Służba Zdrowia - strona główna
SZ nr 51–54/2004
z 8 lipca 2004 r.


>>> Wyszukiwarka leków refundowanych


Z pamiętnika lekarza poz

Janina Banachowska

Poniedziałek

Telefon poderwał mnie z popołudniowej drzemki. Byłam już po rannych przyjęciach, nic specjalnego się nie działo, ot, banalne przeziębienia, jakiś niegroźny ból brzucha, słowem – dzień jak co dzień. Było parno, miało się chyba na burzę, po obiedzie położyłam się na chwilę i przysnęłam.
Podniosłam słuchawkę.
- Czy pani doktor? – usłyszałam.
- Córka wbiła sobie nóż w udo, strasznie krwawi, męża nie ma w domu, nie wiem, co robić.
- Już jadę – zapewniłam.
Dom był niedaleko. Weszłam na schody, od razu zauważyłam krople krwi na stopniach, w mieszkaniu już nie krople, a pasmo krwi ciągnące się aż do drzwi łazienki. Drzwi były zamknięte.
- Gdzie córka? – spytałam przerażonej matki.
- W łazience i nie chce wyjść.
- Ile ma lat?
- Jedenaście.
- Kasiu, otwórz! – wołała matka.
Cisza. Spróbowałam otworzyć, drzwi były zamknięte od wewnątrz.
- Może zemdlała, może się jej słabo zrobiło? – matka była coraz bardziej przerażona.
- Nie ma na co czekać, niech pani da siekierę, otworzymy drzwi – poleciłam.
Przyniosła siekierę. Po mocnym uderzeniu w klamkę drzwi puściły. Dziewczynka blada jak papier przykładała do rany gąbkę i wyciskała ją do wanny. Wanna była zbroczona krwią, na podłodze – czerwone plamy, całość sprawiała makabryczne wrażenie. Posadziłam dziewczynkę na muszli klozetowej, ręcznikiem wytarłam okolice zranienia, przyłożyłam gazę i silnie zabandażowałam. Matce kazałam zadzwonić po karetkę, powiedzieć, że jest krwotok tętniczy z rany, żeby się pospieszyli.

Opatrunek szybko przemókł, w międzyczasie przygotowałam drugi z gąbką spongostanu i przewinęłam. Dziewczynkę przeprowadziłyśmy do pokoju, gdzie położyłam ją na wersalce, tymczasem matka obmywała ją ze śladów krwi.

Po 20 minutach usłyszeliśmy syrenę karetki. Mała pojechała z matką do szpitala. Gdy wsiadały, przyjechał ojciec.

Wytłumaczyłam, co się stało, pojechał za karetką, by po wszystkim zabrać żonę do domu, bo córkę na pewno zostawią na urazówce. Znalazł się też schowany w szopie ze strachu syn, ośmioletni, który mógł wyjaśnić, jak do tego doszło. Otóż chcieli sobie zbudować szałas. Dziewczynka ostrzyła kije, mające służyć za podporę dachu, koniec kija oparła o nogę, nóż się ześlizgnął i nieszczęście gotowe. Tylko, dlaczego się potem zamknęła?

Wtorek

Zaczęły się sianokosy. Widać to po tym, że zgłaszają się pacjenci z urazami przy zwózce. Dziś przyszedł, a raczej przykuśtykał, młody chłopak, któremu pawęż spadła na stopę. Zasiniała, obrzękła stopa nie wykazywała jednak złamania kości. Na wszelki wypadek – wysłałam go na zdjęcie, przywiózł klisze, kości okazały się w porządku. Kazałam okładać serwatką i jakiś czas raczej unikać zeskakiwania z wozu.

Pracować w polu może, choć będzie to bolesne.

Wezwana zostałam do babki z bólami serca. Pojechałam sama, nikt nie ma teraz czasu przyjeżdżać po lekarza. Dom przy drodze, wiem który, nie potrzebuję przewodnika. Babka od dawna choruje na serce, od 30 lat ma potwierdzoną wadę zastawki mitralnej, po zdenerwowaniu lub choćby najmniejszym wysiłku występują bóle wieńcowe. Ciśnienie niskie, 120/85. Tętno 90/min. Podałam jej eucardine i zaleciłam nie zapominać o lekarstwach. Tym razem zaostrzenia choroby dopatrywałam w zagrażającej burzy; siano mieli dopiero co przewrócone, za świeże do składania, babka się zdenerwowała, że może je zalać. Pocieszyłam, że burza będzie dopiero w nocy. A ona przecież i tak nie pójdzie w pole. W domu nie ma nikogo, by się nią opiekował, na wszelki wypadek podałam jeszcze Lexotan. Teraz powinna spokojnie zasnąć, bez obawy o deszcz.

Gdy wróciłam do domu, już na mnie czekano. Pies sąsiadów dostał się pod ostrze kosiarki, ma przeciętą łapę, na szczęście niedużo. Pies niespokojny, nie przyzwyczajony do obcych, ledwo się dał zbadać, a tu trzeba szyć, nie wyobrażam sobie, by bez znieczulenia ogólnego można tego dokonać. Chwilowo zabandażowałam i zadzwoniłam po weterynarza. Na szczęście, udało mi się złapać go telefonicznie. Właściciel psa umówił się z nim w lecznicy i pojechał z synem i psem. Mam nadzieję, że wszystko skończy się dobrze.

Następna była dziewczyna z chrypką. Ledwo mówiła, jest uczulona na pyłki. Niemniej gardło miała czerwone, a w płucach szmer oddechowy pęcherzykowy zaostrzony. Dałam jej Dexaven i poleciłam pić syrop ze świerka, który corocznie robią właśnie na takie przypadki. Po Dexavenie dziewczyna odzyskała głos i już spokojnie poszła do domu. Syrop mają.

Środa

Starszy mężczyzna nie może wstać z łóżka, syn dzwonił od samego rana prosząc o wizytę domową. Przyjechał po mnie samochodem, droga jest zła, nie chciał mnie narażać na wypadek. Znałam tę drogę, raz, parę lat temu, o mały włos a byłabym spadła z urwiska; śliska od deszczu gliniasta droga nie dawała zaczepienia dla kół. W ostatniej chwili udało mi się zatrzymać, wyciągano mnie końmi, inaczej wyjechać się nie dało. Zawsze później jeździłam tam konno, jednak kopyta mają znacznie lepszą przyczepność niż koła.

Tym razem dojechaliśmy bez kłopotu, może dlatego że było sucho, a może po prostu kierowca, mieszkając tam i stale jeżdżąc tą drogą, ma większą ode mnie wprawę.

Dziadek leżał w łóżku i skarżył się na ból stopy. Nie mógł wstać z łóżka. Stopa była zimna, zasiniona, bolesna. Stwierdziłam, że skoro brak jest tętna na grzbietowej tętnicy stopy, to musiał wytworzyć się zakrzep naczynia uniemożliwiający dopływ krwi do kończyny. Nic tu nie mogłam sama zrobić, szczególnie że – jak dziadek mówił – zaczęło się to już trzy dni temu, choć dziś boli najbardziej. Nie pozostało nic innego niż wypisać skierowanie do szpitala na chirurgię i poprosić syna, żeby jak najprędzej zawiózł tam ojca.

Po powrocie zastałam następny czekający na mnie samochód. Młoda dziewczyna ma silne bóle brzucha i krwawi. Więcej nie udało mi się dowiedzieć. Na miejscu zbadałam pacjentkę, stwierdziłam, że jest po prostu w trakcie porodu, a krwawienie jest spowodowane najprawdopodobniej brzeżnie przodującym łożyskiem. Z sąsiedniego domu kazałam wezwać karetkę z położną, a sama zajęłam się rodzącą.

Miała już bóle parte, w kroczu ukazywała się główka. W przerwie między bólami płynęła obficie krew. Nie miałam ze sobą żadnych płynów do podania, pacjentka była blada i wyraźnie wykrwawiona, jak powiedziała jej matka – znalazła ją stojącą w kącie obory w kałuży krwi i stąd siłą przyprowadziła do mieszkania. Dziewczyna prawdopodobnie chciała ukryć przed wszystkimi fakt porodu.

Udało mi się urodzić dziewczynkę, dziecko było słabe, 7 w skali Abgar. Natychmiast kazałam je rozcierać, żeby się zaróżowiło, a sama masowałam macicę rodzącej, by zmniejszyć krwawienie. Na szczęście, właśnie wtedy nadjechała karetka. Przytomnie przysłali erkę, nie wiem, jak telefonujący po pogotowie mógł to tak dobrze załatwić. Lekarz z pogotowia od razu podłączył kroplówkę, pod moim masażem łożysko odkleiło się całkowicie i odeszło, sprawdziłam – całe. Podłączyłam drugą kroplówkę w drugą rękę i można było obie pacjentki, matkę i córkę, jeszcze słabą, ale już popłakującą wsadzić do karetki.

Okazało się, że przyjazd erki zawdzięczałam brakowi innej karetki pogotowia. Wszystkie pozostałe były w terenie.

Czwartek

Zaczyna się, jak zwykle podczas prac przy sianie, okres angin. Upał, szybka praca na słońcu, byle zdążyć przed deszczem, do tego zimne napoje i angina gotowa. Dziś także pierwszym pacjentem był młody człowiek z bólem gardła. Migdałki duże, czerwone z białawymi nalotami. Zapisałam Augmentin i płukanie gardła. No i odpoczynek w domu przy telewizorze. Ale i tak wiem, że zamiast do łóżka pójdzie do siana, bo łóżko może poczekać.

Następnie weszła kobieta o lasce, mocno kulejąc.

- Co to się stało? – pytam, bo jeszcze wczoraj biegała jak sarenka, a dziś ledwo przyszła.

- Schodziłam ze schodów i potknęłam się. Noga mi się zwyrtła i teraz na niej stanąć nie mogę – wyjaśniła

Oglądnęłam nogę. W stawie skokowym – duży obrzęk, bolesność przy ruchach, co ja mówię bolesność: w kostce niemal nie ma ruchów, tak ją boli. Trzeba będzie zrobić zdjęcie, ale jeżeli to jest tylko skręcenie, to będzie długo boleć, a zawsze już ta noga nie będzie tak sprawna jak uprzednio.

Dałam skierowanie na rentgen i do ortopedy. Syn ją zawiezie, jak skończy przewracać siano. Tymczasem poczeka. Czekać mogła tylko u mnie, syn ją przywiózł i odjechał, sama do domu nie dojdzie. Dałam jej środek przeciwbólowy i zaprowadziłam do ogrodu, gdzie posadziłam na fotelu. Teraz może spokojnie czekać.

Chłopa z nogą przebitą widłami spotkałam przed gabinetem, właśnie szedł po poradę.

Widły sam wyciągnął. Dobre i to. Kiedyś przyjechał do mnie chłop z wbitymi widłami i musiałam sama je wyciągać. Zawsze mówię, żeby składać kopy przy pomocy grabi, ale chłopi wolą widły, że to niby prędzej. Nie jest wcale prędzej, kopy są gorzej postawione, a w pośpiechu – zamiast w siano – widły trafiają w nogi. Poleciłam okładać żywicą z drzewa iglastego, zmieniać opatrunek parę razy dziennie, aż wszystek brud z rany wyciągnie. Za trzy dni powinno być czyste i niemal zagojone.

Piątek

Kobieta z wyraźnym cierpieniem na twarzy zgłosiła się do mnie koło dziewiątej rano. Całą noc miała silne bóle brzucha, wyrostek wycięty, więc się nie bała, że to zapalenie wyrostka i czekała z tymi bólami do rana. Brzuch raczej miękki, jedynie w okolicy nerki żywa tkliwość i objaw Goldflama dodatni. Nie miała nigdy badań w kierunku kamicy nerkowej, a w ogóle to tego rodzaju ból chwycił ją pierwszy raz.

Dałam jej zastrzyk Buskolizyny i skierowanie na USG jamy brzusznej. Na razie nie może jechać, nie zrobiła prawa jazdy, a mąż i syn pracują i nie ma jej kto zawieźć. Może na razie dałabym coś przeciwbólowego, mąż weźmie wolne, to ją zawiezie.

Dałam receptę na tabletki No-Spa i w razie silnego bólu poleciłam zadzwonić po pogotowie lub przyjechać po mnie. Kazałam też zrobić badanie moczu.

Wezwała mnie kilkuletnia dziewczynka – na polu przy sianie zasłabła jej matka. Kobieta choruje na nadciśnienie i serce, zmęczyła się stawianiem kop i pewno to właśnie sprawiło, że zrobiło się jej słabo. Wzięłam wszystko, co mogło być potrzebne i poszłam z dzieckiem na łąkę.

Kobieta leżała pod drzewem, skarżyła się na silny ból głowy i kołatanie serca. Twarz miała czerwoną, ciśnienie 220/130, tętno 100/min. Podałam cordafen i posłałam córeczkę do domu po kogoś z samochodem, żeby ją zawieźli do szpitala lub przynajmniej do domu. Bałam się puścić ją piechotą, gdyż miała silne zawroty głowy, zresztą tak wysokie ciśnienie mogłoby się skończyć wylewem.

Po chwili przyjechał syn samochodem. Pojechałam z nią do domu, do szpitala nie godziła się jechać. Sprawdziłam, co zażywa: Minipress i Enap. Dziś rano zapomniała wziąć leki. Zażyła je dopiero przy mnie. Zmierzyłam jej ponownie ciśnienie, opadło, było już tylko 195/100. Poleciłam jej położyć się do łóżka, jeśli to tylko możliwie, unikać pracy na słońcu. Jutro przed wyjściem z domu – zmierzyć ciśnienie i jeżeli byłoby tak wysokie jak obecnie, przyjść do mnie do gabinetu.

Wieczorem zjawiła się matka sześcioletniej dziewczynki, która zagorączkowała i ciężko oddycha. Mała miała 39,3 stopnia gorączki, gardło czerwone, a w płucach rozsiane świsty. Zleciłam przede wszystkim bańki, syrop ze świerka, kwiat lipowy z sokiem malinowym, nacieranie psiną ze spirytusem kamforowym i Biseptol 2 razy po 480. Obiecałam przyjechać jutro rano.

Sobota

Zadzwoniłam od razu z samego rana dowiedzieć się o dziewczynkę. Matka mówi, że temperatura spadła, ma już tylko 38 stopni i czuje się znacznie lepiej. Niemniej pojechałam zobaczyć dziecko na własne oczy. W płucach było mnóstwo rzężeń, ale tylko pojedyncze świsty. Bańki czarne, widać że dobrze stawiane. Zleciłam postawić wieczorem jeszcze raz bańki.

Kobieta, która wczoraj zasłabła przy sianie, czekała już na mnie, gdy wróciłam z wizyty u dziecka. Ciśnienie nadal wysokie, choć nie aż tak, już "tylko" 170/95. Dodałam jej Tertensif SR rano, a poprzednie leki ma zażywać systematycznie. Dziś niech jeszcze daruje sobie pracę w polu, do siana może iść, gdy ciśnienie jej spadnie do 150/90.

Podejrzenie kamicy nerkowej u wczorajszej pacjentki z bólami okolicy nerek potwierdziło się. Wieczorem zrobiła prywatnie USG i wykazało kamień w wejściu do moczowodu, jednak bez zatrzymania moczu w nerce. Dałam jej skierowanie do poradni urologicznej. Ten kamień, gdy urośnie, wywoła wodonercze, a teraz jeszcze można go usunąć.




Najpopularniejsze artykuły

Programy lekowe w chorobach z autoimmunizacji w praktyce klinicznej. Stan obecny i kierunki zmian – oglądaj na żywo

Ile trwają studia medyczne w Polsce? Podpowiadamy!

Studia medyczne są marzeniem wielu młodych ludzi, ale wymagają dużego poświęcenia i wielu lat intensywnej nauki. Od etapu licencjackiego po specjalizację – każda ścieżka w medycynie ma swoje wyzwania i nagrody. W poniższym artykule omówimy dokładnie, jak długo trwają studia medyczne w Polsce, jakie są wymagania, by się na nie dostać oraz jakie możliwości kariery otwierają się po ich ukończeniu.

Tygrys maruder

Gdzie są powiatowe centra zdrowia? Co z lepszą dostępnością do lekarzy geriatrów? A z obietnicą, że pacjent dostanie zwrot kosztów z NFZ, jeśli nie zostanie przyjęty w poradni AOS w ciągu 60 dni? Posłowie PiS skrzętnie wykorzystali „100 dni rządu”, by zasypać Ministerstwo Zdrowia mniej lub bardziej absurdalnymi interpelacjami dotyczącymi stanu realizacji obietnic, złożonych w trakcie kampanii wyborczej. Niepomni, że ich ministrowie i prominentni posłowie w swoim czasie podkreślali, że na realizację obietnic (w zdrowiu na pewno) potrzeba kadencji lub dwóch.

Worków z pieniędzmi nie będzie

Jeśli chodzi o nakłady, cały czas jesteśmy w ogonie krajów wysokorozwiniętych. Średnia dla OECD, jeśli chodzi o nakłady łączne, to 9 proc., w Polsce – ok. 6,5 proc. Jeśli chodzi o wydatki publiczne, w zasadzie nie przekraczamy 5 proc. – mówił podczas kongresu Patient Empowerment Jakub Szulc, były wiceminister zdrowia, w maju powołany przez minister Izabelę Leszczynę do zespołu, który ma pracować nad zmianami systemowymi.

Personalizacja szczepień przeciw grypie i strategie poprawy wyszczepialności

– W Polsce głównym problemem jest brak zainteresowania szczepieniami przeciwko grypie. Debata na temat rodzaju szczepionek przeciw grypie i ich porównywanie to temat drugo- planowy. Zwłaszcza że intensywne promowanie nowych preparatów może osłabiać zaufanie do tych już dostępnych – uważa Paweł Grzesiowski, Główny Inspektor Sanitarny. Prof. Robert Flisiak, powołany przez ministrę zdrowia Izabelę Leszczynę na szefa zespołu do spraw monitorowania i oceny zagrożeń związanych z chorobami zakaźnymi, wskazuje, że najważniejsza jest dziś poprawa poziomu wyszczepialności poprzez identyfikację i wdrażanie odpowiednich strategii i kierunków działań.

Pigułka dzień po, czyli w oczekiwaniu na zmianę

Już w pierwszych tygodniach urzędowania minister zdrowia Izabela Leszczyna ogłosiła program „Bezpieczna, świadoma ja”, czyli – pakiet rozwiązań dla kobiet, związanych przede wszystkim ze zdrowiem prokreacyjnym. Po kilku miesiącach można byłoby już zacząć stawiać pytania o stan realizacji… gdyby było o co pytać.

Klimat stawia nowe wyzwania zdrowotne

Globalna zmiana klimatu stała się jednym z najbardziej widocznych problemów środowiskowych XXI wieku. Od zdjęć niedźwiedzi polarnych przyczepionych do topniejących kier lodowych na Alasce po wyschnięte i popękane pola uprawne rozciągające się aż po horyzont w Afryce – obrazy ekologicznych skutków zmian klimatycznych stały się częścią naszej wspólnej świadomości. Rzadko jednak skutki zmian klimatycznych są wyrażane w kategoriach rzeczywistych i potencjalnych kosztów życia i cierpienia ludzkiego.

Kamica żółciowa – przyczyny, objawy i leczenie

Kamica żółciowa to schorzenie, które dotyka około 20% populacji. Jest to najczęstsza przyczyna hospitalizacji związanych z układem pokarmowym. Charakteryzuje się występowaniem złogów w pęcherzyku żółciowym lub drogach żółciowych. Niektórzy pacjenci nie doświadczają żadnych objawów, inni cierpią z powodu ataku kolki żółciowej i innych powikłań.

Dobra polisa na życie — na co zwrócić uwagę?

Ubezpieczenie na życie to zabezpieczenie finansowe w trudnych chwilach. Zapewnia wsparcie w przypadku nieszczęśliwego wypadku lub śmierci ubezpieczonego. Aby polisa dobrze spełniała swoją funkcję i gwarantowała pomoc, niezbędne jest gruntowne sprawdzenie jej warunków. Jeśli chcesz wiedzieć, na czym dokładnie powinieneś się skupić — przeczytaj ten tekst!

Diagnozowanie insulinooporności to pomylenie skutku z przyczyną

Insulinooporność początkowo wykrywano u osób chorych na cukrzycę i wcześniej opisywano ją jako wymagającą stosowania ponad 200 jednostek insuliny dziennie. Jednak ze względu na rosnącą świadomość konieczności leczenia problemów związanych z otyłością i nadwagą, w ostatnich latach wzrosło zainteresowanie tą... no właśnie – chorobą?

Testy wielogenowe pozwalają uniknąć niepotrzebnej chemioterapii

– Wiemy, że nawet do 85% pacjentek z wczesnym rakiem piersi w leczeniu uzupełniającym nie wymaga chemioterapii. Ale nie da się ich wytypować na podstawie stosowanych standardowo czynników kliniczno-patomorfologicznych. Taki test wielogenowy jak Oncotype DX pozwala nam wyłonić tę grupę – mówi onkolog, prof. Renata Duchnowska.

Onkologia – droga wielu medycznych szans i możliwości

Wybierając specjalizacje onkologiczne można pomagać pacjentom w walce z chorobą nowotworową, prowadzić innowacyjne badania naukowe i korzystać z nowoczesnej aparatury medycznej. To pasjonujące, że jedna dziedzina medycyny ma tak wiele do zaoferowania – twierdzi Zuzanna Górska, studentka II roku kierunku lekarskiego i przyszła onkolog.

Preludium i pandemiczna fuga

Rozmowa z prof. dr. hab. n. biol. Krzysztofem Pyrciem, wirusologiem, kierownikiem Pracowni Wirusologii w Małopolskim Centrum Biotechnologii Uniwersytetu  Jagiellońskiego (MCB), liderem grupy badawczej Virogenetics, działającej w ramach MCB, należącej do europejskiego konsorcjum DURABLE, które od 2023 r. zrzesza światowej klasy instytuty badań podstawowych i translacyjnych, koordynowane przez Instytut Pasteura w Paryżu. 

Ciemna strona eteru

Zabrania się sprzedaży eteru etylowego i jego mieszanin – stwierdzał artykuł 3 uchwalonej przez sejm ustawy z dnia 22 czerwca 1923 r. w przedmiocie substancji i przetworów odurzających. Nie bez kozery, gdyż, jak podawały statystyki, aż 80 proc. uczniów szkół narkotyzowało się eterem. Nauczyciele bili na alarm – używanie przez dzieci i młodzież eteru prowadzi do ich otępienia. Lekarze wołali – eteromania to zguba dla organizmu, prowadzi do degradacji umysłowej, zaburzeń neurologicznych, uszkodzenia wątroby. Księża z ambon przestrzegali – eteryzowanie się nie tylko niszczy ciało, ale i duszę, prowadząc do uzależnienia.

Leki, patenty i przymusowe licencje

W nowych przepisach przygotowanych przez Komisję Europejską zaproponowano wydłużenie monopolu lekom, które odpowiedzą na najpilniejsze potrzeby zdrowotne. Ma to zachęcić firmy farmaceutyczne do ich produkcji. Jednocześnie Komisja proponuje wprowadzenie przymusowego udzielenia licencji innej firmie na produkcję chronionego leku, jeśli posiadacz patentu nie będzie w stanie dostarczyć go w odpowiedniej ilości w sytuacjach kryzysowych.

Czy NFZ może zbankrutować?

Formalnie absolutnie nie, publiczny płatnik zbankrutować nie może. Fundusz bez wątpienia znalazł się w poważnych kłopotach. Jest jednak jedna dobra wiadomość: nareszcie mówi się o tym otwarcie.




bot