SZ nr 17–25/2015z 12 marca 2015 r.
Jak interpretować informację o stanie konta w ZUS?
Magdalena Sobiak
Informacja o stanie konta emerytalnego ZUS obejmuje nie tylko sumę zgromadzonych na indywidualnym koncie składek, ale także – w przypadku osób, które ukończyły 35 lat – prognozę wysokości emerytury z I filaru.
Fot. Thinkstock
Organ rentowy zobowiązany jest do przesyłania swoim ubezpieczonym, urodzonym po 31 grudnia 1948 r., w terminie do 31 sierpnia każdego roku, informacji o zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego składkach, według stanu na 31 grudnia poprzedniego roku. „Informacja o stanie konta ubezpieczonego ZUS” zawiera dane o wysokości składek ogółem, a także odnoszące się do m.in.: zwaloryzowanego kapitału początkowego, hipotetycznej emerytury, należnych i odprowadzonych składek na otwarte fundusze emerytalne, zewidencjonowanych na subkoncie składkach i odsetkach za zwłokę.
Jak prawidłowo interpretować informacje zawarte w otrzymanej prognozie?
Wysokość zwaloryzowanego kapitału początkowego zamieszczana jest w „Informacji” dla tych ubezpieczonych, którzy podlegali ubezpieczeniu społecznemu przed 1 stycznia 1999 r. i mają ustalony kapitał początkowy. Waloryzacja kapitału początkowego odbywa się na takich samych zasadach jak waloryzacja składek na ubezpieczenie emerytalne, z tym że:
- pierwsza waloryzacja dokonywana jest za rok 1999 – według wskaźnika waloryzacji kapitału początkowego za rok 1999, który wynosi 115,60 proc.;
- następne waloryzacje dokonywane są za rok 2000 i kolejne lata – według wskaźników jak dla składek.
Natomiast wysokość hipotetycznej emerytury ZUS oblicza tylko tym ubezpieczonym, którzy do 31 grudnia poprzedniego roku ukończyli co najmniej 35 lat. Otrzymują oni wówczas informację o wysokości hipotetycznej emerytury, jaką uzyskaliby w powszechnym wieku emerytalnym. Przy czym podawana jest ona w dwóch kwotach, tj.:
- według stanu konta ubezpieczonego,
- z uwzględnieniem hipotetycznej kwoty składek.
W pierwszym przypadku hipotetyczna emerytura obrazuje szacunkową wysokość świadczenia, wyliczoną przez podzielenie sumy zewidencjonowanych za okres do 31 grudnia poprzedniego roku składek na ubezpieczenie emerytalne i kapitału początkowego, z uwzględnieniem waloryzacji, przez średnie dalsze trwanie życia dla wieku, dla którego podawana jest wysokość hipotetycznej emerytury.
Natomiast w drugim wariancie przy obliczaniu hipotetycznej emerytury sumę zgromadzonych składek zwiększa się o kwotę składek hipotetycznych. W tym przypadku przyjmuje się, iż za każdy pełny miesiąc przypadający do osiągnięcia wieku emerytalnego, na koncie ubezpieczonego będzie ewidencjonowana składka w wysokości średniej miesięcznej kwoty składek na ubezpieczenie emerytalne z całego dotychczasowego okresu ubezpieczenia.
Wysokość składek odprowadzonych do OFE zamieszczono w „Informacji o stanie konta ubezpieczonego w ZUS” tylko dla tych ubezpieczonych, którzy są członkami OFE.
Składka przekazywana do OFE to składka, która została przekazana na rachunek w OFE. Od 1 lutego 2014 r. wynosi ona 2,92 proc. podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie emerytalne. Odprowadzenie składek należnych do OFE uwarunkowane jest m.in. dokonaniem przez płatnika składek wpłat na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych (FUS).
Dane zawarte w „Informacji o stanie konta ubezpieczonego w ZUS” odzwierciedla zapis o zwaloryzowanej wysokości składek na ubezpieczenie emerytalne: należnych (dla osób będących płatnikiem składek) i wpłaconych (dla płatników składek lub osób współpracujących z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą), o składkach zapisanych na indywidualnym koncie, jak również zawierają informacje o jednostkach rozrachunkowych zgromadzonych na rachunku członka OFE.
Zapisy dokonywane są na podstawie dokumentów przekazanych przez płatników składek i w przyszłości będą odpowiednio uwzględniane przy przyznawaniu i wyliczaniu emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Dlatego też po otrzymaniu „Informacji” w interesie każdego przyszłego świadczeniobiorcy jest sprawdzenie, czy zawarte w niej dane są zgodne ze stanem faktycznym. W przypadku stwierdzenia jakichkolwiek błędów, jak również nieotrzymania w ogóle „Informacji o stanie konta ubezpieczonego w ZUS” należy jak najszybciej zwrócić się o wyjaśnienie do swojego płatnika składek (pracodawcy), a w razie braku takiej możliwości – zgłosić reklamację w ZUS.
Informację o stanie konta ubezpieczonego, łącznie za lata 2013 i 2014 ZUS będzie przesyłał do 31 sierpnia 2015 r. Wówczas ZUS przekaże dodatkowo informacje o wartości środków zewidencjonowanych na subkoncie ubezpieczonego na dzień 30 stycznia 2014 r. oraz na dzień 3 lutego 2014 r. – zawierające dane o umorzonych (51,5 proc.) jednostkach rozrachunkowych zapisanych na rachunku członka OFE.
Zawsze możemy śledzić bieżący stan naszego konta ubezpieczonego na Platformie Usług Elektronicznych. Umożliwi to stałą weryfikację prawidłowości rozliczeń opłaconych przez płatnika za nas składek i pozwoli uniknąć problemów.