Spis treściSZ nr 64–67/2007
z 27 sierpnia 2007 r.
Stuknij na okładkę, aby przejść do archiwun rocznika 2007
WYDARZENIA
Hit jesieni?
Aleksandra Gielewska
W szpitalu w Radomiu zastrajkowali... pacjenci. Zażądali od protestujących od czerwca lekarzy natychmiastowego podjęcia pracy. W razie niespełnienia ich żądań - zapowiedzieli okupację szpitala i kierowanie spraw do prokuratury. Są wśród nich chorzy na raka. To pierwszy strajk tego typu. Wcześniej chorzy okupowali oddziały szpitalne, gdy miały być likwidowane lub przenoszone, solidaryzując się z ich personelem. Strajk pacjentów przeciw strajkującym lekarzom to jednak novum. (...)
Ewakuacja
Marek Nowicki
20 sierpnia dyrektor Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego w Rzeszowie zamieścił w "Gazecie Wyborczej" ogłoszenie, że poszukuje lekarzy specjalistów II stopnia: od chirurga począwszy, na okuliście skończywszy. Pensja - do 4 tysięcy złotych brutto. Tego samego dnia miał zostać ewakuowany do Krakowa pierwszy noworodek z przygotowywanego do zamknięcia rzeszowskiego oddziału neonatologicznego. Wojewódzki zespół zarządzania kryzysowego opracował program ewakuacji placówki. (...)
Pierwsze operacje w NAM
E.K.
W kompleksie Nowej Akademii Medycznej 9 sierpnia br. przeprowadzono pierwsze operacje. Na razie do budynku przy ul. Borowskiej we Wrocławiu przeprowadziło się 5 klinik: urologii, chirurgii małoinwazyjnej, reumatologii, ortopedii i neurologii. Docelowo mają tu działać 22 kliniki Akademickiego Szpitala Klinicznego, które obecnie mieszczą się w obiektach znajdujących się w różnych punktach Wrocławia. W nowym szpitalu jest 20 świetnie wyposażonych sal operacyjnych, sale chorych są najwyżej 3-osobowe (wszystkie z osobnymi łazienkami). Do dyspozycji pacjentów są też wygodnie i estetycznie urządzone dodatkowe pomieszczenia, gdzie mogą się spotkać z odwiedzającymi. (...)
Zdejmują kamień, uczą myć zęby
Aleksandra Kurowska
Higienistki stomatologiczne uzyskują prawny status ich zawodu. Zgodnie z projektem ustawy o niektórych zawodach medycznych, przyjętym w marcu br. przez rząd, zmienią nazwę - na "higienistki dentystyczne", zgodnie z międzynarodowym nazewnictwem. Kształcenie w tym zawodzie trwa w Polsce od lat 70. ub. wieku, jednak wciąż wielu pacjentów myli je z asystentkami lub pomocą stomatologiczną. Tymczasem tylko higienistka po 2-letnim studium policealnym lub studiach licencjackich ma prawo do prowadzenia profilaktyki w obrębie jamie ustnej. (...)
Ta albo żadna?
Aleksandra Kurowska
Nie minęły dwa miesiące od zamknięcia białego miasteczka, a pielęgniarki znów postawiły w stolicy namioty, tym razem pod Sejmem. Na każde posiedzenie ma przyjeżdżać ich delegacja z 4 województw, by mobilizować parlamentarzystów do pracy nad ustawą podwyżkową. Rządowy projekt nowelizacji ustawy nie zadowala ani pracowników służby zdrowia, ani pracodawców. Tuż przed zamknięciem tego wydania "SZ", PSL złożył alternatywną propozycję. Czytanie obu projektów zaplanowano na 23 sierpnia. Jeśli rozpoczną się nad nimi prace w komisjach, a w tzw. międzyczasie dojdzie do wyborów, posłowie mogą nie zdążyć uchwalić ustawy w tym roku. Dlatego politycy PiS zasugerowali: albo podwyżki na naszych zasadach, albo żadne. (...)
Popieram protest
Ewa Dąbrowska-Szulc
Wczesne popołudnie, wtorek 19 czerwca, Warszawa. Pogoda niemal tropikalna - upał, parno jak przed burzą. W Pałacu Staszica, siedzibie Polskiej Akademii Nauk, w jednej z sal Instytutu Filozofii i Socjologii, trwa seminarium Zakładu Badań nad Kobietami i Rodziną. Referat z cyklu "Kobiety - Feminizm - Demokracja", wygłoszony przez doktorantkę, wywołał gorącą dyskusję. W pewnej chwili hałas, dobiegający od Krakowskiego Przedmieścia, zmusza do zamknięcia okien. Na pytający wzrok pani profesor ktoś odpowiada, że to demonstracja pielęgniarek i położnych. (...)
"Lord Nelson" na zlocie Tall Ships Races 2007
Marek Wójtowicz
W 1977 r. w głowie nauczyciela szkolnego Christophera Ruuda powstał pomysł integracji pod żaglami osób pełno- i niepełnosprawnych. Rok później Ruud założył organizację charytatywną Jubilee Sailing Trust Ltd. (JST) z siedzibą w Southampton, Merlin Quay, Hazel Road SO19 7GB, UK (www. jst. org. uk). Próby wdrożenia poprzez JST ideałów jej założyciela na "normalnych" żaglowcach brytyjskich: TS "Royalist" i SV "Soren Larson" wykazały, że pomysł jest wspaniały, ale wymaga specjalnie zaprojektowanej, nowej, pozbawionej barier architektonicznych jednostki. I tak narodził się 55-metrowej długości bark "Lord Nelson", zaprojektowany przez Colina Mudie i wybudowany w latach 1984-1986. (...)
FELIETONY
Złudzenia kontra rzeczywistość
Andrzej Sośnierz
Ostatnie miesiące dobitnie ukazały, w jak trudnej sytuacji znajduje się polska służba zdrowia i przed jakimi trudnościami staną wszyscy ci, którzy chcieliby poprawić funkcjonowanie tego chorego organizmu. A zasadniczym problemem wcale nie są pieniądze. Ci, którzy koncentrują się głównie na tym aspekcie, niewątpliwie nie znajdą wyjścia z sytuacji, bo jeśli diagnoza jest niewłaściwa, wtedy i leczenie będzie nieskuteczne. (...)
PANOPTICUM
Pacjent komunikacyjny
Marek Wójtowicz
10 lipca prezydent podpisał ustawę z 29 czerwca 2007 r. o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Od 1 października zacznie wpływać na konto NFZ tzw. podatek Religi, czyli część obowiązkowego ubezpieczenia OC komunikacyjnego. (...)
Z PAMIĘTNIKA WIEJSKIEJ LEKARKI
Burza
Janina Banachowska
Burza zaczęła się na dobre. Zerwał się silny wiatr, spadły pierwsze krople deszczu. Nagle błysnęło, huknęło jak trzask złamanej gałęzi - to w drzewo rosnące tuż obok domu uderzył piorun. Pacjentka krzyknęła i zemdlała. Nie było rady, podałam jej Fenactil w iniekcji i siadłam do pisania recept. Nie miałam się co spieszyć, w taką pogodę tą drogą nie pojadę, bo się nie da. Burza musi przejść. Chora pomału przychodziła do siebie. Na wiadomość, że drzewo rosnące blisko domu zostało rozłupane przez piorun, znów omal nie zemdlała. (...)
PUNKTY WIDZENIA
Spieprzaj, polski dziadu!
Ryszard Kijak
Słynne słowa Lecha Kaczyńskiego: "Spieprzaj, dziadu!", skierowane 5 lat temu w czasie kampanii wyborczej na prezydenta Warszawy do mężczyzny chcącego koniecznie zaprezentować dygnitarzowi swoje zdanie, można śmiało przyjąć za obecną odpowiedź rządu na strajki lekarzy i protesty pielęgniarek, ale przede wszystkim - za reakcję władz na głosy pacjentów, domagających się ułatwienia dostępu do świadczeń medycznych i poprawy ich jakości na miarę XXI-wiecznego cywilizowanego kraju. (...)
Radykalnie i bezpiecznie
Elżbieta Zakrzewska
Ostatnią kwestią, na temat której mam ochotę się wypowiadać, jest ciągle jeszcze trwający strajk lekarzy. Lekarzem nie byłam, nie jestem i wszystko na to wskazuje, że już nigdy nie będę. Z lekarzami łączy mnie jedynie to, że bywam czasem pacjentką oraz że w jakiś sposób jestem "lekarzem" służby zdrowia: od 1999 r. stałam się menedżerem służby zdrowia. Najpierw jako z-ca dyrektora ds. ekonomiczno-administracyjnych Jeleniogórskiego Oddziału Dolnośląskiej Regionalnej Kasy Chorych, a od 2000 r. do chwili obecnej - dyrektorem Samodzielnego Publicznego Zespołu Opieki Zdrowotnej w Bogatyni. (...)
Z DROGI...
Połów
Andrzej Musiałowicz
Zaciąganie sieci, przeprowadzone na próbę w województwie pomorskim, wykazało, że oka tej sieci są za małe. Część potencjalnej masy połowowej wydostaje się z niej, z powodu chorobliwego wychudzenia - jakościowego lub finansowego. Dobry rybak byłby zadowolony, zostają przecież duże i tłuste okazy. Rybak uświadomiony społecznie i politycznie sięga raczej po szydełko i obrębia oka sieci, aby po następnym zaciągu z dumą stwierdzić, że udało się zagospodarować wszystko, co pełza i pływa. Dokąd z taką siecią popłyniemy, trudno dziś przewidzieć. (...)
OKIEM DYREKTORA
Ustawa - łata
Janusz Atłachowicz
Resort zdrowia się sprężył i stworzył projekt kolejnej ustawy - łaty. Jej nazwa to "ustawa o zmianie ustawy o przekazaniu środków finansowych świadczeniodawcom na wzrost wynagrodzeń". Poprzednia, uchwalona w 2006 r., załatała chwilowo permanentny kryzys wynikający z żenująco niskich płac pracowników ochrony zdrowia. Już w momencie jej tworzenia była traktowana jako prowizorka. Obowiązuje bowiem tylko do końca 2007 r. Ciągu dalszego nie przewidziano. (...)
NA DWA GŁOSY
Sieć szpitali
Marek Wójcik / Piotr Karczewski
Minister Zdrowia zaprezentował projekt ustawy o sieci szpitali. Placówki, które znajdą się w sieci, będą miały zagwarantowany kontrakt z NFZ i docelowo wyższe finansowanie. Projekt ustawy, choć nie trafił jeszcze pod obrady parlamentu, budzi spore kontrowersje. Jakie? (...)
O TYM SIĘ MÓWI
NIE sieci, czyli cel nie uświęca środków
Aleksandra Gielewska
Projekt ustawy o sieci szpitali, po miesiącach prac i tysiącach poprawek, kontestowany przez większość środowisk medycznych - trafił już do Sejmu. W warstwie deklaratywnej - ma pomóc w odbudowie poczucia bezpieczeństwa zdrowotnego starzejącego się społeczeństwa, bo wymusza rzetelne analizy potrzeb, racjonalizację zasobów oraz wydatków na opiekę szpitalną. Jednak jego wyraźny, choć wprost niewyartykułowany cel jest inny: ustabilizowanie kondycji strategicznych, czyli - wg autorów - wysokospecjalistycznych oraz resortowych szpitali w Polsce, kosztem zmian struktury, a często także ograniczenia liczby pozostałych szpitali. (...)
DYSKUSJA REDAKCYJNA
Jawnie i przejrzyście
Od wielu lat podejmowane są próby wykreowania polityki lekowej państwa, w tym konstruowania list refundacyjnych w oparciu o jawne, przejrzyste kryteria. Zdaniem Komisji Europejskiej, nie wszystko w tym obszarze dokonuje się w Polsce przejrzyście i klarownie. Dyskusję redakcyjną o rozdźwięku między wynikami prac naukowców a decyzjami podejmowanymi przez polityków i urzędników, m.in. na przykładzie terapii skojarzonej w leczeniu astmy, prowadził red. Mariusz Gujski. Wzięli w niej udział: Jarosław Pinkas, wiceminister zdrowia, prof. dr hab. n. med. Jerzy Kruszewski, konsultant krajowy w dziedzinie alergologii, Waldemar Wierzba, dyrektor Agencji Oceny Technologii Medycznych oraz Artur Fałek, wicedyrektor Departamentu Polityki Lekowej MZ. (...)
ROZMOWA
Na Euro 2012 skorzysta cały region
Z dr. Markiem Danielem, szefem zespołu ds. świadczeń medycznych oraz ratownictwa medycznego Wielkopolskiego Komitetu Organizacyjnego Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej EURO 2012, rozmawia Jolanta Sielska. (...)
TECHNOLOGIE
Wrocławski Medyczny Park Naukowo-Technologiczny
Ewa Krupczyńska
- Naszym głównym celem jest doprowadzenie do współpracy uczelni medycznych i instytutów badawczych z biznesem z szeroko pojętej branży medycznej, farmaceutycznej i okołomedycznej. Staramy się zapewnić korzystne warunki do transferu wiedzy i technologii z nauki do przemysłu. Jesteśmy zainteresowani także rozwojem usług z zakresu e-zdrowia - mówi Wojciech Homola, prezes Wrocławskiego Medycznego Parku Naukowo-Technologicznego Sp. z o.o. (...)
KLINIKA
DIABETOLOGIA
Prewencja powikłań naczyniowych poprzez wczesne rozpo znawanie i intensywne leczenie cukrzycy
Roman Kuczerowski
Zapobieganie późnym powikłaniom stanowi główny cel leczenia cukrzycy typu 2. Wczesne rozpoznawanie i wieloczynnikowe, intensywne leczenie cukrzycy pozwala na realizację tego celu. Terapia powinna prowadzić do osiągnięcia normoglikemii, utrzymania prawidłowego ciśnienia tętniczego, normalizacji zaburzeń lipidowych i hemostazy. Dla osiągnięcia normoglikemii ważne jest zarówno leczenie niefarmakologiczne, jak i uwzględniająca patogenezę cukrzycy farmakoterapia. Jeśli konieczna jest insulinoterapia, jej zastosowanie nie powinno być odroczone. Warunkiem skutecznego leczenia jest edukacja terapeutyczna pacjentów i ich bliskich. (...)
KARDIOLOGIA
Zatorowość płucna
Jerzy Przegaliński
Zatorowość płucna jest po zawale serca i udarze mózgu najczęstszym stanem bezpośredniego zagrożenia śmiercią, ale za życia jest rozpoznawana tylko w ok. 20% przypadków. U 60% zmarłych z powodu zatorowości płucnej w badaniach autopsyjnych znajdowano zmiany wskazujące na epizody wcześniejsze, zazwyczaj nierozpoznane. W Europie zatorowość płucna jest przyczyną 7% zgonów rocznie, a częstość jej występowania w krajach uprzemysłowionych to 1 przypadek na 2 tys. mieszkańców rocznie. (...)
ONKOLOGIA
Czerniak skóry
Piotr Pluta, Dariusz Nejc, Arkadiusz Jeziorski
Czerniak jest nowotworem złośliwym wywodzącym się z melanocytów, komórek produkujących melaninę. Najczęściej (w ponad 95% przypadków) rozwija się w obrębie skóry, jednak może wystąpić również w gałce ocznej, oponie miękkiej mózgowia oraz na błonach śluzowych przewodu pokarmowego i układu moczowo-płciowego. Czerniak skóry jest nowotworem w głównej mierze osób żyjących w krajach wysoko rozwiniętych. Do państw o największej zachorowalności należy Australia i Nowa Zelandia (26,5 na 100 tys. mieszkańców). W dalszej kolejności znajdują się kraje Ameryki Północnej i Europy Zachodniej. (...)
NAUKA
MEDUKACJA
Bądź LEPszy w testach
Łukasz A. Małek
Pytania testowe, których zakres pokrywa się z LEP. Prawidłowe odpowiedzi wraz z komentarzami. (...)
TWOJA BIBLIOTEKA
Bogusław Pawlaczyk
Pielęgniarstwo pediatryczne
W książce omówiono tematykę związaną z podstawami pielęgniarstwa pediatrycznego, kompleksowe działanie pielęgniarskie i zadania edukacji pacjentów w przypadku różnych chorób, fizjoterapii i rehabilitacji. Uwzględniono również zagadnienia z zakresu psychologii dziecka i relacji pielęgniarka-dziecko--rodzic w aspekcie obowiązującego modelu kompleksowej opieki nad chorym dzieckiem z całodobowym, czynnym udziałem jego rodziców (...)
Laura Wołowicka, Danuta Dyk
Anestezjologia i intensywna opieka - Klinika i pielęgniarstwo - Podręcznik dla studiów medycznych
To pierwszy, zintegrowany podręcznik z tej dziedziny na rynku. Stanowi źródło aktualnej wiedzy i niezbędnych umiejętności, przydatnych w nauce i praktyce w dziedzinie pielęgniarstwa anestezjologicznego oraz intensywnej opieki. Jego treść jest zgodna z obowiązującymi, ujednoliconymi programami nauczania na poziomie licencjackim i magisterskim. (...)
Iwona Stelmach
Astma dziecięca - Wybrane zagadnienia
Autorzy w sposób rzetelny, opierając się na zasadach EBM, odpowiadają na najtrudniejsze pytania dotyczące astmy dziecięcej, dostarczając praktycznych wskazówek, jak postępować z dzieckiem chorym na astmę oskrzelową. Książka jest przeznaczona dla lekarzy alergologów, pediatrów, pulmonologów oraz lekarzy rodzinnych. (...)
Maria Hanna Niżankowska
Okulistyka. Podstawy kliniczne
Autorka podręcznika upowszechnia współczesną wiedzę na temat anatomii, fizjologii oraz chorób i urazów układu wzrokowego człowieka. Książka uwzględnia nowości podyktowane m.in. postępami w diagnostyce i leczeniu chorób z autoagresji, nowotworowych oraz neuropatii nerwu wzrokowego (szczególnie jaskry), rozwój technik operacyjnych i chirurgii szklistkowo-siatkówkowej oraz terapii zwyrodnień siatkówkowo-naczyniówkowych. Jej adresatami są: lekarze okuliści, lekarze rodzinni. (...)
LISTY I POLEMIKI
Jaka powinna być Śmigłowcowa Służba Ratownictwa Medycznego w Polsce?
Wojciech Bukowski
W ostatnich miesiącach śmigłowiec ratowniczy Lotniczego Pogotowia Ratunkowego był zaangażowany wielokrotnie. Wypadek skoczka Jana Mazocha czy transport okaleczonego górala z Zakopanego do Białegostoku przyciągnęły uwagę mediów i stały się okazją do dyskusji na temat roli i zadań ratownictwa medycznego prowadzonego za pomocą statków powietrznych. Wywołany do tablicy tekstem Marcina Mikosa "W kryzysie, ale z honorem" ("SZ" nr 26-29) chciałbym zabrać głos w tej dyskusji. Zawiera on wprawdzie moje autoryzowane wypowiedzi, ale w kwestiach omawianych przez autora mam zupełnie inne zdanie. (...)