Spis treściSZ nr 43–50/2017
z 14 czerwca 2017 r.
Stuknij na okładkę, aby przejść do archiwun rocznika 2017
Renata Furman
Prawo do uśmierzania bólu pacjenci w Polsce mają zagwarantowane ustawowo, a medycyna jest w stanie bardzo skutecznie go eliminować. Jednak, jak wynika z raportu Najwyższej Izby Kontroli, większość skontrolowanych szpitali nie wprowadziła dotąd regulacji dotyczących leczenia bólu, nie prowadzi także dokumentacji tych procedur.
Małgorzata Solecka
Ostatni dzień maja. W sali Urzędu Dzielnicy Bielany m.st. Warszawy trwa konferencja na temat sieci szpitali. Dyrektorzy szpitali mazowieckich słuchają, jak wiceminister Piotr Gryza tłumaczy (który to już raz?) założenia projektu. A potem zadają pytania. I nagle staje się jasne, że na cztery miesiące przed „wielką zmianą” nie wiadomo dokładnie nic.
Andrzej Sośnierz
Zadłużanie się szpitali i wielkość tego zadłużenia to nie jest jakiś dopust boży ani niespodziewana choroba atakująca znienacka tu i tam, natomiast jest to zjawisko ekonomiczne wielokrotnie już opisywane i przewidywalne
Aleksandra Kurowska
W maju poznaliśmy rozporządzenia do ustawy o sieci szpitali i kolejne zapowiedzi dotyczące finansowania placówek przez NFZ. Wielką niewiadomą pozostaje to, ile pieniędzy dokładnie dostaną poszczególne placówki i czy z pozostałych uda się przeprowadzić konkursy dla szpitali spoza sieci.
Maciej Biardzki
Nowelizacja ustawy o świadczeniach zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych, zwana popularnie „ustawą o sieci szpitali”, ma już prezydencki podpis. Rozporządzenia wykonawcze, tak jak można się było spodziewać, są poddawane kolejnym korektom, ale pewnie już niedługo ich ostateczna treść także zobaczy światło dzienne. Sieć i ryczałty wejdą w życie od 1 października, ale tak naprawdę już teraz trzeba się zacząć zastanawiać, co trzeba dalej robić, aby wprowadzane zmiany nie były dla nas utrapieniem, lecz przyniosły rzeczywistą poprawę systemu.
Koordynowana opieka nad zawałowcami
Aleksandra Kurowska
W wakacje NFZ wyłoni placówki, które będą realizować koordynowaną opiekę dla osób z zawałem mięśnia sercowego. Po wielu miesiącach dyskusji, pod koniec maja, NFZ opublikował zarządzenie w tej sprawie. Co ważne, uwzględniono w nim większość uwag zgłaszanych przez kardiologów. Wątpliwości budzi jednak kwota, w jakiej NFZ chce się zmieścić z kosztami programu. To tylko 36 mln zł rocznie.
Marek Nowicki
Podawanie leków homeopatycznych jest legalne, problemy jednak zaczynają się wtedy, kiedy lekarz stosujący tego typu terapię, postanawia zaniechać medycyny akademickiej
Marek Balicki
Wyzwaniom wynikającym choćby z rosnącej liczby osób w starszym wieku, a wraz z tym wielochorobowości, nie da się sprostać bez dobrze funkcjonującej POZ opartej na roli lekarza rodzinnego
Aleksandra Kurowska
Choć Ministerstwo Zdrowia zrezygnowało z deadline’u na dostosowanie infrastruktury szpitalnej, to w tomografii i rezonansach postanowiło nareszcie wprowadzić minimalne wymogi sprzętowe i uporządkować przepisy. Eksperci chwalą kierunek zmian, choć niektórzy oczekiwaliby jeszcze głębszych.
Lepszy dostęp do wyrobów medycznych
Aleksandra Kurowska
Dobra wiadomość dla 1,6 mln chorych i ich lekarzy. Resort zdrowia postanowił dopuścić do wystawiania zleceń na wyroby medyczne przez większą liczbę pracowników medycznych. Uprawnienia takie dostaną w pewnym zakresie także fizjoterapeuci.
Mniej tolerancji dla antyszczepionkowców
Małgorzata Solecka
Włochy zdecydowały o wprowadzeniu obowiązkowych szczepień ochronnych przeciw dwunastu chorobom. W Niemczech od czerwca rodzice uchylający się od szczepień muszą się liczyć z grzywną do 2,5 tys. euro i odmową przyjęcia dziecka do przedszkola. W Rumunii w maju ruszyła zakrojona na wielką skalę akcja doszczepiania dzieci i dorosłych przeciw odrze. A WHO ubolewa, że niektóre państwa europejskie mogą pogrzebać plan wyeliminowania odry do 2020 roku.
W ratownictwie nie ma miejsca na zysk
Zuzanna Dąbrowska
Z Romanem Badach-Rogowskim, przewodniczącym Krajowego Związku Zawodowego Pracowników Ratownictwa Medycznego rozmawia Zuzanna Dąbrowska.
I Międzynarodowy Kongres Patient Empowerment
Małgorzata Solecka
Wzmocnienie, rozwój, satysfakcja, upodmiotowienie – w zależności od kraju, od stopnia rozwoju systemu ochrony zdrowia i postrzegania w nim roli pacjenta akcenty mogą się rozkładać różnie. Zawsze jednak w pojęciu patient empowerment wspólnym mianownikiem jest pacjent i jego pozycja w systemie. Jego coraz mocniejsza pozycja wobec innych podmiotów tworzących system.
Krzysztof Boczek
Wśród krajów OECD to polscy lekarze najgorzej komunikują się z pacjentami. Tymczasem takich kompetencji nie kształci się u nas na studiach w ogóle albo jedynie w bardzo skąpym zakresie. Na Zachodzie odpowiednie zajęcia są obligatoryjne od 20–30 lat – nawet do 700 godzin w ciągu 6 lat studiów. O tym, jak poprawić komunikacyjne zdolności polskich lekarzy rozmawiamy z dr n. med. Katarzyną Jankowską, prezesem Polskiego Towarzystwa Komunikacji Medycznej.
Komunikacja – zabieg planowany
Oliwia Tarasewicz-Gryt
Dobra komunikacja nie jest niezbędna ani do tego, by leczyć, ani by rządzić, ale pomaga w efektywności obu tych procesów. Przy tworzeniu sieci szpitali wywiązała się „wrzawa” i „głupia dyskusja”. Czy można było jej uniknąć?
Witold Paweł Kalbarczyk
Medycyna pracy w obecnym kształcie jest dalece nieadekwatna do dzisiejszych – a co dopiero przyszłych! – realiów rynku pracy oraz potrzeb ochrony zdrowia pracujących. To przykład na to, jak przez legislacyjne nienadążanie za rzeczywistością marnujemy potencjał lekarzy i służby medycyny pracy, który powinno się wykorzystywać dla poprawy zdrowia publicznego oraz kondycji zdrowotnej Polaków aktywnych zawodowo, a także polskiej gospodarki.
Edukacja i zapobieganie, czyli wyprzedzanie diagnozy
Mariusz Kielar
W ciągu dwóch lat Instytut Ochrony Zdrowia (IOZ), niezależna organizacja ekspercka typu think tank działająca w obszarze sektora opieki zdrowotnej, dokonała kompleksowej oceny systemu opieki w zakresie cywilizacyjnych chorób oczu i udarów mózgu. W tym celu IOZ opracował dwa tematyczne raporty, które stanowią aktualne i przystępne kompendium wiedzy ich autorów, cenionych specjalistów w swoich dziedzinach. Są one również dokumentem programowym postulowanych od dawna zmian istotnych dla pacjentów i pracowników opieki zdrowotnej.
Nietolerancje pokarmowe – epidemia czy moda?
Halina Pilonis
Coraz więcej osób jest przekonanych, że cierpi na nietolerancje pokarmowe. A jeśli nawet wszystko tolerują, to eliminacja niektórych składników pokarmowych sprawia, że czują się lepiej. Czy to moda, czy jedzenie naprawdę szkodzi nam coraz bardziej?
Iga Gierblińska
Grypa jest poważną chorobą zakaźną układu oddechowego. Jej powikłania mogą doprowadzić nawet do śmierci. Objawy wirusa są doskonale znane, ale zdarza się, że u ponad 30% chorych w ogóle nie występują.
Hipochondrycy nie są nieśmiertelni
Ewa Biernacka
Każdy chyba lekarz miał do czynienia z pacjentem zgłaszającym objawy fizyczne, których obraz kliniczny przypominał chorobę somatyczną. Jednak mimo wysiłku włożonego w diagnostykę – nie udawało się dociec pochodzenia objawów i ich wyleczyć.
Halina Pilonis
Zespół pod kierownictwem prof. Alicji Bortkiewicz przeanalizował 22 badania kliniczno-kontrolne dotyczące wpływu telefonów komórkowych na rozwój nowotworów środkowego układu nerwowego. Wyniki analizy pokazały, że osoby używające komórkę dłużej niż 10 lat mają o 46% większe ryzyko zachorowania.
CGM: Cukrzyca pod ciągłym nadzorem
Mariusz Kielar
Życie z chorobą przewlekłą zobowiązuje. Zobowiązuje, bo wymaga od pacjenta szczególnej troski o stan swojego zdrowia, sprawowanej w każdym wymiarze codziennego funkcjonowania. Nawyk uważnej samoobserwacji jest podstawą skutecznego kontrolowania choroby. Pacjentom z cukrzycą typu 1 może w tym zakresie pomóc nowoczesny system ciągłego monitorowania glikemii – CGM.
Prosimy o politykę lekową z prawdziwego zdarzenia
Nastazja Pilonis
Irena Rej, prezes Izby Gospodarczej „Farmacja Polska” podsumowuje 25 lat działania Izby, pracę 19 ministrów zdrowia i zmiany na rynku farmaceutycznym, apeluje też o rozsądną zmianę systemu refundacji leków w Polsce.
85 lat Instytutu Radowego w Warszawie
Bogumiła Kempińska-Mirosławska
Polska niepodległa powinna mieć, jak każdy kraj, swój instytut radowy – powiedziała wielka polska uczona i noblistka Maria Skłodowska-Curie do Polaków w Chicago w czerwcu 1921 r., kiedy zabiegała o pieniądze na utworzenie instytutu radowego w Polsce. Pomysł ten narodził się już wcześniej, w 1912 r., kiedy z planem powołania Zakładu do Badań nad Rakiem wystąpił dr Józef Jaworski. Wybuch wojny uniemożliwił zrealizowanie tej idei. Powrócono do niej już w wolnej Polsce.
Krzysztof Boczek
Podczas II wojny światowej Arnold Gerrit Henske – holenderski artysta – został poważnie ranny. Spostrzegł, że jego ciało nie odczuwało bólu, nie krwawiło, a rany szybko się goiły. Wyjechał do Amsterdamu, gdzie – pod pseudonimem Mirin Dajo – zaczął zarabiać w nietypowy sposób: przebijał się szpadopodobnymi obiektami.