Służba Zdrowia - strona główna
SZ nr 85–92/2016
z 3 listopada 2016 r.


>>> Wyszukiwarka leków refundowanych


Diabelnie zabójcze mleko

"Służba Zdrowia"

Skóra zniosła jajko

Japońscy uczeni wyhodowali całkowicie zdrowe i płodne myszy z komórek jajowych wytworzonych wcześniej w laboratorium z próbki mysiej skóry. Osiągnięcie to może być zapowiedzią opracowania w przyszłości nowych metod leczenia niepłodności u ludzi. Wcześniej naukowcom udało się już otrzymać w laboratorium plemniki, ale do tego potrzebne były im zarodkowe komórki macierzyste, które z natury mogą przeistaczać się w dowolny typ komórek. Sukces zespołu z Kyoto University jest więc tym większy, że komórki jajowe udało się wytworzyć z dojrzałych komórek skóry. W tym celu najpierw trzeba było je przeprogramować, tak aby „cofnęły” się do fazy niedojrzałej, a następnie nakłonić do przekształcenia się w komórki jajowe. Nie wszystkie jajeczka były prawidłowe, jednak te, które nie wykazywały odstępstw od normy udało się zapłodnić in vitro i implantować w macicach matek zastępczych. Nowa metoda nie jest jednak wolna od wad. W przypadku jej ewentualnego zastosowania u ludzi zastrzeżenia budzi chociażby potencjalne niebezpieczeństwo przekazania potomstwu wad powstałych na etapie sztucznego wytworzenia komórki jajowej. Są też wątpliwości natury etycznej – choć jajeczka powstały z komórek skóry, do ich prawidłowego wzrostu in vitro wciąż niezbędne było pomocnicze zastosowanie materiału biologicznego pozyskanego z zarodków.

Źródło: BBC News




Diabelnie zabójcze mleko

Naukowcy z Sydney University zyskali potencjalny oręż do walki z lekoopornymi bakteriami. Okazało się być nim mleko diabłów tasmańskich (Sarcophilus harrisii). Wydzielina gruczołów sutkowych samic tych mięsożernych torbaczy zawiera peptydy, które są w stanie zabić wiele groźnych i odpornych na antybiotyki szczepów, takich jak MRSA. Peptydy te należą do tzw. katelicydyn, podobnych do defensyn związków o właściwościach bakteriobójczych w stosunku do szerokiego spektrum drobnoustrojów. U ludzi, jak dotąd, zidentyfikowano tylko jedną katelicydynę. W mleku diabłów tasmańskich jest ich zaś co najmniej 6. Naukowcy przeskanowali genom tych tasmańskich torbaczy i opracowali już metodę syntezy sześciu katelicydyn w warunkach laboratoryjnych. Testy pokazały, że są one skuteczne wobec 25 szczepów groźnych dla ludzi bakterii i 6 gatunków chorobotwórczych grzybów. Uczeni zbadali już też mleko innych torbaczy. U kangurów mniejszych (Macropus eugenii) znaleźli 8 katelicydyn, a u niektórych przedstawicieli rodziny pałankowatych (Phalangeridae) nawet 12. Analizy mleka koali (Phascolarctos cinereus) są jeszcze w toku. Specjaliści tłumaczą te wyjątkowe cechy mleka torbaczy tym, że ich młode rodzą się w bardzo wczesnej – w porównaniu z innymi ssakami – fazie rozwoju i pierwsze miesiące życia spędzają w „bogatym” w rozmaite drobnoustroje środowisku matczynej torby.

Źródło: Nature




Pierwszy światowy
ranking empatii


Dziesięć państw z najbardziej empatycznymi mieszkańcami to: Ekwador, Arabia Saudyjska, Peru, Dania, Zjednoczone Emiraty Arabskie, Korea, USA, Tajwan, Kostaryka i Kuwejt. Tak wynika z raportu opublikowanego na łamach „Journal of Cross-Cultural Psychology” przez uczonych z Michigan State University. Poziom empatii zmierzono u ponad 104 tys. osób z 63 krajów. Pytania dotyczyły m.in. współodczuwania oraz zdolności do wyobrażania sobie punktu widzenia innych ludzi. Naukowców zaskoczyło, że w pierwszej dziesiątce znalazły się aż 3 kraje Bliskiego Wschodu. Jednym z bardziej prawdopodobnych wyjaśnień jest – jak sugeruje William Chopik, główny autor – nieróżnicowanie w kwestionariuszu empatii w stosunku do obywateli innych i własnego państwa. Najmniej empatycznym krajem okazała się Litwa, ponadto aż 7 krajów z ostatniej dziesiątki to kraje europejskie. Okazało się też, że w krajach z wyższą empatią występuje większe nasilenie kolektywizmu, ugodowości, sumienności, samooceny, emocjonalności, subiektywnego dobrostanu i zachowań prospołecznych.

Źródła: Michigan State University / KopalniaWiedzy




Najpopularniejsze artykuły

Programy lekowe w chorobach z autoimmunizacji w praktyce klinicznej. Stan obecny i kierunki zmian – oglądaj na żywo

Ile trwają studia medyczne w Polsce? Podpowiadamy!

Studia medyczne są marzeniem wielu młodych ludzi, ale wymagają dużego poświęcenia i wielu lat intensywnej nauki. Od etapu licencjackiego po specjalizację – każda ścieżka w medycynie ma swoje wyzwania i nagrody. W poniższym artykule omówimy dokładnie, jak długo trwają studia medyczne w Polsce, jakie są wymagania, by się na nie dostać oraz jakie możliwości kariery otwierają się po ich ukończeniu.

Tygrys maruder

Gdzie są powiatowe centra zdrowia? Co z lepszą dostępnością do lekarzy geriatrów? A z obietnicą, że pacjent dostanie zwrot kosztów z NFZ, jeśli nie zostanie przyjęty w poradni AOS w ciągu 60 dni? Posłowie PiS skrzętnie wykorzystali „100 dni rządu”, by zasypać Ministerstwo Zdrowia mniej lub bardziej absurdalnymi interpelacjami dotyczącymi stanu realizacji obietnic, złożonych w trakcie kampanii wyborczej. Niepomni, że ich ministrowie i prominentni posłowie w swoim czasie podkreślali, że na realizację obietnic (w zdrowiu na pewno) potrzeba kadencji lub dwóch.

Worków z pieniędzmi nie będzie

Jeśli chodzi o nakłady, cały czas jesteśmy w ogonie krajów wysokorozwiniętych. Średnia dla OECD, jeśli chodzi o nakłady łączne, to 9 proc., w Polsce – ok. 6,5 proc. Jeśli chodzi o wydatki publiczne, w zasadzie nie przekraczamy 5 proc. – mówił podczas kongresu Patient Empowerment Jakub Szulc, były wiceminister zdrowia, w maju powołany przez minister Izabelę Leszczynę do zespołu, który ma pracować nad zmianami systemowymi.

Personalizacja szczepień przeciw grypie i strategie poprawy wyszczepialności

– W Polsce głównym problemem jest brak zainteresowania szczepieniami przeciwko grypie. Debata na temat rodzaju szczepionek przeciw grypie i ich porównywanie to temat drugo- planowy. Zwłaszcza że intensywne promowanie nowych preparatów może osłabiać zaufanie do tych już dostępnych – uważa Paweł Grzesiowski, Główny Inspektor Sanitarny. Prof. Robert Flisiak, powołany przez ministrę zdrowia Izabelę Leszczynę na szefa zespołu do spraw monitorowania i oceny zagrożeń związanych z chorobami zakaźnymi, wskazuje, że najważniejsza jest dziś poprawa poziomu wyszczepialności poprzez identyfikację i wdrażanie odpowiednich strategii i kierunków działań.

Pigułka dzień po, czyli w oczekiwaniu na zmianę

Już w pierwszych tygodniach urzędowania minister zdrowia Izabela Leszczyna ogłosiła program „Bezpieczna, świadoma ja”, czyli – pakiet rozwiązań dla kobiet, związanych przede wszystkim ze zdrowiem prokreacyjnym. Po kilku miesiącach można byłoby już zacząć stawiać pytania o stan realizacji… gdyby było o co pytać.

Klimat stawia nowe wyzwania zdrowotne

Globalna zmiana klimatu stała się jednym z najbardziej widocznych problemów środowiskowych XXI wieku. Od zdjęć niedźwiedzi polarnych przyczepionych do topniejących kier lodowych na Alasce po wyschnięte i popękane pola uprawne rozciągające się aż po horyzont w Afryce – obrazy ekologicznych skutków zmian klimatycznych stały się częścią naszej wspólnej świadomości. Rzadko jednak skutki zmian klimatycznych są wyrażane w kategoriach rzeczywistych i potencjalnych kosztów życia i cierpienia ludzkiego.

Kamica żółciowa – przyczyny, objawy i leczenie

Kamica żółciowa to schorzenie, które dotyka około 20% populacji. Jest to najczęstsza przyczyna hospitalizacji związanych z układem pokarmowym. Charakteryzuje się występowaniem złogów w pęcherzyku żółciowym lub drogach żółciowych. Niektórzy pacjenci nie doświadczają żadnych objawów, inni cierpią z powodu ataku kolki żółciowej i innych powikłań.

Dobra polisa na życie — na co zwrócić uwagę?

Ubezpieczenie na życie to zabezpieczenie finansowe w trudnych chwilach. Zapewnia wsparcie w przypadku nieszczęśliwego wypadku lub śmierci ubezpieczonego. Aby polisa dobrze spełniała swoją funkcję i gwarantowała pomoc, niezbędne jest gruntowne sprawdzenie jej warunków. Jeśli chcesz wiedzieć, na czym dokładnie powinieneś się skupić — przeczytaj ten tekst!

Diagnozowanie insulinooporności to pomylenie skutku z przyczyną

Insulinooporność początkowo wykrywano u osób chorych na cukrzycę i wcześniej opisywano ją jako wymagającą stosowania ponad 200 jednostek insuliny dziennie. Jednak ze względu na rosnącą świadomość konieczności leczenia problemów związanych z otyłością i nadwagą, w ostatnich latach wzrosło zainteresowanie tą... no właśnie – chorobą?

Testy wielogenowe pozwalają uniknąć niepotrzebnej chemioterapii

– Wiemy, że nawet do 85% pacjentek z wczesnym rakiem piersi w leczeniu uzupełniającym nie wymaga chemioterapii. Ale nie da się ich wytypować na podstawie stosowanych standardowo czynników kliniczno-patomorfologicznych. Taki test wielogenowy jak Oncotype DX pozwala nam wyłonić tę grupę – mówi onkolog, prof. Renata Duchnowska.

Onkologia – droga wielu medycznych szans i możliwości

Wybierając specjalizacje onkologiczne można pomagać pacjentom w walce z chorobą nowotworową, prowadzić innowacyjne badania naukowe i korzystać z nowoczesnej aparatury medycznej. To pasjonujące, że jedna dziedzina medycyny ma tak wiele do zaoferowania – twierdzi Zuzanna Górska, studentka II roku kierunku lekarskiego i przyszła onkolog.

Preludium i pandemiczna fuga

Rozmowa z prof. dr. hab. n. biol. Krzysztofem Pyrciem, wirusologiem, kierownikiem Pracowni Wirusologii w Małopolskim Centrum Biotechnologii Uniwersytetu  Jagiellońskiego (MCB), liderem grupy badawczej Virogenetics, działającej w ramach MCB, należącej do europejskiego konsorcjum DURABLE, które od 2023 r. zrzesza światowej klasy instytuty badań podstawowych i translacyjnych, koordynowane przez Instytut Pasteura w Paryżu. 

Ciemna strona eteru

Zabrania się sprzedaży eteru etylowego i jego mieszanin – stwierdzał artykuł 3 uchwalonej przez sejm ustawy z dnia 22 czerwca 1923 r. w przedmiocie substancji i przetworów odurzających. Nie bez kozery, gdyż, jak podawały statystyki, aż 80 proc. uczniów szkół narkotyzowało się eterem. Nauczyciele bili na alarm – używanie przez dzieci i młodzież eteru prowadzi do ich otępienia. Lekarze wołali – eteromania to zguba dla organizmu, prowadzi do degradacji umysłowej, zaburzeń neurologicznych, uszkodzenia wątroby. Księża z ambon przestrzegali – eteryzowanie się nie tylko niszczy ciało, ale i duszę, prowadząc do uzależnienia.

Leki, patenty i przymusowe licencje

W nowych przepisach przygotowanych przez Komisję Europejską zaproponowano wydłużenie monopolu lekom, które odpowiedzą na najpilniejsze potrzeby zdrowotne. Ma to zachęcić firmy farmaceutyczne do ich produkcji. Jednocześnie Komisja proponuje wprowadzenie przymusowego udzielenia licencji innej firmie na produkcję chronionego leku, jeśli posiadacz patentu nie będzie w stanie dostarczyć go w odpowiedniej ilości w sytuacjach kryzysowych.

Czy NFZ może zbankrutować?

Formalnie absolutnie nie, publiczny płatnik zbankrutować nie może. Fundusz bez wątpienia znalazł się w poważnych kłopotach. Jest jednak jedna dobra wiadomość: nareszcie mówi się o tym otwarcie.




bot