Spis treściSZ nr 31–34/2006
z 1 maja 2006 r.
Stuknij na okładkę, aby przejść do archiwun rocznika 2006
AKTUALNOŚCI
PANOPTICUM
Sądu Najwyższego naprawa systemu
Marek Wójtowicz
Ostatnio SN podjął dwie niezwykle ważne dla publicznego rynku zdrowotnego uchwały w sprawach bardzo trudnych, nie dających się rozstrzygnąć w standardowym trzyosobowym składzie sędziowskim. Co ciekawe, w obu tych sprawach problem został wywołany tzw. ustawą "lex 203". (...)
VOX EX SILESIA
Plagi egipskie
Andrzej Sośnierz
Trwa festiwal obietnic. Ministerstwo uznało, że to najlepsza metoda rozwiązywania sporów, które stopniowo ogarniają - zniecierpliwione brakiem perspektyw - środowiska pracowników ochrony zdrowia. Ta prosta reakcja na protesty i postulaty jest na pozór logiczna. Chcą pieniędzy - dajemy pieniądze. (...)
TYLKO FAKTY
Problem w zarodku
Marek Nowicki
W zeszłym roku Klinika Art Medica ze Szczecina nagle postanowiła zrezygnować z leczenia niepłodności. Były szef zarządu firmy przerzucił się na bardziej dochodową laseroterapię. Zamrożonych zarodków pozbył się w bardzo prosty sposób: sprzedał je razem z niepotrzebnym już sprzętem klinice InviMed z Warszawy. (...)
Komornik refunduje podwyżki 203 zł
Halina Pilonis
Ponad 2 mld zł będzie musiał zapłacić szpitalom NFZ z tytułu roszczeń związanych z wypłatą podwyżek wynagrodzeń na mocy tzw. ustawy 203, jeśli tak zadecydują sądy - poinformował prezes NFZ Jerzy Miller. Część oddziałów Funduszu po przegranych procesach już wypłaciła szpitalom pieniądze na podwyżki. Z konta świętokrzyskiego oddziału NFZ komornik zabrał 540 tysięcy zł. (...)
PROTEST
Przed sejmową debatą
Halina Pilonis
Politycy od lat powtarzają, że lekarzom nie trzeba zwiększać pensji, bo "i tak sobie poradzą". Dziś lekarze stanowczo oświadczają, że mają dosyć stałego dorabiania w kilku miejscach czy przyjmowania dowodów wdzięczności od pacjentów. Żądają godziwych wynagrodzeń. (...) Po proteście minister rozpoczął poszukiwania pieniędzy na podwyżki. Podczas spotkania ze związkowcami na Śląsku opowiedział się za zwiększaniem nakładów na opiekę zdrowotną z ok. 4 proc. do 6 proc. PKB w ciągu czterech lat (wzrost o 0,5 proc. PKB rocznie). Dla pracowników służby zdrowia to jednak obietnica zbyt mglista, zwłaszcza że wydatki budżetu państwa wciąż są rozdęte, a same zobowiązania zagraniczne wynoszą już 46 proc. PKB. (...)
Wielkopolska
Urlop na żądanie
Anna Staśkiewicz
Kwietniowy protest służby zdrowia odczuli głównie pacjenci, oczekujący w szpitalach na zabiegi. Operacje zaplanowane na 7 kwietnia nie mogły się odbyć, bo przeciwko niskim zarobkom i nakładom na służbę zdrowia zbuntowało się w Wielkopolsce ponad 80 proc. lekarzy. W największym poznańskim szpitalu przy ul. Juraszów, który liczy 700 łóżek, z jednodniowego urlopu na żądanie skorzystała połowa lekarzy. (...)
Dolny Śląsk
Pustki w przychodniach
Pustki panowały we wrocławskich przychodniach, nie było dużego ruchu w izbach przyjęć w szpitalach. Pacjenci o przewidzianym na 7 kwietnia proteście byli poinformowani kilka dni wcześniej (we wszystkich przychodniach i szpitalach wisiały informacje o strajku) i większość przełożyła wizyty na inny termin. W przychodniach, które pełniły dyżury, przyjmowano pacjentów w nagłych przypadkach. (...)
Medyczna "normalka"
No i mamy prawie powszechny niby-strajk lekarzy i obiecanki rządowe, że będzie więcej pieniędzy na wynagrodzenia w służbie zdrowia. Ale najśmieszniejsze jest to, że obie strony wiedzą, że to działania "na niby". Lekarze strajk i tak przerwą (niezależnie od gróźb Pana Dorna w sprawie kamaszy), a rząd pieniędzy nie da, bo nie ma. A nawet jeśliby dał, to nie tym, którzy na nie zasługują i nie za pracę, tylko za etaty i stanowiska. (...)
Światowy Dzień Chorych na Hemofilię
Poprawić dostęp do leków!
(MM)
17 kwietnia, po raz pierwszy w Polsce, obchodziliśmy Światowy Dzień Chorych na Hemofilię. Szacuje się, że na świecie jest ich około 350 tysięcy. W naszym kraju na hemofilię i inne wrodzone zaburzenia krzepnięcia krwi cierpi ponad 3,5 tysiąca osób. Hemofilia jest chorobą rzadko występującą, jednak koszty jej leczenia są bardzo wysokie (ok. 100 tys. zł rocznie za pacjenta), a dostęp do niezbędnych leków mocno zróżnicowany. (...)
Wielkopolski RUM jeszcze nie ruszył
Spóźniony eksperyment
(MM)
Wbrew optymistycznym zapowiedziom prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia Jerzego Millera i ministra zdrowia Zbigniewa Religi, pilotażowy system elektronicznego Rejestru Usług Medycznych nie ruszył w kwietniu w Wielkopolsce. I nie wiadomo, kiedy zostanie uruchomiony. Funduszowi udało się jak dotąd tylko podpisać umowę serwisową z firmami informatycznymi, która jest podstawą do realizacji tego przedsięwzięcia. (...)
KONFERENCJE
Compliance
Znaczenie compliance w systemie ochrony zdrowia
Anna Gielewska
Debata na ten temat zainaugurowała cykl konferencji pod wspólnym tytułem "Jak poprawić efektywność leczenia w Polsce", których organizatorem jest nasza redakcja. Honorowy patronat nad cyklem objął minister Zbigniew Religa, naukowy nad pierwszą konferencją: Polskie Towarzystwo Alergologiczne, Polskie Towarzystwo Nadciśnienia Tętniczego i Polskie Towarzystwo Psychiatryczne. (...)
OPINIE
Należy robić wszystko, aby jednoczyć środowisko medyczne wokół problemów strategicznych
Manewrowanie w unijnym labiryncie
Ryszard Kijak
Po wejściu Polski do Unii Europejskiej przybyło nam kilka międzynarodowych pięter lobbystycznych, konsultacyjnych i decyzyjnych. Jest to istny labirynt. Kto szybciej nauczy się w nim poruszać, ten będzie miał lepsze perspektywy oddziaływania z zewnątrz na swoją wewnętrzną sytuację krajową. Ponieważ polski system opieki zdrowotnej jest fatalny, skrajnie niekorzystny zarówno dla pacjentów, jak i dla pracowników, jedną z dróg jego poprawy jest aktywność na forum międzynarodowym. Dlatego nasze organizacje działające w ochronie zdrowia powinny jak najprędzej wgryźć się w europejskie struktury i znaleźć tam sobie takie miejsce, które umożliwiałoby im wpływ na podejmowane decyzje. (...)
ROZMOWA
Wiceminister Bolesław Piecha o podnoszeniu wynagrodzeń
Źródła sfinansowania podwyżek
Stanęliśmy przed bardzo poważnym dylematem: czy chcemy dążyć do powtórzenia rozwiązań osławionej ustawy 203. Rząd już raz w podobnej sytuacji dał na papierze dodatkowe 203 zł miesięcznie na pielęgniarkę, położną i lekarza, a w następnym roku - jeszcze kolejne 113 zł. I do dzisiaj ma problemy z realizacją tego pomysłu. (...)
FARMACJA
Rośnie sprzedaż leków na receptę
MM
Według danych IMS Health, w okresie styczeń - luty 2006 roku całkowita wartość rynku farmaceutycznego w Polsce - w cenach producenta netto - wzrosła o 2% w porównaniu do analogicznego okresu ubiegłego roku i osiągnęła wartość 2,5 mld zł. Wartość rynku aptecznego wzrosła o 1,1%, przy czym segment leków przepisywanych na receptę wzrósł o 3,4%. Stosunkowo niewielka liczba ostrych infekcji dróg oddechowych na początku roku spowodowała, że spadki dotknęły głównie segmenty leków przeciwinfekcyjnych i stosowanych w chorobach układu oddechowego (m.in. w przeziębieniach). (...)
Jak obniżyć koszty farmakoterapii
HP
Wzrasta liczba pacjentów realizujących w całości recepty lekarskie - wynika z raportu PBS. Obecnie co 14. pacjent nie wykupuje leków ze względów finansowych; 2 lata temu co szósty. Zdaniem krajowych firm farmaceutycznych, zwiększenie dostępności leków spowodowane jest wzrostem liczby generyków na listach refundacyjnych. Krajowi producenci leków podkreślają, że szybsze wpisywanie generyków na listy refundacyjne może obniżyć koszty farmakoterapii w Polsce. (...)
KLINIKA
Polityka zdrowotna w diabetologii
Jacek Sieradzki
8-krotnie mniejsze koszty leczenia cukrzycy bez powikłań w stosunku do kosztów terapii powikłań nie znajdują odzwierciedlenia w finansowaniu opieki diabetologicznej. Tak istotne procedury, jak leczenie początkowe i opieka łączona cukrzycy są całkowicie niedofinansowane, co powoduje gorszą jakość leczenia i generowanie powikłań. Zupełnie zlekceważona i pomijana w finansowaniu jest edukacja diabetologiczna, kluczowa dla dobrego wyrównania cukrzycy, wymagająca czasu, wyszkolonego personelu i ciągłego, powtarzanego stosowania. Procedury diabetologiczne generalnie są jednymi z najniżej wycenionych w katalogu Narodowego Funduszu Zdrowia. (...)
Zespół stopy cukrzycowej
Teresa Koblik
Zespół stopy cukrzycowej, przewlekłe powikłanie cukrzycy, stanowi istotny problem zdrowotny chorych z cukrzycą. Jest jedną z najczęstszych przyczyn niepełnosprawności, gorszego komfortu życia, a także jego skrócenia. W przebiegu cukrzycy typu 1 występuje najczęściej po wielu latach trwania choroby, ale w cukrzycy typu 2 dużo wcześniej, także w związku z występowaniem zmian naczyniowych o typie miażdżycy. Czas gojenia, jak wykazało wielu autorów, zależy od etiologii schorzenia. Szybsze gojenie obserwujemy w przebiegu ran neuropatycznych, wolniejsze w neuropatyczno-niedokrwiennych. (...)
NAUKA
PET i chłoniaki
Justyna Kowalska
Międzynarodowa Grupa Robocza Amerykańskiego Towarzystwa Hematologicznego opracowała nowe standardy wczesnej diagnostyki i oceny skuteczności terapii chłoniaków. Nowe wytyczne weryfikują dotychczasowe kryteria rozpoznawania wczesnych postaci węzłowej i pozawęzłowej postaci chłoniaków nieziarniczych i ziarnicy z uwzględnieniem grup wiekowych. Dodatkowo uaktualniono także zalecenia dotyczące zastosowania pozytronowej tomografii emisyjnej (PET), konwencjonalnej tomografii komputerowej, metod histochemicznych i cytometrii przepływowej w procesie diagnostycznym i ocenie odpowiedzi na leczenie. (...)
Polski medal w Paryżu
PAP, AG
Profesor Andrzej Borkowski, urolog z AM w Warszawie, odebrał Medal Willy Gregoira podczas tegorocznego Kongresu Europejskiego Towarzystwa Urologicznego (EAU) w Paryżu. Nagroda przyznawana jest za zasługi dla rozwoju urologii w Europie. - Reprezentowałem przez wiele lat naszą część Europy w zarządzie Towarzystwa. Myślę, że doceniono to i nagrodzono moją pracę - mówi prof. Borkowski. (...)
Tańsze leki antyretrowirusowe i test na HIV
Justyna Kowalska
Fundacja Billa Clintona wynegocjowała niższe ceny dla kilku szybkich testów serologicznych wykrywających zakażenie HIV. Firmy Chembio, Orgenics, Qualpro Diagnostics i Shanghai Kehua będą oferowały testy w cenie od 49 do 65 centów za sztukę. Pozwoli to obniżyć koszty diagnostyki do 50%. Jednocześnie Fundacja wynegocjowała z producentami generycznych leków antyretrowirusowych (Cipla, Ranbaxy, Strides Arcolab Aspen Pharm.) obniżenie ceny efavirenzu oraz abacaviru. Roczny koszt leczenia będzie obecnie wynosił odpowiednio 240 i 447 USD. (...)
Dziewczynka o dwóch sercach
PAP, TK
Brytyjka, której 10 lat temu przeszczepiono serce od dawcy - z zachowaniem jej własnego organu - a ostatnio przeszczep usunięto, wraca do zdrowia. Jej własne serce "odpoczęło" i działa prawidłowo - poinformowali kardiochirurdzy z londyńskiego szpitala, w którym przeprowadzono operację. To prawdopodobnie pierwszy taki przypadek na świecie. (...)
Rekordowe guzy
PAP
Lekarze hiszpańscy z baskijskiego miasta Cruces usunęli olbrzymiego, 60-kilogramowego guza kobiecie z objawami ciężkiej otyłości. Po usunięciu nowotworu u pacjentki wykonano operację rekonstrukcyjną. (...)
Doniesienia naukowe
- Ranolazyna poprawia kontrolę glikemii
- Otyłość a śmiertelność i chorobowość osób w wieku średnim
SYLWETKA
Ryś w Komisji Europejskiej
(MM)
Andrzej Ryś, wiceminister zdrowia w rządzie Jerzego Buzka, wygrał konkurs na stanowisko dyrektora departamentu zdrowia publicznego w Dyrektoriacie Generalnym Zdrowia i Ochrony Konsumentów Komisji Europejskiej. Był jednym z 75 kandydatów. Nowe obowiązki zacznie pełnić najprawdopodobniej na początku czerwca br. Do jego zadań będzie należała m.in. współpraca z Europejskim Ośrodkiem Kontroli i Prewencji Chorób (ECDC) w Sztokholmie oraz Światową Organizacją Zdrowia (WHO). Będzie kierował 140-osobowym zespołem. (...)
Cztery lata wytężonej pracy
(MM)
Prof. dr hab. n. med. Grzegorz Opala, kierownik Katedry i Kliniki Neurologii Wieku Podeszłego Śląskiej AM w Katowicach, został członkiem Word Federation of Neurology Education Commitee na lata 2006-2010. Jest jednym z 9 przedstawicieli Europy i jedną z 5 osób reprezentujących Unię Europejską w tej organizacji. (...)
EDUKACJA
MEDUKACJA
Bądź LEPszy w testach
Grzegorz Napiórkowski
Pytania testowe, których zakres pokrywa się z LEP. Prawidłowe odpowiedzi wraz z komentarzami. (...)
KONTRAKT
O propozycjach zmian w ustawie zdrowotnej
Druga młodość Religi
tylo
Trwoga mnie ogarnęła, kiedy usłyszałem w radio, jak minister Religa postraszył protestujących medyków. - Jeśli lekarze będą się upierać przy swoich żądaniach podwyżek, to zmuszą mnie do działań, których chciałbym uniknąć - powiedział. Co prawda zapewnił, że nie chodzi o wzięcie lekarzy do wojska, ale zapowiedział błyskawiczne zmiany prawne, umożliwiające zmuszenie świadczeniodawców do udzielania pomocy chorym. Myślę, że ministrowi przypomniały się lata 50. z tzw. nakazami pracy i dlatego dopisał nowy artykuł do ustawy zdrowotnej: "Art. 159a. W przypadku wystąpienia okoliczności zagrażających zapewnieniu dostępu do określonych świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, minister właściwy do spraw zdrowia może nałożyć na podmioty udzielające świadczeń opieki zdrowotnej obowiązek podjęcia w ustalonym terminie określonych działań mieszczących się w zakresie udzielania świadczeń opieki zdrowotnej". (...)
SONDA
Na rozdrożu
Jaki jest stan polskiej medycyny rodzinnej w 2006 roku? O diagnozę poprosiliśmy ekspertów w dziedzinie ochrony zdrowia.
Zawracanie kijem Wisły
Andrzej Michalski
Lekarze postanowili w końcu dotrzeć do społeczeństwa i przedstawić mu swoje racje i potrzeby. Jedni zaproponowali zatrudnić w tym celu profesjonalną firmę, inni rozważają kolportowanie bezpłatnych ulotek i biuletynów dla zjednania sobie przychylności szerokich mas społecznych. Jakoś nie może trafić do świadomości medyków, że społeczeństwo zwyczajnie ich nie lubi. I nie należy się dać zwieść sondażom. Przeciętny Polak w badaniach sondażowych po prostu kłamie, czego dowodzą sondaże przedwyborcze, tak różniące się od wyników późniejszych wyborów. (...)
Unijne programy zdrowotne
Komputer wspomoże lekarzy rodzinnych
Ewa Krupczyńska
120 tys. euro otrzyma województwo dolnośląskie w ramach programu unijnego RIGHT na stworzenie programu komputerowego pomagającego lekarzom rodzinnym w diagnozie i podejmowaniu decyzji terapeutycznych. Jeśli program sprawdzi się na Dolnym Śląsku, będzie rozpowszechniany w całym kraju.
KSZTAŁCENIE
Negocjacje okiem socjologa
Halina Pilonis, Anna Gielewska
- Stworzyliście barykadę za konkretnym rozwiązaniem systemowym. I nie wiem, czy jesteście świadomi, że uruchomiliście pewne historyczne procesy - zwrócił się do przedstawicieli Porozumienia Zielonogórskiego prof. Paweł Ruszkowski podczas spotkania studentów socjologii Collegium Civitas w Warszawie z przedstawicielami PZ. (...)
MEDYCZNE BUDOWANIE
Więcej radiacji mniej konwekcji
Zygmunt Jazukiewicz
Jednym z najważniejszych elementów ogrzewania, które modernizujemy w zakładzie opieki zdrowotnej, są grzejniki. Stanowią one jedną z głównych pozycji w kosztach instalacji. Jeżeli przeciętny grzejnik płytowy kosztuje ok. 300-400 zł, to cała wymiana może nas kosztować, wraz z robocizną, brutto od ok. 10 tysięcy do kilkunastu tysięcy zł. Ale ta inwestycja się opłaci. (...)
PUBLIC RELATIONS
Pierwsze błędy kosztują najwięcej
Grzegorz Żurawski
Początek kryzysu jest kluczowy dla jego przebiegu. Organizacje nieprzygotowane na taką sytuację popełniają najwięcej prostych błędów właśnie w pierwszych godzinach jego trwania. Przede wszystkim w komunikacji. Ocenia się, że aż 75% błędów popełnianych jest w tym czasie. Dlatego ważne jest wcześniejsze opracowanie, i najlepiej umieszczenie w książce kryzysowej, procedur (...)
Z PAMIĘTNIKA WIEJSKIEJ LEKARKI
Czyżby wiosna?
Janina Banachowska
Sąsiad rozbijał lodowe połacie sztychówką, w pewnym momencie łopata ześlizgnęła się po lodzie i wbiła w nogę przecinając gumofilca. Szyć nie było co, opatrzyłam tylko i podałam surowicę przeciwtężcową, bo łopata używana była głównie do końskiego nawozu. Pacjent wściekły, bo przy tak drobnym zranieniu mógłby dalej pracować, ale nie ma drugich butów gumowych. (...)
SZPITAL POLSKI
Integracja na zdrowie
Adriana Wilczyńska
Jednym z ważniejszych elementów dobrego zarządzania jest emocjonalne związanie pracowników z firmą. Najprostszy sposób to odpowiednio wysokie wynagrodzenie. Jednak firmy, które nie mają tej możliwości, a do takich należą publiczne zakłady opieki zdrowotnej, muszą szukać innych dróg, aby doprowadzić do pozytywnego utożsamiania się pracownika z lecznicą. (...)
Informacje i zaświadczenia
Stefan Ancerewicz
Z początkiem roku weszło w życie rozporządzenie Ministra Zdrowia z 29 lipca 2005 r. w sprawie zakresu niezbędnych informacji gromadzonych przez świadczeniodawców, szczegółowego sposobu rejestrowania tych informacji oraz ich przekazywania podmiotom zobowiązanym do finansowania świadczeń ze środków publicznych (Dz.U. nr 176, poz. 1467). Rozporządzenie określa m.in. rodzaje wykorzystywanych nośników informacji oraz wzory dokumentów. (...)
Dwie dekady krakowskiej torakochirurgii
Rycerze polskiej chirurgii
Halina Kleszcz
To, że warszawiak, lek. med. Henryk Olechnowicz, mający już sukcesy zawodowe w stołecznym Instytucie Gruźlicy, przyjął propozycję z Krakowa, zawdzięczamy prof. Antoniemu Dziatkowiakowi. Namówił Olechnowicza do przeprowadzki - pod Wawelem czekało na niego samodzielne stanowisko i niezapisana karta torakochirurgii. Koledzy z Warszawy mówią o nim, że to "chirurg obojga stolic". Wyrocznia w sprawach torakochirurgii, zwłaszcza operacji tchawicy, prof. Hermes Grillo ze Stanów Zjednoczonych, na zjeździe chirurgicznym w Krakowie przed kilku laty chwalił dokonania Henryka Olechnowicza i zespołu Oddziału Chirurgii Klatki Piersiowej Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II. Stosowane tu techniki chirurgiczne i zgromadzony materiał; liczba zabiegów i skala ich trudności - mogą imponować - podkreślał. (...)
Z DROGI...
Poświątecznie
Andrzej Musiałowicz
Poświąteczne i wreszcie wiosenne klimaty każą poszukiwać pozytywnych sygnałów dobiegających z sektora opieki zdrowotnej w Polsce. Wpisując się w to ocieplenie obiecałem sobie spojrzeć na rzeczywistość przez różowe okulary. Przedsiębiorczość! Tysiące pracujących na swoim lekarzy, pielęgniarek i techników to już ogromny, bezcenny kapitał ludzki torujący drogę nowym rozwiązaniom w organizacji i funkcjonowaniu zakładów opieki zdrowotnej. Tego procesu emancypacji na szczęście nie da się już zatrzymać, choć w głowach polityków i związkowców zapewne plany takie wciąż się pojawiają. Ta armia wyzwolonych ludzi pokazuje codziennie, że pracę można wykonywać lepiej, szybciej i taniej, z większym pożytkiem dla świadczącego pracę. (...)
OKIEM DYREKTORA
To samo inaczej
Janusz Atłachowicz
Lekarze z Podkarpacia nie chcą przerwać protestu. Oczekują podwyżek od zaraz. Nie wierzą Ministrowi Zdrowia, który obiecuje podwyżki od nowego roku. Jest jednak postęp, gdyż minister zdementował informację, jakoby podwyżki miały być skierowane tylko do lekarzy. To cieszy. Minister zakłada w przyszłym roku wzrost przychodów Funduszu o 4 mld złotych. I cała ta kwota ma być podobno przeznaczona na podwyżki wynagrodzeń. Zagadką pozostaje sposób przekazania pieniędzy na podwyżki z NFZ do zozów. (...)