Spis treściSZ nr 89–92/2004
z 18 listopada 2004 r.
Stuknij na okładkę, aby przejść do archiwun rocznika 2004
AKTUALNOŚCI
Pierwszy LEP
Halina Pilonis
Około czterech godzin kandydaci na lekarzy w całej Polsce rozwiązywali test w ramach pierwszego Lekarskiego Egzaminu Państwowego (LEP). Do egzaminu przystąpiło około 2,5 tysiąca osób. (...) LEP ma być przeprowadzany dwa razy do roku, zawsze w jednakowym terminie dla całej Polski, w ciągu kilku dni po okresie dwunastomiesięcznego stażu. Na zdanie egzaminu po stażu lekarze mają 5 lat. Jeśli tak się nie stanie, będą musieli powtórzyć staż. (...)
PANOPTICUM
Marek Wójtowicz
Osoba będąca kierownikiem publicznego zozu nie będzie mogła jednocześnie: prowadzić działalności gospodarczej, zatrudnić się u innego pracodawcy ani wykonywać umowy-zlecenia lub umowy o podobnym charakterze. Co do zakazu działalności gospodarczej, to jest on już i dzisiaj stosowany, a wynika z przepisów o jednostkach samorządu terytorialnego. Natomiast zakaz dorabiania sobie przez osoby będące kierownikami publicznych zozów wykonywaniem umów-zleceń lub podobnych (np. umowy o dzieło) popołudniami, w soboty i inne dni wolne od pracy - jest, moim zdaniem, bardzo daleko idącym ograniczeniem swobód obywatelskich. (...)
VOX EX SILESIA
Płacić, nie płacić
Andrzej Sośnierz
Słynne powiedzenie Kisielewskiego, że socjalizm to taki ustrój, który wymyśla problemy nigdzie indziej nie występujące i walczy z nimi, co rusz potwierdza swą aktualność. Wśród najnowszych osiągnięć socjalizmu w polskiej służbie zdrowia poczesne miejsce zajmuje wprowadzenie powszechnego systemu kolejkowego. Gdzie tylko pojawia się jakaś trudność w dostępie do świadczeń, tam rozwiązaniem ma być kolejka. (...)
VII Krajowy Zjazd Delegatów OZZL
Dziwny związek
Ryszard Kijak
Wpływ reaktywowanego na początku transformacji ustrojowej samorządu lekarskiego na decyzje środowisk politycznych nie okazał się tak skuteczny, jak się tego początkowo spodziewano. Kolejne nadzieje związano więc z Ogólnopolskim Związkiem Zawodowym Lekarzy, który korzysta z innych narzędzi prawnych i możliwości działania niż samorząd. Po burzliwym okresie inicjowania różnorodnych form protestu stało się jasne, że związkowcy również nie bardzo są w stanie wymusić na rządzących poprawę warunków pracy i wynagradzania lekarzy, przywrócić im właściwe miejsce w hierarchii społecznej oraz status wolnego zawodu. (...)
PRAWO
Jak poprawnie wystawiać recepty
Recepta bez wad
Konrad Pszczołowski
Rrozporządzenie ministra zdrowia z 28 września 2004 r. w sprawie recept lekarskich (Dz.U. Nr 213, poz. 2164) reguluje sposób i tryb ich wystawiania (przez lekarzy, lekarzy stomatologów i felczerów). Dostosowane zostało do przepisów nowej ustawy zdrowotnej, obowiązującej od 1 października br. (...)
LUDZIE I MEDYCYNA
Z pamiętnika lekarza poz
Janina Banachowska
Szła z grabiami zbierać liście na ściółkę dla bydła.Gdy przechodziła przez potok, stanęła na mokrym kamieniu, ten się zakołysał i kobieta wpadła do wody raniąc kolano o zardzewiałą, starą puszkę. Rana była brzydka, nierówna, głęboka, sięgająca powięzi rzepki. Obficie krwawiła. Przyłożyłam gąbkę spongostanu, żeby zatrzymać krwawienie. Nie miałam lignokainy, by znieczulić kolano, a pacjentka nie chciała się zgodzić na wezwanie karetki i jazdę do szpitala. Musiałam zaopatrzeć ranę na żywca. Trudno, jej wybór. (...)
Ku chwale medycyny
Magdalena Róg
5 listopada na scenie Teatru Stanisławowskiego w Starej Pomarańczarni stanęli laureaci medalu "Gloria Medicinae". Po raz kolejny Polskie Towarzystwo Lekarskie przyznało ten tytuł dziesięciu lekarzom reprezentującym różne specjalności i różne regiony Polski. Tym, co ich łączy, są nie tylko wybitne i często nagradzane osiągnięcia naukowe i dydaktyczne, ale przede wszystkim oddanie pracy na rzecz chorych. (...)
NAUKA
29. Kongres ESMO 2004 w Wiedniu
Terapia celowana
Justyna Kowalska
W ciągu trwającego 5 dni Kongresu Europejskiego Towarzystwa Onkologicznego ESMO (European Society for Medical Oncology) 8000 lekarzy i naukowców z całego świata uczestniczyło w ponad 500 wykładach i prezentacjach. Wiele uwagi poświęcono nie tylko doniesieniom naukowym i nowościom medycznym, ale także działalności na rzecz poprawy dostępu do leczenia oraz wiedzy samych pacjentów na temat raka. (...)
Doniesienia naukowe medNEWS
oprac. Tomasz Kobosz
Fenazon jest skuteczny w leczeniu napadów migreny
Objawy zapalenia opon mózgowych
Leki przeciwwrzodowe zwiększają ryzyko zapalenia płuc
KLINIKA
Depresja - aspekty zdrowotne i społeczne
Jerzy Leszek
Depresja (zespół depresyjny) stanowi najczęstszą postać kliniczną zaburzeń afektywnych, charakteryzujących się zaburzeniami nastroju, zmianami aktywności, nieprawidłową oceną własnej sytuacji. Światowa Organizacja Zdrowia zalicza zaburzenia depresyjne - z uwagi na ich rozpowszechnienie i negatywne następstwa dla jednostki i społeczeństwa - do podstawowych problemów zdrowotnych i społecznych. Rozpowszechnienie zaburzeń depresyjnych wynosi od kilku do kilkunastu procent, zależnie od stosowanej metody badawczej i badanej populacji. (...)
Zaburzenia depresyjne w przebiegu schorzeń somatycznych
Stanisław Pużyński
Badania epidemiologiczne prowadzone w populacjach chorych oddziałów somatycznych, zwłaszcza internistycznych, ale również neurologicznych, zgodnie wskazują, że depresja jako objaw lub pełny zespół psychopatologiczny jest zjawiskiem częstym. Rozpowszechnienie depresji sięga kilkunastu procent (niektórzy autorzy podają wskaźniki większe, przekraczające znacznie 20%). (...)
Fototerapia
W przyjaznym świetle lampy
Z dr. n. med. Łukaszem Święcickim z Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie o światłoterapii rozmawia Grażyna Dziekan. (...)
OPINIE
Przyspieszenie prac nad ustawą o spółkach użyteczności publicznej
Magia debat i życie, czyli rząd rżnie supa
Aleksandra Gielewska
Szpitale jak kania dżdżu potrzebują prawdziwych właścicieli - z dużymi pieniędzmi i pomysłami na ich rozwój. Właścicieli o mentalności przedsiębiorców, a nie - polityków uprawiających wobec nich populistyczne gry i uniki, nieodpowiadających za swoje decyzje, choć rzutują one wprost na ich kondycję finansową. (...)
Czas wynagrodzić (nie wycenić) pracę lekarza
Kazimierz L. May
Jednym z priorytetów rządzących w PRL na zlecenie rządu radzieckiego było zlikwidowanie jakiejkolwiek opozycji oraz wpływowych a niepotulnych wobec reżimu środowisk. Takim środowiskiem byli niewątpliwie lekarze. Metoda była prosta: po pierwsze - promować na kierownicze stanowiska element dyspozycyjny: im gorszy jakościowo, tym lepiej; po drugie - zniszczyć materialne podstawy bytu mas lekarskich. Obydwa te cele w pewnym stopniu osiągnięto, a wynagrodzenia lekarzy przez lata były kilkakrotnie niższe niż np. inżynierów. Wszyscy o tym wiedzieli. W sferach partyjno-rządowych powstało nawet powiedzenie: "Lekarze i tak sobie poradzą". (...)
Nowa definicja świadczenia zdrowotnego
Krzysztof Nyczaj
W poprzednim numerze SZ poruszyłem problemy wynikające z braku precyzyjnej definicji świadczenia zdrowotnego. Poniżej - koncepcja nowej definicji świadczenia zdrowotnego. Projektując definicję terminu świadczenie zdrowotne proponuję oprzeć się na marketingowej teorii produktu Johna Rathelma. Zgodnie z nią produkt istnieje o tyle, o ile przedstawia wartość użytkową dla konsumenta, tzn. spełnia jego oczekiwania oraz dostarcza mu satysfakcji. Jednak w przypadku produktu, jakim jest świadczenie zdrowotne, konsument uzyskuje satysfakcję już przez sam fakt otrzymania świadczenia, niezależnie od późniejszych skutków. Wynika to z tzw. asymetrii informacyjnej, czyli faktu, iż pacjent nie posiada wiedzy medycznej, aby ocenić, czy przebieg leczenia, postawiona diagnoza i kompetencje lekarza są prawidłowe. (...)
KONTRAKT
Kto ma na remonty?
Dorota Pilonis
Lekarze z PZ w całym kraju negocjują z oddziałami wojewódzkim NFZ stawkę kapitacyjną na przyszły rok. Na razie w większości województw spisywane są protokoły rozbieżności. Obawy Porozumienia budzi projekt rozporządzenia ministra zdrowia w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia zakładu opieki zdrowotnej. (...)
O środkach na opiekę pielęgniarską
Dorota Pilonis
NFZ uznał prawa nabyte, czyli deklaracje wyboru zbierane od 1999 roku - tożsame dla lekarza i zatrudnionej w tym samym zakładzie pielęgniarki środowiskowej i położnej środowiskowej. Nie dotyczy to jednak Opolszczyzny. Najprawdopodobniej będzie tam obowiązywał system punktowy. (...)
Klątwa byłej wiceminister
Dorota Pilonis
Wielu polskich lekarzy i stomatologów wyjeżdżających pracować zagranicą ma kłopot z uznaniem ich kwalifikacji zawodowych. Niemal we wszystkich krajach UE instytucje notyfikujące cudzoziemcom dyplomy ukończenia akademii medycznych kwestionują polskie dokumenty, powołując się na pismo Ewy Kralkowskiej, byłej wiceminister zdrowia. (...)
Lekarze wyjeżdżają
Dorota Pilonis
Wbrew temu, co twierdzi Ministerstwo Zdrowia, Porozumienie Zielonogórskie uważa, że problem masowego wyjazdu lekarzy zagranicę stanowi już poważne zagrożenie dla systemu opieki zdrowotnej. Federacja przestrzega: jeśli nie wzrosną zarobki lekarzy i pielęgniarek, duża część fachowego personelu medycznego wyjedzie z kraju, a to znacznie pogorszy dostęp do usług zdrowotnych. (...)
Co ulepsza LEP?
Robert Sapa
Po co weryfikować dopiero co zweryfikowanego absolwenta akademii medycznej? Czy można podważyć dyplom? Czy podpisy wszystkich autorytetów medycznych w indeksie po roku tracą ważność? Jaką wartość mają zaliczenia zdobyte w czasie stażu u ordynatorów oddziałów czy szefów jednostek prowadzących staże? A przecież całe dalsze życie zawodowe lekarza wiąże się z nieustającym kształceniem. Egzaminy specjalizacyjne, podspecjalizacje, kursy, szkolenia. Dynamiczny rozwój farmakoterapii nie pozwala na zaprzestanie dokształcania. Inaczej przestaje się funkcjonować na rynku usług medycznych. (...)
Tajemnica lekarska (2)
Stefan Ancerewicz
Bezwzględny obowiązek dochowania tajemnicy lekarskiej może w wyjątkowych przypadkach być uchylony. Zdarzyć się tak może, gdy lekarz jest uczestnikiem postępowania sądowego, cywilnego lub karnego. (...)