Spis treściSZ nr 1–4/2006
z 9 stycznia 2006 r.
Stuknij na okładkę, aby przejść do archiwun rocznika 2006
AKTUALNOŚCI
TYLKO FAKTY
Marek Nowicki
Woo Suk Hwang okazał się oszustem. Chorzy - zwłaszcza ci na wózkach, którzy kibicowali postępowi jego prac badawczych, demonstrując nawet na ulicach - są w szoku. Cały świat naukowy jest w szoku. (...)
PANOPTICUM
Krótka zdrowotna kołderka
Marek Wójtowicz
Patologia-spychologia to efekt istnienia "krótkiej zdrowotnej kołderki", czyli niewystarczających od lat środków publicznych na sfinansowanie pełnych kosztów leczenia w każdym z segmentów rynku. NFZ dla złagodzenia tej spychologii dorzucił specjalistyce ambulatoryjnej, a zamroził ceny szpitalom. (...)
VOX EX SILESIA
To już było
Andrzej Sośnierz
Lekarze rodzinni to w tej chwili największa siła polityczna, jaką udało się wygenerować środowisku lekarskiemu i z tym faktem trzeba się pogodzić. Już po raz drugi postawili państwo pod ścianą, choć to właśnie państwo chciało ich pod tą ścianą postawić. Cóż, z rzeczywistością trzeba się liczyć. (...)
OPINIE
Księżycowa ekonomia
Marek Turkowski
Konsekwencją drastycznego wzrostu zobowiązań jest spadek wartości spzozów. Według księgowej metody wyceny, prawie połowa zakładów na koniec 2004 r. miała wartość ujemną. Gdyby zechcieć je "sprzedać" zgodnie z taką wyceną - trzeba by szczęśliwemu nabywcy przekazać je gratis. (...)
Model konsolidacji
Władysław Sidorowicz
Wisi nad nami groźba rozpadu systemu leczniczego. Ostry deficyt środków uniemożliwia podtrzymywanie funkcjonowania istniejącej sieci placówek. Dziś, gdy otoczenie służby zdrowia jest sprywatyzowane i zorientowane na racjonalne gospodarowanie, nie da się w nieskończoność poszukiwać źródeł finansowania zakładów w leki, żywność, wodę, prąd, ciepło etc. kosztem dostawców, którym placówki permanentnie nie płacą. Co więcej, trzeba się obawiać efektu domino, gdy proces załamania przybierze niekontrolowany charakter. Rozpoczynająca się kampania polityczna związana z wyborami samorządowymi nie sprzyja podejmowaniu trudnych decyzji. (...)
RATOWNICTWO
Pogoda dla ratownictwa
Konrad Pszczołowski
Po kilku latach zastoju znowu powraca pogoda dla ratownictwa. To z jednej strony cieszy, z drugiej - przykre, że dopiero tragiczne wydarzenia i stan realnego zagrożenia terroryzmem powodują ocknięcie się i wzrost świadomości decydentów. W ubiegłym roku byłem uczestnikiem kilku imprez ratowniczych, na których sporo miejsca poświęcono zdarzeniom masowym i rozwiązywaniu sytuacji kryzysowych, związanych zwłaszcza z możliwymi aktami terroru. W Inowrocławiu jak co roku spotkali się ci, którzy od lat z zapałem walczą o rozwój ratownictwa w Polsce. Wymieniają tu doświadczenia, poszerzają wiedzę. Przez 10 lat Inowrocław stał się znanym w Polsce ośrodkiem konferencji ratowniczych. To tu powstało pierwsze w Polsce Centrum Powiadamiania Ratunkowego (CPR) i pierwszy Szpitalny Oddział Ratunkowy (SOR). (...)
KLINIKA
Zaburzenia lękowe - rozpowszechnienie, klasyfikacja i diagnostyka
Aleksander Araszkiewicz
Dane epidemiologiczne wskazują, że wśród wszystkich pacjentów korzystających z usług lekarzy ogólnych i rodzinnych 20-33% to osoby z problemami z zakresu zdrowia psychicznego, a według niektórych autorów - dotyczą one nawet 40-50%. Jednocześnie stwierdza się, że lekarze podstawowej opieki zdrowotnej rozpoznają zaburzenia psychiczne jedynie u 2,5-4,9% osób zgłaszających się po pomoc. W badaniach brytyjskich Goldberg i Huxley określili, że zaburzenia psychiczne występują u 250 na 1000 mieszkańców w populacji ogólnej. Zdaniem tych badaczy, u pacjentów korzystających z podstawowej opieki medycznej zaburzenia psychiczne występowały u 230 na 1000 pacjentów, jednak tylko 17 pacjentów na 1000 kierowano do psychiatry. (...)
PROFILAKTYKA
"WROCARD" Program Profilaktyki Sercowo-Naczyniowej
Ostrzeżenie dla 40-latków
Ewa Krupczyńska
Wydział Zdrowia Urzędu Miejskiego we Wrocławiu wraz z Centrum Kardiologicznym "Pro Corde" i przy współpracy z praktykami lekarzy rodzinnych i 5 NZOZ-ami prowadzi od 1998 roku program profilaktyki chorób sercowo-naczyniowych "WROCARD" dla osób w wieku 40 i 50 lat. Program jest finansowany przez Zarząd Miasta. (...)
NAUKA
Evidence Based Medicine (1)
Po nitce do kłębka - czyli jak narodziły się badania kliniczne
Justyna Kowalska, Tomasz Kosieradzki
Twierdzenie "Primum non nocere" jest jedną z pierwszych regulacji etycznych, jakie pojawiły się w medycynie. Przypisuje się je Hipokratesowi, nazywanemu ojcem medycyny, gdyż to dzięki niemu medycyna została przeciwstawiona zabobonom i praktykom uzdrowicielskim i uznana za dziedzinę nauki. Niestety, przez kolejne wieki owa "naukowość" zaczęła przeważać, a medycyna - stając się sztuką samą w sobie - postrzegać pacjenta jedynie jako bezwolny przedmiot swoich działań, bez żadnych praw. Według profesora Gonzalo Herranz (University of Navarre) zasadę "Primum non nocere" wprowadzono do praktyki medycznej ponownie dopiero na początku XIX wieku, czyli ponad 2000 lat od jej sformułowania. (...)
Etanercept skuteczny w chorobach reumatycznych
Podczas dorocznego kongresu Europejskiej Ligi ds. Walki z Reumatyzmem (EULAR) w Wiedniu przedstawiono wyniki badań klinicznych dotyczące stosowania etanerceptu (rozpuszczalnego receptora dla TNF-alfa) w leczeniu reumatoidalnego zapalenia stawów (RZS), zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa (ZZSK) i łuszczycowego zapalenia stawów (ŁZS). Dane te potwierdzają skuteczność i tolerancję terapii etanerceptem, podawanym w skojarzeniu lub w monoterapii. (...)
EDUKACJA
MEDUKACJA
Bądź LEPszy w testach
Grzegorz Napiórkowski
Pytania testowe, których zakres pokrywa się z LEP. Prawidłowe odpowiedzi wraz z komentarzami. (...)
POLEMIKI
Wojna pępowinowa
Bank kontratakuje
Jakub Baran
Proszę o zamieszczenie sprostowania w związku z artykułem "Wojna pępowinowa" (SZ z 10 października 2005 r.) W artykule tym znalazło się szereg nieprawdziwych bądź niesprawdzonych informacji, które godzą w wizerunek komercyjnych banków krwi pępowinowej, w tym naszej firmy. "Dotąd nie opracowano metod namnażania komórek macierzystych in vitro" - stwierdza autor i jest to oczywista nieprawda. (...)
Wojna pępowinowa
Oświadczenie
Stefan Pechciński
Całkowicie podtrzymuję moje stwierdzenia, zawarte w wywiadzie "Wojna pępowinowa", który przeprowadził ze mną dr Konrad Pszczołowski. Załączam dodatkową opinię w tej sprawie Konsultanta Krajowego w dziedzinie hematologii, prof. dr. hab. med. Wiesława Jędrzejczaka. (...)
Wojna pępowinowa
Zdaniem eksperta
Wiesław Jędrzejczak
Zwrócono się do mnie, abym ustosunkował się do listu Pana Jacka Barana, wiceprezesa Zarządu Polskiego Banku Komórek Macierzystych SA dotyczącego artykułu "Wojna pępowinowa". Autor listu kwestionuje szereg stwierdzeń w tym artykule, ponieważ obnażają one charakter procederu, którym się zajmuje. Ale po kolei... (...).
Wojna pępowinowa
Stanowisko panelu ekspertów powołanego przez Ministra Zdrowia, w sprawie bankowania krwi pępowinowej
Obecnie nie ma podstaw naukowych, aby państwo lub finansowane ze środków publicznych zakłady służby zdrowia w jakikolwiek sposób promowały lub wspierały tworzenie bazy (podstaw) do wykorzystania krwi pępowinowej do przeszczepów autogenicznych, jak też prowadziły banki krwi pępowinowej o takim przeznaczeniu. Stanowisko to nie narusza wolności, przedsiębiorczości i swobody obywateli w zawieraniu transakcji komercyjnych. (...)
KONTRAKT
Początek karnawału
Halina Pilonis
2 stycznia gabinety lekarzy rodzinnych zrzeszonych w PZ były otwarte. Członkowie PZ nie mieli podpisanych kontraktów, ale dzień wcześniej minister Religa obiecał na poz dodatkowe 240 mln zł. Prezes Miller powiedział potem, że pieniądze te i tak trafiłyby do lekarzy rodzinnych, protest PZ nie miał na ten wzrost żadnego wpływu. (...)
O proteście PZ
Władze państwowe muszą sobie zdawać sprawę, że utrzymywanie niedofinansowania sektora ochrony zdrowia i skandalicznie niskich, niegodnych wynagrodzeń jego pracowników może doprowadzić do masowych protestów także w innych niż poz częściach systemu. Odpowiedzialność za skutki takiego rozwoju wypadków spadnie na rządzących krajem. (...)
Polsko-niemiecka wymiana doświadczeń
Halina Pilonis
PZ zaczyna współpracę z niemieckim Zrzeszeniem Lekarzy Kas Chorych. - Doświadczenia niemieckie są dla nas bardzo pomocne - uważa Janusz Tylewicz z sekretariatu PZ. Kontakty z niemieckimi lekarzami były zresztą inspiracją do stworzenia Porozumienia Zielonogórskiego. (...)
WARTO WIEDZIEĆ
Umowy i wypowiedzenia
Stefan Ancerewicz
Umowy o pracę mogą być zawarte: na czas określony lub nieokreślony, na zastępstwo lub okres próbny, by wymienić tylko najczęściej występujące. W codziennym życiu lekarzy-przedsiębiorców rodzi to wątpliwości, które z tych umów można wypowiedzieć, na jakich zasadach i w jakim trybie. (...)
Z PAMIĘTNIKA WIEJSKIEJ LEKARKI
Pryszcze
Janina Banachowska
Zadzwonił wczesnym wieczorem, kiedy gasnący dzień mieszał się ze światłem zapalonej lampy. Czy może przyjechać, bo na twarzy ma jakieś pryszcze? Poradziłam, by przyjechał w dzień, kiedy ja te pryszcze będę mogła dokładnie obejrzeć, a nie akurat gdy nadchodzi noc. (...)
SZPITAL POLSKI
Kontrakty 2006
(s.)
Większość szpitali podpisała kontrakty na 2006 r. Pieniędzy na świadczenia szpitalne będzie więcej niż w ubiegłym roku o ok. 3-4%. Ale dla zadłużonych szpitali nie oznacza to odczuwalnej poprawy. Czeka je kolejny rok walki o przetrwanie. Najgorsza sytuacja panuje obecnie w woj. mazowieckim. 2 stycznia Centrum Zdrowia Dziecka poinformowało o zaprzestaniu od 10 stycznia przyjmowania pacjentów w unikatowych, niezbędnych oddziałach Rehabilitacji Neurologicznej i Rehabilitacji Ogólnopediatrycznej. (...)
OIT w Łodzi
Już przed Sylwestrem w Wojewódzkim Specjalistycznym Szpitalu im. dr. Wł. Biegańskiego w Łodzi otwarto Oddział Intensywnej Terapii, który powstał dzięki dofinansowaniu w 75% ze środków Unii Europejskiej w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego. Z uwagi na specyfikę szpitala, który jest największym w województwie ośrodkiem leczenia chorób zakaźnych oraz planami utworzenia w szpitalu Centrum Leczenia i Diagnozowania Chorób Zakaźnych, OIT służyć będzie także w razie ewentualnego zagrożenia bioterroryzmem. (...)
SOR dla Wrocławia
W Wojskowym Szpitalu Klinicznym we Wrocławiu rozpoczął pracę największy i najnowocześniejszy w Polsce oddział ratownictwa medycznego. To drugi SOR w tym mieście. Oba nie zdołają jednak zaspokoić wszystkich potrzeb; zdaniem specjalistów aglomeracje wielkości Wrocławia powinny mieć co najmniej 5 specjalistycznych oddziałów ratunkowych. Ponad 60% śmiertelnych ofiar wypadków w Polsce nadal umiera w drodze do szpitala; z danych Ministerstwa Zdrowia wynika, że ponad 40% poszkodowanych dociera do szpitali specjalistycznych ponad 3 godziny po wypadku. (...)
Supertomograf dla dzieci
Pracownia diagnostyki komputerowej Wojewódzkiego Szpitala Dziecięcego przy ul. Niekłańskiej w Warszawie została wyposażona w supernowoczesny skaner o konfiguracji 16-warstwowej - pierwsze tego typu urządzenie w Polsce. Zwarta budowa tomografu i zaledwie 68 - centymetrowa głębokość okola umożliwiają łatwy dostęp do pacjenta. Czas badania skrócił się o 68%. Aparat będzie służył do wszechstronnej diagnostyki nieinwazyjnej, wczesnego wykrywania schorzeń i monitorowania terapii, jak również do szybkiego diagnozowania w przypadkach nagłych. (...)
Transplantacja szpiku w Poznaniu
Klinika Onkologii, Hematologii i Transplantologii Pediatrycznej AM w Poznaniu wzbogaciła się o nowy Dziecięcy Oddział Transplantacji Szpiku. Starania o jego utworzenie podjęło przed 6 laty Stowarzyszenie Wspierania Rozwoju Transplantacji Szpiku u Dzieci. Budowę rozpoczęto dzięki zaangażowaniu firmy Janssen-Cilag Polska, która przekazała na ten cel 700 tys. zł. (...)
Jak zwalniać
Stefan Ancerewicz
Wątpliwości związane z postanowieniami prawa pracy w sprawach, wydawałoby się, dobrze znanych, rodzą się często. Dotyczą one m.in. kwestii związanych z wypowiedzeniem umowy o pracę. Zdarza się, że przy zachowaniu innych wymogów merytorycznych i formalnych pracodawca w wypowiedzeniu umowy o pracę określił inny niż przewidziany przepisami okres wypowiedzenia. Wynika to czasem z porozumienia z pracownikiem, który chcąc zachować prawo do dni wolnych na poszukiwanie pracy (o czym poniżej) godzi się na szybsze rozwiązanie stosunku pracy, choć nie na mocy porozumienia stron. W takiej sytuacji trzeba jednak pamiętać o treści art. 49 Kodeksu pracy. (...)
Portret szpitala
Rodzić u Czerwiakowskiego
Halina Kleszcz
W 2002 r. Szpitalowi im. Czerwiakowskiego groziło widmo likwidacji. Urząd Marszałkowski postawił sprawę jasno: jedyna szansa to przekształcenie w podmiot niepubliczny. - W tym czasie z rynku usług położniczych wypierała nas konkurencja: prywatne szpitale "Ujastek" w Nowej Hucie oraz w Niepołomicach - przyznaje dr n. med. Antoni Marcinek, dyrektor Szpitala Położniczo-Ginekologicznego im. Rafała Czerwiakowskiego w Krakowie od 1998 r. - Publiczna jednostka generowała koszty i powiększała dług. Wybraliśmy rozwiązanie: spółka pracownicza - z nadzieją, że uratujemy miejsca pracy, bo za nami przemawia lokalizacja w centrum Krakowa, niezłe wyposażenie, kwalifikacje zespołu, doświadczenie, zaufanie pacjentek. (...)
Z DROGI...
K(rok) do tyłu
Andrzej Musiałowicz
Koniec roku nie napawał optymizmem. A jeszcze przed świętami życzyliśmy sobie szczerze wszystkiego najlepszego i wreszcie racjonalnych decyzji w opiece zdrowotnej. Miało być lepiej, wyszło jak zwykle. Przeciąganie liny w podstawowej opiece zdrowotnej zapewne osiągnęło apogeum. Chyba że ktoś naprawdę myślał o zmilitaryzowaniu praktyk lekarzy rodzinnych. Pomysł niebywały, ale to też owoc lat niekonsekwencji, nieprzejrzystości, nielojalności, niespójności i wszystkiego innego na "nie" w systemie opieki zdrowotnej. (...)
OKIEM DYREKTORA
Klincz
Janusz Atłachowicz
Końcówka tego roku to okres szczególnie nerwowy dla zarządzających zakładami opieki zdrowotnej. Wynika to z faktu rozstrzygnięcia postępowań konkursowych, które ogłosił Narodowy Fundusz Zdrowia. Zakończenie negocjacji lub rokowań i podpisanie protokołu uzgodnień stanowią moment decydujący o poziomie finansowania w nowym roku. Niejednokrotnie, w wyniku znacznego obniżenia kontraktu lub jego podwyższenia (to drugie występuje rzadziej), zarządzający musi podejmować decyzje zarówno operacyjne, jak i strategiczne o zmianach w strukturze organizacyjnej zakładu. A sytuacja w systemie ochrony zdrowia podlega bardzo dynamicznym zmianom. I jest to dodatkową trudnością w podejmowaniu decyzji. (...)