Spis treściSZ nr 67–72/2004
z 2 września 2004 r.
Stuknij na okładkę, aby przejść do archiwun rocznika 2004
KONTRAKT
Aleksandra Gielewska
Nowa ustawa zdrowotna też nie rozwiązuje tego fundamentalnego problemu naszej opieki zdrowotnej: równego dla wszystkich dostępu do świadczeń, zwłaszcza tych z "górnej półki". Będzie zatem nadal jak z papierem toaletowym za PRL-u: szczęśliwcy, dzięki układom lub łapówkom, uzyskiwać będą wszystko, co najlepsze, w pożądanym czasie i miejscu, w kraju lub za granicą, a większość społeczeństwa - z rosnącą wściekłością i upokorzeniem myśleć będzie o wspólnym państwie, a tak naprawdę - o ludziach w służbie zdrowia, gdy nie będą w stanie zaspokoić swej elementarnej potrzeby: skutecznej pomocy w chorobie. (...)
AKTUALNOŚCI
PANOPTICUM
Lewica podsuszana
Marek Wójtowicz
Jestem pełen podziwu dla socjotechnicznych umiejętności naszych parlamentarzystów, którzy za pomocą 4 słów w jednej z poprawek skierowali uwagę mediów na boczny tor, unikając dyskusji na temat wzrostu nakładów na opiekę zdrowotną. (...)
VOX EX SILESIA
Algorytm i ważne sprawy
Andrzej Sośnierz
Mamy nową ustawę zdrowotną i to właściwie jedyny powód do zadowolenia, bo zawartość nie wzbudza już entuzjazmu. Ale, gdyby jej nie było, niemożliwe stałoby się finansowanie opieki zdrowotnej, a przecież bez pieniędzy daleko nie zajedziemy. Przy okazji jej uchwalania ponownie rozegrał się spektakl niedojrzałości intelektualnej parlamentu. (...)
Nowa ustawa zdrowotna
Dorota Pilonis
Sejm zdecydował o ostatecznym kształcie ustawy o świadczeniach zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych. Wejdzie ona w życie 1 października br., po podpisaniu przez prezydenta. Sejm przyjął większość poprawek Senatu, odrzucając najbardziej kontrowersyjne. Duchowni nie uzyskujący dochodów nie będą płacić składek zdrowotnych z własnej kieszeni. Nie będzie refundacji środków antykoncepcyjnych. (...)
Kto za to odpowie?
Aleksandra Gielewska
"Kto uniemożliwia lub ogranicza w poważnym stopniu dostęp świadczeniobiorców do świadczeń opieki zdrowotnej - podlega karze grzywny". Tak stanowi artykuł 193 ust. 5 nowej ustawy. Pytanie retoryczne: kto rzeczywiście popełnia to wykroczenie - czy np. grupa zbuntowanych lekarzy, czy może raczej decydenci i legislatorzy stanowiący prawo, które ów rzeczywisty dostęp naprawdę ogranicza? (...)
II Międzynarodowy Kongres Polskiego Towarzystwa Medycyny Ratunkowej - Lublin, 12-15 września 2004
Polski model dla sąsiadów
Marek Naumiuk
Ponad 600 uczestników zgromadzi II Międzynarodowy Kongres Polskiego Towarzystwa Medycyny Ratunkowej, organizowany w Lublinie w dniach 12-15 września 2004 r. W blisko 100-osobowej grupie gości z zagranicy znajdą się zarówno światowej sławy eksperci z USA i krajów Unii Europejskiej, którzy poprowadzą wykłady, jak i lekarze z krajów Europy Środkowo-Wschodniej, zainteresowani polskim modelem rozwoju medycyny ratunkowej. (...)
Unikatowy zabieg
Ewelina Nazarko-Ludwiczak
W Centrum Zdrowia Dziecka przeprowadzono unikalny w świecie i pierwszy w Polsce zabieg wszczepienia defibrylatora-kardiowertera u 12-miesięcznego niemowlęcia. Zabieg przeprowadzono w Klinice Kardiologii kierowanej przez prof. dr. hab. med. Wandę Kawalec. We wszczepieniu stymulatora uczestniczył zespół specjalistów: doc. Katarzyna Bieganowska i dr Joanna Rękawek z Kliniki Kardiologii, doc. Bohdan Maruszewski i dr Wojciech Lipiński z Kliniki Kardiochirurgii oraz prof. Franciszek Walczak i dr Robert Szumowski z Instytutu Kardiologii w Warszawie. (...)
NFZ nie zapłaci
stancer
Obciążenia finansowe szpitali wynikające z udzielania tzw. świadczeń ponadlimitowych rosną. Ustawa o zozach zobowiązuje zakłady do udzielenia pomocy w stanie bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia, ale nie mówi, w jaki sposób i od kogo można wyegzekwować należne z tego tytułu pieniądze. Niestety, Sąd Najwyższy w wyroku z 5 sierpnia br. generalnie utrzymał linię orzecznictwa zapoczątkowaną orzeczeniem z 7 sierpnia 2003 r. (sygn. akt IVCKN 393.01). (...)
Australijskim "lizakiem" w biodro?
Tomasz Kobosz
Nowatorska, tania, bezpieczna i wyjątkowo skuteczna - taka jest, zdaniem przedstawicieli australijskiej firmy NeuMedix, opracowana przez nich metoda implantacji protezy stawu biodrowego, zaprezentowana 24 sierpnia po raz pierwszy w Europie, w Szpitalu Klinicznym im. prof. A. Grucy w Otwocku. Jednak prof. Andrzej Górecki, konsultant krajowy w dziedzinie ortopedii i traumatologii, jest nieco innego zdania. (...)
ZE ŚWIATA
G.D.
Osoba mająca stosunki oralne z mężczyzną dotkniętym gonokokowym zapaleniem cewki moczowej narażona jest na znaczne ryzyko gonokokowego zapalenia gardła. Według biuletynu epidemiologicznego BEH (Bulletin épidémiologique hebdomadaire) francuskiego ministerstwa zdrowia, u 60 do 80% kobiet, w wyniku kontaktu z mężczyznami mającymi gonokokowe zakażenie cewki moczowej, rozwija się gonokokowe zapalenie szyjki macicy. (...)
LUDZIE I MEDYCYNA
Janina Banachowska
Schodziła ze schodów, stanęła na skórce od banana, zjechała z kilku stopni, potłukła się, odarła skórę z kolana. Ale najpoważniejsze było skręcenie nogi w kostce. Nie mogła się podnieść; nim dotarłam, któryś z przechodniów pomógł się jej pozbierać i odprowadził do mieszkania. Pacjentka okazała się z tych, co nie tylko lepiej wiedzą, co im jest, ale i znacznie lepiej wiedzą, jak się należy leczyć. Mimo to łaskawie pozwoliła się zbadać. Na zdjęcie rentgenowskie oczywiście się nie godziła, przyjęłam, że się obejdzie i potraktowałam to jako distorsio pedis z uszkodzeniem torebki ścięgnistej. (...)
PRAWO
Egzekwujemy prawo
Najczęstszą przyczyną wypadków przy pracy w służbie zdrowia jest upadek, potknięcie się, poślizgnięcie na płaszczyźnie. Największym zagrożeniem są śliskie, nierówne powierzchnie. Tak wynika z corocznych kontroli analizowanych przez Główny Inspektorat Pracy. Z Andrzejem Machnowskim, zastępcą Okręgowego Inspektora Pracy w Zielonej Górze oraz Janem Myszkowskim, inspektorem Państwowej Inspekcji Pracy specjalizującym się w kontroli zakładów opieki zdrowotnej, rozmawia Daniel Ślugaj. (...)
OPINIE
Ustawa 203 a wyższe dochody budżetu
Trzeba spłacić długi
Krzysztof Kłos
Wobec dodatkowych wpływów budżetowych pojawia się nieoczekiwana jeszcze niedawno okazja do częściowego rozwiązania zarówno problemów narastania państwowego długu publicznego, jak i zapobieżenia kompletnej destabilizacji systemu ochrony zdrowia. Wykorzystanie tej okazji spoczywa w rękach rządu i parlamentu. (...)
Widziane z zewnątrz
Warto być przyjaznym
Stefan Ancerewicz
Są do dziś przychodnie i oddziały szpitalne, gdzie pacjent traktowany jest jeszcze jak zło konieczne, co oczywiście jest natychmiast przezeń odczuwane. Tak powstaje opinia, że nie tyle niedostatki materialne i złe decyzje organizacyjne władz państwowych, ile postawa pracowników oraz sposób działania placówek służby zdrowia są powodem niedostatków odczuwanych przez ludzi potrzebujących pomocy medycznej. Obawiam się, że wielu pracowników służby zdrowia nie zdaje sobie sprawy z faktu, że bez przyjaznego stosunku dla swoich podopiecznych - szkodzą sobie samym. (...)
Sądy do osądzenia
Stefan Ancerewicz
Gdyby spytać przeciętnego pacjenta o opinię na temat sądownictwa lekarskiego, usłyszelibyśmy najczęściej, że to sitwa: sądy lekarskie nie sądzą, tylko starają się uchronić obwinionych przed konsekwencjami ich nagannego postępowania. Jeśli z kolei zapytalibyśmy o nią przeciętnego lekarza, na wstępie padłoby stwierdzenie, że sądy lekarskie są przedmiotem medialnej nagonki, a sądownictwo lekarskie działa należycie, co więcej - bywa zbyt surowe w swoich orzeczeniach. Zdarzyło się mi nawet usłyszeć, że nie po to lekarze płacą składki na swój samorząd, czyli także sądy lekarskie, żeby te ich karały. (...)
Kamyczek do ogródka
Zbigniew Figat
Do 1989 r. wmawiano Polakom, że "państwowe" jest lepsze dla ludu, że wszystko w państwie da się zaplanować i zrealizować, ale sklepy świeciły pustkami, a ludzie musieli się uganiać za papierem toaletowym. Teraz używa się tej samej retoryki, aby uzasadnić kontrolę państwa nad zdrowiem obywateli, co bynajmniej na zdrowie im nie wychodzi. Bo wszędzie tam, gdzie państwo czymś się opiekuje, mamy do czynienia z zadłużeniem i korupcją. (...)
Polska-Niemcy: szanse na współpracę transgraniczną
Mikołaj Sekutowicz
Obecne problemy systemów opieki zdrowotnej w Polsce i Niemczech na pierwszy rzut oka wydają się podobne. Obydwa systemy mają do czynienia z presją kosztów, przewyższających udostępniane środki. Problemom tym można by skutecznie stawić czoło poprzez współpracę w ramach wolnego rynku. (...)
BADANIE OPINII
Ocena dostępności lekarzy specjalistów
Czekanie na wizytę
Maryla Pączkowska
Zakład Analiz Socjologicznych Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia przeprowadził (w listopadzie 2003 r.) kolejne badanie analizujące zmiany w dostępności świadczeń zdrowotnych po wprowadzeniu powszechnych ubezpieczeń (wcześniejsze badania wykonano w 1998, 1999 i 2000 r.). Podobnie jak poprzednio, objęto nim 1000 - osobową reprezentacyjną próbę mieszkańców Polski. Realizatorem badania było CBOS. Jakie zmiany nastąpiły w poziomie korzystania oraz ocenie dostępności porad udzielanych przez lekarzy specjalistów w latach 1998-2003? (...)
ROZMOWA
Nie mówmy o błędach
Z prof. Allenem Hutchinsonem, dyrektorem Zakładu Zdrowia Publicznego Uniwersytetu w Sheffield, doradcą Narodowej Agencji Bezpieczeństwa Pacjentów w Wielkiej Brytanii, ekspertem w dziedzinie systemów raportowania niepożądanych zdarzeń medycznych, rozmawiają Grzegorz Juszczyk i Marcin Mikos. (...)
PIELĘGNIARSTWO
Zawód podczas wielkiej zmiany
Halina Kleszcz
Pielęgniarstwo w Polsce dotyka syndrom braku poczucia bezpieczeństwa. Skutkuje to narastającą frustracją i zniechęceniem, spadkiem naboru kandydatek do zawodu, odchodzeniem z zawodu przed osiągnięciem wieku emerytalnego. Już pojawiają się braki pielęgniarek w niektórych zakładach, zwłaszcza publicznych. Wzmaga się exodus przedstawicielek tej profesji do krajów Unii Europejskiej. Jednocześnie światowe pielęgniarstwo ma tendencję do stawania się zawodem wyspiarskim, steruje ku izolowaniu się pośród zawodów medycznych. Jak to wszystko będzie rzutować w najbliższej przyszłości na wizerunek pielęgniarek w społeczeństwie? Jak "lepić" ich duchową formację? Czy postulat: bardziej być niż mieć jest do obronienia we współczesnych realiach? (...)
NAUKA
Astma, sterydy i sport
Początek roku szkolnego dla dzieci chorych na astmę oznacza ciągle jeszcze rezygnację z zajęć wf i samotne godziny na ławce w szatni. Tymczasem systematyczne leczenie dziecka chorego na astmę daje możliwość prowadzenia przez nie aktywnego trybu życia: nie musi się obawiać bólu ani czuć się gorsze od zdrowych rówieśników. Ale zaledwie 30 proc. dzieci chorych na astmę jest leczona prawidłowo. (...)
Doniesienia naukowe medNEWS
oprac. Tomasz Kobosz
- Regularny wysiłek fizyczny zmniejsza insulinooporność
- Leczenie zaostrzeń POChP w warunkach domowych
- Sumatriptan w leczeniu migreny
- Leczenie krwawień z górnego odcinka przewodu pokarmowego
- Poród siłami natury u kobiet po cięciu cesarskim
- Uwaga na wiremię HBV, HCV, HIV i HTLV u dawców tkanek!
LISTY I POLEMIKI
Śladem naszych publikacji
Chciałabym podziękować za piękny numer SZ, poświęcony służbie medycznej Powstania Warszawskiego; przynosi on i zbiera bardzo cenne informacje, do których często trudno dotrzeć. Wiem o tym, ponieważ pomagałam przy wznowieniu książki "Szpital Dobrej Woli". Z przyjemnością zobaczyłam też w piśmie reprodukcję grafiki "Matki Boskiej AK-owskiej", swego czasu nagrodzonej na londyńskim konkursie "Armia Krajowa w sztuce", ostatnio przedrukowanej w książce Normana Daviesa "Powstanie Warszawskie 44". (...)
KONTRAKT
PZ organizacją reprezentatywną
Dorota Pilonis
Sejm przyjął poprawkę Senatu do nowej ustawy zdrowotnej, zmieniającą artykuł dotyczący konsultowania ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń zdrowotnych z organizacjami świadczeniodawców. Zdaniem Marka Twardowskiego, który jako ekspert PO uczestniczył w pracach Sejmu, jest ona korzystna dla PZ. (...)
Kolejny okrągły stół?
Dorota Pilonis
Marek Twardowski i Krzysztof Chyrek z PZ weszli w skład powołanego przez ministra zdrowia Zespołu ds. Opracowania Propozycji Określających Ogólne Warunki Umów o Udzielanie Świadczeń Opieki Zdrowotnej. Zespół ma przygotować propozycje ogólnych warunków umów na 2005 r. oraz finansowania świadczeń przez NFZ. W jego skład weszli przedstawiciele ministerstwa zdrowia, organizacji społecznych, centrali i oddziałów wojewódzkich NFZ. Zespołowi przewodzi Jacek Łukomski, redaktor naczelny jednego z pism medycznych wydawanych w Poznaniu. (...)
Windy - wyrok odroczony
Dorota Pilonis
Właściciele nzozów zlokalizowanych na piętrze mogą odetchnąć z ulgą. Minister zdrowia najprawdopodobniej podpisze nowe rozporządzenie, przesuwające termin zainstalowania wind w przychodniach. (...)
Nzozy wystrychnięte na dudka
Dorota Pilonis
Około 250 tys. zł Dolnośląski OW NFZ jest dłużny lekarzom specjalistom. Do tej pory nie zapłacił im za usługi, które świadczyli bez umowy na początku roku. Od stycznia do kwietnia specjaliści na Dolnym Śląsku przyjmowali pacjentów bezpłatnie, choć nie mieli podpisanych umów z Funduszem. W styczniu poparli protest PZ i nie przystąpili do konkursu ofert, mimo to przyjmowali pacjentów nieodpłatnie. Po podpisaniu porozumienia z ministrem L. Sikorskim, NFZ miał zawrzeć kontrakty ze specjalistami, którzy poparli protest i zapłacić za usługi świadczone w okresie bez umowy. Tak się jednak nie stało. Na Dolnym Śląsku Fundusz nie zapłacił lekarzom do dziś. (...)
Przed rozpoczęciem praktyki
stancer
Każdy lekarz czy inny fachowy pracownik służby zdrowia, bo może to być np. analityk czy pielęgniarka, który myśli o podjęciu działalności gospodarczej, czyli - mówiąc potocznie - prywatnej praktyki czy praktyki lekarza rodzinnego wie, że zanim jego praca na własny rachunek przyniesie pierwsze pieniądze, musi przygotować sobie warsztat pracy, co wiąże się ze sporymi nieraz wydatkami. Nie są to jednak jego prywatne wydatki, mogą one być wliczone w koszty firmy, nawet jeśli nie ma jeszcze z niej przychodów. (...)
Pokrzywdzeni rodzinni
Dorota Pilonis
PZ alarmuje: NFZ odbiera lekarzom rodzinnym 60 mln zł, choć poziom finansowania podstawowej opieki zdrowotnej w tym roku jest niższy niż był w ubiegłym. Zdaniem Federacji, spowoduje to spadek jakości usług i zmniejszenie ich dostępności. (...)
Czarny scenariusz
Dorota Pilonis
Rocznica istnienia PZ obchodzona była z udziałem posłów niemal wszystkich partii, wiceminister zdrowia, szefów najważniejszych organizacji lekarskich, a nawet dyrektora Lubuskiego Oddziału NFZ. 8 miesięcy temu nikt nie byłby w stanie wyobrazić sobie takiego spotkania. (...)