SZ nr 17–25/2015z 12 marca 2015 r.
Zarobki lekarzy
Fortuna eskulapem się toczy
Krzysztof Boczek
W USA to lekarze zarabiają najlepiej. Z publicznych pieniędzy dostają nawet po kilkanaście mln dolarów rocznie. A po kilka milionów z firm farmaceutycznych. Majątki najbogatszych medyków na świecie szacowane są w miliardach dolarów. Lekarze w USA zarabiają kilka razy więcej niż np. ich koledzy we Francji, Finlandii, Norwegii czy Szwecji. Według amerykańskiego Bureau of Labor Statistics, które mierzy m.in. średnie wynagrodzenia w zawodach, na 15 najlepiej opłacanych profesji, aż 14 to… lekarze różnych specjalizacji. Jedyny zawód spoza medycyny, to „prezesi firm” – są dopiero na 10. miejscu. 
Fot. Thinkstock
Pół miliona i więcej
Firma Merrit Hawkins & Associates od lat śledzi uposażenia lekarzy w USA, na podstawie informacji zawieranych w ogłoszeniach rekrutacyjnych. Zestawia podstawowe pensje roczne, bez bonusów, dodatków i tego, co sobie lekarz dodatkowo wynegocjował w trakcie rekrutacji. Faktyczne zarobki są więc większe. Firma podaje uśrednione pensje dla każdej specjalizacji (zob. ramka obok).Podobnego typu rankingów powstaje w USA co najmniej kilkanaście. My podajemy jeszcze wyniki z dwóch, w których uśrednione zarobki są znacznie wyższe. Wg Medical Group Management Association, w 2011 r. najlepiej zarabiali przedstawiciele specjalizacji chirurgicznych. Neurochirurg dostawał średnio 767 tys. dolarów rocznie, chirurg kręgosłupa 688 tys., neurochirurg pediatryczny 643 tys., a chirurg układu sercowo–naczyniowego 560 tys. dolarów. Z kolei z opracowania Physician Compensation and Production Survey 2011 wynika, że aż 714 tys. dolarów rocznie zarabia chirurg ortopeda, 701 tys. – neurochirurg, a 681 tys. – chirurg układu naczyniowo-sercowego.
20 milionów dla okulisty
Świetne pieniądze lekarze mogą zarobić na... publicznej kasie. Medicare i Medicaid – dwaj federalni ubezpieczyciele zdrowotni, którzy opłacają ochronę zdrowia m.in. ubogim, emerytom, weteranom wojennym – tylko w 2012 roku wydały 77 mld dolarów na leczenie Amerykanów. Od 2012 r. upubliczniają listy lekarzy i ich przychody z federalnej kasy. I stąd poniższe dane.Wynika z nich, że niektórzy lekarze zarabiają 100 razy więcej niż średnia dla danej specjalizacji. Ponad 10 mln dolarów w 2012 r. zainkasowało aż 7 najlepiej opłacanych lekarzy. W sumie, 25 najlepiej wynagradzanych medyków skasowało aż 231,7 mln dolarów. Prawie połowa z nich, bo aż 12, to... okuliści, szóstka – onkolodzy. Ciekawe też, że aż 8 lekarzy z tej grupki mieszka na Florydzie. Dwójce z poniższej listy postawiono zarzuty o defraudację publicznych pieniędzy.
W 2012 r. najwięcej funduszy federalnych uzyskali:
- 20,8 mln dolarów zainkasował Salomon Melgen, okulista z Florydy. To 64 razy więcej niż przeciętne przychody okulisty opłacanego z publicznych pieniędzy w USA. Wg raportów, Melgen zbadał w 2012 r. aż 894 osoby. Jeśli odliczyć niedziele i święta, to dziennie musiałby badać 30 osób. Trochę światła rzuca fakt, że Melgen jest „jak brat” dla senatora Roberta Mendeza, i obydwaj są zaplątani w śledztwo kryminalne. Za wystawienie rachunków na 8,9 mln dolarów w 2009 r., trzy lata później Melgenowi zostały postawione zarzuty.
- 18,1 mln dolarów – tyle otrzymał z Medicare i Medicaid Asad Qamar, najlepiej zarabiający w USA kardiolog, także z Florydy. To 4,5 razy więcej niż kolejny taki specjalista na liście. Qamar wyspecjalizował się w wykonywaniu najnowocześniejszych, inwazyjnych zabiegów, zwłaszcza w zaawansowanych stadiach chorób tętnic obwodowych.
- 12,6mln dolarów zainkasował patolog Michael McGinni z Rochester, stan Minnesota. McGinni wystawił rachunki za 33 154 pacjentów! Patolog tłumaczył się, że badania, które jemu przypisano (każdy z lekarzy ma swój kod w Medicaid i Medicare) wykonywało w sumie 27 lekarzy w placówce, w której on jest dyrektorem medycznym.
- 11,1mln dolarów – to zarobek kolejnego patologa Franklina Cockerilla, który miał wykonać ponad milion badań dla 56 628 pacjentów. Szokująca liczba. Co prawda, Cockerill jest dyrektorem w Mayo Clinic’s Department of Laboratory Medicine, ale to laboratorium wykonało w 2012 r. ponad 23 mln badań. A Cockerill jest jednym z jego pracowników, z własną pensją.
- 10,7mln dolarów – tyle zainkasował Alexander Eaton, kolejny okulista z Florydy. Wg raportów, zbadał on w 2012 r. aż 2721 osób! Czyli, jeśliby pracował 6 dni w tygodniu, to musiałby badać aż 90 osób dziennie!
- 10,1mln dolarów otrzymał Farid Fata, naturalizowany w USA w 2009 r. Libańczyk, najlepiej zarabiający w USA onkolog z Michigan, już oskarżony o defraudację i aresztowany. Prokuratura zarzuciła mu m.in. zwlekanie z leczeniem pacjentów w poważnych stanach, do czasu aż mógł im zaaplikować to, na czym najwięcej zarabiał – chemioterapię. W trakcie śledztwa okazało się, że włości Fata warte są ok. 40 mln dolarów, a 14 milionów posiadał w łatwiej upłynnianych formach.
Przemysł płaci miliony
Z badań prowadzonych w latach 2004–2009 wynika, że ponad trzy czwarte lekarzy w USA miało jakiś związek finansowy z przemysłem farmaceutycznym. Z powodu licznych skandali korupcyjnych firmy farmaceutyczne co roku muszą publikować dokładną listę komu, za co i ile zapłaciły, w tym lekarzom i instytucjom związanym z branżą medyczną. Między 2009 a 2013 r. prawie 550 tys. lekarzy, z ok. 800 tys. aktywnych w USA, otrzymywało pieniądze od przemysłu. Tylko w ostatnich 5 miesiącach 2013 r., firmy zapłaciły medykom aż 3,5 mld dolarów. Oto lista najlepiej uposażanych lekarzy przez przemysł.- 10,68 mln dolarów otrzymał w 2013 r. William Jay Binder, laryngolog z Beverly Hills w Kalifornii, lekarz najlepiej opłacany w USA przez przemysł farmaceutyczny. Przynajmniej oficjalnie. Rok wcześniej zainkasował prawie 6,5 mln dolarów. Honoraria, licencje i za „biznes-obiady” pieniądze płaci mu Allergan – producent m.in. botoxu.
- 7,4 mln dolarów – ortopeda z San Antonio, Stephen Burkhart, uzyskał taką sumę, w ramach honorariów i licencji od Arthrex Inc. – producenta sprzętu ortopedycznego/chirurgicznego.
- 5,5 mln dolarów – tyle otrzymał w 2013 r. Randall Bateman, znany profesor neurologii z Uniwersytetu Waszyngtona. Eli Lilly płaci mu głównie za badania kliniczne leków.
- 5,5 mln dolarów dostała w 2011 r. Linda Ann Morrow, geriatra, za badania nad lekami dla Pfizera. Rok wcześniej zainkasowała 3,6 mln dolarów. Lekarka zmarła w 2014 r.
- 4,7 mln dolarów uzyskał w 2013 r. George Patrick Maxwell, chirurg plastyczny z Nashville. Rok wcześniej otrzymał prawie tyle samo: 4,6 mln USD. Za co? Lista jest długa: od obiadów biznesowych, podróży służbowych, prowadzenia paneli dyskusyjnych, po doradztwo, badania nad lekami i licencje. Płatnik: Allergan.
- 4,4 mln dolarów zapłacił Merc w 2013 r. Antoniemu Ribasowi – lekarzowi, naukowcowi, prof. hematologii i onkologii, który prowadzi badania w Kalifornii w zakresie czerniaka złośliwego.
- 4 mln dolarów – otrzymał w 2013 r. od firmy Merck Omid Hamid, szef Melanoma Therapeutics, znany ze swych badań nad czerniakiem.
W latach 2011–2013 jeszcze ponad 100 lekarzy amerykańskich otrzymało od przemysłu od 1 do 4 mln dolarów. Oficjalnie. Bo listy ciągle są niekompletne – system nadal nie jest w pełni sprawny, a wielu udaje się go oszukać.
Najbogatsi medycy na świecie
Najlepiej lekarze zarabiają jako... biznesmeni. I to głównie oni trafiają na listy najbogatszych medyków na świecie.- 12 miliardów dolarów – na tyle wyceniany jest majątek Patricka Soon Shionga, lekarza, który porzucił praktykę, by zarobić na zrewolucjonizowaniu leczenia raka. Obecnie Shiong jest bardziej filantropem niż biznesmenem – pomaga budować szpitale dla dzieci.
- 7 miliardów dolarów – to wartość fortuny Thomasa Frista – najpierw chirurga wojskowego w lotnictwie, który wraz z ojcem podjął się stworzenia sieci szpitali Hospital Corporation of America. Obecnie jego firma kupuje i sprzedaje szpitale osiągając roczny obrót rzędu 29 mld USD.
- 3,8 miliarda dolarów – Philip Frost – nigdy nie praktykował, ale zdobył tytuł dr. w medycynie zanim zaczął uczyć dermatologii. Założył firmę Ivax, potem sprzedał ją za 7,8 mld USD, a obecnie zasiada w zarządzie Teva Pharmaceuticals.
- 1,7 miliarda dolarów – Wu Yiling pochodzi z rodziny o starych tradycjach lekarskich, sam praktykował medycynę chińską przez 11 lat. W 1992 roku założył firmę farmaceutyczną, która sprzedaje... zioła lecznicze. I na tym zrobił fortunę.
- 1,55 miliarda dolarów – Gary Michelson – ortopeda i geniusz wynalazca – jest właścicielem ponad 250 patentów w ortopedii i chirurgii. Dzięki prawnemu porozumieniu z Medtronic – firmy, która wykorzystywała jego patenty – zdobył fortunę życia.