Jawne testy LEK, LDEK i PES

Marzena Pytlarz

Nie ma podstaw do utajniania pytań testowych z lekarskich egzaminów, które już się odbyły – tak uznał Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 7 czerwca 2016 r. (K 8/15). Skutkiem orzeczenia będzie umożliwienie lekarzom oraz lekarzom dentystom dostępu do pytań egzaminacyjnych z egzaminów, które się już odbyły.

Spór o to, by młodzi lekarze mieli dostęp do testów egzaminacyjnych rozpoczął się już w 2012 r., przy okazji Państwowego Egzaminu Specjalizacyjnego z anestezjologii i intensywnej terapii, kiedy to z 86 zdających zaliczyło jedynie 13. Lekarze zwrócili się wówczas o pomoc do samorządu lekarskiego. Interwencje u ministra zdrowia okazały się jednak bezskuteczne. Ministerstwo konsekwentnie stało na stanowisku, że zgodnie z ustawą o zawodach lekarza i lekarza dentysty (dalej: ustawa), testy, pytania testowe i zadania testowe nie podlegają udostępnianiu na zasadach określonych w ustawie o dostępie do informacji publicznej. Czyli osoby przygotowujące się do ww. egzaminów nie mogą korzystać z testów i zadań egzaminacyjnych, które były na poprzednich egzaminach.

Wobec powyższego, 30 stycznia 2015 r. prezes NRL Maciej Hamankiewicz złożył wniosek do TK o zbadanie zgodności z Konstytucją przepisów ustawy, które uniemożliwiają lekarzom dostęp do pytań z Lekarskiego Egzaminu Końcowego, Lekarsko-Dentystycznego Egzaminu Końcowego oraz Państwowego Egzaminu Specjalizacyjnego. Zdaniem NRL, obowiązujące zapisy ustawy ograniczają możliwość przygotowania się do egzaminów, a także możliwość sprawowania kontroli nad jakością pytań i sposobem sprawdzania wiedzy oraz umiejętności koniecznych do wykonywania zawodu lekarza bądź do pełnienia obowiązków specjalisty.

Trybunał uwzględnił wniosek złożony przez NRL i podzielił argumentację przedstawioną na jego poparcie. W ocenie TK, publiczny dostęp do testów z egzaminów, które już się odbyły, nie wkracza w wolności i prawa innych osób i podmiotów gospodarczych, nie zagraża też porządkowi publicznemu, bezpieczeństwu lub ważnemu interesowi gospodarczemu państwa. Nie mieści się również w katalogu wyjątków wskazanych w ustawie o dostępie do informacji, czyli nie narusza prywatności osoby fizycznej lub tajemnicy przedsiębiorcy.

Na marginesie warto zauważyć, że nieproporcjonalność wkroczenia w prawo do informacji dostrzegł sam ustawodawca, przewidując wprowadzenie zaskarżonych zmian w obowiązujących przepisach. Wejście w życie nowych uregulowań zostało jednak przesunięte na 1 maja 2017 roku. Trybunał, nie widząc jednak podstaw do dalszego przedłużania działania zakwestionowanych przepisów, orzekł jak wyżej.

Wyrok TK wszedł w życie z dniem ogłoszenia, co oznacza, że od 7 czerwca br. ma moc powszechnie obowiązującą.

Najpopularniejsze artykuły