Służba Zdrowia - strona główna
SZ nr 43–51/2015
z 11 czerwca 2015 r.


>>> Wyszukiwarka leków refundowanych


Zniesławienie. Jak się bronić?

Aneta Sieradzka

Dobra osobiste są niezbywalne i podlegają ochronie prawnej. W dobie Internetu coraz częściej dochodzi jednak do ich naruszania. Najczęściej dzieje się tak poprzez zamieszczanie komentarzy czy wpisów na forach internetowych, które nie tylko są obraźliwe, ale związane są z odpowiedzialnością cywilną i karną. Co może zrobić lekarz w przypadku naruszenia jego dóbr osobistych? Jakie przysługują mu środki ochrony? Jak uniknąć wnoszenia sprawy na drogę sądową?


Fot. Thinkstock

Naruszenie czci jest w praktyce najczęściej spotykanym naruszaniem dobra osobistego w Internecie. Można dokonać podziału omawianej czci na wewnętrzną i zewnętrzną. Godność osobista ma charakter wewnętrzny i tutaj naruszenie czci wewnętrznej polegać będzie na subiektywnym odczuciu osoby pokrzywdzonej, ale ocena czy w rzeczywistości do niej doszło uzależniona będzie od kryteriów występujących w danej grupie społecznej, środowisku. Z kolei dobre imię, jakim jest charakter zewnętrzny czci i jego naruszenie będzie polegać na tym, że sąd uzna, że określona opublikowana informacja mogła negatywnie wpłynąć na stosunek odbiorców do osoby, której dotyczy. W sytuacji, kiedy dojdzie do naruszenia dóbr osobistych lekarza, jego zadaniem będzie przede wszystkim prawidłowe zebranie dowodów, udokumentowanie sprawy, zgłoszenie administracji szpitala faktu naruszenia dóbr osobistych, poinformowanie kolegów z pracy, a przede wszystkim należy skonsultować się z prawnikiem, aby dokonać prawidłowo wymienionych wyżej czynności. Rozważenia wymaga próba podjęcia rozmowy z pacjentem lub jego rodziną, który dopuścił się oszczerstw wobec osoby lekarza. Praktyka pokazuje, że w sytuacji silnych emocji, którymi często kieruje się pacjent i jego najbliżsi, rozmowa okazuje się trudna, ale i skuteczna, bo dzięki niej można zatrzymać kampanię oszczerstw. Zanim sprawa zostanie skierowana na drogę sądową, trzeba pamiętać o alternatywnych metodach rozwiązywania sporów, jakimi są negocjacje lub mediacje – ważne, aby dołożyć wszelkich starań, by zaistniały spór rozwiązać w sposób polubowny. Jaka jest tutaj rola prawnika? Profesjonalny pełnomocnik dokona prawidłowego rozpoznania, postawi wstępną diagnozę i podejmie wstępną terapię oraz – w ostateczności – poprowadzi sprawę w postępowaniu sądowym. Godność osobista i dobre imię mogą zostać naruszone w wyniku zniewagi lub zniesławienia. Zniewaga może mieć formę wypowiedzi, gestu lub innego zachowania, którego treść ubliża drugiej osobie. W myśl art. 216 k.k.: kto znieważa inną osobę w jej obecności albo choćby pod jej nieobecność, lecz publicznie lub w zamiarze, aby zniewaga do osoby tej dotarła, podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności. Godność osobista może zostać naruszona również w wyniku zniesławienia. Zgodnie z art. 212 k.k.: kto pomawia inną osobę, grupę osób, instytucję, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną nie mającą osobowości prawnej o takie postępowanie lub właściwości, które mogą poniżyć ją w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności, podlega grzywnie, karze ograniczenia albo pozbawienia wolności do roku. Zniesławienie ma szczególny charakter, jeśli dochodzi do niego z wykorzystaniem środków masowego przekazu (np. Internetu).


Dochodzenie roszczeń cywilnych w sądzie

Proces cywilny w Polsce cechuje duży formalizm z uwagi na zawiłą procedurę cywilną, z którą nie sposób poradzić sobie bez pomocy profesjonalnego pełnomocnika (adwokata lub radcy prawnego). W przypadku stwierdzenia naruszenia dobra osobistego lekarza, poszkodowanemu lekarzowi przysługują środki ochrony niemajątkowej oraz majątkowej. Do kwestii ochrony dóbr osobistych odnosi się art. 24 k.c., zgodnie z którym ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Na zasadach przewidzianych w kodeksie może on również żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny. Z cytowanego artykułu wynika, że lekarz, którego dobro osobiste zostało bezprawnie naruszone, może domagać się: zaniechania naruszania dobra (np. zaniechania działań skutkujących naruszaniem dobra osobistego), usunięcia skutków naruszenia dobra (np. opublikowania przeprosin w lokalnej prasie, zamieszczenia sprostowania). Środek ten wybierany jest najczęściej w przypadku naruszenia dobrego imienia lub czci. Warto wskazać również na orzecznictwo. Sąd Najwyższy w wyroku z 11 marca 1997 r., (III CKN 33/97, OSNC 1997/6–7/93) stwierdza, że ocena, czy nastąpiło naruszenie dobra osobistego, jakim jest stan uczuć, godność osobista i nietykalność cielesna (art.24 § 1 k.c.), nie może być dokonana według miary indywidualnej wrażliwości zainteresowanego (ocena subiektywna). A zatem samo subiektywne uczucie osoby wnoszącej o ochronę swego dobra osobistego nie jest wystarczającym argumentem do uznania powództwa przez Sąd jako zasadnego.


Podsumowanie

Lekarz funkcjonujący na rynku usług medycznych musi dbać o dobrą reputację, ponieważ coraz więcej pacjentów sprawdza jego referencje w Sieci. Funkcjonowanie zniesławiających lub znieważających treści w Internecie może mieć dla niego wymiar komercyjny. W efekcie, lekarz powinien znać i być świadomy praw, jakie mu przysługują. Lekarz wobec naruszenia jego dóbr osobistych w Internecie nie jest skazany na bierność czy milczenie. Publikacja nieprawdziwych informacji w Internecie insynuujących, że lekarz nie zna się na swoim zawodzie nie powinna zostać przez niego zignorowana. Zaznaczyć należy, że proces cywilny może się wiązać z dodatkowym stresem. Należy pamiętać, że przed wejściem na drogę sądową lekarz ma wiele możliwości, aby spróbować zakończyć spór polubownie. W każdym przypadku zalecane jest korzystanie z usług prawnika, który odciąży psychicznie lekarza oraz pomoże w profesjonalnym rozwiązaniu problemu.




Najpopularniejsze artykuły

Ile trwają studia medyczne w Polsce? Podpowiadamy!

Studia medyczne są marzeniem wielu młodych ludzi, ale wymagają dużego poświęcenia i wielu lat intensywnej nauki. Od etapu licencjackiego po specjalizację – każda ścieżka w medycynie ma swoje wyzwania i nagrody. W poniższym artykule omówimy dokładnie, jak długo trwają studia medyczne w Polsce, jakie są wymagania, by się na nie dostać oraz jakie możliwości kariery otwierają się po ich ukończeniu.

Najlepsze systemy opieki zdrowotnej na świecie

W jednych rankingach wygrywają europejskie systemy, w innych – zwłaszcza efektywności – dalekowschodnie tygrysy azjatyckie. Większość z tych najlepszych łączy współpłacenie za usługi przez pacjenta, zazwyczaj 30% kosztów. Opisujemy liderów. Polska zajmuje bardzo odległe miejsca w rankingach.

Testy wielogenowe pozwalają uniknąć niepotrzebnej chemioterapii

– Wiemy, że nawet do 85% pacjentek z wczesnym rakiem piersi w leczeniu uzupełniającym nie wymaga chemioterapii. Ale nie da się ich wytypować na podstawie stosowanych standardowo czynników kliniczno-patomorfologicznych. Taki test wielogenowy jak Oncotype DX pozwala nam wyłonić tę grupę – mówi onkolog, prof. Renata Duchnowska.

Diagnozowanie insulinooporności to pomylenie skutku z przyczyną

Insulinooporność początkowo wykrywano u osób chorych na cukrzycę i wcześniej opisywano ją jako wymagającą stosowania ponad 200 jednostek insuliny dziennie. Jednak ze względu na rosnącą świadomość konieczności leczenia problemów związanych z otyłością i nadwagą, w ostatnich latach wzrosło zainteresowanie tą... no właśnie – chorobą?

W jakich specjalizacjach brakuje lekarzy? Do jakiego lekarza najtrudniej się dostać?

Problem z dostaniem się do lekarza to dla pacjentów codzienność. Największe kolejki notuje się do specjalistów przyjmujących w ramach podstawowej opieki zdrowotnej, ale w wielu województwach również na prywatne wizyty trzeba czekać kilka tygodni. Sprawdź, jakich specjalizacji poszukują pracodawcy!

Ciemna strona eteru

Zabrania się sprzedaży eteru etylowego i jego mieszanin – stwierdzał artykuł 3 uchwalonej przez sejm ustawy z dnia 22 czerwca 1923 r. w przedmiocie substancji i przetworów odurzających. Nie bez kozery, gdyż, jak podawały statystyki, aż 80 proc. uczniów szkół narkotyzowało się eterem. Nauczyciele bili na alarm – używanie przez dzieci i młodzież eteru prowadzi do ich otępienia. Lekarze wołali – eteromania to zguba dla organizmu, prowadzi do degradacji umysłowej, zaburzeń neurologicznych, uszkodzenia wątroby. Księża z ambon przestrzegali – eteryzowanie się nie tylko niszczy ciało, ale i duszę, prowadząc do uzależnienia.

Onkologia – organizacja, dostępność, terapie

Jak usprawnić profilaktykę raka piersi, opiekę nad chorymi i dostęp do innowacyjnych terapii? – zastanawiali się eksperci 4 września br. podczas Forum Ekonomicznego w Karpaczu.

Aborcja: Czego jeszcze brakuje, by lekarze przestali się bać?

Lekarze nie powinni się bać, że za wykonanie aborcji może grozić im odpowiedzialność karna, a pacjentkom trzeba zapewnić realny dostęp do świadczeń. Wytyczne ministra zdrowia oraz Prokuratora Generalnego to krok w dobrym kierunku, ale nadal potrzebna jest przede wszystkim regulacja rangi ustawowej – głosi przyjęte na początku września stanowisko Naczelnej Rady Lekarskiej.

10 000 kroków dziennie? To mit!

Odkąd pamiętam, 10 000 kroków było złotym standardem chodzenia. To jest to, do czego powinniśmy dążyć każdego dnia, aby osiągnąć (rzekomo) optymalny poziom zdrowia. Stało się to domyślnym celem większości naszych monitorów kroków i (czasami nieosiągalną) linią mety naszych dni. I chociaż wszyscy wspólnie zdecydowaliśmy, że 10 000 to idealna dzienna liczba do osiągnięcia, to skąd się ona w ogóle wzięła? Kto zdecydował, że jest to liczba, do której powinniśmy dążyć? A co ważniejsze, czy jest to mit, czy naprawdę potrzebujemy 10 000 kroków dziennie, aby osiągnąć zdrowie i dobre samopoczucie?

Leki, patenty i przymusowe licencje

W nowych przepisach przygotowanych przez Komisję Europejską zaproponowano wydłużenie monopolu lekom, które odpowiedzą na najpilniejsze potrzeby zdrowotne. Ma to zachęcić firmy farmaceutyczne do ich produkcji. Jednocześnie Komisja proponuje wprowadzenie przymusowego udzielenia licencji innej firmie na produkcję chronionego leku, jeśli posiadacz patentu nie będzie w stanie dostarczyć go w odpowiedniej ilości w sytuacjach kryzysowych.

Leki przeciwpsychotyczne – ryzyko dla pacjentów z demencją

Obecne zastrzeżenia dotyczące leczenia behawioralnych i psychologicznych objawów demencji za pomocą leków przeciwpsychotycznych opierają się na dowodach zwiększonego ryzyka udaru mózgu i zgonu. Dowody dotyczące innych niekorzystnych skutków są mniej jednoznaczne lub bardziej ograniczone wśród osób z demencją. Pomimo obaw dotyczących bezpieczeństwa, leki przeciwpsychotyczne są nadal często przepisywane w celu leczenia behawioralnych i psychologicznych objawów demencji.

Astronomiczne rachunki za leczenie w USA

Co roku w USA ponad pół miliona rodzin ogłasza bankructwo z powodu horrendalnie wysokich rachunków za leczenie. Bo np. samo dostarczenie chorego do szpitala może kosztować nawet pół miliona dolarów! Prezentujemy absurdalnie wysokie rachunki, jakie dostają Amerykanie. I to mimo ustawy, która rok temu miała zlikwidować zjawisko szokująco wysokich faktur.

Zdrowa tarczyca, czyli wszystko, co powinniśmy wiedzieć o goitrogenach

Z dr. n. med. Markiem Derkaczem, specjalistą chorób wewnętrznych, diabetologiem oraz endokrynologiem, wieloletnim pracownikiem Kliniki Endokrynologii, a wcześniej Kliniki Chorób Wewnętrznych Uniwersytetu Medycznego w Lublinie rozmawia Antoni Król.

Lecytyna sojowa – wszechstronne właściwości i zastosowanie w zdrowiu

Lecytyna sojowa to substancja o szerokim spektrum działania, która od lat znajduje zastosowanie zarówno w medycynie, jak i przemyśle spożywczym. Ten niezwykły związek należący do grupy fosfolipidów pełni kluczową rolę w funkcjonowaniu organizmu, będąc podstawowym budulcem błon komórkowych.

Osteotomia okołopanewkowa sposobem Ganza zamiast endoprotezy

Dysplazja biodra to najczęstsza wada wrodzona narządu ruchu. W Polsce na sto urodzonych dzieci ma ją czworo. W Uniwersyteckim Szpitalu Dziecięcym pod kierownictwem dr. Jarosława Felusia przeprowadzane są operacje, które likwidują ból i kupują pacjentom z tą wadą czas, odsuwając konieczność wymiany stawu biodrowego na endoprotezę.

Wczesny hormonozależny rak piersi – szanse rosną

Wczesny hormonozależny rak piersi u ponad 30% pacjentów daje wznowę nawet po bardzo wielu latach. Na szczęście w kwietniu 2022 roku pojawiły się nowe leki, a więc i nowe możliwości leczenia tego typu nowotworu. Leki te ograniczają ryzyko nawrotu choroby.




bot