Spis treściSZ nr 92–95/2005
z 5 grudnia 2005 r.
Stuknij na okładkę, aby przejść do archiwun rocznika 2005
AKTUALNOŚCI
TYLKO FAKTY
Lek na Pompego
Marek Nowicki
Justyna Kędzia z Tarnowskich Gór od 15 miesięcy otrzymuje Myozyme - sztucznie wyprodukowany enzym, którego wcześniej brakowało w jej organizmie. Wyniki są rewelacyjne - najlepsze na świecie. (...)
PANOPTICUM
Eeeeee...
Marek Wójtowicz
Po wysłuchaniu w samochodowym radiu wywiadu red. Moniki Olejnik z ministrem Religą zacząłem się zastanawiać, kto tak naprawdę będzie rządzić ministerstwem. Pan Profesor na pytanie, jak układa mu się współpraca z sekretarzem stanu w MZ Bolesławem Piechą zareagował długim "eeeeee...". Było to naprawdę długie "e", bo przejechałem prawie 500 metrów, zanim się skończyło. (...)
VOX EX SILESIA
Mgły u zarania
Andrzej Sośnierz
Spotkanie ministra Religi z sejmową Komisją Zdrowia pozwoliło tylko nieznacznie rozwiać mgły otaczające zamierzenia nowego rządu w dziedzinie ochrony zdrowia. Etapowe uchylanie rąbka tajemnicy ma tę zaletę, że serial taki może trwać jeszcze długo i pełną wiedzę o planie reformy poznamy, na przykład, po trzydziestym drugim odcinku, a ten może zostać wyemitowany za 4 lata. (...)
Wiceminister Anna Gręziak
25 listopada premier powołał na podsekretarza stanu w MZ Annę Gręziak. Nowa wiceminister zdrowia jest absolwentką Wydziału Lekarskiego AM w Warszawie i podyplomowych studiów z organizacji ochrony zdrowia na UW i UJ. Przez 19 lat pracowała jako lekarz anestezjolog w szpitalach w Pułtusku, Wyszkowie i Warszawie. W latach 1990-1998 była lekarzem wojewódzkim w Warszawie, następnie pełnomocnikiem ds. ochrony praw pacjentów i osób niepełnosprawnych w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich. Od maja 2003 r. do objęcia stanowiska w MZ pełniła funkcję przewodniczącej Miejskiego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności w Warszawie. (...)
V kadencja izb lekarskich
Jesteśmy partnerami
Halina Kleszcz
Emocje personalne zaważyły na atmosferze XXI Okręgowego Sprawozdawczo-Wyborczego Zjazdu OIL w Krakowie. Na stanowiska przewodniczącego ORL i Okręgowego Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej wysunięto po dwie kandydatury. W imieniu 17 tys. lekarzy, z których ponad 13,5 tys. wykonuje zawód, w wyborach wzięło udział 209 ich mandatariuszy (na 265 upoważnionych); niektóre środowiska nie wystawiły kandydatów, choć miały do tego prawo. Czasy dla korporacji zawodowych nie są dobre. Realia uprawiania zawodu diametralnie się zmieniły. Prywatyzacja poz i specjalistyki wymusza na lekarzach pracę niemal na wyłączność - społecznikowskie aspiracje trzeba zawiesić. (...)
Kraków pożegnał dr. n. med. Zbyszka Żaka "piwniczną" Dezyderatą i piosenką Leszka Długosza...
Jaka szkoda!
H.K.
Tak tłumnie i spontanicznie żegnano za mojej pamięci w 1988 roku jeszcze jedną postać krakowskiej medycyny - prof. Juliana Aleksandrowicza. Zbyszek (nikt nie mówi o Zmarłym Zbigniew) spoczął w Alei Zasłużonych najstarszego Cmentarza Rakowickiego, blisko grobów Piotra Skrzyneckiego i Jerzego Binczyckiego. (...)
KLINIKA
Reumatologia na progu XXI wieku
Jacek Szechiński
Polska, jeśli pragnie się zaliczać do grupy krajów rozwiniętych, musi się liczyć z koniecznością zapewnienia chorym na choroby reumatyczne możliwości korzystania ze współczesnych osiągnięć medycyny. (...) Wg danych kanadyjskich 78% kosztów leczenia chorych na choroby reumatyczne stanowią koszty niebezpośrednie. W USA, Kanadzie i w krajach Europy Zachodniej choroby reumatyczne generują 1/3 wszystkich nakładów na leczenie. (...)
Uszkodzenia i zespoły bólowe układu ruchu związane z pracą
Leszek Szczepański
Chociaż zależność bólu i dysfunkcji układu ruchu od długotrwałej, jednostajnej pracy fizycznej znano już w starożytności, to do niedawna znaczenie tego czynnika patogenetycznego było w medycynie niedoceniane. Dopiero na początku lat 80. XX wieku w Australii pojawiło się szereg doniesień o zaburzeniach układu ruchu wywołanych pracą zawodową. Z tego okresu pochodzą pojęcia zespołu skumulowanych urazów związanych z pracą oraz zespołów powtarzanych naprężeń. Wkrótce zaczęto je powszechnie rozpoznawać. Z czasem zainteresowanie tematem przeniosło się do USA, Wielkiej Brytanii i innych krajów wysoko rozwiniętych. Według amerykańskich badaczy pod koniec lat 80. w USA ponad 50% chorób zawodowych stanowiły przypadki zespołu skumulowanych urazów. Niestety, w Polsce zespoły te nie zostały dotąd w należytym stopniu dostrzeżone przez lekarzy. (...)
Aktualne możliwości terapii dny moczanowej
Krzysztof Borysewicz
Większość klinicystów podkreśla, że najistotniejsze nie jest to, jakim lekiem inicjujemy terapię, ale czas od momentu wystąpienia objawów do zastosowania leków. Uważa się, że najskuteczniejsza jest wczesna interwencja, w pierwszych 2 godzinach ataku. Dlatego każdy pacjent chorujący na dnę moczanową powinien być zaopatrzony w leki przerywające napad dny i umieć je samodzielnie zastosować, przed konsultacją lekarską. Ostry napad dny moczanowej zmusza chorego do szukania szybkiej pomocy lekarskiej. Lekarz rodzinny musi umieć postawić szybko trafne rozpoznanie oraz wdrożyć właściwe leczenie. Wystawienie skierowania do poradni reumatologicznej zazwyczaj niewiele rozwiązuje, ponieważ oczekiwanie na konsultację często jest tak długie, że albo atak sam ustąpi (ale pacjent będzie bardzo cierpiał), albo nastąpi przejście schorzenia w fazę przewlekłą i wystąpią powikłania. (...)
NAUKA
10. Konferencja EACS, Dublin, 17-20 listopada 2005 r.
Impas w leczeniu HIV
Justyna Kowalska
Podczas ceremonii otwarcia tegorocznej konferencji Europejskiego Towarzystwa AIDS (EACS) Debrework Zewdie (World Bank's AIDS Program, USA) powiedziała, że chociaż nakłady finansowe na walkę z HIV/AIDS z roku na rok rosną, impas w zakresie opanowania epidemii na świecie trwa. Jak podkreśliła, problem nie leży już w dostępności środków, ale w umiejętności ich wykorzystania. Podczas gdy sytuacja w Afryce i Południowo-Wschodniej Azji się nie poprawia, epidemia HIV w Europie Wschodniej rozwija się praktycznie bez przeszkód. Co więcej, dokładnej liczby osób żyjących z HIV/AIDS w tym rejonie świata nikt nie jest w stanie określić, z braku funkcjonowania systemu zgłaszania przypadków zakażenia. Czy wobec tego szacunkowe dane epidemiologiczne przedstawiane co roku przez UNAIDS (obecnie 36,7-45,3 mln zakażonych na świecie) można jeszcze uznawać za wiarygodne? (...)
Doniesienia naukowe
medNEWS, tk
- Leki nasenne o działaniu uspokajającym u osób starszych
- Czas trwania laktacji a częstość cukrzycy typu II
EDUKACJA
MEDUKACJA
Bądź LEPszy w testach
Anna Husar
Pytania testowe, których zakres pokrywa się z LEP. Prawidłowe odpowiedzi wraz z komentarzami. (...)
LEKCJA ANGIELSKIEGO
English in Medicine
Janusz Okrutnik
Lekcje angielskiego dla czytelników "Służby Zdrowia" zostały przygotowane w oparciu o kurs "English in Medicine" prowadzony w Worldwide School dla lekarzy i pracowników medycznych. (...)
SGH z inicjatywy Polpharmy uruchomiła pierwsze w Polsce Studia Podyplomowe Biznesu Farmaceutycznego
Inwestycja w kadry
Halina Pilonis
W Polsce pracuje około 10 tysięcy przedstawicieli firm farmaceutycznych. Większość z nich ma wykształcenie medyczne, biologiczne lub chemiczne, są też absolwenci AWF. Tymczasem, zdaniem Pawła Ciąpały, dyrektora sprzedaży leków RX firmy Polpharma SA, Przedstawiciel Medyczny to najważniejsza osoba w firmie farmaceutycznej, bo buduje jej wizerunek na zewnątrz, w danym terenie. - Dlatego, aby zaoferować lekarzom i farmaceutom najwyższy poziom usług, zdecydowaliśmy się na rzeczywisty rozwój naszych przedstawicieli, poprzez ich uczestnictwo w specjalnie przygotowanych studiach podyplomowych z zakresu biznesu farmaceutycznego - wyjaśnia. (...)
KONTRAKT
Może być gorąco
Jacek Krajewski
Nadszedł czas kontraktowania świadczeń na 2006 r. i pomimo spełnienia - zdawałoby się - wszystkich koniecznych warunków sprawnego przeprowadzenia całej procedury, nie wygląda na to, że tym razem odbędzie się bez tarć i sporów. (...)
Brak nowej książeczki RUM, czyli płatna wizyta i leki bez refundacji?
Rozrzutny Fundusz
Janusz Tylewicz
NFZ i MZ trwonią nasze pieniądze. Po 1 stycznia w województwie lubuskim tony starych książeczek RUM trafią na makulaturę, bo kupony używane jako recepty będą nieważne (apteki potraktują takie "recepty jako pełnopłatne). Jeśli lekarze będą równie rygorystyczni jak NFZ, to każdego pacjenta bez nowej książeczki potraktują jak nieubezpieczonego. I na to się zanosi. (...)
MEDYCZNE BUDOWANIE
Skąd pieniądze?
Zygmunt Jazukiewicz
Warto zajrzeć na stronę internetową www.funduszestrukturalne.gov.pl. Znajdziemy tam nowość: zasób 20 modelowo przygotowanych wniosków o dofinansowanie inwestycji z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej ("Projekty modelowe" - etykieta po lewej stronie ekranu). Jednym z nich jest projekt "Poprawa efektywności funkcjonowania lokalnej infrastruktury społecznej...". (...)
PUBLIC RELATIONS
Gdzie szukać pomocy
Grzegorz Żurawski
Gdy walczymy o własny wizerunek, nie możemy pozwolić sobie na popełnianie prostych błędów w komunikacji z otoczeniem. Czasem więc warto skorzystać z pomocy. Do takiej pracy możemy zatrudnić zarówno agencję PR, jak i specjalistów od public relations pracujących na co dzień w innych, niekonkurujących z nami instytucjach. (...)
WARTO WIEDZIEĆ
Wiedzieć, kiedy zapłacić
Stefan Ancerewicz
Lekarze praktykujący prywatnie, czyli prowadzący własną działalność gospodarczą mają obowiązek płacenia składki ZUS. Jeżeli zatrudniają pracowników, obowiązuje ich również wpłacanie na konto ZUS składki pracowników, której część potrącają z wynagrodzenia zainteresowanych. To wiedzą wszyscy, ale nie wszyscy pamiętają, jakie terminy w takich przypadkach obowiązują. (...)
Z PAMIĘTNIKA WIEJSKIEJ LEKARKI
Upadek z dachu
Janina Banachowska
Stał na skraju dachu, zachwiał się, na moment rozpaczliwie złapał równowagę, jeszcze raz się zachwiał i z krzykiem spadł na betonowy podjazd. Przyjechałam równo z wezwanym przez kogoś pogotowiem. Chłop, na oko około czterdziestoletni, leżał nieprzytomny, nogę miał wygiętą pod dziwnym kątem, przez rozerwane spodnie widać było wystającą kość. (...)
SZPITAL POLSKI
Profilaktyka bez kolejki
Marzena Gałaga
Przy Centrum Onkologii - Instytucie im. M. Skłodowskiej-Curie w Gliwicach otwarto 16 listopada Centrum Profilaktyki i Diagnostyki Chorób Nowotworowych - wydzieloną, wieloprofilową jednostkę, w której prowadzone są badania profilaktyczne i skriningowe. W Centrum pacjent przechodzi badania i odbiera wyniki i skierowania. W przypadku wykrycia nowotworu jest kierowany do przychodni przyklinicznej, zlokalizowanej w innym budynku. Dziennie do działających w niej gabinetów zgłasza się ponad 600 chorych! (...)
Warsztaty dla elektrokardiologów
Marzena Gałaga
Leczeniu schorzeń serca za pomocą elektroterapii poświęcone były II Jesienne Warsztaty Resynchronizacyjne, zorganizowane w dniach 24-25 listopada br. w Górnośląskim Centrum Medycznym w Katowicach. W strukturze tego ośrodka działa m.in. Klinika Elekrokardiologii Śląskiej AM - ośrodek, w którym wszczepia się najwięcej stymulatorów serca w Polsce (rocznie ok. 1300-1500). Około stu uczestników warsztatów z uwagą śledziło przebieg kilku zabiegów transmitowanych na żywo z sal operacyjnych. Do Katowic przyjechał również Philip Ritter - Francuz, który jako pierwszy kilka lat temu podjął się wykonania zabiegu wszczepienia stymulatora resynchronizującego. (...)
Nadzieja dla chorych na Parkinsona
Marzena Gałaga
Leczenie chorych na chorobę Parkinsona za pomocą stymulacji mózgu prądami stałymi to metoda stosowana na świecie dopiero od kilku lat. W Polsce jest nowością. Wykorzystuje ją zaledwie kilka ośrodków, m.in. Warszawa i Bydgoszcz. Teraz dołączyły do nich Katowice - czwarty w kraju i jedyny na południu Polski ośrodek, w którym wykonywane są tego typu zabiegi. Pierwszy taki zabieg przeprowadził, w Centralnym Szpitalu Klinicznym ŚAM, 6-osobowy zespół lekarzy 22 listopada br. u 60-letniej kobiety. (...)
WARTO WIEDZIEĆ
Wbrew woli pacjenta nie wolno
Stefan Ancerewicz
Oświadczenie dorosłego człowieka, sporządzone na wypadek utraty przytomności, że nie wyraża on zgody na dany zabieg czy metodę leczenia, jest dla lekarza wiążące bez względu na motywy takiego oświadczenia. Stanowisko takie znajduje uzasadnienie także w europejskiej konwencji o ochronie praw człowieka i godności istoty ludzkiej wobec zastosowań biologii i medycyny, która nakazuje uwzględniać życzenia pacjenta dotyczące interwencji na jego ciele. Tego głosu wymiaru sprawiedliwości wszyscy lekarze muszą posłuchać - bez względu na osobistą ocenę wiary świadków Jehowy i nakazów religijnych z niej płynących. (...)
Wieści z wokandy
Kosztowny uszczerbek
Jacek A. Świeca
Przed Sądem Okręgowym w Koszalinie toczy się interesujący proces. Wojciech D., znany lekarz chirurg, został pozwany przez swoją byłą pacjentkę. Kobieta chciała operacyjnie powiększyć sobie biust. Zabieg kosztował 5,5 tys. zł. Kobieta twierdzi obecnie, iż na biuście występują blizny, najprawdopodobniej pozostawione przez lancet. Pacjentka domaga się odszkodowania w wysokości 65 tysięcy złotych. Niniejsza sprawa obejmuje wyłącznie tzw. roszczenie odszkodowawcze. Oczywiście, kwestię ewentualnej odpowiedzialności lekarza stwierdzi ostatecznie sąd cywilny. Niemniej jednak można się pokusić o krótką charakterystykę omawianej sytuacji, choć wyłącznie pod kątem teoretycznoprawnym. (...)
Bezpieczny szpital
Krystian Oleszczyk
Udzielanie świadczeń zdrowotnych jest procesem zapoczątkowanym obiektywnymi potrzebami i/lub subiektywnymi oczekiwaniami pacjenta. Język norm rodziny ISO 9000 określa ten moment jako wejście. W procesie diagnozy, terapii ostrej fazy i leczniczej rehabilitacji, dzięki wielu czynnościom osiąga się obiektywnie mierzalny wynik i subiektywnie odczuwaną przez pacjenta satysfakcję. (...)
Z DROGI...
Jakie światełko?
Andrzej Musiałowicz
Minister przemówił, na szczęście językiem, który rozumiemy i wyartykułował to, o czym wie prawie każdy dyrektor zakładu opieki zdrowotnej, a co niestety nie jest powszechną wiedzą polityków. Można zapytać oczywiście, dlaczego czas na reformowanie systemu to 7 lat, a nie 5 lub 12? Zostawmy jednak krytykę tym, którzy zamiast wnosić dobre pomysły, wolą je tylko oceniać. Najważniejsze, że zamiast niespełnialnej obietnicy raju od jutra, ogłoszono potrzebę długotrwałej, mozolnej pracy nad prostą i trwałą konstrukcją. Cudownych projektów i eksperymentów zmieniających system mieliśmy w ostatnich latach dostatek, przyszedł czas na normalność. (...)
OKIEM DYREKTORA
Negocjowanie w ramach kontraktowania
Janusz Atłachowicz
Sprawdziły się obawy, że tylko szef NFZ zna zasady kontraktowania oraz że nie wszyscy dotychczasowi oferenci spełnią wygórowane warunki postawione przez NFZ. Potwierdziła to już pierwsza tura "negocjacji". W tym roku negocjuje się kontrakt nie na cały szpital, tylko na każdy oddział z osobna. Oddział Wielkopolski NFZ dokonał jeszcze dodatkowo podziału środków na podstawowe oddziały szpitalne na tzw. subregiony, obejmujące dawne województwa. Czemu to ma służyć, wie tylko, tym razem, dyrektor oddziału. (...)