Spis treściSZ nr 21–25/2004
z 18 marca 2004 r.
Stuknij na okładkę, aby przejść do archiwun rocznika 2004
AKTUALNOŚCI
Powiew nadziei i optymizmu?
15 marca zespół ekspertów powołany przez ministra zdrowia przedstawił jeden oficjalny, wspólny raport o sytuacji w ochronie zdrowia i strategię reformowania systemu. Nie sprawdziły się obawy, że intelektualiści i profesjonaliści z różnych szkół i opcji nie znajdą wspólnego języka. Dokument, liczący 152 strony, trafi do uzgodnień międzyresortowych. W zasadniczej swej treści nawiązuje on do koncepcji zawartej już w projekcie samorządowej opieki zdrowotnej sprzed 6 lat, zwłaszcza - w bardzo szczegółowych zapisach poświęconych organizacji finansowania świadczeń ze środków publicznych. Autorką zarówno tamtej koncepcji, jak i rozdziału na ten temat w obecnym opracowaniu jest dr Katarzyna Tymowska. Jednocześnie - także zespół parlamentarny przedstawił swoje preferencje odnośnie do rozwiązań systemowych. I są one, o dziwo, niesprzeczne z ustaleniami ekspertów ministra zdrowia. No, a ponadto mamy też nowego prezesa NFZ: z dużymi sukcesami w budownictwie, mniejszymi w zarządzaniu finansami ochrony zdrowia, ale za to szerokimi plecami u wicepremiera Hausnera.
Założenia do nowej ustawy o Funduszu
Aleksandra Gielewska
Gdy zamykamy numer jest już gotowe, ale nieznane jeszcze opinii publicznej opracowanie zespołu ekspertów powołanego przez ministra zdrowia. Nieoficjalnie wiadomo, że jego członkowie zaakceptowali już wcześniej diagnozę przygotowaną przez prof. Cezarego Włodarczyka oraz projekt zmian w organizacji płatnika i finansowaniu świadczeń, opracowany głównie przez dr Katarzynę Tymowską. O szczegółach jeszcze dyskutują. Dokument (ponad 150 str.), jeśli zostanie zaakceptowany przez szefa resortu i rząd, poznamy zapewne ze strony internetowej MZ. Poniżej - najważniejsze dla świadczeniodawów propozycje ekspertów. (...)
PANOPTICUM
Marek Wójtowicz
Do klasyki zarządzania należy opowiastka o początkującym menedżerze, który pierwszego dnia pracy, wraz z upragnioną nominacją dostaje trzy koperty. Otwiera pierwszą i czyta: "Zganiaj wszystko na poprzednika!" Natychmiast idą więc w otoczenie narzekania na złe zarządzanie w poprzedniej kadencji, cytowane są setki niewykonanych zaleceń pokontrolnych, źle opracowane i nierealne plany naprawcze, przykłady zaniechania dobrych decyzji lub nie trafione decyzje z dokładnymi wyliczeniami strat i zaprzepaszczonych szans. (...)
VOX EX SILESIA
Dodatkowo nowotwór
Andrzej Sośnierz
No i mamy nowy pasztet. Ogłoszono oficjalnie pomysł na uzdrowienie kondycji finansów chorego systemu służby zdrowia, proponując coś, co nazwano dodatkowym ubezpieczeniem zdrowotnym. Sytuacja staje się naprawdę groźna, bo oto przed nami szansa skompromitowania kolejnego, i chyba już ostatniego pomysłu na naprawę sytuacji. Po jego zastosowaniu Polacy już w nic nie uwierzą. Zostanie tylko "wolna amerykanka" lub Lepper. (...)
XX Zjazd Delegatów Dolnośląskiej Izby Lekarskiej:
W jedności siła
Ewa Krupczyńska
W XX Zjeździe DIL, oprócz delegatów (reprezentujących 12 284 dolnośląskich lekarzy), uczestniczyli m.in. Konstanty Radziwiłł, prezes NRL, przedstawiciele władz samorządowych i wojewódzkich, dolnośląscy parlamentarzyści. Szczególnie zasłużonym dla społeczności lekarskiej DRL przyznała medale im. prof. Jana Mikulicza-Radeckiego. (...)
Jakiej ustawy chcą parlamentarzyści
Dorota Pilonis
To niewątpliwy sukces, że międzyklubowemu zespołowi udało się wypracować, ponad partyjnymi podziałami, kierunkowe propozycje zmian w systemie ochrony zdrowia - powiedział marszałek sejmu Marek Borowski prezentując 15 marca wspólne stanowisko klubów i senatorów. Ustalenia zespołu nie są sprzeczne z tymi, które proponuje grupa ekspertów powołanych przez ministra zdrowia. Ale czy poglądy okażą się rzeczywiście wspólne, gdy przyjdzie czas dyskusji o szczegółach proponowanych rozwiązań? (...)
Nowy prezes NFZ:
Wyważony i niekonfliktowy
Halina Kleszcz
Lesław Abramowicz, nowy prezes NFZ, krakowianin, jest byłym dyrektor ds. ekonomicznych marszałkowskiego Szpitala im. Rydygiera. Z wykształcenia magister ekonomii, absolwent Akademii Ekonomicznej w Krakowie, w latach 1995-2001 r. zastępca dyrektora ds. ekonomiczno-finansowych w Wojewódzkim Szpitalu im. Ludwika Rydygiera w Krakowie; w 2000 r., za namową Hausnera, został szefem Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, który wyciągnął z zapaści finansowej. (...)
Rząd poprawił ustawę o supach?
9 marca Rada Ministrów przyjęła autopoprawkę do projektu ustawy o pomocy publicznej i restrukturyzacji spzozów. Umożliwi to wznowienie prac nad projektem w nadzwyczajnej podkomisji "Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca", a następnie Komisji Zdrowia. Tylko - po co? (...)
OPINIE
Trzy pytania do polityków
Krzysztof Kłos
Mechanizmy konkurencji połączone ze zdolnością upadłościową jednostek organizacyjnych systemu ochrony zdrowia pozwalają na doprowadzenie, w drodze regulacji rynkowej, do równowagi popytu (wyrażanego przez możliwości płatników) z podażą określoną wielkością zasobów systemu ochrony zdrowia - poprzez eliminację części jednostek. Takie rozwiązanie może być w polskich realiach atrakcyjne dla wielu polityków i ekspertów zniechęconych niską efektywnością mechanizmów regulacji administracyjno-politycznej. Polityczne i społeczne koszty tych procesów mogą być jednak wyjątkowo wysokie. (...)
Minister obiecał Inflanty
Piotr Latawiec
Ze zdziwieniem przeczytałem notatkę "Szantaż zamiast dialogu" autorstwa dr. Małeckiego - jednego z liderów "Porozumienia Podkarpackiego" (PP). Po "nośnym" tytule, który - niestety - odpowiada prawdzie, sam artykuł całkowicie się z tą prawdą mija. (...)
KONTRAKT
Można normalnie
Mariusz Małecki
10 marca odbyło się spot-kanie przedstawicieli Porozumienia Podkarpackiego z dyrekcją POW NFZ. Dyr. Latawiec stwierdził, że współpracę należy rozpocząć "od początku", bez wzajemnych uprzedzeń. Dodał, że kontrole NFZ nie wynikają ze złośliwości, lecz są planowane bądź są odpowiedzią na skargi pacjentów lub innych świadczeniodawców. (...)
Logo PZ
Zielonogórska plastyczka Alicja Matwiejewicz pracuje nad graficznym projektem logo Porozumienia. Początkowo planowano, aby logo PZ stały się winogrona, ponieważ jest to symbol Zielonej Góry, gdzie narodziło się Porozumienie. W mieście uprawiano niegdyś winorośl, winnice są tu zresztą do dziś i co roku odbywa się święto miasta - Winobranie. Niektórzy członkowie sekretariatu PZ stwierdzili jednak, że taki symbol budziłby zbyt bachusowe skojarzenia, toteż pomyślano o stworzeniu czegoś całkowicie innego. (...)
Piąta władza
O etyce, biznesie, przyszłym kształcie PZ i reformowaniu polskiej opieki zdrowotnej z Mariuszem Wójtowiczem, członkiem sekretariatu PZ, rozmawia Dorota Pilonis. (...)
Kompromis ponad podziałami, czyli kolejny bubel legislacyjny
Bogusław Zięta
Członkowie PZ na bardzo licznych ostatnio zebraniach wyrażają żywe zainteresowanie przebiegiem prac nad ustawą o finansowaniu świadczeń. Mamy dziś przynajmniej cztery bardzo zacne gremia pracujące nad takimi rozwiązaniami. Są to: grupa powołana przez marszałka Borowskiego, grupa ministra Sikorskiego z prof. Włodarczykiem, grupa prof. Religi oraz grupa pani poseł Radziszewskiej (PO). Poza zespołem parlamentarnym znalazł się PiS, który ma już swój program zatytułowany "Odpowiedzialność państwa za zdrowie Polaków - Program przebudowy systemu ochrony zdrowia w Polsce". (...)
Najtwardsza
Rozmowa z Bożeną Janicką, członkiem sekretariatu PZ. Wiek: właściwy (42); Stan cywilny: zamężna, córka Marta 14 lat i syn Michał 16 lat, gimnazjaliści; Specjalizacja: medycyna rodzinna, pediatria II. (...)
Realizacja porozumień albo workowa teoria dziejów
Dariusz Czaczka
Ktoś mądry wymyślił kiedyś taktykę przenoszenia worka ze szczurami. Aby te inteligentne skądinąd stworzonka nie przegryzły tkaniny i nie pogryzły niosącego w słabiznę, od czasu do czasu trzeba się zatrzymać i potrząsnąć bagażem. Spanikowane szczury gryzą się między sobą i nie podejmują już wspólnych działań, by się uwolnić. O ile taka taktyka może się sprawdzać w odniesieniu do szczurów - o tyle jej stosowanie na ludziach niezbyt dobrze świadczy o intencjach workodzierżcy. Nawet gdy chodzi o cel nadrzędny: ochronę interesów grupy trzymającej władzę nad workiem z kasą. (...)
Więcej za mniej
Dorota Pilonis
Lekarze podstawowej opieki zdrowotnej z PZ nie zgadzają się na realizowanie dodatkowych obowiązków w ramach stawki kapitacyjnej. Ich zdaniem, jest nim kwalifikacja dzieci i młodzieży do uprawiania sportu. Główny negocjator PZ Marek Twardowski prowadzi w tej sprawie rozmowy z NFZ. (...)
Myśliwy zwierzyną
Robert Sapa
Ze stanowiska szefa NFZ odszedł człowiek nietuzinkowy: strateg wojenny, nieustraszony dowódca i wielki myśliwy. Do historii przejdzie jako konstruktor medycyny stanu wojennego w czasach pokoju. Kiedy rozpoczynał swoje rządy, istniała jeszcze szansa na korekty dokonań nieszczęsnych poprzedników. Można i warto było czynić starania o jak najszybszą nowelizację ustawy. Jednak armia zawsze odciska silne piętno na człowieku, a nawyków wyniesionych z wojska trudno jest się pozbyć. Żołnierz nie myśli, on działa. (...)
Kto ma szczepić?
Dorota Pilonis
Lekarze z PZ na Podkarpaciu domagają się od władz oddziału NFZ jednoznacznego stanowiska w sprawie szczepień ochronnych. Brak uregulowań w tym zakresie prowadzi do chaosu i może stwarzać zagrożenie zdrowotne. Szczepienia ochronne dzieci i młodzieży na Podkarpaciu odbywały się dotąd w szkołach. Za stronę techniczną odpowiadały pielęgniarki higieny szkolnej. Kwalifikacji do szczepień dokonywał lekarz, który za tę działalność otrzymywał dodatkowo od NFZ 2 zł rocznie za ucznia. (...)
LUDZIE I MEDYCYNA
Z pamiętnika lekarza poz
Janina Banachowska
Na sąsiednim osiedlu mieszka malutki kudłaty piesek, zawsze puszczany swobodnie na drogę, nie cierpiący dzieci. Dziś dopadł dwoje przedszkolaków wysiadających z autobusu i dotkliwie je pogryzł. Miały rany na rękach, nóg nie mógł uszkodzić, były w wysokich bucikach. Zaopatrzyłam je, nie szyjąc, by się nie zrobiły ropnie i zgłosiłam do weterynarza i na policję. Pies, jak się okazało, nie był szczepiony, właściciel będzie musiał zapłacić za jego badanie i obserwację. U nas nie ma wścieklizny, pies nie wygląda na chorego, niemniej dzieci także trzeba przeszczepić. (...)
Nasza droga specjalizacja
Konrad Pszczołowski
Międzynarodowa konferencja "Postępy Medycyny Ratunkowej", czyli XIII Zimowa Szkoła Medycyny Ratunkowej, organizowana w Karpaczu przez prof. Juliusza Jakubaszko wraz z zespołem współpracowników z Zakładu Medycyny Ratunkowej i Katastrof AM we Wrocławiu, zgromadziła kilkuset uczestników z całej Polski, głównie lekarzy, specjalizujących się w medycynie ratunkowej. Uczestnictwo w zajęciach Szkoły (koszt ostatniej - 650 zł) jest obowiązkowym elementem kształcenia, stąd też w programie znalazły się zajęcia warsztatowe z procedur klinicznych medycyny ratunkowej i medycznych czynności ratunkowych. (...)
UZDROWISKA
Uzdrowiska nadal bez nowej ustawy
Zdzisław Skwarek
W związku z publikacją "Kolejny bubel legislacyjny" (SZ nr 13-16 z 19 lutego), dotyczącą decyzji Senatu w sprawie projektu ustawy o uzdrowiskach, pozwalam sobie przedstawić naszą opinię na ten temat. Autorem uchwalonej przez Sejm 8 stycznia 2004 r. ustawy o uzdrowiskach, obszarach ochrony uzdrowiskowej, lecznictwie uzdrowiskowym i gminach uzdrowiskowych był Rząd a konkretnie - Ministerstwo Zdrowia. (...)
Jesteśmy na plusie
Z Jerzym Więckiem, prezesem "Uzdrowiska Szczawno-Jedlina" S.A., rozmawia Ewa Krupczyńska (...)
NAUKA
Doniesienia naukowe medNEWS
oprac. Tomasz Kobosz
- Wycofano z użycia donosową szczepionkę przeciw grypie
- Czas trwania cukrzycy niezależnym czynnikiem ryzyka zgonu sercowo-naczyniowego
- Niedokrwistość sierpowatokrwinkowa a nadciśnienie płucne
- HTZ zwiększa częstość występowania astmy oskrzelowej
- Prokalcytonina - skuteczna diagnostyka zakażeń bakteryjnych
- Fondaparinux skuteczny jak heparyna
KLINIKA
Rezultaty intensywnego programu zapobiegania i zwalczania wzw B:
Bezsporny sukces
Wiesław Magdzik
Szczepienia przeciw wzw B w skali masowej wprowadzono do programu szczepień ochronnych w latach 1989-1990. Objęto nimi wówczas noworodki i niemowlęta urodzone przez kobiety zakażone HBV, a także osoby z grup ryzyka, tj. pracowników ochrony zdrowia, studentów akademii medycznych, uczniów średnich szkół medycznych, zwłaszcza pielęgniarskich i techników laboratoryjnych. Zapadalność na wzw B spadła z 40,3 do 34,5 na 100 tys. (...)
Astma atopowa
Wacław Droszcz
Astmę atopową charakteryzuje szczególna łatwość do wytwarzania przeciwciał na różne antygeny, co charakteryzuje się wysokim mianem ogólnego IgE (stanowi to wyraz uczulenia) oraz alergenowo swoistych przeciwciał wykrywanych testami skórnymi (metoda miarodajna i tania) lub ustaleniem miana swoistych IgE (metoda droga, która powinna być stosowana przy przeciwwskazaniach do testowania skórnego). (...)
Granty rozdane
W nauce liczy się nie tylko pomysł, ale i możliwość jego realizacji. Niestety, nakłady na naukę z budżetu państwa są zbyt niskie, aby nawet te bardzo dobre projekty mogły być realizowane. Dlatego w 2001 r. powołaliśmy "Fundację na rzecz wspierania rozwoju polskiej farmacji i medycyny". W ubiegłym roku przekazaliśmy 4 mln zł z naszego budżetu na jej działalność statutową, dzisiaj zaś wręczymy kolejne, przyznane przez Fundację granty naukowe, na łączną sumę 2 mln zł - mówił podczas uroczystości rozdania tegorocznych grantów Jerzy Starak, przewodniczący rady nadzorczej ZF POLPHARMA S.A. (...)
SZPITAL POLSKI
Porozumienie Wieluńskie: Ultimatum
Minął już czas na dyskusję i debaty, przyszedł na konkretne działania, których oczekujemy od Ministra Zdrowia i prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia - oświadczyli stanowczo samorządowcy zgromadzeni w Kamionce k. Wielunia 5 marca br. (...)
Rynkowe podejście
Z lek. med. Brunonem Lalikiem, dyrektorem Zakładu Opieki Zdrowotnej MSWiA w Krakowie, rozmawia Halina Kleszcz (...)
Pierwsze wiarygodne dane w Polsce:
Uwaga: sepsa
Tomasz Kobosz
Zawsze, gdy na izbę przyjęć trafia pacjent z objawami uogólnionego zakażenia (gorączką, tachykardią, spadkiem ciśnienia), lekarz powinien pomyśleć o zagrożeniu ciężką sepsą. (...)
"Miękkie" stanowisko starostów i dyrektorów szpitali powiatowych Małopolski:
Nie będzie Porozumienia Powiatów?
Halina Kleszcz
Sytuacja większości szpitali powiatowych osiągnęła poziom krytyczny. Spadek realnej wysokości nakładów przeznaczanych przez NFZ na kontrakty z tymi jednostkami przy równoczesnym wymogu podnoszenia standardu świadczeń - odczytywany jest przez zainteresowanych jako działanie celowe, zmierzające do "cichej" likwidacji spzozów. Kolejne spotkanie starostów i dyrektorów szpitali powiatowych Małopolski, mające doprowadzić do stworzenia wspólnego frontu walki o istnienie i szpitali, i powiatów - zakończyło się fiaskiem. (...)
Oddział przeszczepiania szpiku w Dziecięcym Szpitalu Klinicznym w Lublinie jak nowy:
Bez darczyńców ani rusz
Marek Naumiuk
Blisko 600 tys. zł kosztował remont kapitalny oddziału przeszczepiania szpiku u dzieci przy Klinice Hematologii i Onkologii Dziecięcej AM w Lublinie w Dziecięcym Szpitalu Klinicznym im. prof. Antoniego Gębali. Prace, bez których lubelskiemu ośrodkowi przeszczepiania szpiku groziło zamknięcie, sfinansowała Fundacja POLSAT. 11 marca odbyło się uroczyste otwarcie wyremontowanej placówki, spełniającej teraz najbardziej rygorystyczne wymogi JACIE (The Joint Accreditation Committee EBMT-EuroISHAGE). (...)
SP Szpital Kliniczny nr 1 Przemienienia Pańskiego w Poznaniu:
Monografia z okazji 180-lecia
Rafał Staszewski
Poznański Szpital Przemienienia, założony w 1823 r. przez Zgromadzenie Sióstr Św. Wincentego a'Paulo, wciąż służy pacjentom Wielkopolski jako najdłużej i nieprzerwanie działający szpital w Poznaniu. Instytut Chorych - tak nazywał się szpital u początków swojej działalności - liczył 30 łóżek. Dzisiaj ma ich ponad 470 i leczy średnio 20 tys. pacjentów w ciągu roku. Jest też miejscem, gdzie wykonuje się najwięcej usług wysokospecjalistycznych w Wielkopolsce. (...)
SP Szpital Kliniczny nr 1 Przemienienia Pańskiego w Poznaniu:
Jak przetrwać?
Jolanta Lenartowicz
Bez pieniędzy nie udałoby się przetrwać, zwłaszcza trudnego początku roku - mówi dr Jan Talaga, dyrektor Samodzielnego Publicznego Szpitala Klinicznego nr 1 Akademii Medycznej w Poznaniu przy ulicy Długiej. - Tym bardziej, że start w br. roku był tak... "zawirowany". Dopiero przekazanie nam, co zresztą postulowaliśmy w odniesieniu do do całego pierwszego półrocza - jednej dwunastej wynegocjowanego kontraktu umożliwiło normalne działanie. Wielka lecznica prowadzi wysokospecjalistyczne, drogie procedury kardiochirurgii, kardiologii inwazyjnej, chirurgii naczyń, leczenia białaczek. Od lat dźwiga garb - prawie 20 milionów odziedziczonego długu. (...)
MRI dla dzieci
W Instytucie Matki i Dziecka w Warszawie otwarto Pracownię Rezonansu Magnetycznego. Mieści się w Oddziale Perinatologii Kliniki Położnictwa i Ginekologii IMiD, utworzonym w ub.r., gdzie czekają na rozwiązanie pacjentki, u których wykryto wady płodu oraz zagrożone przedwczesnymi porodami. Po porodzie dzieci trafiają stąd na oddział chirurgiczny, gdzie dokonuje się korekcji wad. Pracownia jest pierwszą w kraju, w której wykonywane są badania ciężarnych już od 23. tygodnia ciąży. Standardowo będą też diagnozowane noworodki w znieczuleniu ogólnym. (...)