Służba Zdrowia - strona główna
SZ nr 26–33/2015
z 9 kwietnia 2015 r.


>>> Wyszukiwarka leków refundowanych


Operacja łańcuchowa

Marek Nowicki

Oto w polskiej medycynie pojawia się nowa postać – dawca altruistyczny. Na razie jeszcze jest w przedsionku, nieśmiało puka i zachęca do otwarcia drzwi. Wystarczy spojrzeć na wydłużające się kolejki osób oczekujących na przeszczep i na to, co się dzieje za granicą, choćby w Stanach Zjednoczonych, aby się przekonać jak bardzo dawca altruistyczny jest oczekiwany.

W USA coraz bardziej na popularności zyskują tak zwane transplantacje łańcuchowe. Ostatnia taka, o której było głośno w mediach, miała miejsce pod koniec lutego w San Francisco. Trwała aż dwa dni, wzięło w niej udział aż dwunastu pacjentów; 6 osób dostało nowe nerki.

W tym przypadku operacja nie mogłaby się odbyć gdyby nie jedna osoba – Zully Broussard z Sacramento. Ta zwyczajnie wyglądająca kobieta na kilka dni stała się bohaterką amerykańskich stacji telewizyjnych. W ciągu ostatnich kilku lat straciła swoich ukochanych mężczyzn – męża i syna. Obydwaj zmarli z powodu choroby nowotworowej. Była bezradna wobec ich odchodzenia – ten dramat spowodował, że postanowiła pomóc innym – została dawcą altruistycznym. Dzięki jej decyzji łańcuch jedenastu osób oczekujących na wzięcie udziału w transplantacji ułożył się w całość.

Odnalazło się brakujące ogniwo. Nerka Zully trafiła do biorcy w miejscowości Fair Oaks, ten z kolei mógł się zrewanżować matce z Fresno nerką swojej szwagierki, która mieszka w Bienicii. I tak dalej, i tak dalej…

W tym łańcuchu brakowało tylko jednego ogniwa, ale można sobie wyobrazić łańcuchy transplantologiczne z kilkorgiem dawców altruistycznych. Wszystkich w jedną genetyczną rodzinę połączył system komputerowy.

Potrzeb transplantacyjnych nie są w stanie zaspokoić organy pobierane od zmarłych dawców – wiemy to od dawna. Przeszczepów rodzinnych też jest jak na lekarstwo. W jednym z moich marcowych materiałów w Faktach TVN wystąpił prof. Andrzej Chmura, kierownik Kliniki Chirurgii Ogólnej i Transplantacyjnej Szpitala im. Dzieciątka Jezus w Warszawie, który stwierdził, że trzeba wreszcie rozpocząć działania, które spowodują, że polskie prawo zacznie dopuszczać istnienie dawcy altruistycznego. Po emisji odezwał się rzecznik prasowy Ministerstwa Zdrowia z oświadczeniem, że prawa zmieniać nie trzeba, bo ustawa transplantacyjna już teraz dopuszcza dawców altruistycznych. Na ofiarowanie nerki czy wątroby tacy dawcy, według rzecznika, muszą mieć tylko zgodę Komisji Etycznej Krajowej Rady Transplantacyjnej. Skoro tak, to do dzieła! Plećmy łańcuchy. Trzeba mieć nadzieję, że zastępy bezinteresownych dawców zmniejszą kolejki oczekujących na nerki. Na razie odbył się w Polsce pierwszy przeszczep krzyżowy.

Na początku roku w Warszawie, we wspomnianej Klinice Chirurgii Ogólnej i Transplantacyjnej Szpitala im. Dzieciątka Jezus. Do zabiegu stawiły się dwie pary, które nawzajem wymieniły się właśnie nerkami. W tym wypadku dawca altruistyczny nie był potrzebny.

Akceptacja takiego dawcy w systemie transplantacyjnym, nie formalna, tylko faktyczna, spowoduje wprowadzenie być może jeszcze ostrzejszych niż dotąd procedur kontrolnych, które będą musiałby wykluczać choćby cień podejrzeń o handel organami




Najpopularniejsze artykuły

Ile trwają studia medyczne w Polsce? Podpowiadamy!

Studia medyczne są marzeniem wielu młodych ludzi, ale wymagają dużego poświęcenia i wielu lat intensywnej nauki. Od etapu licencjackiego po specjalizację – każda ścieżka w medycynie ma swoje wyzwania i nagrody. W poniższym artykule omówimy dokładnie, jak długo trwają studia medyczne w Polsce, jakie są wymagania, by się na nie dostać oraz jakie możliwości kariery otwierają się po ich ukończeniu.

Diagnozowanie insulinooporności to pomylenie skutku z przyczyną

Insulinooporność początkowo wykrywano u osób chorych na cukrzycę i wcześniej opisywano ją jako wymagającą stosowania ponad 200 jednostek insuliny dziennie. Jednak ze względu na rosnącą świadomość konieczności leczenia problemów związanych z otyłością i nadwagą, w ostatnich latach wzrosło zainteresowanie tą... no właśnie – chorobą?

Ciemna strona eteru

Zabrania się sprzedaży eteru etylowego i jego mieszanin – stwierdzał artykuł 3 uchwalonej przez sejm ustawy z dnia 22 czerwca 1923 r. w przedmiocie substancji i przetworów odurzających. Nie bez kozery, gdyż, jak podawały statystyki, aż 80 proc. uczniów szkół narkotyzowało się eterem. Nauczyciele bili na alarm – używanie przez dzieci i młodzież eteru prowadzi do ich otępienia. Lekarze wołali – eteromania to zguba dla organizmu, prowadzi do degradacji umysłowej, zaburzeń neurologicznych, uszkodzenia wątroby. Księża z ambon przestrzegali – eteryzowanie się nie tylko niszczy ciało, ale i duszę, prowadząc do uzależnienia.

Testy wielogenowe pozwalają uniknąć niepotrzebnej chemioterapii

– Wiemy, że nawet do 85% pacjentek z wczesnym rakiem piersi w leczeniu uzupełniającym nie wymaga chemioterapii. Ale nie da się ich wytypować na podstawie stosowanych standardowo czynników kliniczno-patomorfologicznych. Taki test wielogenowy jak Oncotype DX pozwala nam wyłonić tę grupę – mówi onkolog, prof. Renata Duchnowska.

Najlepsze systemy opieki zdrowotnej na świecie

W jednych rankingach wygrywają europejskie systemy, w innych – zwłaszcza efektywności – dalekowschodnie tygrysy azjatyckie. Większość z tych najlepszych łączy współpłacenie za usługi przez pacjenta, zazwyczaj 30% kosztów. Opisujemy liderów. Polska zajmuje bardzo odległe miejsca w rankingach.

Onkologia – organizacja, dostępność, terapie

Jak usprawnić profilaktykę raka piersi, opiekę nad chorymi i dostęp do innowacyjnych terapii? – zastanawiali się eksperci 4 września br. podczas Forum Ekonomicznego w Karpaczu.

Leki, patenty i przymusowe licencje

W nowych przepisach przygotowanych przez Komisję Europejską zaproponowano wydłużenie monopolu lekom, które odpowiedzą na najpilniejsze potrzeby zdrowotne. Ma to zachęcić firmy farmaceutyczne do ich produkcji. Jednocześnie Komisja proponuje wprowadzenie przymusowego udzielenia licencji innej firmie na produkcję chronionego leku, jeśli posiadacz patentu nie będzie w stanie dostarczyć go w odpowiedniej ilości w sytuacjach kryzysowych.

Jak magnez wspiera nasze zdrowie psychiczne i fizyczne?

W stresującym i pracowitym okresie mogą szybko pojawić się nieprzyjemne objawy fizyczne i psychiczne, ponieważ nasz organizm reaguje na presję zewnętrzną, z którą się spotykamy.

Zdrowa tarczyca, czyli wszystko, co powinniśmy wiedzieć o goitrogenach

Z dr. n. med. Markiem Derkaczem, specjalistą chorób wewnętrznych, diabetologiem oraz endokrynologiem, wieloletnim pracownikiem Kliniki Endokrynologii, a wcześniej Kliniki Chorób Wewnętrznych Uniwersytetu Medycznego w Lublinie rozmawia Antoni Król.

Astronomiczne rachunki za leczenie w USA

Co roku w USA ponad pół miliona rodzin ogłasza bankructwo z powodu horrendalnie wysokich rachunków za leczenie. Bo np. samo dostarczenie chorego do szpitala może kosztować nawet pół miliona dolarów! Prezentujemy absurdalnie wysokie rachunki, jakie dostają Amerykanie. I to mimo ustawy, która rok temu miała zlikwidować zjawisko szokująco wysokich faktur.

Czy NFZ może zbankrutować?

Formalnie absolutnie nie, publiczny płatnik zbankrutować nie może. Fundusz bez wątpienia znalazł się w poważnych kłopotach. Jest jednak jedna dobra wiadomość: nareszcie mówi się o tym otwarcie.

Jakie choroby przenoszą kleszcze?

Choroby odkleszczowe co roku zbierają spore żniwa, zarówno wśród ludzi, jak i zwierząt towarzyszących. Niestety, wiele osób wciąż nie zdaje sobie sprawy ze spektrum zagrożeń, jakie wiążą się z ukąszeniem przez tego pajęczaka. Jakie choroby przenosi kleszcz na ludzi i zwierzęta? Czym choroby odkleszczowe u ludzi różnią się od chorób dotykających psy?

Czy szczoteczka soniczna jest dobra dla osób z aparatem ortodontycznym?

Szczoteczka soniczna to zaawansowane narzędzie do codziennej higieny jamy ustnej, które cieszy się rosnącą popularnością. Jest szczególnie ceniona za swoją skuteczność w usuwaniu płytki nazębnej oraz delikatne, ale efektywne działanie. Ale czy szczoteczka soniczna jest odpowiednia dla osób noszących aparat ortodontyczny? W tym artykule przyjrzymy się zaletom, które sprawiają, że szczoteczka soniczna jest doskonałym wyborem dla osób z aparatem ortodontycznym, oraz podpowiemy, jak prawidłowo jej używać.

Wczesny hormonozależny rak piersi – szanse rosną

Wczesny hormonozależny rak piersi u ponad 30% pacjentów daje wznowę nawet po bardzo wielu latach. Na szczęście w kwietniu 2022 roku pojawiły się nowe leki, a więc i nowe możliwości leczenia tego typu nowotworu. Leki te ograniczają ryzyko nawrotu choroby.

Rzeczpospolita bezzębna

Polski trzylatek statystycznie ma aż trzy zepsute zęby. Sześciolatki mają próchnicę częściej niż ich rówieśnicy w Ugandzie i Wietnamie. Na fotelu dentystycznym ani razu w swoim życiu nie usiadł co dziesiąty siedmiolatek. Statystyki dotyczące starszych napawają grozą: 92 proc. nastolatków i 99 proc. dorosłych ma próchnicę. Przeciętny Polak idzie do dentysty wtedy, gdy nie jest w stanie wytrzymać bólu i jest mu już wszystko jedno, gdzie trafi.

Fenomenalne organoidy

Organoidy to samoorganizujące się wielokomórkowe struktury trójwymiarowe, które w warunkach in vitro odzwierciedlają budowę organów lub guzów nowotworowych in vivo. Żywe modele części lub całości narządów ludzkich w 3D, w skali od mikrometrów do milimetrów, wyhodowane z tzw. indukowanych pluripotentnych komórek macierzystych (ang. induced Pluripotent Stem Cells, iPSC) to nowe narzędzia badawcze w biologii i medycynie. Stanowią jedynie dostępny, niekontrowersyjny etycznie model wczesnego rozwoju organów człowieka o dużym potencjale do zastosowania klinicznego. Powstają w wielu laboratoriach na świecie, również w IMDiK PAN, gdzie badane są organoidy mózgu i nowotworowe. O twórcach i potencjale naukowym organoidów mówi prof. dr hab. n. med. Leonora Bużańska, kierownik Zakładu Bioinżynierii Komórek Macierzystych i dyrektor w Instytucie Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej w Warszawie im. Mirosława Mossakowskiego Polskiej Akademii Nauk (IMDiK PAN).




bot