się wyrwać. Ze słów mamy dowiedziałam się, że na kolację dostał kawałek ryby nie obrany z ości i widocznie się zadławił. Starym, dobrym obyczajem wsadziłam kota do rękawa od kurtki, dla pewności obwiązałam szalikiem, tak że tylko głowa wystawała. Unieruchomione zwierzątko patrzyło ma mnie przerażonymi oczyma, ale nie miało siły nawet miauczeć. Otwarłam mu pyszczek imadłem do szycia ran, zaświeciłam latarką, w gardle jednak nic nie zobaczyłam. Ość musiała utknąć głębiej. Fuknęłam do pyszczka Berotecu, to zawsze ułatwi oddychanie, ugniotłam kulkę z chleba i wpakowałam do otwartej gardzieli. Usiłował się bronić, ale nie ze mną te numery. (...)
ZE ŚWIATA
Mamy dużo swobody
Z lekarzem GP Moniką Knera-Bichon w alpejskiej miejscowości Villard de Lans k. Grenoble rozmawia Halina Kleszcz (...)
FARMAKOEKONOMIKA
Czy przepłacamy w aptekach?
Grzegorz Juszczyk
Senator Adam Graczyński zwrócił się z wnioskiem o przeprowadzenie przez Najwyższą Izbę Kontroli porównania cen leków w Polsce oraz w Czechach, na Słowacji i Węgrzech (kraje należące do Grupy Wyszehradzkiej). Powziął podejrzenie, że leki w Polsce są droższe niż u naszych sąsiadów. Dodatkowo zwrócił uwagę na fakt, że spora grupa emerytów nie jest w stanie zrealizować wypisanej recepty z braku pieniędzy. Wniosek senatora jest ważny, zadanie do wykonania trudne, ale istnieje szansa na przeprowadzenie takiego porównania. Jego wyniki pozwolą osądzić, czy za produkty porównywalnej jakości Polak płaci więcej niż Czech, Słowak czy Węgier. (...)
INTEGRACJA
Zdrowie w Parlamencie Europejskim
26 i 27 stycznia obradowała w Brukseli komisja ochrony środowiska, zdrowia publicznego i polityki konsumenckiej Parlamentu Europejskiego. Komisja przyjęła jednogłośnie poprawki do projektu rozporządzenia powołującego Europejskie Centrum Monitoringu Chorób. Rozporządzenie będzie uchwalane przez Zgromadzenie Parlamentarne 10 lutego w czasie sesji plenarnej w Strasburgu. Wszystko wskazuje na to, że zostanie przyjęte. Centrum ma zostać uruchomione w 2005 r. Jego siedziba nie została jeszcze określona. (...)
Promowanie "Europy Wiedzy"
Halina Kleszcz
"Partnerstwo dla zatrudnienia w zdrowiu publicznym" - międzynarodową konferencję pod tym hasłem, w ramach sumowania efektów programu UE "Leonardo da Vinci", zorganizował Instytut Zdrowia Publicznego CMUJ. Komitetowi organizacyjnemu przewodziła Katarzyna Czabanowska, autorka projektu realizowanego we współpracy z uniwersytetami w Maastricht (Holandia) oraz Sheffield (Wielka Brytania). Projekt zaliczono do pierwszej dziesiątki najlepszych inicjatyw, mających na celu wykreowanie ciekawej kariery zawodowej dla absolwentów wydziałów zdrowia publicznego. (...)
PIELĘGNIARSTWO
Wołanie o rozsądek
Elżbieta Buczkowska
Pielęgniarki i położne rodzinne od 1997 r. pracują nad stworzeniem nowoczesnego modelu opieki prowadzonej w różnych formach, np. pielęgniarskiej opieki długoterminowej czy długoterminowej opieki w domu pacjenta. Ten model zapewnia świadczenia o wysokiej jakości, dostępne, potrzebne społeczeństwu. A zapotrzebowanie na opiekę pielęgniarską - wobec starzenia się społeczeństwa i wzrostu liczby osób przewlekle chorych i niepełnosprawnych - jest coraz większe. (...)
Zdaniem NRPiP
29 stycznia Naczelna Rada Pielęg-niarek i Położnych wniosła do Sądu Rejonowego w Warszawie pozew w sprawie unieważnienia porozumienia zawartego między ministrem zdrowia a lekarzami zrzeszonymi w PZ, uzasadniając, że porozumienie, czyli umowa cywilnoprawna, urosło do rangi aktu prawno-normatywnego, rodząc konsekwencje dostosowania się do jego ustaleń przez wszystkie grupy zawodowe, a nie tylko strony porozumienia. Tworzenie podobnych precedensów może prowadzić do eliminowania pielęgniarek i położnych z rynku usług zdrowotnych, uważa Rada. (...)
Zapalny punkt 11
Ewa Krupczyńska
Dolnośląska Izba Pielęgniarek i Położnych we Wrocławiu wystosowała protest do ministra zdrowia w sprawie zaproponowanych przez Oddział Wojewódzki NFZ we Wrocławiu stawek za punkt w opiece długoterminowej stacjonarnej i domowej (6 zł za punkt dla zakładów pielegnacyjno-opiekuńczych oraz 4 zł dla długoterminowej opieki domowej). (...)
NAUKA
Mężczyźni i skażenie
Witold Ponikło
Włoscy naukowcy z Uniwersytetu w Neapolu przeprowadzili badania wpływu spalin samochodowych na jakość spermy u mężczyzn. Objęto nim 170 mężczyzn. Połowa z nich pracowała w punkcie poboru opłat na autostradzie i przez około 6 godzin dziennie narażona była na wysokie stężenie spalin samochodowych. Grupa kontrolna zamieszkiwała wprawdzie w tym samym rejonie, jednak jej ekspozycja na spaliny była na "normalnym" poziomie. (...)
Doniesienia naukowe medNEWS
oprac. Tomasz Kobosz
- Zakrzepica u odbywających długie podróże samolotem
- Niedokrwienie mięśnia sercowego u kobiet z krwotokami poporodowymi
- Wrogie nastawienie do otoczenia a zgon sercowo-naczyniowy
- Ocena przenoszenia infekcji SARS drogą lotniczą
- Leki przeciwdepresyjne a ryzyko wystąpienia raka piersi
- Niska skuteczność rozpoznawania depresji przez lekarzy poz
- Wysiłek u chorych z otyłością
- Kogo rano głowa boli?
- Cisplatyna poprawia przeżywalność po resekcji raka płuc
- Wolna czynność serca a zachowania antyspołecznie