Spis treściSZ nr 13–16/2005
z 21 lutego 2005 r.
Stuknij na okładkę, aby przejść do archiwun rocznika 2005
AKTUALNOŚCI
PANOPTICUM
Brzytwa ratunkowa
Marek Wójtowicz
Być albo nie być - oto jest pytanie... Minister zdrowia zorientował się, że może przegrać bój o ustawę i wymyślił makiaweliczny sposób na odwrócenie kota ogonem. (...)
VOX EX SILESIA
RUM - reaktywacja
Andrzej Sośnierz
Wychodzące ostatnio na światło dzienne różne zawinione i niezawinione nieprawidłowości z wydatkowaniem pieniędzy w NFZ stały się przyczyną ożywienia prac przy wdrożeniu systemu RUM-u. Przy okazji politycy i dziennikarze coraz śmielej i bardziej otwarcie przypominają udane wdrożenie RUM w wersji START, które zrealizowałem kierując swego czasu Śląską RKCh. (...)
TYLKO FAKTY
Grypa
Marek Nowicki
Nikt się chyba nie spodziewał, że tej zimy światem wstrząśnie nie grypa ptasia, ale ludzka i to jednego człowieka. Kto ją przyniósł do Watykanu, nie sposób ustalić. Lista takich osób zapewne byłaby długa. (...)
Afera
Dorota Pilonis, Anna Gielewska
W Małopolsce ABW wsadziła kij w mrowisko. Przeważa opinia: sprawa jest rozwojowa. Mamy kolejny dowód, jak łatwo i ile można zarobić na "biednej" służbie zdrowia... Jak nie komornicy, to dyrektorzy NFZ. Udało się przerwać zmowę milczenia; obciążające zeznania składają byli współpracownicy Rafała D. oraz dyrektorzy przychodni, którzy wręczali mu łapówki. (...)
Walka (z) głodem
Dorota Pilonis
6 dni przed trzecim głosowaniem w sejmie projektu ustawy o supach 6 członków "Solidarności" służby zdrowia zaczęło w Warszawie głodówkę. Głodówka rozpoczęła się następnego dnia po tym, jak minister Balicki zdeklarował wprowadzenie zmian do ustawy i rezygnację z uzależniania pożyczki od zrzeczenia się roszczeń wobec skarbu państwa z tytułu 203. (...) 
OPINIE
Kazimierz L. May
Nie trzeba przekonywać młodych ani "średnio wiekowych" lekarzy, że specjalizowanie się "a ściślej - zdobywanie papierka "specjalisty", to zmora i wielkie marnotrawstwo czasu lekarzy w Polsce. Pomysł uzyskiwania tytułu specjalisty w jakiejś dziedzinie medycyny narodził się po wojnie. Wpływ przodującej medycyny radzieckiej był tu niewątpliwy. (...)
Nazwisko na liście
W dyskusji redakcyjnej uczestniczyli lekarze, których nazwiska znajdują się na liście Wildsteina: Maria Dmochowska, Jadwiga Jurkowska i Andrzej Włodarczyk oraz historyk w IPN Grzegorz Majchrzak. Moderowały Aleksandra Gielewska i Anna Gielewska. (...)
Kierunki zmian w ochronie zdrowiaKierunki zmian w ochronie zdrowia
Marzena Gałaga
Mimo że wydatki na ochronę zdrowia z roku na rok rosną, ciągle brakuje pieniędzy na pokrycie wszystkich kosztów leczenia. Co można zrobić, aby system opieki zdrowotnej działał sprawniej? Na to pytanie próbowali odpowiedzieć uczestnicy sympozjum naukowego studentów krakowskiej Akademii Ekonomicznej zorganizowanego (w styczniu) w Ustroniu. (...)
ZE ŚWIATA
Błąd za milion
Grzegorz Juszczyk
Na Węgrzech rozkręca się spirala wysokich odszkodowań. W 2004 r. padły kolejne rekordy, siejące trwogę wśród dyrektorów szpitali. Pierwszy to kwota 50 mln ft, czyli ok. 820 tys. zł za błąd w sztuce. Szybko jednak inny sąd zasądził odszkodowanie wysokości 80 mln ft, czyli 1,3 mln PLN. (...)
Pociąg do zdrowia
Grzegorz Juszczyk
Brytyjska NHS chce ułatwić dostęp do opieki zdrowotnej dojeżdżającym do pracy. Na siedmiu dużych dworcach i stacjach metra za 25 mln funtów w ciągu pięciu lat powstaną nowoczesne przychodnie, gdzie podróżujący będą mogli zaspokoić pilne potrzeby zdrowotne: zrobić badania laboratoryjne, odnowić receptę, skorzystać z porady lekarza. (...)
KLINIKA
Leczenie bólu nowotworowego
Anna Orońska
Maleje "opioidofobia" - lęk lekarzy przed uzależnieniem się pacjenta (zupełnie nieuzasadniony - nie dlatego, że "chory żyje zbyt krótko", lecz że chory biorąc silne opioidy z powodu bólu w prawidłowy sposób, tzn. wg zegarka, a nie "na żądanie" - nie ma tendencji do rozwoju uzależnienia). (...)
Opioidy w leczeniu bólu przewlekłego
Sylwester Mordarski
W wytycznych stosowania opioidów w bólu przewlekłym, nie będącym następstwem nowotworu, kładzie się nacisk na gruntownie udokumentowaną historię choroby, popartą badaniem fizykalnym i badaniami diagnostycznymi. Przed rozpoczęciem leczenia opioidami lub jednocześnie z ich zastosowaniem należy wdrożyć alternatywne leczenie odpowiednie dla typu bólu. (...)
Niesteroidowe leki przeciwzapalne
Sylwester Mordarski
Skuteczność NLPZ jest zmienna. Nie stwierdzono ryzyka rozwoju tolerancji, niemniej występuje "efekt sufitowy", tj. zwiększanie dawki powyżej pewnego poziomu nie powoduje dodatkowego działania przeciwbólowego. Działania niepożądane i farmakokinetyka tych leków różnią się między sobą, wykazano także różnice w tempie wchłaniania i metabolizmu. (...)
Leczenie bólu w chorobach reumatycznych
Piotr Wiland
Zastosowanie wyłącznie leczenia przeciwbólowego jest w wielu chorobach błędem w postępowaniu lekarskim. Przynosi tylko krótkotrwały efekt lub może być całkowicie nieskuteczne. (...) Dozwolone jest łączenie NLPZ z paracetamolem, z uwzględnieniem warunków bezpieczeństwa. Nie ma natomiast żadnego uzasadnienia jednoczesne podawanie dwóch różnych NLPZ. (...)
Pokonać ból
Ewa Krupczyńska
Poradnia Leczenia Bólu przy Klinice Anestezjologii i Intensywnej Terapii AM we Wrocławiu jest jedyną wielodyscyplinarną placówką na Dolnym Śląsku. Leczy się tu m.in. zespoły bólowe kręgosłupa, barku, bóle głowy, bóle neuropatyczne i nowotworowe. (...)
Biofeedback w walce z bólem
Karolina Starościak
Neurotechnologia - nowa, interdyscyplinarna dziedzina medycyny - stwarza szansę dla pacjentów cierpiących na bóle przewlekłe. Podstawą jest biofeedback, czyli biologiczne sprzężenie zwrotne. (...)
NAUKA
Tajemnice neurogenezy
Mariusz Kielar
Zespół polskich naukowców pod kierownictwem prof. Leszka Kaczmarka odkrył mechanizmy sterujące neurogenezą w dorosłych mózgach ssaków. (...) Odkrycie będzie wykorzystane w badaniach nad mechanizmami regeneracji tkanki nerwowej uszkodzonej po udarze mózgu lub w przebiegu chorób neurodegeneracyjnych. (...)
Doniesienia naukowe
medNEWS, tk
- IQ a ryzyko popełnienia samobójstwa
- Hipotermia w leczeniu operacyjnym tętniaków śródmózgowych
- Atorwastatyna w leczeniu hipercholesterolemii rodzinnej
- Estrogeny zwiększają ryzyko chorób pęcherzyka żółciowego
- Leki zmniejszające działanie androgenów, a złamania kości
PROFILAKTYKA
Wygraj z astmą
Joanna Żmiejewska
GSK od lat stara się zburzyć zakorzeniony w Polsce stereotyp astmatyka. Prowadzi szereg działań edukacyjnych, w tym otwarty dla wszystkich chorych konkurs plastyczno-literacki "Moje aktywne życie z astmą". Firma wsparła także, organizowany przez Fundację "Żyjmy zdrowo", Ogólnopolski Program Edukacyjny dla Szkół Podstawowych i Gimnazjalnych "Wygraj z astmą". (...)
RYNEK LEKÓW
Dla kogo ten holding
Joanna Żmiejewska
W kwietniu 2004 r., tuż przed swoim odejściem, minister skarbu państwa Zbigniew Kaniewski powołał Polski Holding Farmaceutyczny SA z siedzibą w Pabianicach. Pomysł utworzenia PHF narodził się jednak wcześniej, gdy resortowi skarbu szefował Wiesław Kaczmarek, a ministrem zdrowia był Mariusz Łapiński, uważający się za ojca chrzestnego przedsięwzięcia. (...)
Arimidex® detronizuje tamoksyfen
Optymalna uzupełniająca terapia hormonalna u kobiet po menopauzie z nowotworem piersi receptorowo-pozytywnym powinna zawierać inhibitory aromatazy albo w terapii początkowej, albo po leczeniu tamoksyfenem - przekonuje Amerykańskie Towarzystwo Onkologii Klinicznej na łamach Journal of Clinical Oncology. (...)
EDUKACJA
MEDUKACJA
Bądź LEPszy w testach
Paweł Własienko
Pytania testowe, których zakres pokrywa się z LEP. Prawidłowe odpowiedzi wraz z komentarzami.
LEKCJA ANGIELSKIEGO
English in Medicine
Janusz Okrutnik
Lekcje angielskiego przygotowane w oparciu o kurs "English in Medicine" prowadzony w Worldwide School dla lekarzy i pracowników medycznych. Kurs zawiera terminologię medyczną, powtarza i rozszerza struktury gramatyczne oraz słownictwo. (...)
KONTRAKT
PZ grozi zerwaniem kontraktów
Marzena Gałaga
Związek Pracodawców Ochrony Zdrowia Województwa Śląskiego grozi zerwaniem kontraktów i zamknięciem ok. 340 przychodni. Lekarze twierdzą, że NFZ nie przestrzega przepisów zawartych w par. 4 ust. 2 Informacji o warunkach zawarcia umowy o udzielanie świadczeń zdrowotnych. (...)
Nie ma prawa
Dorota Pilonis
NFZ żąda od świadczeniodawców prowadzenia list oczekujących na świadczenia zdrowotne. Zdaniem PZ, jest to niezgodne z prawem, bo minister zdrowia nie wydał stosownych rozporządzeń. Zgodnie z ustawą, listę oczekujących prowadzi się m.in. na podstawie kryteriów medycznych określonych w przepisach wydanych na mocy art. 20 ust. 11. (...)
PZ o liście Wildsteina
Dorota Pilonis
Na liście Wildsteina znajdują się nazwiska lekarzy znanych w swych środowiskach. Wiele dokumentów zostało zniszczonych, a ci, którzy mieli do nich dostęp, mogli zacierać ślady swojej niechlubnej przeszłości. Czy zatem ujawnienie listy IPN przez Bronisława Wildsteina przyniosło więcej szkód czy dobra? - zapytaliśmy o opinie członków PZ. (...)
FELIETON
O lekach raz jeszcze
Robert Sapa
Informacje o lekarzach leczących za drogo przypominają mi demagogię władz PRL: za brak mięsa w sklepach winiły one obywateli zjadających za dużo kiełbasy i chciwe sprzedawczynie chowające szynki pod ladę. Ta doktryna pozwalała ukryć rzeczywiste przyczyny kryzysu. (...)
WARTO WIEDZIEĆ
Zwolnienie pracownika (cd.)
Stefan Ancerewicz
Termin rozwiązania umowy o pracę, liczony w tygodniach lub miesiącach, musi być wyznaczony odpowiednio w sobotę lub w ostatnim dniu miesiąca. Dzień wręczenia wypowiedzenia przy określaniu tego terminu nie ma znaczenia. (...)
MEDYCZNE BUDOWANIE
Stropy i korytarze
Zygmunt Jazukiewicz
Architekci krajów wysoko rozwiniętych, doświadczeni w projektowaniu obiektów szpitalnych, twierdzą, że budynki te - niezależnie od ich stanu technicznego - po 50 latach eksploatacji nie nadają się już do użytku. (...)
PUBLIC RELATIONS
Stańmy się potrzebni
Grzegorz Żurawski
Nie traktujmy dziennikarza jak wroga, ale również nie traktujmy go jak przyjaciela. Zbytnie spoufalenie się z przedstawicielem mediów może skończyć się wykorzystaniem przez niego informacji, które przekazaliśmy mu "prywatnie". Ale nie podchodźmy też do dziennikarzy jak do potencjalnych wrogów, bo na takiej wojnie nie skorzystamy ani my, ani prasa. (...)
Z PAMIĘTNIKA WIEJSKIEJ LEKARKI
Sklep
Janina Banachowska
Rózka chorowała na serce od co najmniej trzydziestu lat. Okresowo bywała w szpitalu, na operację serca się nie zgodziła, ostatnio jest z nią coraz gorzej. Do sklepu miałam niedaleko, poszłam piechotą. Pacjentka leżała na podłodze na zapleczu. Bardzo duże obrzęki oraz wyraźna sinica warg, paznokci i uszu wskazywały na głębokie niedotlenienie. (...)
SZPITAL POLSKI
Czarna polewka
Ryszard Kijak
M. Balicki wystąpił do dyrektorów 815 spzoz-ów z zapytaniem o stanowisko dotyczące projektu "ustawy o supach". Spośród 551 nadesłanych odpowiedzi, 235 dyrektorów opowiedziało się za jej uchwaleniem, 202 było przeciw, a 114 wstrzymało się od głosu. Balicki uznał te wyniki za sukces, przemawiający za uchwaleniem ustawy. Była to zwykła manipulacja. (...)
WARTO WIEDZIEĆ
Przedsiębiorcy i etatowcy
Stefan Ancerewicz
Szpital w Brzezinach koło Łodzi, zatrudniający jeszcze niedawno ponad 550 pracowników, dziś jest pracodawcą dla ok. 300 osób. Nie przeprowadzono tu zwolnień grupowych, natomiast pracownicy medyczni oddziałów i diagnostyki stali się przedsiębiorcami. (...)
Nadzieja nie umiera
Halina Kleszcz
Cykl comiesięcznych, otwartych spotkań z pierwszą ligą krakowskich onkologów zainaugurowano przed rokiem w siedzibie Małopolskiego Oddziału NFZ. Uczestniczą w nich profesorowie: Janusz Pawlęga, Marek Pawlicki, Tadeusz Popiela i Marek Reinfuss - nazwiska kluczowe dla diagnostyki i leczenia. (...)
PORTRET SZPITALA
Z 40-milionowym garbem
Marzena Gałaga
Pensje pracownicy Górnośląskiego Centrum Zdrowia Dziecka i Matki w Katowicach dostają zwykle w okolicach dziesiątego dnia każdego miesiąca. W lutym było inaczej - pieniądze powędrowały na ich konta już 3 lutego. Dzięki temu szpital uniknął zajęcia komorniczego kont. Ale w marcu może się to już nie udać. (...)
Z DROGI...
Pod pręgierzem
Andrzej Musiałowicz
Kryzys autorytetów toczący życie publiczne w Polsce dotknął środowiska zarządzających opieką zdrowotną. Polowanie na czarownice uprawiane jest z lubością przez dziennikarstwo śledcze, polityków, Janów Chryzostomów, związkowców, lobbystów. Pod pręgierzem wiją się codziennie nowi podejrzani. (...)
OKIEM DYREKTORA
Uchwalą, czy nie uchwalą?
Janusz Atłachowicz
Czy ta ustawa powinna być uchwalona? Prawie wszyscy są przeciwni: dyrektorzy, korporacje zawodowe, związki zawodowe i przedstawiciele samorządów powiatowych - właściciele szpitali. Ocena jest zgodna: ustawa ta na dobrą sprawę niczego nie rozwiązuje. Dla tych, co się nie zadłużyli, ma być do rozdziału 100 mln zł, czyli tyle, co nic. (...)