Spis treściSZ nr 47–50/2010
z 21 czerwca 2010 r.
Stuknij na okładkę, aby przejść do archiwun rocznika 2010
Z OKŁADKI
Armageddon czy normalność?
Maciej Biardzki
8 czerwca 2010 r. wydarzyło się coś, co może doprowadzić do gruntownej przebudowy i modernizacji opieki zdrowotnej w Polsce. Zdarzeniem tym jest przyjęcie przez Radę Unii Europejskiej dyrektywy w sprawie stosowania praw pacjenta w transgranicznej opiece zdrowotnej. Akceptacja treści dokumentu przez ministrów zdrowia 27 krajów UE nie jest jeszcze końcem procedury legislacyjnej. Teraz projektem dyrektywy zajmie się Parlament Europejski, lecz nadzieja, że wyrzuci go do kosza, jest niewielka. Doświadczenia wskazują bowiem, że PE mniej bierze pod uwagę problemy pojedynczych państw członkowskich niż korzyści, które odniosą wszyscy mieszkańcy Wspólnoty. (...)
Jaka Polska po wyborach
Małgorzata Solecka
Sztab Bronisława Komorowskiego wygrał w pierwszej instancji proces wyborczy z Jarosławem Kaczyńskim. Prezes PiS musi przeprosić kandydata PO. Gazeta idzie do drukarni, nie wiemy jeszcze, jaki będzie wynik niemal pewnej apelacji. Pewne jest natomiast co innego: w tej najdziwniejszej z dziwnych kampanii wyborczej nieoczekiwanie leitmotivem stała się ochrona zdrowia. Dobrze to, czy źle? (...)
AKTUALNOŚCI
Unia zmusi nas do porządków?
Aleksandra Gielewska
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie stosowania praw pacjenta w transgranicznej opiece zdrowotnej ma ułatwić obywatelom UE dostęp do bezpiecznej opieki w całej Wspólnocie, a zarazem - wspierać rzeczywistą współpracę państw członkowskich w obszarze ochrony zdrowia, szczególnie na terenach przygranicznych. Także - w formie tzw. europejskich sieci referencyjnych, w ramach e-zdrowia, oceny technologii medycznych i innych pożądanych zakresach. Prace nad tym dokumentem trwały (i trwają) od nie pamiętam już ilu lat. Zamieszczamy również propozycję polskiej poprawki.
Zachęcamy do lektury, a także dyskusji na łamach SZ. W tym numerze - na dobry początek - mamy dla Państwa kilka gotowych, pierwszych przemyśleń. Czekamy na dalsze. (...)
Limitów nadejdzie kres
Justyna Wojteczek
Koniec limitów w poradach ambulatoryjnych? Nie jest to wykluczone, choć na szybkie zmiany nie ma co liczyć. W czerwcu rada ministrów zdrowia Unii Europejskiej uzgodniła ostateczną wersję projektu dyrektywy o stosowaniu praw pacjenta w transgranicznej opiece zdrowotnej. Teraz dokument trafi do drugiego czytania w Parlamencie Europejskim. To za sprawą tej dyrektywy może dojść do małej rewolucji w specjalistyce ambulatoryjnej. O ile świadczeniodawcy się zmobilizują. (...)
RAPORT O POWODZI
Mogło być gorzej
Tomasz Sienkiewicz
Jak walczyła z tegoroczną powodzią służba zdrowia, jakie zagrożenia popowodziowe pozostały, wreszcie - jakie straty poniosły placówki ochrony zdrowia? (...)
Z WOKANDY
Pozdrowienia z Ostrołęki (cz. 2)
Helena Kowalik
O tym, jaką rolę w sprawie piekarza odegrała oszustka B., opowiada przed sądem żona tego pierwszego, Magdalena: - Stanisław G. dotarł przez znajomych do Bożeny B. Panicznie bojąc się więzienia, szukał sposobu na pozostanie na wolności. Kobieta zapewniła go, że ma znajomości w sądzie i wśród psychiatrów, więc położą go na łóżku w Tworkach i tam dostanie wariackie papiery. - To wszystko kosztowało, ona w sumie wzięła od nas ok. 70 tysięcy złotych - zeznaje Magdalena G. (...)
FELIETONY
PANOPTICUM
Kontrola zarządcza, czyli zarządzanie ryzykiem
Marek Wójtowicz
Przed nami dwa mocno urlopowe miesiące o znikomym natężeniu strajków i zmniejszonej liczbie leczonych. Będzie trochę czasu na mentalne przygotowanie wszystkich członków kadry zarządzającej publicznych zozów do wdrożenia jesienią br. zapisów art. 68 i 69 nowej ustawy o finansach publicznych z 27 sierpnia 2009 r., wprowadzających od 1 stycznia br. tzw. kontrolę zarządczą we wszystkich jednostkach sektora finansów publicznych (jsfp). (...)
Ostatni Mohikanin
Andrzej Sośnierz
Od kilku lat z różną intensywnością i regularnością, ale wytrwale i uparcie wraca na forum publiczne dyskusja o prywatyzacji w służbie zdrowia. Jej cechą charakterystyczną jest instrumentalne traktowanie zagadnienia i takie pomieszanie prawd z nieprawdami, by w rezultacie można było udowodnić, że prywatna własność w służbie zdrowia to rzecz naganna, a własność publiczna - gwarantuje powszechną szczęśliwość, sprawiedliwość i niczym nieograniczoną dostępność. (...)
TYLKO FAKTY
Ponad granicami
Marek Nowicki
Oszołomiony przyglądam się ostatnim dniom pierwszej tury kampanii wyborczej i dochodzę do wniosku, w sumie mało odkrywczego, że ludzie, którzy pretendują do fotela Prezydenta RP, nie rozumieją tego, co się dzieje w polskiej służbie zdrowia. Kaczyński oskarża Komorowskiego o sprzyjanie prywatyzacji, Komorowski gwałtownie zaprzecza. Tymczasem wiele wskazuje na to, że prywatyzacja zmiecie stary publiczny, niewydolny system, niezależnie od tego, kto w Polsce wygra wybory prezydenckie. (...)
Z PAMIĘTNIKA WIEJSKIEJ LEKARKI
Ciężkie dni
Janina Banachowska
Zbudziło mnie gwałtowne pukanie do drzwi. Próbowałam wstać, ale przy nagłym zrywaniu się ze snu miewam zawsze zawroty głowy. Pukanie się powtórzyło, równie stanowcze jak przedtem. Teraz jednak usłyszałam szmer rozmowy i Gosia, moja opiekunka, otworzyła drzwi. Gosia ma klucze od mojego mieszkania, tak na wszelki wypadek. Włożyłam dres. Do pokoju wpadł młody mężczyzna. - Co się stało? - zapytałam. - Matkę mam nieprzytomną w samochodzie. Gdy usłyszała wiadomości w radiu, zasłabła, a przeprowadzona do samochodu straciła przytomność. (...)
BIZNES, RYNEK, EKONOMIA
Ile kto kosztuje
Dariusz Dziełak
Trudno podejmować rzeczową dyskusję o ubezpieczeniach zdrowotnych bez wiedzy o populacji korzystających ze świadczeń, jak i rzeczywistych kosztach leczenia. Próby poznania faktycznej struktury i rozkładu wydatków ponoszonych przez płatnika podejmowano w Polsce wielokrotnie. Wyliczenia prowadzone były na mniejszej lub większej grupie osób, wykorzystywano też analizy statystyczne na innych populacjach. Dlaczego? Po pierwsze, nikt nie dysponował dotąd kompletnymi danymi dotyczącymi wszelkich zdarzeń w systemie ubezpieczeń zdrowotnych. Po drugie, obróbka tak ogromnej liczby informacji powiązanych ze sobą na wielu płaszczyznach, mimo ciągłego rozwoju technologii, stanowiła i stanowi nie lada wyzwanie. Takiej unikatowej analizy podjęto się w Narodowym Funduszu Zdrowia. (...)
PUNKTY WIDZENIA
Z DROGI...
Eksperci
Andrzej Musiałowicz
Trwa okres wyborczy, o czym dobitnie świadczą liczne wypowiedzi polityków na tematy pobudzające wyobraźnię obywateli wyborców. Do dobrego tonu należy pochylić się nad losem emerytów, bezrobotnych, dzieci nienarodzonych, no i - przede wszystkim - potencjalnych pacjentów. Troska o publiczną służbę zdrowia jest doprawdy wzruszająca. Konieczność jej istnienia w dotychczasowej formie dla wielu polityków pozostaje bezdyskusyjna. Zapewniają o jej wysokim poziomie, oddaniu pracowników, bezproblemowym dostępie, misji, cieple obsługi - niemożliwych do osiągnięcia w pazernym na pieniądze systemie niepublicznym. (...)
OKIEM PREZESA
Prywatne i państwowe
Janusz Atłachowicz
Ratownictwo Medyczne. Tak można nazwać to, co zaczyna się dziać w Państwowym Ratownictwie Medycznym. Ustawa, już archiwalna, z 25 lipca 2001 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz.U. z 9 października 2001 r. z późn. zm.) w art.1 pierwszego rozdziału określa, że: "w celu zapewnienia sprawnej i efektywnej realizacji zadania państwa (wytłuszczenie autora), polegającego na podejmowaniu medycznych działań ratowniczych wobec każdej osoby znajdującej się w stanie nagłym, tworzy się system Państwowe Ratownictwo Medyczne". (...)
PSYCHOLOGIA
Być kowalem własnego losu
Paweł Słupski
Kiedy odnosisz sukces, to sądzisz, że to głównie twoja zasługa? Czy może raczej uważasz, że dopisało ci szczęście? A co wtedy, gdy spotyka cię coś złego? Szukasz winy w sobie, czy może uznajesz, że miałeś pecha? Przekonaj się, jak można wpływać na skutki naszych zachowań, by być kowalem własnego losu. (...)
KLINIKA
Europejskie Szkolenia Diabetologiczne
Z wiceprezesem Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego oraz sekretarzem Komisji ds. Kształcenia Podyplomowego EASD, dr. hab. Leszkiem Czupryniakiem o IV Kursie im. Oskara Minkowskiego, organizowanym przez Europejskie Towarzystwo Badań nad Cukrzycą (European Association for the Study of Diabetes, EASD), rozmawia Marek Derkacz. (...)
Słodki zabójca
O cukrzycy, jej nowoczesnym leczeniu oraz problemach opieki diabetologicznej z prof. Krzysztofem Strojkiem, krajowym konsultantem w dziedzinie diabetologii, rozmawia Marek Derkacz (...)
Zakochany w swojej specjalności
Z prof. Ryszardem Porębą, prezesem Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego, rozmawia Tomasz Kobosz. (...)
Niezrealizowana rekomendacja
Halina Pilonis
Już w listopadzie ubiegłego roku Agencja Oceny Technologii Medycznych zarekomendowała leczenie łuszczycy plackowatej (zwykłej) przy wykorzystaniu produktów leczniczych etanercept (Enbrel), adalimumab (Humira), infliksimab (Remicade) oraz ustekinumab (Stelara) w ramach terapeutycznego programu zdrowotnego NFZ. W rekomendacji można przeczytać, że istnieją dowody, iż inhibitory TNF-alfa są najbardziej efektywną grupą leczniczą w terapii ogólnej łuszczycy. (...)
NAUKA
Radioterapia śródoperacyjna z użyciem pojedynczej dawki w leczeniu raka piersi
Tomasz Kobosz
Wieloośrodkowe badanie kliniczne TARGIT-A (TARGeted Intra-operative radiation Therapy), w którym przez ostatnie 10 lat uczestniczyło 28 ośrodków w 9 krajach, miało na celu porównanie skuteczności standardowej radioterapii całej piersi z pól zewnętrznych (EBRT) z celowaną radioterapią śródoperacyjną w pojedynczej dawce (TARGIT) po oszczędzającej operacji piersi u pacjentek w wieku 45 lat i starszych, cierpiących na inwazyjną postać raka wewnątrzprzewodowego (ductal carcinoma). (...)
MEDUKACJA
Bądź LEPszy w testach
Anna Klimkiewicz
Pytania testowe, których zakres pokrywa się z LEP. Prawidłowe odpowiedzi wraz z komentarzami. (...)
KONFERENCJE
Ja, Robot
Tomasz Kobosz
Da Vinci to specjalistyczny system chirurgiczny, złożony m.in. z konsoli chirurga oraz platformy operacyjnej z czterema interaktywnymi ramionami po stronie pacjenta. Ramionami robota - wyposażonymi w specjalistyczne narzędzia chirurgiczne - steruje lekarz za pomocą specjalnych manetek. Intuicyjny interfejs, specjalistyczny system wizyjny wysokiej rozdzielczości HD 3D, możliwość skalowania ruchów i eliminacja drżenia rąk chirurga pozwalają skuteczniej leczyć pacjentów. (...)
Prof. Robert Kyle w Polsce
Mariusz Kielar
Prof. Robert A. Kyle z amerykańskiej Mayo Clinic w Rochester to kolejny uznany autorytet w dziedzinie hematologii, który na zaproszenie Katedry i Kliniki Hematologii UJ CM oraz Fundacji Centrum Leczenia Szpiczaka wygłosił 2 wykłady w siedzibie Towarzystwa Lekarskiego Krakowskiego w Krakowie. (...)
Światowy Dzień Stwardnienia Rozsianego
Chorzy przejmują inicjatywę
Tomasz Kobosz
Bezprecedensowy obywatelski projekt legislacyjny - wniosek o zmianę przepisów regulujących dostępność leczenia stwardnienia rozsianego w naszym kraju - przedstawiło Polskie Towarzystwo Stwardnienia Rozsianego (PTSR) we współpracy z Rzecznikiem Praw Osób z SM. W opinii Towarzystwa oraz ekspertów w dziedzinie neurologii aktualne zasady programu terapeutycznego "Leczenie stwardnienia rozsianego" nie mają uzasadnienia medycznego i są dyskryminujące dla chorych. (...)
ASCO 2010: sukcesy, rozczarowania i nadzieje
Paweł Traczewski
Ponad 30 tys. specjalistów z całego świata wzięło udział w zorganizowanym w dniach 4-8 czerwca 2010 r. w Chicago największym kongresie onkologicznym - corocznym spotkaniu Amerykańskiego Stowarzyszenia Onkologii Klinicznej (ASCO). Podobnie jak w poprzednich latach przedstawiono wyniki badań klinicznych, mających wpływ na teraźniejszość i przyszłość walki z nowotworami. Z dużym zainteresowaniem przyjęto dane o skuteczności przeciwciała monoklonalnego anty-VEGF (czynnik wzrostu naczyń śródbłonka), bewacyzumabu, w terapii raka jajnika. W Polsce preparat ten stosowany jest obecnie głównie w leczeniu nowotworów jelita grubego, nerek, piersi i płuc. (...)