Gdy na salę rozpraw wchodzi świadek dr Łukasz W., obserwatorzy procesu spodziewają się, że będzie bronił oskarżonego ordynatora Mirosława G. Wszak obaj lekarze przeżyli podobną traumę: 14 lutego 2007 r., zakuci w kajdanki, zostali wyprowadzeni w świetle telewizyjnych kamer z kliniki kardiochirurgii szpitala MSWiA.
Dr Łukasz W., wówczas zastępca ordynatora, spędził bezsenną noc w areszcie przygwożdżony zarzutem, jaki usłyszał od funkcjonariusza CBA: przyczynienie się do zabójstwa pacjenta.
- Przez całą noc kotłowały mi się w głowie koszmarne myśli, za co będę odpowiadał – zeznaje 2 lata później na procesie kardiochirurga z szpitala MSWiA. – Może mi wmówią, że wyrwałem wtyczkę z kontaktu i zabiłem tego chorego?
(Gwoli przypomnienia: chodziło o Jerzego G., rolnika spod Sieradza, któremu dr G. przeszczepił serce. Mężczyzna zmarł 3 dni po operacji. Ordynator o odłączeniu aparatury podtrzymującej życie zdecydował telefonicznie, przebywał wtedy bowiem w Krakowie. Wykonanie tej czynności przypadło dr. Łukaszowi W.
Prokuratura początkowo o zabójstwo Jerzego G. oskarżyła ordynatora, gdyż to on zakwalifikował do zabiegu pacjenta z tzw. podwyższonymi oporami płucnymi. W maju 2007 r. ten zarzut podważył sąd, który dysponował dwiema sprzecznymi opiniami biegłych. Prof. Zbigniew Religa uznał decyzję dr. G. o wykonaniu przeszczepu za błąd w sztuce lekarskiej. Prof. Ronald Hetzer z Centrum Serca w Berlinie zakwalifikowanie Jerzego G. do transplantacji również ocenił bardzo krytycznie z uwagi na przeciwwskazania, ale stwierdził też, że była to ostatnia szansa uratowania mężczyźnie życia. Tym samym, w odróżnieniu od prof. Religi nie dopatrzył się związku między nadciśnieniem płucnym a zgonem pacjenta. Ostatecznie prokuratura wycofała się z oskarżenia dr. G. o przyczynienie się do śmierci tego oraz dwóch innych pacjentów.
Nazajutrz Łukasz W. usłyszał w prokuraturze, że jest podejrzany "tylko" o poświadczenie nieprawdy w dokumentach kliniki.
- Areszt "wydobywczy" zrobił swoje – zeznał w sądzie dr W. Po 12 godzinach strachu, że spędzę życie w więzieniu, pod nowym zarzutem byłem gotów podpisać się obiema rękami.
I był to ostatni wyraz solidarności świadka z oskarżonym. Następne jego zeznania okazały się dla dr. G. wręcz druzgocące.
To była lewizna
- Gdyby ci pacjenci, którzy teraz stoją murem za oskarżonym, wiedzieli, kto naprawdę ich operował, może zmieniliby zdanie – zauważa dr W. rozglądając się po publiczności w sali sądowej. Sędzia pyta, co świadek ma na myśli.
- Ordynator domagał się dopisywania go jako operatora, choć była to lewizna. Dr G. najczęściej operował ze swego gabinetu. Telefonował na salę, pytał, jak tam, i na koniec dodawał: "To do przodu". Na sali operacyjnej pojawił się na krótko. Z tysiąca zabiegów rocznie, którymi się chwalił, co najmniej dziewięćset praktycznie ja wykonałem. Tylko nie wolno mi było o tym mówić.
Na potwierdzenie świadek opowiada taką historię. Któregoś dnia sekretarka szefa poinformowała go, że ma natychmiast odezwać się na komórkę do ordynatora, który za chwilę odlatuje, jest już na lotnisku. (Dr G., gdy miał sprawę do kogoś w klinice, sam nigdy nie wykonywał tego telefonu; żądał, aby się z nim skontaktowano). – Oddzwoniłem – wspomina W. i usłyszałem ostrą reprymendę: Jakim prawem wygadałem się, że to ja operowałem kogoś z rodziny prezydenta Kaczyńskiego?
- Nie chodziło o premię za operowanie – tłumaczy świadek – ordynator jej nie brał. On potrzebował sławy. Chciał, aby chorzy byli przekonani, że jemu zawdzięczają zdrowie, a czasem i życie. To dlatego lekarzom, nawet prowadzącym danego pacjenta, nie wolno było kontaktować się z rodziną chorego, uczestniczyć przy wypisie do domu. Krewni byli zapraszani, aby przed odebraniem chorego skontaktowali się z ordynatorem. Sytuacja się zmieniała, gdy pacjent zmarł. Wtedy przykry obowiązek zawiadomienia rodziny spadał na lekarza prowadzącego.
Na pytanie prokuratora, który w tym momencie pyta świadka, czy widział, jak krewni pacjentów odwdzięczali się ordynatorowi, Łukasz W. zaprzecza. Ale zaraz dodaje: – O korupcji mówiło się powszechnie. Ja nigdzie nie zgłaszałem, bo nie miałem twardych dowodów. Owszem, obserwowałem sytuacje, które dawały mi do myślenia. Pewien dziadek z Rzeszowskiego powiedział głośno, wskazując na gabinet dr. G: "Tamój jest kasa".
Świadek odnosi się też do słów oskarżonego na temat spuścizny po poprzednim ordynatorze kliniki. Już bowiem pierwszego dnia procesu – a później wracał do tego wielokrotnie – Mirosław G. bardzo surowo oceniał rządy w klinice swego poprzednika, prof. Religi. Twierdził, że zastał kompletne bezhołowie. Asystenci opuszczali szpital według swego widzimisię, w dyżurkach lekarze leżąc na wersalkach oglądali telewizję, pacjenci wałęsali się po parku. Generalnie, szwankowała oddziałowa dokumentacja – nie było np. karty rozliczeń sprzętu ani książki przychodu i rozchodu narkotyków.
- Podniosłem wymagania, zdyscyplinowałem personel, skończyły się wypady ma miasto w czasie pracy. Ale też kierowałem się zasadą – wyjaśniał dr G. – aby moi ludzie zarobili jak najwięcej. W przeciwieństwie do poprzednika – nie godziłem się na premie operacyjne dla siebie.
Dr Łukasz W. ma inną ocenę
Prof. Religa kierował się zasadą, że dla dobra pacjentów nie może wymagać od lekarzy, akurat nie dyżurujących, aby, gdy nie ma pracy, siedzieli bezczynnie do wieczora na oddziale. Bo będą permanentnie zmęczeni i to może się okazać problemem, gdy potrzebna jest pełna, wielogodzinna mobilizacja. Na przykład podczas trudnego zabiegu operacyjnego. Za szefostwa G. każde wcześniejsze opuszczenie kliniki po normatywnych godzinach pracy powodowało restrykcje, najczęściej finansowe. Nawet operowanie do czwartej nad ranem nie zwalniało od stawienia się w klinice o godzinie siódmej. Można sobie wyobrazić, jak niewielki był pożytek z lekarza, który usypiał na stojąco. Za rządów dr. G., nawet gdy on operował, do reoperacji wołano asystenta.
Prof. Religa nie wychodził z kliniki w czasie operacji; choć zrobił już swoje – czekał, aż się pacjent ustabilizuje. Gdy trzeba było przeprowadzić reoperację, sam stawał za stołem.
Natomiast, jeśli chodzi o premie za przeprowadzenie operacji, ci, którzy faktycznie brali w niej udział, mogli być pewni, że sprawiedliwości stanie się zadość. Prof. Religa był pod tym względem skrupulatny i lojalny. Po należne pieniądze stał z nami w równym szeregu i taka postawa sprawiała, że nie było w klinice niedomówień, które za rządów dr. G. stale wisiały w powietrzu.
Dr W. zaprzecza też słowom oskarżonego, że po objęciu kierownictwa kliniki zastał bezhołowie w wydawaniu narkotyków i dopiero on wprowadził obowiązek ewidencji tych leków. – Narkotyki za prof. Religi też były dokładnie rozliczane – w specjalnym zeszycie, którym dysponowała oddziałowa. Innowacja dr G. polegała na tym, że przedtem rubryki wykreślała pielęgniarka, posługując się linijką, a nowy ordynator sprowadził dostosowane do tego druki.
Naciąganie sprężyny
Jak zawsze, ilekroć występowali przed sądem lekarze, byli podwładni dr. G. – padają oskarżenia o bezduszne ich traktowanie, wręcz sadystyczne sprawdzanie, jak długo mogą znosić upokarzającą sytuację. Świadek Łukasz W. wspomina los dr. Ch. Był świetnym lekarzem, bardzo sumiennym, a szef rozciągał go jak sprężynę, aż rakieta się wyrwała. Mając do wyboru rodzinę, z konieczności rzadko oglądaną i pracę, która stała się uciemiężeniem, wybrał to pierwsze.
Podaje też przykład szantażowania policją instrumentariuszki, gdy zawiadomiła szefa, że w sercu chorego Floriana M., któremu dr G. wymieniał zastawkę, został gazik. – A przecież była to wina operującego – twierdzi.
W innym świetle niż oskarżony przedstawia też fakt, że stosunkowo późno otworzył specjalizację z kardiochirurgii.
Nie wynikało to, jak sugerował dr G., z braku ambicji czy nieuctwa. Zaważyły zmiany systemowe: wprowadzono nowy tryb specjalizowania się. Wcześniej, by zostać kardiochirurgiem, trzeba było najpierw uzyskać 1. i 2. stopień z chirurgii ogólnej. Prof. Religa zapowiedział, że system zostanie zmieniony. Kardiochirurgia miała być specjalizacją podstawową. Ale przez 3 lata trwał okres zawieszenia w przystępowaniu do egzaminów.
- Ja właśnie znalazłem się w takiej sytuacji – zakończył tę kwestię dr W.