Służba Zdrowia - strona główna
SZ nr 9–16/2017
z 16 lutego 2017 r.


>>> Wyszukiwarka leków refundowanych


Dwa wymiary onkologii

"Służba Zdrowia"

Rozmowa z prof. Snežaną Bošnjak z Instytutu Onkologii i Radiologii Serbii, głównym organizatorem I Regionalnego Edukacyjnego Sympozjum dla Krajów Europy Wschodniej i Bałkanów na temat Leczenia Wspomagającego
dla Pacjentów Onkologicznych.


Służba Zdrowia: To pierwsze regionalne sympozjum poświęcone tematyce leczenia wspomagającego w onkologii. Skąd pomysł zorganizowania takiego spotkania? Jakie jest znaczenie tego rodzaju lokalnych konferencji, czy przedsięwzięcia o mniejszym zasięgu terytorialnym sprzyjają łatwiejszej wymianie doświadczeń?

Snežana Bošnjak: Inspiracją bezpośrednią były pytania, z jakimi zetknęłam się ze strony kolegów lekarzy po wygłoszeniu wykładu z onkologii klinicznej w Bratysławie. Były to pytania dotyczące głównie opieki paliatywnej i leczenia wspomagającego. Uświadomiłam sobie wówczas, że mierzymy się z takimi samymi problemami, bo ludzi w naszym regionie łączy też ta sama kultura. Moim zdaniem leczenie wspomagające nie było powszechnie doceniane w naszym regionie. Kongresy MASCC zazwyczaj odbywały się w krajach Europy Zachodniej lub Stanach Zjednoczonych. Opieka paliatywna rozumiana jako opieka u schyłku życia jest w naszym regionie znacznie bardziej powszechna niż leczenie wspomagające.

S.Z.: Podczas otwarcia sympozjum powiedziała pani profesor wprost: chcemy uczyć onkologów holistycznego podejścia do pacjenta, stąd temat leczenia wspomagającego. Czy pani zdaniem onkolodzy dostatecznie doceniają znaczenie leczenia wspomagającego?

S.B: Mottem tego sympozjum jest hasło „Wspieramy Cię”. Zwracamy się tu do pacjentów i ich rodzin, pragnąc maksymalnie podnieść jakość ich życia, pomimo choroby nowotworowej i leczenia, ale również do onkologów, ponieważ uważamy, że leczenie wspomagające poprawia nie tylko jakość życia pacjentów i ich rodzin, ale też jakość opieki świadczonej przez lekarza: zapobiegania i leczenia objawów oraz toksycznego wpływu terapii przeciwnowotworowych. Celem tego sympozjum było zatem niejako ułatwienie pracy onkologom, aby byli w stanie skuteczniej zapobiegać toksycznym skutkom terapii i je leczyć. Przed sympozjum wspólnie z moim zespołem i kolegami z instytutu zastanawialiśmy się, co byłoby najbardziej przydatną, najważniejszą informacją dla onkologów w ich codziennej pracy, i na tej podstawie wybieraliśmy tematy.

S.Z.: Jaki jest, jaki powinien być najważniejszy przekaz płynący do onkologów?

S.B: Najważniejszym przekazem jest to, że onkologia ma dwa główne wymiary i dwa główne cele. Pierwszy to działania zaangażowane w walkę z nowotworem. Przede wszystkim niezbędna jest ocena i diagnoza, a następnie leczenie, czyli terapia przeciwnowotworowa wymierzona w chorobę. To cel ilościowy: maksymalna eliminacja choroby. I drugi cel, zorientowany na pacjenta i rodzinę: osiągnięcie celu jakościowego w onkologii, czyli poprawy jakości życia pacjentów i ich rodzin oraz wsparcia w radzeniu sobie ze skutkami choroby i leczenia, także w odniesieniu do osób, które pokonały chorobę. Tylko połączenie tych dwóch celów da nam to, co najważniejsze w medycynie – wyleczenie i opiekę. Ważnym wnioskiem z tej konferencji jest też to, że jeśli wyleczenie nie jest możliwe, a niestety czasem tak bywa, to zawsze możliwa jest opieka. Zawsze możemy otoczyć pacjenta opieką. Aż do końca jego życia.

S.Z.: Z tego powodu tak ważna jest właściwa współpraca onkologów i lekarzy medycyny paliatywnej, co podkreśliła pani profesor w swoim wystąpieniu. Jak ta współpraca jest zorganizowana w Serbii?

S.B: Serbia ma krajową strategię dotyczącą opieki paliatywnej, obowiązuje u nas również krajowy plan leczenia nowotworów i zgodnie z tym planem leczenie wspomagające i opieka paliatywna stanowią część onkologii. Istnieją więc uregulowania prawne, ale my po prostu postrzegamy leczenie wspomagające jako bardziej ogólną kwestię. Leczenie wspomagające zaczęło się rozwijać wraz z progresją onkologii i było źródłem wiedzy, której próżno by szukać w tradycyjnej opiece paliatywnej, np. o zapobieganiu i leczeniu toksycznego wpływu leków przeciwnowotworowych. A także o przeżyciu, czyli opiece nad osobami, u których nie ma oznak choroby, które z powodzeniem ukończyły leczenie. Tej wiedzy opieka paliatywna nie mogła zapewnić, ale sądzimy, że obie te dziedziny są zorientowane na pacjenta i jego rodzinę i nie widzę żadnego antagonizmu między nimi. Leczenie wspomagające uważamy po prostu za pojęcie szersze, w którym zawiera się opieka paliatywna.

S.Z.: Profesor Sam Ahmedzai z Uniwersytetu Sheffield wspomniał, że z perspektywy krajowego systemu opieki zdrowotnej w Wielkiej Brytanii istnieje tylko opieka paliatywna, czyli opieka u schyłku życia, i onkologia, a pomiędzy nimi jest luka.

S.B: Tak, ponieważ w Wielkiej Brytanii wszystko się zaczęło od hospicjów. Jest to zalążek idei zakładającej opiekę nad pacjentami i rodzinami, jednak w tym czasie onkologia nie była dobrze rozwinięta. Zatem ta podstawowa idea umieszczania pacjentów i ich rodzin w ośrodku, ocena i leczenie objawów, praca w zespole, przyjęcie podejścia multidyscyplinarnego i holistycznego – wszystko to są fundamentalne zasady, które my również uznajemy. Wszystko zaczęło się rozwijać wraz z progresją onkologii i jeśli do tych zasad dodamy wiedzę o zapobieganiu i leczeniu toksycznego wpływu terapii przeciwnowotworowych, otrzymamy leczenie wspomagające. W ramach leczenia wspomagającego stosujemy zasady mające swój początek w hospicjach. Nasze działania i stosowane leki są zorientowane na pacjenta i jego rodzinę, pracujemy w zespole i stosujemy podejście holistyczne. Tradycyjnie w hospicjach nie zapewniano chemioterapii, więc tam, gdzie kończyło się leczenie onkologicznie, zaczynało się hospicjum. Teraz jest inaczej. Dziś wiemy, że zaawansowany nowotwór nie wyklucza leczenia pacjenta.




Najpopularniejsze artykuły

Programy lekowe w chorobach z autoimmunizacji w praktyce klinicznej. Stan obecny i kierunki zmian – oglądaj na żywo

Ile trwają studia medyczne w Polsce? Podpowiadamy!

Studia medyczne są marzeniem wielu młodych ludzi, ale wymagają dużego poświęcenia i wielu lat intensywnej nauki. Od etapu licencjackiego po specjalizację – każda ścieżka w medycynie ma swoje wyzwania i nagrody. W poniższym artykule omówimy dokładnie, jak długo trwają studia medyczne w Polsce, jakie są wymagania, by się na nie dostać oraz jakie możliwości kariery otwierają się po ich ukończeniu.

Tygrys maruder

Gdzie są powiatowe centra zdrowia? Co z lepszą dostępnością do lekarzy geriatrów? A z obietnicą, że pacjent dostanie zwrot kosztów z NFZ, jeśli nie zostanie przyjęty w poradni AOS w ciągu 60 dni? Posłowie PiS skrzętnie wykorzystali „100 dni rządu”, by zasypać Ministerstwo Zdrowia mniej lub bardziej absurdalnymi interpelacjami dotyczącymi stanu realizacji obietnic, złożonych w trakcie kampanii wyborczej. Niepomni, że ich ministrowie i prominentni posłowie w swoim czasie podkreślali, że na realizację obietnic (w zdrowiu na pewno) potrzeba kadencji lub dwóch.

Worków z pieniędzmi nie będzie

Jeśli chodzi o nakłady, cały czas jesteśmy w ogonie krajów wysokorozwiniętych. Średnia dla OECD, jeśli chodzi o nakłady łączne, to 9 proc., w Polsce – ok. 6,5 proc. Jeśli chodzi o wydatki publiczne, w zasadzie nie przekraczamy 5 proc. – mówił podczas kongresu Patient Empowerment Jakub Szulc, były wiceminister zdrowia, w maju powołany przez minister Izabelę Leszczynę do zespołu, który ma pracować nad zmianami systemowymi.

Personalizacja szczepień przeciw grypie i strategie poprawy wyszczepialności

– W Polsce głównym problemem jest brak zainteresowania szczepieniami przeciwko grypie. Debata na temat rodzaju szczepionek przeciw grypie i ich porównywanie to temat drugo- planowy. Zwłaszcza że intensywne promowanie nowych preparatów może osłabiać zaufanie do tych już dostępnych – uważa Paweł Grzesiowski, Główny Inspektor Sanitarny. Prof. Robert Flisiak, powołany przez ministrę zdrowia Izabelę Leszczynę na szefa zespołu do spraw monitorowania i oceny zagrożeń związanych z chorobami zakaźnymi, wskazuje, że najważniejsza jest dziś poprawa poziomu wyszczepialności poprzez identyfikację i wdrażanie odpowiednich strategii i kierunków działań.

Pigułka dzień po, czyli w oczekiwaniu na zmianę

Już w pierwszych tygodniach urzędowania minister zdrowia Izabela Leszczyna ogłosiła program „Bezpieczna, świadoma ja”, czyli – pakiet rozwiązań dla kobiet, związanych przede wszystkim ze zdrowiem prokreacyjnym. Po kilku miesiącach można byłoby już zacząć stawiać pytania o stan realizacji… gdyby było o co pytać.

Klimat stawia nowe wyzwania zdrowotne

Globalna zmiana klimatu stała się jednym z najbardziej widocznych problemów środowiskowych XXI wieku. Od zdjęć niedźwiedzi polarnych przyczepionych do topniejących kier lodowych na Alasce po wyschnięte i popękane pola uprawne rozciągające się aż po horyzont w Afryce – obrazy ekologicznych skutków zmian klimatycznych stały się częścią naszej wspólnej świadomości. Rzadko jednak skutki zmian klimatycznych są wyrażane w kategoriach rzeczywistych i potencjalnych kosztów życia i cierpienia ludzkiego.

Kamica żółciowa – przyczyny, objawy i leczenie

Kamica żółciowa to schorzenie, które dotyka około 20% populacji. Jest to najczęstsza przyczyna hospitalizacji związanych z układem pokarmowym. Charakteryzuje się występowaniem złogów w pęcherzyku żółciowym lub drogach żółciowych. Niektórzy pacjenci nie doświadczają żadnych objawów, inni cierpią z powodu ataku kolki żółciowej i innych powikłań.

Dobra polisa na życie — na co zwrócić uwagę?

Ubezpieczenie na życie to zabezpieczenie finansowe w trudnych chwilach. Zapewnia wsparcie w przypadku nieszczęśliwego wypadku lub śmierci ubezpieczonego. Aby polisa dobrze spełniała swoją funkcję i gwarantowała pomoc, niezbędne jest gruntowne sprawdzenie jej warunków. Jeśli chcesz wiedzieć, na czym dokładnie powinieneś się skupić — przeczytaj ten tekst!

Diagnozowanie insulinooporności to pomylenie skutku z przyczyną

Insulinooporność początkowo wykrywano u osób chorych na cukrzycę i wcześniej opisywano ją jako wymagającą stosowania ponad 200 jednostek insuliny dziennie. Jednak ze względu na rosnącą świadomość konieczności leczenia problemów związanych z otyłością i nadwagą, w ostatnich latach wzrosło zainteresowanie tą... no właśnie – chorobą?

Testy wielogenowe pozwalają uniknąć niepotrzebnej chemioterapii

– Wiemy, że nawet do 85% pacjentek z wczesnym rakiem piersi w leczeniu uzupełniającym nie wymaga chemioterapii. Ale nie da się ich wytypować na podstawie stosowanych standardowo czynników kliniczno-patomorfologicznych. Taki test wielogenowy jak Oncotype DX pozwala nam wyłonić tę grupę – mówi onkolog, prof. Renata Duchnowska.

Onkologia – droga wielu medycznych szans i możliwości

Wybierając specjalizacje onkologiczne można pomagać pacjentom w walce z chorobą nowotworową, prowadzić innowacyjne badania naukowe i korzystać z nowoczesnej aparatury medycznej. To pasjonujące, że jedna dziedzina medycyny ma tak wiele do zaoferowania – twierdzi Zuzanna Górska, studentka II roku kierunku lekarskiego i przyszła onkolog.

Preludium i pandemiczna fuga

Rozmowa z prof. dr. hab. n. biol. Krzysztofem Pyrciem, wirusologiem, kierownikiem Pracowni Wirusologii w Małopolskim Centrum Biotechnologii Uniwersytetu  Jagiellońskiego (MCB), liderem grupy badawczej Virogenetics, działającej w ramach MCB, należącej do europejskiego konsorcjum DURABLE, które od 2023 r. zrzesza światowej klasy instytuty badań podstawowych i translacyjnych, koordynowane przez Instytut Pasteura w Paryżu. 

Ciemna strona eteru

Zabrania się sprzedaży eteru etylowego i jego mieszanin – stwierdzał artykuł 3 uchwalonej przez sejm ustawy z dnia 22 czerwca 1923 r. w przedmiocie substancji i przetworów odurzających. Nie bez kozery, gdyż, jak podawały statystyki, aż 80 proc. uczniów szkół narkotyzowało się eterem. Nauczyciele bili na alarm – używanie przez dzieci i młodzież eteru prowadzi do ich otępienia. Lekarze wołali – eteromania to zguba dla organizmu, prowadzi do degradacji umysłowej, zaburzeń neurologicznych, uszkodzenia wątroby. Księża z ambon przestrzegali – eteryzowanie się nie tylko niszczy ciało, ale i duszę, prowadząc do uzależnienia.

Leki, patenty i przymusowe licencje

W nowych przepisach przygotowanych przez Komisję Europejską zaproponowano wydłużenie monopolu lekom, które odpowiedzą na najpilniejsze potrzeby zdrowotne. Ma to zachęcić firmy farmaceutyczne do ich produkcji. Jednocześnie Komisja proponuje wprowadzenie przymusowego udzielenia licencji innej firmie na produkcję chronionego leku, jeśli posiadacz patentu nie będzie w stanie dostarczyć go w odpowiedniej ilości w sytuacjach kryzysowych.

Czy NFZ może zbankrutować?

Formalnie absolutnie nie, publiczny płatnik zbankrutować nie może. Fundusz bez wątpienia znalazł się w poważnych kłopotach. Jest jednak jedna dobra wiadomość: nareszcie mówi się o tym otwarcie.




bot