Spis treściSZ nr 93–100/2011
z 19 grudnia 2011 r.
Stuknij na okładkę, aby przejść do archiwun rocznika 2011
Z KRAJU
Między uszczelnianiem a deregulacją
Elżbieta Cichocka
Wraz ze zmianą władzy na Miodowej zmieniły się słowa-klucze, a właściwie wytrychy. „Uszczelnianiem systemu” byliśmy epatowani przez 4 lata. Teraz czeka nas „deregulacja”. Minister Bartosz Arłukowicz jest jej wielkim zwolennikiem, cokolwiek miałoby to słowo znaczyć. Na pierwszy ogień nowy minister musi „zderegulować” zdecydowanie przeregulowaną ustawę refundacyjną. Pierwsze jego spotkanie z sejmową Komisją Zdrowia 14 grudnia spotkało się z niezwykłym zainteresowaniem gości – z medycznych związków zawodowych, samorządu lekarzy, stowarzyszeń i przedstawicieli przemysłu farmaceutycznego. Nic dziwnego, atmosfera gorąca, do godziny zero 2 tygodnie, a w środku święta i Sylwester. (...)
Chwyty i absurdy NFZ
Tomasz Sienkiewicz
NFZ refunduje aparaty słuchowe na dwoje uszu tylko osobom pracującym. Bezrobotni muszą się zadowolić aparatem na jedno ucho. Do niedawna refundację obuwia ortopedycznego rozumiano jako dofinansowanie zakupu butów; obecnie NFZ przyznaje zniżkę tylko na jeden but, na chorą nogę. Jeśli pacjent z Trójmiasta ma skierowanie na badanie PET, to musi jechać aż do Olsztyna, gdyż pomorski NFZ przyznał gdańskiemu Centrum Klinicznemu w kontrakcie za mały limit na PET (jedyny na Pomorzu), a został on wyczerpany już w połowie roku. Z kolei pacjent potrzebujący np. pieluchomajtek, który przebywa w innym województwie, musi potwierdzić receptę na ten wyrób w swoim oddziale NFZ. (...)
Życzenia dla zaniedbanych
Maciej Biardzki
Nadchodzące Święta to nie czas narzekań czy chłostania decydentów. Zwłaszcza tych, którzy pełnią funkcje krótko. Jest to natomiast czas składania życzeń, także na najbliższy rok. Czytelnikom „SZ” życzę spełnienia marzeń. Radości z każdego dnia, miłości bliskich, zrealizowania zamierzeń zawodowych. Ale czego życzyć systemowi opieki zdrowotnej? Żeby był lepszy, bardziej przyjazny konsumentom-pacjentom, efektywny, lepiej wynagradzający swoich pracowników? A może warto raczej życzyć, by trochę bardziej o niego zadbano i nie przeszkadzano mu nieustannie w działaniu? (...)
Szukamy recepty na recepty
Konrad Pszczołowski
Naczelna Rada Lekarska kategorycznie zażądała zmiany przepisów (istniejących i planowanych) o wypisywaniu oraz kontroli recept lekarskich, które wejdą w życie w przyszłym roku wraz z ustawą refundacyjną. Lekarze czują się zagrożeni nadgorliwą kontrolą ordynacji leków refundowanych przez NFZ. Nikt nie kwestionuje zasadności kontrolowania refundacji, czyli nadzoru nad wydatkami publicznymi, ale dominuje pogląd, że nie musi to sięgać absurdu. Według lekarzy i aptekarzy, NFZ szukając wszędzie oszczędności, postawił na głowie wszystkie dotychczasowe zasady ordynacji lekarskiej, pisania i realizacji recept. (...)
Jeszcze o ustawie refundacyjnej
Marcin Wełnicki
Od 1 stycznia na lekarzu ciąży obowiązek wskazania poziomu refundacji każdego z przepisanych preparatów. Musi też sprawdzać rodzaj uprawnień ubezpieczonych (16 różnych grup). Zaostrzono zaś przepisy dotyczące odpowiedzialności lekarza za wypisanie recepty niezgodnie z prawem: lekarz ma obowiązek zwrócić NFZ kwotę nieuzasadnionej refundacji – wraz z odsetkami za okres od wykupienia leku do przeprowadzenia kontroli przez płatnika. Zmiany w refundacji będą obwieszczane kilka razy w roku przez ministra zdrowia. (...)
Ustawa refundacyjna – dla dobra pacjenta
Z prof. Kariną Jahnz-Różyk, prezes Polskiego Towarzystwa Farmakoekonomicznego, rozmawia Aleksandra Fandrejewska. (...)
Kolejny wiceminister od leków poza resortem zdrowia
Nie mam się z czego tłumaczyć, a chorym zawsze będę pomagał
Zamieszczona tu rozmowa z Adamem Fronczakiem odbyła się 12 grudnia. Dwa dni później, w chwili zamykania „SZ”, okazało się, że Adam Fronczak nie został powołany ponownie na stanowisko podsekretarza stanu w MZ. Były wiceminister poproszony przez nas o dodatkowy komentarz – oświadczył, iż pragnie się od niego powstrzymać. Publikujemy rozmowę z 12 bm., ujawnia ona bowiem okoliczności sprawy. (...)
FELIETONY
Panopticum
RMUA, RZA, RCA, ZZA, ZCZA, ZCNA, EHIC, TSE, CEAM… czyli lekarz-bioczytnik?
Marek Wójtowicz
27 sierpnia 2004 r. w art. 49 ust. 9 ustawy „enefzetowej” zobowiązano Radę Ministrów do określenia: wzoru, trybu wydawania/anulowania oraz zakresu danych elektronicznej karty ubezpieczenia zdrowotnego (KUZ), ze szczególnym uwzględnieniem w jej funkcjach „potwierdzania prawa ubezpieczonych do świadczeń opieki zdrowotnej”. Termin zrealizowania tego obowiązku upłynął 29 września 2007 r., a rozporządzenia RM jak nie było, tak nie ma. Odpowiedzialne za to MZ stwierdziło zaś w maju br., że prace w temacie KUZ wstrzymało, ponieważ w art. 13 ust. 1 pkt 5 ustawy z 6 sierpnia 2010 r. o dowodach osobistych (ID) pojawił się zapis, iż nowy, „chipowy” dowód (tzw. pl. ID) ma mieć wolną „przestrzeń na zamieszczenie danych lub aplikacji służących do wykorzystania dowodu osobistego jako karty ubezpieczenia zdrowotnego”, co zresztą jest zgodne z ust. 4 tegoż samego art. 49 ustawy „enefzetowej”. (...)
Tylko fakty
W geriatrii bez zmian
Marek Nowicki
Czasami sięgam po archiwalne materiały w Faktach, by sprawdzić, co po latach zmieniło się u ludzi, których pokazywałem i czy rozwiązane zostały problemy, o których opowiadałem. Ostatnio powróciłem do tematu geriatrii. W 2002 r. moja redakcja alarmowała, że mamy zbyt mało geriatrów w Polsce (wówczas 170), że przedmiot ten nie jest wykładany na wyższych uczelniach, i że jest zbyt mało szpitali, oddziałów itd. Na sytuację przed kamerą narzekała m.in. prof. Barbara Bień, geriatra z Białegostoku, natomiast Jan Kopczyk, ówczesny wiceminister zdrowia w SLD-owskim rządzie zapowiadał, że powstanie Ogólnopolski Program Opieki Geriatrycznej. Niestety, od tamtego czasu niewiele się zmieniło: program nie powstał, geriatrów nie przybyło. Nadal nie mamy nawet 200 czynnych lekarzy tej specjalizacji. (...)
Kontrakty a wolny rynek
Andrzej Sośnierz
Wprowadzone ostatnio zmiany zasad kontraktowania świadczeń zdrowotnych tworzą napięcia i budzą wiele kontrowersji. Wydaje się, że nawet w obszarze ochrony zdrowia pojawiła się tendencja, byśmy stali się bardziej papiescy niż sam papież. Na wyprzódki implementujemy więc wszystkie przepisy wymyślone przez urzędników Unii Europejskiej, a w nadgorliwości swojej wprowadzamy przepisy, które nie zostały w Brukseli jeszcze wymyślone. Jednak – z pewnością – będą. (...)
BIZNES, RYNEK, EKONOMIA
Dużo realizmu, ostrożny optymizm, czyli co nas czeka w gospodarce
Beata Chomątowska
Zgodnie z założeniami przyjętymi przez rząd, przyszłoroczny deficyt w kasie państwa nie będzie mógł być wyższy niż 35 mld zł. PKB wzrośnie o 2,5%, inflacja sięgnie 2,8%. A jak widzą polską gospodarkę w 2012 r. eksperci? Pod koniec listopada analitycy banku Morgan Stanley obniżyli prognozę PKB dla Polski za 2012 r. do 2,5% z wcześniejszych 3,2%. Zdaniem analityków, osłabienie tempa wzrostu i spadek inflacji skłonią Radę Polityki Pieniężnej do obniżki podstawowych stóp o 50 pkt. bazowych w II kwartale 2012 r. (...)
Najlepsi w Polsce
Samodzielny Publiczny Szpital Wojewódzki im. Papieża Jana Pawła II w Zamościu w tegorocznym rankingu szpitali „Rzeczpospolitej” zajął pierwsze miejsce w kraju. Ranking, jak zawsze, opracowało Centrum Monitorowania Jakości w Ochronie Zdrowia. Z dr. Andrzejem Mielcarkiem, dyrektorem SP Szpitala im. Papieża Jana Pawła II w Zamościu, rozmawia Marek Derkacz. (...)
Nowosądecki szpital na piątkę z plusem
Bernadeta Waszkielewicz
Przez kamerkę na stronie internetowej Szpitala Specjalistycznego im. Jędrzeja Śniadeckiego w Nowym Sączu można obserwować, jak rośnie budowa najważniejszej inwestycji, która wprowadzi placówkę do elitarnego grona centrów onkologicznych. Wygląda, jakby centrum miało niedługo ruszyć. I dobrze, bo szpital zaczyna kolejną dużą inwestycję – lądowisko dla helikopterów. To dziesiątki milionów złotych wpompowanych w publiczną placówkę, która jeszcze kilka lat temu miała 25 mln starych, narastających długów. A dziś nieźle sobie radzi. (...)
Uciekają od zadłużeń
Ewa Krupczyńska
W ostatnich latach znacznie poprawiła się sytuacja dolnośląskich szpitali. W latach 2004–2010 osiągnięto w regionie najwyższy spadek zobowiązań wśród województw w Polsce – spadły o 603,2 mln zł, w tym zobowiązania spzozów podległych Samorządowi Województwa Dolnośląskiego (SWD) o 204,7 mln zł. W regionie, w którym jeszcze kilka lat temu zadłużenie było największe w kraju, jednostki samorządu terytorialnego oraz same szpitale dokonały wielkiego wysiłku restrukturyzacyjnego. Samorząd wojewódzki konsekwentnie prowadził przekształcenia „swoich” jednostek, dążąc do maksymalnego wykorzystania zasobów i obniżenia kosztów. Uczestniczył we wszelkich programach, dających szansę poprawy efektywności szpitali i pozyskania dodatkowych środków finansowych. (...)
Szpital bez zysku jest niebezpieczny dla pacjenta
Z Pawłem Buszmanem, prezesem spółki American Heart of Poland prowadzącej Polsko-Amerykańskie Kliniki Serca, rozmawia Ola Kurowska. (...)
Polska inwestycja Serviera
Rafał Gryszkiewicz
Najbardziej zaawansowaną technologicznie linię butelkującą w Polsce uruchomiono w ubiegłym miesiącu w Przedsiębiorstwie Farmaceutycznym Anpharm S.A. w Warszawie. Warta 18 mln zł inwestycja stanowi ostatnie ogniwo w produkcji leku – peryndoprylu z argininą i zwiększa możliwości produkcyjne zakładu należącego do Grupy Servier o 10 mln opakowań rocznie. Wydarzenie, które swoją obecnością zaszczycili Daniel Maitre, szef Regionalnego Wydziału Ekonomicznego Ambasady Francji w Polsce i Jacek Kaznowski, burmistrz Dzielnicy Białołęka, stało się okazją do podsumowania działalności francuskiej firmy na naszym rynku. (...)
INFORMATYZACJA
Rozwiązanie problemów czy klincz toksycznych uzależnień i problemy na zamówienie?
Wiktor Górecki
Groźba uzależnienia od dostawcy oprogramowania oraz oddania mu istotnej części własnych kompetencji zarządczych jest znana1. Przypomnę, że szpital, by uchronić się przed nią, musi być partnerem wobec dostawcy, toteż wcześniej musi powiedzieć sobie, co jest jego problemem i celem, a co więcej – dobrze to uzgodnić wewnątrz organizacji. Sprawa ta jest więc przedmiotem dyskusji, seminariów, prób regulacji prawnych2, a także zaleceń proceduralnych3. Uzależnieniu sprzyja pewien fatalizm wśród zamawiających oprogramowanie, jak również swego rodzaju zepsucie rynku informatycznego przez małe wymagania i duże pieniądze instytucji sektora publicznego, które w tym rynku mają niebagatelny udział, np. w szpitalach, gdy mowa o zagrożeniach w skali lokalnej. (...)
O rozwoju systemów technicznych w szpitalach
Zygmunt Rajkowski
Obiekty ochrony zdrowia charakteryzuje wysoki udział środków technicznych, w tym urządzeń medycznych, od których wymaga się sprawności i niezawodności działania. Są to nie tylko standardowe dla każdego zakładu produkcyjnego instalacje i sieci
komunikacyjne (kanalizacja, c.o., prąd, okablowanie strukturalne), ale także dodatkowe instalacje i urządzenia, wymagające obsługi i odrębnego zasilania (np. centralna klimatyzacja, podciśnienie, tlen, sprężone powietrze, zintegrowane systemy zarządzania lekami itp.). (...)
PUNKTY WIDZENIA
Z drogi...
Ostatki
Andrzej Musiałowicz
Po mnie naprawić się nie da! Parafraza podobnego hasła ośmieszała czasy PRL. Dziś to samo można powiedzieć o wielu działaniach byłej Minister Zdrowia. Nie dość kłopotliwej ustawy o działalności leczniczej, nie dość problemów z wdrożeniem ustawy refundacyjnej, nie dość braku wielu, zbyt wielu rozporządzeń wykonawczych, a tu jeszcze rzutem na taśmę udało się Pani Minister podpisać projekt rozporządzenia zmieniający wymagania, jakie muszą spełniać szpitale jednego dnia, by ubiegać się o kontrakt z płatnikiem. (...)
Okiem prezesa
Świąteczna mieszanka
Janusz Atłachowicz
Końcówka roku to gorący okres. Nie tylko z powodu przedświątecznych przygotowań. Podmioty lecznicze (dla przypomnienia, to dawniej ZOZ-y) składają i uzupełniają swoje oferty na 2012 r. Niektórzy, np. w województwie opolskim, już się nawet cieszą, bo mają mieć wyższe kontrakty. Wyższe aż o 2%! Ale tylko nominalnie. Gdy uwzględnimy 4-procentową inflację, to siła nabywcza tego wyższego kontraktu okaże się niższa o 2% od kontraktu z tego roku. Mamy więcej, ale mniej. Faktycznie, jest się czym cieszyć. Chyba że inflacja nie obejmie sektora ochrony zdrowia. (...)
Z WOKANDY
Dręczycielka chirurga odsiedzi stalking w więzieniu
Helena Kowalik
Nie miała w sobie nic takiego, żeby ją zapamiętać. Młoda, szczupła, ani ładna, ani brzydka. Bez szans w konkurencji z innymi pacjentkami prywatnej kliniki medycyny estetycznej, które się tam pojawiały, by walczyć o zachowanie przemijającej urody. Marta P. była nijaka i nijaka była jej drobna dolegliwość. Z listy chirurgów wybrała dr. Adama Sidorowicza, bo polecił go lekarz jej ojca. Podał nie tylko nazwisko zdolnego kolegi ze studiów, ale i numer jego telefonu komórkowego. Pacjentka dostała receptę i propozycję spotkania się w gabinecie jeszcze raz, dla kontroli terapii. Była jesień 2005 roku. (...)
PSYCHOLOGIA
Psychotest
Jak budować poczucie wartości
Paweł Słupski
Budowanie własnej wartości stało się wymogiem naszych czasów. Osoby z dużym poczuciem wartości to lubiani optymiści, umiejący się cieszyć życiem, dobrze radzący sobie ze stresem. Ale to nie wszystko, dziś człowiekowi potrzebne jest także uznanie i szacunek otoczenia. Dopiero wtedy czuje się w pełni dowartościowany. (...)
PROZA MEDYCZNA
Z życia wiejskiej lekarki
Susza
Janina Banachowska
Od dobrych paru miesięcy trwała u nas susza. Całe wsie pozbawione były wody, ziemia szara i spękana, nie można było poznać, gdzie zasiano oziminę, a gdzie była łąka. Wiedząc, że gdy przyjdą silne mrozy, woda „puści się” najwcześniej z końcem kwietnia, ludzie zaczęli kopać studnie, bo najbliższy potok, którym płynęło już raczej szambo, też niemal wysechł. Do kopania studni w ziemi, do której trudno wbić nawet kilof, potrzebny był ciężki sprzęt. Kogo było na taki stać, sprzęt z obsługą sprowadzał. No, i zaczęto kopać. Sucha jak pieprz ziemia była do 0,9 metra. Poniżej – skała lub trochę mniej sucha. Gdy operator koparki miał już dość pracy, oświadczył, że musi coś załatwić i wyjechał. Gospodarzowi szkoda było każdego dnia, lada chwila mógł przecież spaść śnieg. Nie mając uprawnień, wsiadł na koparkę, odpalił i ruszył. (...)
RAPORT
Żyjmy długo – bez biedy i chorób
Tomasz Sienkiewicz
Ludność Europy starzeje się w tempie, które powinno zatrważać polityków. Szczególnie – w krajach nieprzygotowanych do zmierzenia się z tym wyzwaniem, a do takich z pewnością należy Polska. Nie mamy systemu opieki zdrowotnej i społecznej nad populacją ludzi starych i chorych, a niedawne propozycje śp. ministra Zbigniewa Religi, by wprowadzić ubezpieczenie pielęgnacyjne na starość, odeszły w zapomnienie. (...)
Akademia Zdrowego Seniora
Marcin Wełnicki
Zdrowy styl życia to podstawa profilaktyki i niefarmakologicznych metod leczenia każdego schorzenia przewlekłego. Efekty modyfikacji stylu życia są tym lepsze, im wcześniej zmienimy codzienne nawyki. Nie oznacza to jednak, że na starość nie warto się zdrowo odżywiać, dbać o sylwetkę czy uprawiać sport. Badania dowodzą, że odpowiednio dobrana aktywność fizyczna, niezależnie od wieku pacjenta, jest bezcennym uzupełnieniem każdej farmakoterapii. Doskonale rozumie to zespół Akademii Zdrowego Seniora: mgr Agnieszka Olech-Śliż, absolwentka wydziału prawa Uniwersytetu Warszawskiego, dr n. med. Daniel Śliż, lekarz oraz dr n. med. Tomasz Chomiuk, fizjoterapeuta, instruktor kinezygerontoprofilaktyki. Pod hasłem „Ćwicząc z nami, zatrzymujesz czas” prowadzą treningi Nordic Walking oraz autorskiego stylu gimnastycznego Fit 60+. (...)
LUDZIE I MEDYCYNA
Carpe diem i wchodzimy
W górach można żyć tak, jak nas rodzice wychowali – mówi dr n. med. Robert Szymczak, jedyny polski lekarz alpinista, tóry zdobył dwa ośmiotysięczniki, w rozmowie z Krzysztofem Boczkiem (...)
ETYKA
Kontrowersje wokół diagnostyki preimplantacyjnej
Martyna Tomczyk
Diagnostyka preimplantacyjna (preimplantation genetic diagnosis – PGD) to badanie genetyczne komórki jajowej lub zarodka pod kątem wybranych chorób genetycznych i wszczepienia do macicy przyszłej matki zdrowego embrionu (tzw. screening out). Badanie jest więc nierozłącznie związane z procedurą zapłodnienia pozaustrojowego IVF. Coraz częściej zdarza się jednak, że o IVF i PGD proszą pary płodne, lecz zagrożone poważnym ryzykiem posiadania dziecka z wadą genetyczną. (...)
KLINIKA
Leczenie opioidami to nie żarty!
Jerzy Jarosz
W Polsce nie są dostępne plastry o takiej szybkości uwalniania. Zarejestrowano natomiast plastry o znacznie większej szybkości uwalniania leku. Najmniejszy jest plaster 35 µg/godzinę. Firmie udało się zarejestrować dawkowanie rozpoczynające się od takiej właśnie dawki. I tu pierwsza zagadka. Dlaczego pacjent leczony w Polsce rozpoczynać ma leczenie od dawki 3–7-krotnie wyższej niż taki sam pacjent w USA lub np. w Danii? W dodatku, najniższa dawka, jaką podaje się w Polsce, jest wyższa od najwyższej dopuszczalnej dawki w USA. W USA najwyższą dopuszczalną dawką jest 20 µg/godzinę. Wyższe dawki uważa się za niebezpieczne z uwagi na możliwość wystąpienia zaburzeń rytmu serca. (...)
Migotanie przedsionków – nowe wyzwania w terapii najczęstszej arytmii serca
Z prof. dr. hab. med. Krzysztofem J. Filipiakiem, kardiologiem z Centralnego Szpitala Klinicznego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, prezesem Sekcji Farmakoterapii Sercowo-Naczyniowej Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego, redaktorem naczelnym „Kardiologii Polskiej” – na temat nowych metod postępowania u pacjentów z migotaniem przedsionków rozmawia Marcin Wełnicki. (...)
Leczenie zakażenia wirusem HIV – aktualne możliwości oraz perspektywy
Z Michałem Kaźmierskim, dyrektorem firmy Gilead w Polsce, na temat schematów leczenia zakażenia wirusem HIV rozmawia Marcin Wełnicki. (...)
Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa – dylematy diagnostyczne i terapeutyczne
Z dr. n. med. Sławomirem Jeką, kierownikiem – ordynatorem Oddziału Klinicznego Reumatologii i Układowych Chorób Tkanki Łącznej Szpitala Uniwersyteckiego Nr 2 im. dr. Jana Biziela w Bydgoszczy, konsultantem wojewódzkim w dziedzinie reumatologii dla woj. kujawsko-pomorskiego, na temat diagnostyki i leczenia zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa rozmawia Marcin Wełnicki. (...)
Wcześniactwo nie jest chorobą
Z prof. Marią Katarzyną Kornacką z Kliniki Neonatologii i Intensywnej Terapii Noworodka WUM rozmawia Paweł Traczewski. (...)
Zespół stopy cukrzycowej
O tym nie do końca docenianym i groźnym powikłaniu cukrzycy z dr. hab. n. med. Grzegorzem Dzidą, konsultantem wojewódzkim ds. diabetologii województwa lubelskiego, rozmawia Marek Derkacz. (...)
DOSTĘPNOŚĆ TERAPII
Cukrzyca – leczyć, zapobiegać, edukować
Renata Furman
Z powodu cukrzycy leczonych jest 2,5 mln Polaków, 750 tys. jest nie zdiagnozowanych, a nawet 6 mln osób może być zagrożonych cukrzycą typu II. O sytuacji pacjenta chorego na cukrzycę w Polsce rozmawiali w redakcji „SZ” Adam Fronczak, podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia (do 13 grudnia 2011 r., debata odbyła się 2 tygodnie wcześniej – przyp. red.), Bolesław Piecha, przewodniczący sejmowej Komisji Zdrowia, dr hab. n. med. Grzegorz Dzida z Katedry i Kliniki Chorób Wewnętrznych Uniwersytetu Medycznego w Lublinie, Alicja Szewczyk z Polskiej Federacji Edukacji w Diabetologii oraz Janina Zbiciak z Polskiego Stowarzyszenia Diabetyków i portalu mojacukrzyca.org. (...)
Światowy Dzień Walki z AIDS
HIV – problem coraz bardziej europejski
Tomasz Kobosz
Chociaż epidemia HIV wydaje się stabilizować w regionach o największej liczbie zakażonych, w tym w Afryce Subsaharyjskiej, na Karaibach i w Azji Południowo-Wschodniej – na naszym kontynencie jej zasięg rośnie w alarmującym tempie. W Europie Wschodniej i Azji Środkowej liczba zmarłych z powodu objawów związanych z AIDS wzrosła w latach 2001–2010 ponad dziesięciokrotnie (z ok. 7800 do ok. 90 tys. osób rocznie) i, w przeciwieństwie do innych regionów, nadal wzrasta. – Obecne działania mające na celu zmniejszenie liczby zakażeń HIV nie są wystarczające, by kontrolować i zmniejszyć epidemię HIV w Europie – alarmuje Zsuzsanna Jakab, Dyrektor Regionalny WHO w Europie. (...)
Nowoczesna terapia endometriozy dostępna już w Polsce
Tomasz Kobosz
Endometrioza to przewlekła choroba, w której tkanka przypominająca błonę śluzową macicy zagnieżdża się poza nią i reaguje na cykliczne zmiany stężenia hormonów płciowych, podobnie jak właściwa błona śluzowa. Prowadzi to do przewlekłego stanu zapalnego z powstawaniem zrostów, a w konsekwencji do bólu o różnym stopniu natężenia. Endometrioza jest chorobą niezwykle uciążliwą, znacząco obniża komfort życia. (...)
Nierówne szanse chorych na szpiczaka
Halina Pilonis
Dzięki postępowi medycyny pojawiło się wiele nowych leków i metod terapeutycznych w leczeniu szpiczaka mnogiego, których skuteczność sprawia, że jest on określany jako choroba przewlekła. Niestety, mimo osiągnięć współczesnej medycyny, polscy pacjenci nie mają takiego dostępu do standardowego leczenia, jak inni obywatele Unii Europejskiej – podkreślano podczas konferencji zorganizowanej przez Fundację Urszuli Jaworskiej i Fundację Centrum Leczenia Szpiczaka. (...)
KONFERENCJE
Problemy pediatryczne w praktyce lekarskiej
Małe dzieci, niemałe problemy
Mariusz Kielar
Współczesna praktyka lekarska to często i nie zawsze łatwa konfrontacja z szerokim spektrum zgłaszanych problemów pediatrycznych. Z uwagi na specyfikę chorób wieku rozwojowego wymagają one od lekarza każdorazowej zmiany podejścia diagnostyczno-terapeutycznego do małego pacjenta – dziecko nie jest bowiem pomniejszoną kopią dorosłego człowieka. Fakt ten niejednokrotnie stawia lekarza w sytuacji niepewności związanej z wynikiem leczenia chorego dziecka. O sposobach lepszego radzenia sobie z problemami zdrowotnymi małych pacjentów dyskutowano w Krakowie podczas konferencji „Problemy pediatryczne w praktyce lekarskiej”. (...)
Kampania „Rozmowy o czasie”
Zespoły mielodysplastyczne
Tomasz Kobosz
Zespoły mielodysplastyczne (MDS) to zróżnicowana grupa chorób charakteryzujących się zaburzeniem funkcjonowania szpiku kostnego i krwi. Niektóre typy MDS przebiegają łagodnie i są łatwe w leczeniu, inne mają cięższy przebieg i mogą przekształcać się w ostrą białaczkę szpikową. Na MDS chorują głównie osoby po 60. roku życia, częściej mężczyźni niż kobiety. Średnia wieku pacjentów w chwili rozpoznania wynosi ok. 69 lat. Zachorowalność na MDS w Europie szacuje się na 2,2–12,5/100 tys., jednak u osób powyżej 70. r.ż. wzrasta do 15–50/100 tys. W Polsce na różne formy MDS zapada ok. 2000 osób rocznie. (...)
Nowości w zapobieganiu i leczeniu osteoporozy
Mariusz Kielar
Tegoroczny IV Środkowoeuropejski Kongres Osteoporozy i Osteoartrozy, połączony z XVI Zjazdem Polskiego Towarzystwa Osteoartrologii i Polskiej Fundacji Osteoporozy, zgromadził ponad 750 specjalistów zajmujących się chorobami kości. Był też okazją do świętowania jubileuszu 25-lecia polskiej osteoartrologii oraz 20-lecia Polskiej Fundacji Osteoporozy. (...)
Catch Papilloma
Rafał Gryszkiewicz
W kampanię „Chronię życie przed rakiem szyjki macicy” od 2006 r. zaangażowani są zarówno przedstawiciele środowiska medycznego, jak i znani polscy artyści. W tej edycji zwrócono się bezpośrednio do młodszych wiekowo grup ryzyka, poprzez najpopularniejszy w Polsce portal społecznościowy Facebook. W profilu skierowanym „wyłącznie dla kobiet”, a pod pretekstem „inspirującej loterii” zebrano zgłoszenia od ponad 50 tys. Polek. Drogą elektroniczną konkurs polecany był znajomym zarejestrowanych uczestniczek, a dzień losowania niespodzianki miał być dla zgłoszonych „niezapomnianym”. Nagrodą okazały się... informacje o tym, jak chronić się przed zakażeniem HPV. (...)
III Europejski Tydzień Świadomości Mukowiscydozy
Tomasz Kobosz
Główną ideą kampanii organizowanej przez Federację Cystic Fibrosis Europe, organizację zrzeszającą stowarzyszenia pacjentów z 39 krajów europejskich, jest walka o wyrównywanie różnic w dostępie do leczenia oraz poprawę jego jakości w krajach UE. W Polsce działania takie prowadzą MATIO Fundacja Pomocy Rodzinom i Chorym na Mukowiscydozę oraz Polskie Towarzystwo Walki z Mukowiscydozą (PTWM). Patronat nad III Europejskim Tygodniem Świadomości Mukowiscydozy objęła Anna Komorowska, małżonka Prezydenta RP. (...)
OZW – i co dalej?
Paweł Lewek
Postęp w leczeniu ostrych zespołów wieńcowych (OZW) w Polsce jest niezaprzeczalny – od początku lat 90. ub. wieku śmiertelność zmniejszyła się o 30%, co stawia nas w czołówce krajów europejskich. Za tak dobry wynik odpowiada systematycznie powiększająca się liczba dobrze wyposażonych pracowni hemodynamicznych, które w liczbie ok. 140 zapewniają szybką pomoc pacjentom. Jedna pracownia przypada już na ok. 270 tys. mieszkańców, co jest doskonałym wynikiem na tle innych krajów UE. (...)
Szkoła Życia z przewlekłą białaczką szpikową
Rafał Gryszkiewicz
Ponad 600 chorych i ich najbliższych uczestniczyło w 12 warsztatach dotyczących przewlekłej białaczki szpikowej zrealizowanych w ramach kampanii „Szkoła Życia”.
Celem programu jest zapewnienie chorym i ich rodzinom wsparcia, zarówno merytorycznego, jak i psychologicznego. Spotkania odbyły się w 12 ośrodkach
hematologicznych w Polsce. Przewlekła białaczka szpikowa (PBSz) jest nowotworem wykrywanym w Polsce u ponad 250 osób rocznie, przy czym przynajmniej połowa przypadków jest niewykrywana z braku właściwej diagnostyki. U ok. 50% chorych diagnoza stawiana jest przypadkowo, w wyniku badania morfologii krwi wykonywanego z innych wskazań. (...)
Solidarność w zdrowiu jednoczy ministrów i ekspertów
W „starej piętnastce” żyje się dłużej
Jolanta Sielska
Wyrównywanie różnic w zdrowiu – to cel tego spotkania i cel naszych działań w ramach polskiej prezydencji – mówił wiceminister Adam Fronczak podczas pierwszego dnia obrad przedstawicieli ministerstw zdrowia państw członkowskich Unii Europejskiej w Poznaniu. Podkreślanie konieczności solidarności w zdrowiu w UE oraz podjęcie działań przy udziale Komisji Europejskiej, mających na celu zmniejszenie istotnych różnic między krajami członkowskimi, to jeden z priorytetów polskiej prezydencji. Rozwiązania i propozycje wypracowane w tym okresie są zawarte w 3 konkluzjach, które ostatecznie zostały dopracowane podczas obrad w Brukseli. Pierwsze dwie dotyczą zdrowia dzieci. (...)
Forum Polskich Szpitali MedMarket 2011
W spółki tak, ale – jak?
Małgorzata Solecka
Przekształcenia, przekształcony, przekształcamy… Dyskusja podczas listopadowego Forum Polskich Szpitali MedMarket nie była jednak monotematyczna, choć faktycznie sprowadzała się do tematu: w jakiej formie będą funkcjonować już wkrótce polskie szpitale, a przynajmniej ich większość. I co z tego wyniknie: dla szpitali, dla samorządów terytorialnych, pracowników oraz pacjentów. – Nie powinno się podejmować decyzji o przekształceniu SP ZOZ-u w spółkę kapitałową ad hoc. Szpital musi działać jak najlepiej i jak najefektywniej. I to jest najważniejsze – przekonywał menedżerów szpitali i przedstawicieli samorządów, głównie powiatowych, wiceminister zdrowia Jakub Szulc. (...)
X Jubileuszowa Konferencja Naukowo-Szkoleniowa ORDO w Białowieży
Jak reagować na przekształcenia szpitali
Adam Andruszkiewicz
Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu oraz Polskie Centrum Edukacji i Analiz ORDO od 10 lat współorganizują konferencje łączące wiedzę wybitnych naukowców z praktyką w zarządzaniu i doświadczeniem dyrektorów szpitali. Tematem tegorocznej, jubileuszowej, były przekształcenia w służbie zdrowia z uwzględnieniem partnerstwa publiczno-prywatnego, rola samorządu terytorialnego w tym procesie, jak również analiza sytuacji polskich szpitali. Uczestniczyli w niej dyrektorzy szpitali, eksperci, naukowcy z 11 uczelni wyższych. Obecni byli goście, m.in. marszałek województwa podlaskiego Cezary Cieślukowski i poseł Damian Raczkowski, członek sejmowej Komisji Zdrowia. (...)
Recepta uczelni na kryzys na rynku pracy
Urszula Religioni, Maciej Achremczyk
Statystyki są zatrważające. Stopa bezrobocia wśród osób do 25. r.ż. w Polsce wynosi 23% (1,2 mln osób). Odsetek bezrobotnych, posiadających wyższe wykształcenie, jest jednym z największych w całej UE. Co więcej, z badań Instytutu Pracy i Polityki Socjalnej wynika, że liczba bezrobotnych absolwentów w latach 2012–2015 może przekroczyć nawet 3 miliony! (...)
NAUKA
Skąd wziąć środki na badania nad szczepionką na czerniaka?
Halina Pilonis
Prof. Andrzej Mackiewicz szuka inwestorów, by móc kontynuować badania nad szczepionką na czerniaka. Jednak bardziej palącym problemem stało się utrzymanie przy życiu jego 128 pacjentów, skończyły się bowiem pieniądze na podawanie im leku powstrzymującego rozwój nowotworu. 128 pacjentów prof. Andrzeja Mackiewicza, kierownika Zakładu Immunologii Nowotworów Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu oraz Zakładu Diagnostyki i Immunologii Nowotworów Wielkopolskiego Centrum Onkologii z zaawansowanym czerniakiem – żyje i czuje się dobrze, ale co miesiąc musi przyjmować przygotowaną przez zespół profesora szczepionkę. Jej koszt to tysiąc zł miesięcznie. (...)
Badanie CORRECT
Regorafenib w leczeniu przerzutowego raka jelita grubego
Tomasz Kobosz
Regorafenib jest eksperymentalnym doustnym inhibitorem receptorowych kinaz tyrozynowych (TK). Hamuje m.in. receptory VEGF, które odgrywają centralną rolę w angiogenezie oraz różnego rodzaju kinazy onkogenne, w tym RAF, RET, i stromalne – takie jak KIT i PDGFR, dzięki czemu przyczynia się do zahamowania proliferacji komórek nowotworowych. Regorafenib wykazywał działanie przeciwnowotworowe w badaniach przedklinicznych, w których hamował wzrost guzów u zwierząt w mechanizmach antyangiogennych i antyproliferacyjnych. Na podstawie tych wyników obecnie jest poddawany badaniom klinicznym, oceniającym go pod względem możliwości zastosowania w leczeniu pacjentów z różnymi rodzajami nowotworów. (...)
Medukacja
Bądź LEPszy w testach
Łukasz Małek
Pytania testowe, których zakres pokrywa się z LEP. Prawidłowe odpowiedzi wraz z komentarzami. (...)
TWOJA BIBLIOTEKA
Dobry prezent dla lekarza
Zarys dziejów chirurgii polskiej pod red. prof. Wojciecha Noszczyka
Ukazało się drugie wydanie, rozszerzone i uaktualnione, „Zarysu dziejów chirurgii polskiej”. Pierwsze trafiło do księgarń w 1989 r. i spotkało się z gorącym przyjęciem historyków, jak i środowiska medycznego. W jego posłowiu prof. Jan Nielubowicz pisał: „Pierwszym wrażeniem, które odniosłem, przeczytawszy dokładnie całe dzieło, było uczucie wielkiej radości, wdzięczności i podziwu dla wszystkich autorów. Cieszę się bardzo, że opracowana została pierwsza w naszym piśmiennictwie historia nie medycyny, lecz właśnie chirurgii polskiej. Podziwiam szczerze zawartość książki i jestem bardzo rad, że to historia chirurgii, a nie tylko historia chirurgów polskich…”. (...)